Ísafold - 03.05.1890, Page 3

143
Runólfsson, aðstoðarmaður við fjölfræð-
ingasklóann, fengið í vetur fyrir ritgjörð
1 náttúrufræði: um gagnsæi í blöndun
vökva og dupta með líkum ljósbrotum.
Heiðlirsmerki. I.andlæknir G. Schier-
beck sæmdur riddarakrossi dannebrogs-
orðunnar 11. f. m,
Brauð veitt. Staðastaður veittur af
konungi 16. f. m. sira Eiríki Gisiasyni á
Breiðabólstað á Skógarströnd, samkvæmt
kosningu safnaðarins.
«Stumpara-prestur» og «aktsíu-
prestur*.
Æfisögubrot
tveggja merkis-guðsmanna, eptir sjálfa þá.
Stumpara-presturinn, hinn nafntogaði rithöf-
undur og trúarboði, Eirílcur Ólafsson frá
Brúnum, ritar á þessa leið, í Heimskringlu
20. marz þ. á.; stafsetningin er hans eigin
eign og einskis annars (brjefið er hvorki stað-
sett nje dagsett):
Heill og sæll heiðraði ritstjóri.
Jeg Eiríkur Olafsson sem hefi verið í
Spanish Eork í Utah, er nu komin hingan
alfarin frá Utah.
Jeg hefi verið þar mormon í nokkur ár,
enn mjer þokti vera farin að vera griggug
trúarbrögðin hya mormonum, gruggið hefur
röinar altaf verið á botinum, síðan Brygam
tok við kirkjunni, en nu er það farið aðflióta
ófaná, eins og möik ofana Siru, svo að mier
leist ekki á blikuna, og fór i burtu frá þeim,
og skipaði Bískupi, Georg Snil, ifir Spanish-
fork, að strika mittnafn, útúr þeirra bókum,
en hann var tregur til þess, og síndist alt vera
gott og fagurt, hjá þeirn, |>ó þeir tali tóni
og giöri þvert í móti guðs og manna Lögum.
það er að segja, þvert á móti þeirri Heylögu
Skrift, og þvert í móti Landsins Lögum.
Jeg ætlaði að fara þaðan firir Jól, en mier
giekk stirt að Losna þaðan, því Skrattin og
hans þienarar reindu til að halda mier þar
kirum þeim þókti það giöra Seingu í gröitn-
um hja þeim, að íeg fæn alfarin í burtu úr
Utah, ieg sem fór á mission fra þeim, og
giörðu mig að Stumpara Presti í 4 ár.
Eirik Olafsson. (frá Brúnum).
«Aktsíu-presturinn», hinn mikli, nýdubbaði
kennimaður landa í Ameríku, Hafsteinn Pjet-
ursson, ekki síður nafngreindur ritsmíðasnill-
ingur og kirkjulegur afreksmaður en hinn,
þótt^yngri maður sje og raiklu yngri prestur,
— tæpra 3 mánaða, þar sem hinn var prest-
ur (stumpara-prestur) í 4 ár —, lýsir í «Sam-
einingunni» sínum stórmerkilega æfiferli með-
al annars á þessa leið:
-----«Arið 1885 var eg hinn einasti Is-
lendingur, sem þá las guðfræði við háskól-
ann. Eg ritaði það ár 2 stuttar greinar á
dönsku um eina eða tvær af hinum nýjustu
íslenzku guðfræðisbókum. Onnur greinin kom
út í Theologisk Tidskrift, en hin kom úc í
Nationaltidende 20. dag nóvemberm. 1885.
Framtíð mín virtist löndum minum í Kaup-
mannahöfn nœsta glcesilcgn (eptir þetta stór-
virki, sem sje: að rita «2 stuttar greinar á
dönsku um eina eða jafnvel tvcer af hinum
nýj-wsfít íslenzku guðfræðisbókum» og sem
komu meira að segja út báðar, ónnur í Theol.
Tidsk., og hin í Nationaltidende þann sögu-
lega dag 20. nóv. 1885!). «j?ví veitti og eptir-
tekt mjer algjörlega óþekkt fólk. pað sagði
að jeg vceri «aktía» og «finn pappir,» sem
reyndar vantaði hin seinustu undirskript», svo
eg hafi þessara manna eigin orð. Hugsunar-
háttur þessara manna var orsökin til hinna
voðalegu andlegu bardaga, sem þjökuðu mjer í
nálega samflcytt 4 ár, 1885—89. I «Sam.» IV.
68 stendur, að eg hafi «bilazt á heilsunni*.
þaö er eigi rjett. Hin andlega og líkamlega
heilbrigði mín hefir ávallt verið mjög góð
«(þrátt fyrir hina «voðalegu andlegu bardaga#
út af hugsunarhætti náungans!);» annars hefði
jeg eigi lifað fram á þennan dag». —---------
«Aldrei hefir framtíð min verið eins glcesileg
eins og þegar eg kom aptur til háskólans 1886.
Nú var eg sannarlega «aktía» og «fínn pappír»
í augum sumra manna. Hugsunarháttur
þessara manna kastaði mjer aptur út í voða-
legan andlegan;bardaga, sem stóð hvíldarlaust
í meira en tvö ár. — — — Vini'r mínir í
Khöfn vildu mjer sjálfsagt vel; en þeir kvöldu
mig þó sí og æ með tilboðum, er hlutu að
vekja hjá mjer hrylling og viðbjóð. Eg ljet
þess vegna prenta lítið kvæði í «þjóðólfi.» 30.
dag nóvemberm. 1887. Kvæðið átti að gefa
þessum vinum mínum bendingu um að láta
mig í friði. En þeir ljetu sjer eigi segjast,
þangað til eg með yfirlýsingu minni í Ber-
lingske Tidende bað þá með berum orðum að
lofa mjer að vera í friði.» (það var sleggjan,
sem hreif, Berlingur!). «þegar hjer var kom-
ið, fann eg, að eg mundi eigi geta tekið
ncegilega gott próf við háskólann að svo
stöddu.» — —
— það er «glæsileg» andleg heilbrigði, sem
lýsir sjer í æfisögubroti þessu og skrásetning
þess, eða hitt heldur!
Leturbreytingarnar eru ekki eptir höf. og
svigaklausurnar auðvitað ekki helÖur.
«Ekki eru allar ferðir til fjár*- Ár-
angurinn af frumhlaupi «þjóðólfs» á hendur
bæjarstjórninni út af reikningamáli Kr. Ó. þ.
er sá, að hverjum manni er nú sýnilegt, að rit-
stjórinn hefir í fyrstunni látið einhvern ó-
hlutvandan skúmaskotspúka fleka sig til að
kveða upp í lausu lopti áfellis-sleggjudóm um
mál, sem hann þekkir ekki til hálfs og veður
því tóman reyk um fram og aptur, að þegar
hann sjer, að hann hefir hlaupið á sig, þá
ver hann sig eigi einungis með miður sæmi-
legum dylgjum, útúrsnúningi og rangfærslum,
heldur jafnvel með enn lakari óyndisúrræðnm
(«missögn» um það, hvers «amtmaður viljii
látið getið» o. s. frv.) og að hann er nú ept-
ir þessa frammistöðu eflaust miklu fjær því
marki og miði en áður, að komast sjálfur í
bæjarstjórn við næstu áramót — til þess
þykjast menn sjá að reflrnir hafi verið skorn-
ir með fram —. Hjer má því með sanni
segja, að ekki sjeu allar ferðir til fjár. —
Bíræfni slíkra blaða sem «þjóð.», þegar þau
hafa komið sjer sjálf út í einhverja ófæruna,
má marka á því, að hann kallar nú athuga-
semdir Isafoldar í síðasti blaði um þett mál
«þennan síðasta hringsnúning Isafoldar«, af
því þær eru í fyllsta máta samkvæmar því,
er áður hafði verið frá skýrt í blaðinu, eins
og sjálfsagt er, þegar menn halda sjer við
sannleikann; það er furðuleg oftrú á athuga-
leysi almennings, að gjöra ráð fyrir, að slíkt
axarskapt renni nokkrum manni niður. —
Annað eigi síður eptirtektarvert, sem jafnað-
arlega bregður fyrir hjá blöðum af «vissu» tagi,
er sá göfugmannlegi hugsunarháttur, að ef
einhver maður er í hárri stöðu, þá sje sjálf-
sagt að láta hann varnarlausan fyrir hvers
konar áburði; það er ekki «þjóðlegt», að taka
svari þess háttar manna, ef þeir eru áreittir
saklausir; gjörist nokkur svo djarfur, skal
hann undir eins úthrópaður frammi fyrir al-
þýðu. «þjóðólfur» endar grein sína síðast á
laglegri tilraun í þá átt, — í stað þess að
Cola di Rievzi.______
skrílnum vóru svo mikil, að ekki heyrðist
til hans. Dreif þá á hann örfahríð með
grjótkasti, og kom steinn í hönd honum, svo
að hann varð að hopa inn aptur, og er þá
mælt að hann tárfeldi. Hann varðist þó enn
vel, og var dagur að kvöldi korninn er upp-
reistarmenn fengu að lokum brotizt inn í
húsið; fengu þeir þar handsamað sitt fyrra
átrúnaðargoð, rjett í því er hann var að
komast undan í dularklæðum.
Skríllinn dró hann út úr ráðhusinu út á
strætið, og stóð hann þar einn síns liðs
milli þeirra, fölur, þögull og hreyfingarlaus
1 lieila klukkustund, áður en nokkur þyrði
hönd á hann að leggja til meingerðar; svo
var þá enn svipur lians tiginn og yfirbragðið
göfugt, að virðingin fyrir honum bægði æði
skrílsins frá skemmdarverkum. Loks gekk
einhver maður fram úr hópnum og lagði að
honum spjóti; þá var eins og það töframagn
hyrfi, er haldið hafði skrílnum sem í álögurn.
þúsund lmefar voru þá á lopti í einni svipan.
En flest þau hnefahögg voru ekki annað en
misþyrming á liðnu líki.
þannig fjell alþýðu-tríbúninn Cola di Bienzi,
ættjarðarvinurinn, frelsisvinurinn, Ijúfmennið,
mælskumaðurinn, snyrtimaðurinn. Hann var
gæddur óvenjulegum gáfum, göfugri lund, og
æfiferill hans varð óvenjulega misjafn. Hefði
hann getað borið meðlæti, mutidi hann hafa
eptir sig leift einhvern hinn frægasta og göf-
ugasta orðstír f sögu mannkynsins. Skáldið
Petrarea var vinur hans og hefir hann látið
í ljósi aðdáun sína yfir gáfum hans og
mannkostum eptir þeim kynnum, sem hann
hafði af honum á hans yngri árum.
(J. ().).
i>að er þægilegt áhald,
hljóðberinn.
Amerísk saga.
Wood kaupmaður lá svo rólegur og ánægju-
legur í fjaðrasofanum á skrifstofu sinni, sem
þeim einum er lagið, er eigi vita aura sinna
tal; og svo var hann að reykja Havana-
vindil, svo vænan og góðan, að hann var vel
boðlegur hverjum stórhöfðingja og rikisbubba.
Wood kaupmaður þurfti ekki að neita sjer
um þetta, þar sem hann var talinn einhver
hinn mesti auðmaður í auðmannaborginni
Boston. Wood hafði alveg nýskeð tekið það
fyrir sig, að fara að græða á svínaíeiti, og
heppnazt það prýðilega. Dollurunum rigndi
í stórdembum dag eptir dag niður yfir aldr-
aðan skallarm á honum.
Hann átti heima í litlu snotru húsi fáeinar
enskar mílur frá Boston. Hús þetta var
alveg fullt af alls konar dýrgripum. Vegg-
irnir voru tjaldaðir dýrindis-vefnaði og al-
þaktir alls konar litmyndum, sem hver um
sig kostaði mörg þúsund dollara.
Um þær mundir var það, er prófessor Bell
hugsaði upp hljóðberann (telefóninn), og
óðara en Wood heyrði þess merkilega verk-
færis getið, ásetti hann sjer, að verða
fyrstur manna í Boston til þess að leggja
hljóðbera milli heimilis sfns og skrifstofunnar
inui í borginni. Hann sá, að það gæti orðið
bæði þægilegt og skemmtilegt. þá gæti konan