Ísafold - 26.03.1890, Side 3

9Í>
»Fj.konan« og Bókmenntafjelagið.
Jpað er alkunnugt, hvers kyns sögum og
dómum hatur manns þess, er hefir umráð
yfir »Fj.konunni«, til mín og blaðs míns blæs
honum í brjóst, enda hef jeg löngum fylgt
þeirri reglu, að gefa þess konar engan gaum,
og veit eigi betur en að almenningur meti
slíkt eins og jeg, þ. e. sem marklausan róg,
er bezt eigi við að fyrirlíta. En í gær í
»Fj.kon.« hefir liann biiið til ósanninda-kvitt,
sem fleirum kemur við en mjer, enda þótt
hann sje óefað mín vegna smíðaður, og aðrir,
sem hlut eiga að máli, gjaldi mín þar sjálf-
sagt. það er svo látandi klausa um stjórn
Bókmenntafjelagsins í Rvík, »á síðustu árum»:
„Hún (stjórn Bókmenntafjelagsins) semur all-
ar tillögur um fjelagsmál fyrir fram, og sendir
út í pukri þjóna sina til að tryggja sjer næg
atkvæði með þeim, áður en fundur er haldinn11.
Af því klausa þessi, sem sagt, snertir fleiri
en mig einn, nefnil. einnig þá heiðursmenn,
sem eru í stjórn fjelagsdeildarinnar með mjer
(amtm. E. Th. Jónassen, docent J>órh. Bjarn-
arson og cand. theol. M. Hansen), og raun-
ar allt fjelagið, sem reynt er að kasta rýrð
á með þessu, þá lýsi jeg því yfir í nafni og
umboði stjórnarinuar, að tilgreind ummæli í
»Fj.kon.« eru ósannindi.
í framhaldi hinnar tilfærðu ósannindaklausu
segir svo :
„þá er einn ósiðurinn, sem tíðkast í (jelögum
hjer í Rvík, að að eins vinir og vildarmenn fje-
lagsmanna fá inngöngu í þau, en þeim er öll-
um frá vísað, er fjelagsmönnum að einhverju
leyti ekki geðjast að, þó ókunnugt sje, hvernig
þeir mundu koma fram í fjelagsmálum“.
Hjer er Bókmenntafjelagið látið eiga óskilið
mál við önnur fjelög í Reykjavík, og meira
að segja klausu þessari hnýtt svo náið aptan
við hina, að flestir munu taka það svo, að
hún eigi einnig að ná til þess, og er sjálf-
sagt til þess ætlazt. Sje svo, lýsi jeg hana
einnig á sama hátt ósannindi.
Reykjavík 26. marz 1890.
Bjiirn Jónsson,
p. t. forseti Rvíkurdeildar tíókm.fjel.
Aðfarir póstskipsins. Svolátandi kæra
var ráðgjafanum send nú með póstskipinu
út af aðförum póstskipsins í petta sinn :
„Póstskipið „Laura“ kom hingað til
Reykjavíkur aðfaranóttt hins 19. þ. m ,
5 dögum seinna en áætlað var. þegar
póstskipið kom hingað, voru ýmsar nauð-
synjavörur á þrotum hjer, og urðu menn
því fegnir komu þess með vörur þessar,
en í staðinn fyrk að skila þeim af sjer
þegar i stað, lagoi það á stað hjeðan áð-
ur en nokkurn varði kl. 8 að morgni
þess 19. þ. m. vestur á Vestfirði til að
flytja þangað nokkra norska hvalveiða-
menn. Að eins brjefum og póstsending-
um var skilað í land, en engu af vörum
þeim, er hingað áttu að fara, heldur fór
skipið með þær allar vestur, og eigi
sýndi það hjer skjöl sín ; það kom eigi
aptur að vestan fyr en í dag, 22. marz.
Við þessar aðfarir hefir fjöldi manna hjer
beðið stórtjón; fjöldi sjómanna hefir eigi
komizt i verið sökum skorts á ýmsum
nauðsynjum; bakaríin hafa verið í vand-
ræðum með mjöl, og bæði kaupmenn,
handiðnamenn og aðrir hafa beðið tjón
við það, að fá eigi vörur sínar þegar
er skipið var komið.
Með því að vjer, sem ritum nöfn vor
hjer undir, álítum, að aðfarir þessar sjeu
bæði ólöglegar og hrein og bein samn-
ingsrof af hendi hins sameinaða gufu-
skipafjelags, þá leyfum vjer oss hjer með
allravirðingarfyllst, að biðja ráðgjafann
fyrir ísland að hlutast til um, að komið
verði fram ábyrgð á hendur nefndu gufu-
skipafjelagi til skaðabóta og sekta fyrir
þessar aðfarir, eða á hendur formanni
skipsins, ef það sannast, að hann, en ekki
fjelagið, á að bera ábyrgðina.
Reykjavík 22. marz 1890.
Árni Eyþórsson (fyrir Eyþór Felixson). Árni
Gíslason. Ásmundur Sveinsson. A. Frederiksen.
Benidikt Samsonsson. Bergur þorleifsson. Björn
Guðmundsson. Björn Leví Guðmundssou. Björn
Jónsson. Eyjólfur þorkelsson. Gísli Finnsson.
Helgi Jónsson. J. Bernhöft. Johs. Hansen. Jón
Jónsson (kaupm.). Jón 0. þorsteinsson. Kr. O.
þorgrímsson. Láius G. Lúðvigsson. hlagnús
Benjamínsson. Matth. Johannessen. Mattías
Mattiasson. Ólafur Sveinsson. Bjetur Jónsson.
Rafn Sigurðsson. Sigfús Eymundsson. S. Guð-
mundsson. Sigurður E. AVaage. Sigurður Kristj
ánsson. Steingrímur Johnsen. Sturla Jónsson.
Vald. Ásmundsson. þorleifur ióelsson (lyrir W.
O. Breiðfjörð). þorleifur Jónsson. þorleifur J.
Jónsson. þorsteinn Tómasson.
Til ’
Ráðgjafans fyrir Island.
Svo er mikil auðmýktin og undirgefnin
sumra, jafnvel hinna meiri háttar kaupmanna
hjer í bænum eða verzlunarstjóra þeirra, við
hið volduga »sameinaða gufuskipafjelag«, að
ómögulega gátu þeir hert upp hugann til
þess að hætta nafni sínu með öðrum undir
kæru þessa. Um forstöðumann Fischers-
verzlunar, konsúl G. Finnbogason, bðr þó
þess að geta, að hann mun hafa verið búinn
að samþykkkja áður fyrir sitt levti, að skipið
brygði sjer þetta vestur, enda líklega talið
sjer skylt, að greiða götu hiuna norsku hval-
veiðamanna, sem konsúll Svía stjórnar og
Norðmanna hjer.
Sjálfsagt hefir ferðin vestur verið farin eptir
skipun eða með leyfi gufuskipsfjelagsstjórnar-
innar, svo á skipstjóra ætti þá raunar engin
ábyrgð að hvíla, enda er þess getandi, gagn-
vart ummælum í aðra átt, að um það ber
kunnugum saman, að skipstj. Christjansen sje
sjerlega duglegur og skyldurækinn maður, og
tafir skipsins á Færeyjum t. d. sjeu alls eigi
því að kenna, að hann kappkosti eigi að halda
áfram eins og framast er hægt.
Staðfestingarsynjuil af stjórnarinnar
hendi er hálfvegis spáð á lögunum um
að' fá útmœldar lóðir á löggiltum kaup-
túnum. Eigandi Eyrarbakkaverzlunar-
innar gömlu, stórkaupmaður Lefolii, er
hefir búizt við óhagræði af lögum þess-
um, hefir risið upp í vetur og fengið með
sjer ýmsa kunningja sína meðal kaup-
manna til að senda ráðgjafanum ávarp
og áskorun um, að útvega eigi staðfest-
ing konungs á lögum þessum. Borið
hefir það við, að stjórnin hefir sinnt mála-
leitun frá óviðkomandi mönnum til and-
róðurs gjörðum alþingis, eða því sem það
hefir tekið upp hjá sjálfu sjer. En um
þessi lög stendur svo sjerstaklega á, að
þingið hefir eigi tekið þau upp hjá sjálfu
sjer, heldur lagði stjórnin sjálf frumvarp
til þeirra fyrir alþingi nú síðast, og þing-
ið samþykkti þetta frumvarp stjórnarinn-
ar án verulegra breytinga, þar á meðal
alveg óbreytt það atriðið í þeim, er nú
kvað eiga að gjöra að ásteytingarsteini:
skyldu landeiganda til að láta af hendi
verzlunarlóð gegn endurgjaldi, er lögreglu-
stjóri tiltekur ásamt tveimur óvilhöllum
mönnum. Flestir mundi hafa búizt við„
að stjórnin mundi ekki einu sinni hafa
litið á áminnzt andmæli að svo vöxnu
máli. En þá kastar tólfunum, ef niður-
staðan skyldi verða hrein og bein stað-
festingarsynjun, — ef stjórnin fyrirtæri
þannig sínum eigin króa.
Fyrning skuldar- Landsyfirrjettur
dæmdi í fyrra dag í máli út af skuld, 9265
kr. 20 a., er Alex. Mc Glashan & Son í
Granton kröfðust í dátiar- og fjelagsbúi frú
Jóhönnu Bjarnason og manns hennar heit.
Hákonar kaupmanns Bjarnasonar frá Bíldu-
dal, fyrir vörur, er kaupmenn þessir höfðu
lánað verzluninni «Jóhanna Bjarnason & Co»
í Reykjavík árin 1884 og 1885, sem sonur
hennar, Brynjólfur H. Bjarnason, var for-
stjóri fyrir, og hafi frú Jóhanna að minnsta
kosti borið ábyrgð á skuldaskiptum verzlun-
arinnar við menn út í frá, þar sem verzlun-
in var rekin upp á borgarabrjef hennar sjálfr-
ar til verzlunar.
Skuld þessari hafði að vísu verið lýst í
búið í tæka tíð, sumarið 1887, af umboðs-
manni þeirra Glashan & Son hjer, en með'
því umboðsskjal hans var að eins skilað til
skuldheimtu á hendur Brynjólfi H. Bjarna-
syni, úrskurðaði skiptarjetturinn í búinu, að'
álíta bæri, að krafan hefði alls eigi fram kom-
ið á hendur búinu frá þeim Alex. Mc Glashan
<C' Son. Nokkru síðar var liafin lögsókn
gegn ekkjunni til að fá hana skyldaða til að
greiða skuldina alla, eða að þeim hluta (f),
sem á hana hefði fallið, ef skuldin hefði
verið greidd úr búi hennar óskiptu; en hún
var sýknuð fyrir báðum rjettum, vegna þess,
eins og segir í yfirrjettardómnum, að skuldinni
hefir «eigi verið löglega lýst í búi hennar og
manns hennar, eptir innköllun þeirri til skuld-
heimtumanna, er þar var útgefin og áður var
á minnzt, — þar sem áfrýjandauum eigi
tókst að sanna heimild sína tii að beina
kröfunni á hendur búinu».
oiögleg lyísala- Landsyfirrjettur dæmdi
í fyrra dag verzlunarstjóra einn á Akureyri,
Eggert Laxdal, í 4 kr. sekt og málskostnað
allan fyrír það, að hann hafði 1 fyrra aug-
lýst til sölu í blaði og selt «Opodeldoe»,
«Roboransdropa» og «Kjöngsplástur», — «en
þessar vörur heyra eiginlega lyfjabúðum til —
og hefir hinn kærði því gerzt brotlegur gegn
fyrirmælum í tilskip. 4. des. 1672, sjá sjer-
staklega 11., 29. og 30. gr., sbr., instrux
fyrir landlækni 25 febr. 1824, 18. gr., og
instrux fyrir hjeraðslækna 25. febr. 1824,
17. gr». Hann hafði einnig auglýst til sölu
»Sundhedssalt», «Brama-lífs-elixir» og «Soda-
dupt (hreinsað) og sýru», en í málinu fannst
eigi viðurkenning fyrir því, að hann hefði
selt það, og því var hann eigi dæmdur fyr-
ir það.
Líf og lífsvon sjómanna. Handa síra
O. V. Gíslasyni á Stað í Grindavík hafa ís-
lenzkir kaupmenn í Kaupmannahöfn skotið
saman í vetur 14—1500 kr., »sumpart sem
viðurkenningu fyrir starfsemi hans í öllu því,
er miðar til umbóta og eflingar sjávarútvegi
á Islandi, og sumpart til þess, að hann geti
haldið þessu starfi áfram». 200 kr. gáfu þeir
livor um sig, A. Asgeirsson, J. P. T. Bryde
og W. Fischers verzlun. Forgöngumenn þessa
lofsverða fyrirtækis munu þeir hafa verið H.