Ísafold - 09.07.1890, Síða 1

Keraur út á miðvikudögum og
laugardögum. Verð árgangsins
(I04arka) 4 kr.; erlendis S kr.
Borgist fyrir miðjan júlimánuð.
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin vid
áramót, ógild nema komin sje
til útgefanda fyrir i.okt. Af-
greiðslust. í Au8turstrœti 8.
XVII 55. |
Reykjavík, miðvikudaginn 9. júií
1890.
Upp i ákvæðisverð hvers hlutabrjefs í
hinu sunnl. síldveiðafjelagi greiðir gjaldkeri
Ijelagsins, Lárus Sveinbjörnsson, 12 kr.-
Hann veróur allajafna heima kl. 9—11 f. m.
frá 9. júlí. Einnig á öðrum tíma dags af-
greiðir hann menn, ef þeir hitta hann
heima.
iijSF" Borgfirðingar, sem eiga leið um á
Akranesi, eru beðnir að gjöra svo vel að vitja
þar ísafoldar hjá hr. Hallgrimi hreppstj. Jóns-
syni í Guðrúnarkoti.
Seltirningar, sem hr. Sigurður Sigurðs-
son kennari i Mýrarhúsum hefir útbýtt ísa-
fold, eru beðnir að gjöra svo vel að vitja
blaðsins í sumar, meðan hann er fjarverandi,
á afgreiðslustofu þess (Austurstr. 8).
Landsreikningurinn 1889.
Landsreikningurinn fyrir árið 1889 er
nýlega saminn af landshöfðingja, sem
hefir gjört svo vel að veita ísaf. kost á
að gjöra útdrátt úr honum.
Enn hefir sú raun á orðið, sem við var
búizt, að tekjur landssjóðs hafa hvergi
nærri hrokkið fyrir útgjöldum árið sem
leið. Hefir tekjuhallinn orðið nærri 69
pús. kr. Sýnir það bezt, hvort vanþörf
hefir verið á hinum nýju tollum, sem al-
þingi lagði á í fyrra. Enda eru nú góð-
ar vonir um, að þeir nái tilgangi sínum :
að riða af tekjuhalla þann, er landssjóður
hefir haft nú árum saman að undanförnu.
þ*að eru 4 ár samfleytt, sem gjöld
landssjóðs hafa farið iangt frarn úr tekj-
unum. Hefir tekjuhallinn verið sem hjer
segir:
1886 .... • . -4- 88,400 kr.
1887 ....
1888 ....
O" co 00
Áður var allt af talsverður afgangur
landssjóði á hverju ári, frá því landið fór
að eiga með sig sjálft. Næstu árin 4 t.
a. m., 1882—1885, sem f1íer se?'r:
1882 ....................+ 118,600 kr.
1883 + 108,200 —
1884 .+ 98,200 —
1885 + 22,000 —
Nálægt 40,000 kr. tekjuhalla hafði ver-
ið búizt við eptir bæði árin samtals, 1888
og 1889, i fjárlögunum fyrir það tímabil.
En hann hefir orðið nær þrefalt meiri,
■eða rúmar 115,000 kr.
Talsverðan þátt í þessu hrapi á lækk-
un ábúðar- og lausafjárskattsins um helm-
ing bæði árin, með sjerstökum lögum.
Svo hefir og lagzt á ýmislegur kostnaður,
er fjárlögin höfðu eigi gjört ráð fyrir
öðru vísi en rneð tilvitnun til lagafrum-
varpa frá sama þingi.
Annars hefir þetta ár rætzt allvel úr
tekjugreinum fjárlaganna, sumar jafnvel
farið talsvert fram úr áætlun. þ»ar á
meðal er brennivínstollurinn mestur. Hann
hefir orðið alls 99,115 kr., en var áætlað-
ur 90,000 kr. Sömuleiðis hefir tóbaks-
tollurinn komizt meira en 4 þús. kr. fram
úr áætlun.
Brennivínstollurinn, þ. e. aðflutnings-
gjald af áfengum drykkjum, komst árið
1887 niður í 73 þús. kr.. J>að hefir hann
orðið langminnstur. Arið eptir, 1888, var
hann farinn að þokast töluvert upp á við
aptur: kominn upp í 90,000 kr. Nú hefir
hann enn grætt sig um 9 þús. kr., þvi
enn batnaði í ári. En þó á hann æði-
langt upp í það sem hefir komizt fyrrum,
t. d. 1884; hann komst þá semsje upp í
163,000 kr. Svo er bindindishreifingunni
fyrir að þakka, að slíkri ógegnd ausa
landsmenn ekki út í áfenga drykki nú
orðið, hvað vel sem árar, að tollurinn af
því nemi 163,000 kr.,—talsvert á 3. kr. á
hvert mannsbarn á landinu.
Að öðru leyti sýnir eptirfarandi yfirlit
hlutfallið milli áætlunar og reiknings
1889 :
Fjárl'óg. Reilm.
Ábúðar- og lausafjársk. kr. 45,000 18,876
Húsaskattur .... — 3,200 3.843
Tekjuskattur .... — 10,000 13.102
Aukatekjur .... 22,000 18,344
Erfðafjárskattur . — 5,000 6,405
Gjöld fyrir leyfisbrjef . 2,000 2,259
Útflutningsgjald af fiski
og lýsi — 35.000 28,043
Aðflutningsgjald af á
fengum drykkjum . — 90,000 99.115
Aðflutningsgjald af tó-
baki — 18,000 22,244
Tekjur af póstferðunum — 18,000 19,086
Ovissar tekjur . . . — 3.000 4.097
Tekjur af jarðeignum
landssjóðs .... — 30,000 26,592
Tekjur af landssjóðs-
kirkjum 500 200
Viðlagasjóðstekjur . . — 3L500 35,428
Fast tillagúr ríkissjóði 1 O c c 0 c 60,000
Aukatillag úr rfkissjóði — 22,500 22,500
Fjárlög. Iieikn.
Aðflutninðsgjald af kaffi
og sykri samkvæmt
lögum 9. ágúst 1889 kr- „ 6,671
Vanheimt hefir verið í landssjóð af
tekjum í árslok tæpar 30,000 kr. Er það
mikið minna en áður gerðist að jafnaði,
°g sýnir, að aðhald er meira að reikn-
ingshöldurum. Langstærstar eru van-
heimtur á jarðarafgjöldum, meira en
13,000 kr.
Ur útgjaldadálkinum skulu hjer tilfærð-
ar nokkrar helztu tölurnar :
Fjárlög. Beikn.
Gjöld til hinnar æðstu
stjórnar innanlands
og fulltrúa stjórnar-
innar á alþingi kr 14,400 14,400
Alþingiskostnaður Yfirskoðun landsreikn- — 32,000 33,515
inga Laun umboðslegra em- — 1,600 2,122
bættismanna . . . Skrifstofukostnaðarend- — 19,017 18,967
urgjald þeirra 0. fl. Laun hins umboðslega — 3,800 3,761
endurskoðanda . . Laun dómara og sýslu- — 3,000 3,000
manna •— 70,255 68,608
Laun hreppstjóra . . — 6,000 5,673
Hegningarhús 0g fangelsi Kostnaður við sakamál — 3,7oo 4,105
og lögreglumál . . — 1,000 2,543
Búnaðarstyrkur . . . —- 18,000 17,560
Handa vegfræðing Til að bæta vegi á að- — 3,000 2,996
alpóstleiðum . . . — 15,000 18,286
Til annara vega — 2,000 3,888
Til gufuskipsferða . . — 9,000 9,000
Til vitans á Reykjanesi — 2,960 2,615
Laun lækna .... — 39,598 39,598
Styrkur til aukalækna — 5,000 4,000
Póstflutningur í þarfir andlegu stjett- arinnar (laun biskups, 2 1,000 25,139
brauðauppbót 0. fl.) — 25,432 00 00 -f M
Prestaskólinn .... — 11,900 11,638
Læknaskólinn . . . — 5,500 5,679
Lærði skólinn . . . — 36,148 35,093
Möðruvallaskóli . . . — 8,100 8,020
Til annarar kennslu . Til landsbókasafnsins og umsjónar með al- 14,100 !2,550
þingishúsinu . . . — 3,650 3,600
Bókmenntafjel. (Rv.deild) — 1,000 1,000