Ísafold - 27.08.1890, Blaðsíða 2

Í174
vionu, og getur engan veginn heitið »fast að-
setur«. Var það tekið greinilega fram í um-
ræðunum á þinginu, enda liggur það og í aug-
um uppi.
Fá lagafyrirmæli taka meir til almennings
en sveitarstjórnarlög, og af þeim verða menn
einna mest og átakanlegast varir við ákvarð-
anirnar um álögur í sveitar þarfir. f>ær þurfa
því að vera almenuingi vel kunnar og ljósar^
og er einkanlega mikilsvert, að nýmæli í þeirr1
grein sjeu rjett skilin og þeim rjettilega beitt.
Sjóhrakningur.
Steinolla bjargar lífi skipshajnar.
Mjög merkur og skilvís maður í Eangár-
vallasýslu ritar Isafold 6. þ. m. á þessa
leið :
»Að morgni hins 1. þ. m. lagði bátur undan
Eyjafjöllum út til Vestmanneyja með hjer-
aðsprófastinn, síra Kjartan Einarsson, til
visitazíuerindagjörða; formaður var Stefán
Guðmundsson ft:á Mið-Skála. Útferðin sóbtist
seinlega, því kaldi stóð af Eyjum. Eptir
nál. 3 kl. stunda dvöl í Eyjunum fóru skip-
verjar 8 að tölu til baka kl. 7 um kvöldið ;
veður var spakt, en talsverð rigning komin
og dimmt lopt og drungalegt. þegar komið
var austur fyrir austur-eyjarnar, gekk hann
til austurs með stormi og regni. Samt sem
áður var haldið áfram inn eptir til lands við
nauðbeit í þeirri von, að sjór mundi vera
dauður ; en þegar undir sandinn (Eyjafjalla-
sand) kom, var hann albrimaður, Eyjar
byrgðar af þoku og regni og næturskuggi
kominn á allt saman, sjó og land. Slógu
skipverjar þá undan út með brimgarðinum,
því ókleyft var að halda sjer við, og köstuðu
út 6 klyfjum af kolum og salti, til að geta
betur varizt áföllum. Svo leið og beið, þar
til morgna tók og þeir fóru að sjá á ný, hvað
sjónum leið. Sýndist þeim þá sama og áður:
alstaðar ólendandi, og hjeldu enn undan þar
til þeir tóku það ráð, að vera viðbúnir á
siglingu, ef einhver læging sæist á brimgarð-
inum á einum stað fremur öðrum, að beygja
þá af og tefla á tvær hættur og sigla upp í
sandinn, til heims eða helju, og var það loks
afráðið fram undan Skúmstöðum í Út-Land-
eyjum, og á meðan á þvi stóð, að sigla upp
í sandinn, var dreift út 8 pottum af steinolíu.
Lendingin tókst ágætlega; því olían lœgði svo
vel sjóganginn og brimið, að báturinn hreppti
engan fallsjó.
|>etta dæmi er eitt með öðrum eptirtekta-
vert fyrir sjófarendur, til þess að vanrækja
ekki að hafa innanborðs olíu eða lýsi á sjó-
ferðum«.
var leitt, út á rneðal almennings, þá er ekki
að undra, þó það hlakkaði í honum görnin,
við að þefa svo feita krás. Eptir látlaust
krunk frá því í haust, var svo, þegar voraði,
flogið af stað til Eyjafjarðar, síðan valhoppað
út um allar sveitir að hverjum skjá, og
krunkað ákafar en nokkru sinni fyr : Kjósið
þið nú mig — munið þið ekki, hve auðmjúk-
lega ]eg hef krunkað til ykkar í allan vetur
og jeg skal leika fyrir ykkur allar mínar
listir — þið heyrið, að jeg get þó að minnsta
kosti krunkað — hver veit nema jeg geti
kroppað og klórað líka. -—• »Viljinn« minn,
sem jeg hef kostað þeim ógrynnum upp á
og gargað mig nærri hásan í, er nú að drep-
ast út af í hor — hafið þið þá hjarta til að
neita mjer — bara þetta eina þing — krunk,
krunk! —
Sumir kunna að hafa orðið hrifnir fyrir
krumtna, svo sem »nokkrir kjósendur« 1
Norðurljósinu 7. blaði, dags. 29. júlí, enda
»eru sjaldsjeðir hvítir hrafnar#, en flestum
mun þó hafa þótt gustuk, að vera miskunn-
samari en bóndinn, sem sagði, þegar krumm-
inn kom á skjáinn: »J3urtu farðu, krumminn
leiður«; en þess skal þó getið, að það var
fjöldi manna, sem þótti lítill heiður að
krumma, og vildu ekkert með hann hafa að
sýsla. En sem kunnugt er, krummi hremmdi
krásina, og þá var ekki lengi að breytast í
honum röddin. Nú var ekki lengur í honum
sultarhljóð. Nú belgdist hann allur upp og
leikur nú þegar allar sínar listir, galar,
krunkar, geltir, hrín, gargar, kroppar, klórar.
Bara að ekki fari nú fyrir krumma eins
og froskinum, sem ætlaði að verða stór,
þandi sig og — sprakk.
Einn að utan.
Krumminn á skjánum.
Nú er krunkað í »þjóðviljanum« og það
meir en nokkru sinni fyr, enda er slíkt engin
furða. þegar krummar eru soltnir, kemur í
þá eymdarrödd, er kallast sultarhljóð, en
þegar þeir svo fá feitan bita, vita þeir opt
og^einatt varla, hvernig þeir eiga að krunka
yfir krásinni. Fágætt mun það, að krummar
sjeu í mannsmynd, en þar eð »f>jóðvilj.« ber
þess nú ótvíræðan vott, þá getum vjer ekki
neitað því lengur. I allan vetur gekk ekki
á öðru en krunki til Eyjafjarðar bæði í
»f>jóðvilj.« og utan hans. þar þóttist »f>jóð-
vil]'a«-krummi sjá krás eina mikla, og þareð
hann að sögn var orðinn grindhoraður af að
koma gargi sínu að undanförnu, sem öllum
Barðastr-sýslu sunnanv. 19. ágúst :
Veðurátt þurkasöm og beldur köld í júní-
mán., þó stöku dag væri sumarhiti, frá 20—30
st. á E. móti sól, og hjelzt það fram í miðj-
an júlf, optast austnorðan. f>ó veðrið stöku
sinnurn gengi til suðurs, stóð það ekki leng-
ur en einn eða á annan dag; þá norðan
aptur. Eptir miðjan júlímán. brá heldur
til sunnanáttar og óþurka með talsverðri
úrkomu á milli. Síðast í mánuðinum voru
þó góðir þerridagar, svo almenningur náði
inn töðum að nokkru, og á stöku býlum al-
hirtu menn hana. Framan af þessum mán-
uði óþerrar og stundum mikil úrfelli, optast
landsunnan eða útsunnan. Um miðjan þenn-
an mánuð, 14.—15., var austnorðan slag- og
stórviðri. Síðan þerrir og gott veður þessa
daga, sem mönnum er mjög hagfellt því
allur engjaheyskapur er úti og sumstaðar;
nokkuð af töðum líka, þar lítið hefir náðzt
inn nú í 3 vikur.
Grasvöxtur varð á túnum í góðu meðal-
lagi. Sumstaðar fór þó að brenna af í þurk-
unum, því ofseint var farið að slá, ekki fyr
eu í miðjum júlí, og orsakaðist það af veik-
leika fólks af kvefsóttinni, sem þá geisaði
hjer um pláss. Engja-grasvöxtur var miður,
þar til votviðrin komu eptir miðjan júlímán.;
hafa þær mikið sprottið síðan, svo nú mega
þær líka heita í góðu lagi, og gengur nú
heyskapur vel áfram hjá fólki, og óhrakin
hey nást nú öll inn þessa daga.
Mjög hefir verið veikfelt á þessu tímabili í
þessu plássi, af inflúenza-sóttinni, sem er
nauðalík þeim illkynjuðu kvefsóttum, sem
hjer gengu opt áður. Var eignað, að ferða-
Imenn hefðu komið með hana úr Eeykjavík,
sem komu með júní-strandferðinni til Flat-
eyjar. Gekk sótt þessi hjer öll pláss og
heimsótti að kalla, hvert býli; og þó hún
yrði ekki hjer mannskæð, gjörði hún mesta
hnekki vorvinnu almennings og ferðalögum
og aðdráttum, sem bíða urðu fram í sláttar-
byrjun, því þó fólk lægi ekki rúmfast nema
nokkra daga, var veikfeldnis- slen og þrótt-
leysi í öllum svo lengi á eptir, að ekki gátu
verið við áreynslu eða lúavinnu, og sumir
segjast ekki jafngóðir enn. Ekki dó neinn úr
kvefsótt þessari nema 1 bóndi í Geiradal úr
lungnabólgu eptir hana. Mannskæðust varð
hún á einum bæ, Hvalsá í Tungusveít f
Strandasýslu. |>ar dóu 3 af 5 fullorðnum,
sem voru þar til heimilis fyrir utan börn.
Var kennt um þröngum og slæmum húsa-
kynnum, svo andrúmslopfcið í þeim hefir orðið
pestkynjað.
X)ala3yslu 9. ágúst: Tíðarfar er gott, og gras-
vöxtur tremur góður, en sláttur bjTrjaði í seinna.
lagi vegna ivflnenzasýkinna/r, sem kom hjer á
óhenf.ugasta tíma, í sláttarbvrjun og gjöði algjört.
verkfall á flestum heimilum í hálfan mánuð og
sumstaðar lengur. Nú er hún um garð gengin;
en ]>ó lig-gja stöku menn enn þá í eptirköstum
hennar, en allur þorri fólks er mjög maguþrota
og epiir sig eptir veikina, gjörir það eigi lítinn
hnekki í heyskapnum. TJr veiki þessari dó margt.
af fóllci, í Garpsdalssókn dó einn bóndi, Jðhann-
es Jónsson í Gautsdal, nÝlega fimmtugur, móður-
bróðir sira Jóns Arasonar á þóroddstað, og gam-
all maður, Helgi Guðmundsson, fyrrum bóndi á
Keykhólum, 83 ára. í Laxárdal dóu miðaldra hjðn
í Gröf, bóndi á Fjósum, tæplega þrítugur, og
bóndakona í Sólheimum; og í Miðdölum þar á
borð við.
Við Steingrímsfjörð dóu 3 á einum bæ Hvalsá,.
bóndinn, ráðskona hans og uppeldissonur. Flest.
dó þetta fólk úr lungnabólgu11.
Póstskipið Laura lagði af stað hjeðan
áleiðis til Khafnar aðfaranótt hins 24. þ. m.
og með henni mjög margir farþegjar.
Til Vestmannaeyja sýslumaður Aagaard og
Iudriði Einarsson revisor, í kosningarerind-
um.
Til Englands Eustace Hill hershöfðingi, er
verið befir hjer um tíma í sumar við laxveið-
ar vestur á Mýrum, og 2 vesturfarar.
Til Khafnar amtmannsfrú Eagnh. Christian-
son með fósturdóttur sinni frk. Elínu Tómas-
dóttur, frk. Sigríður Jonassen, frk. Solveig
Thorgrimsen, kaupmaður H. Th. A. Thomsen,
faktor O. Norðfjörð frá Keflavík, læknaskóla-
cand. Gísli Pjetursson, stúdentarnir Jón Helga-
son, er kom hingað í sumar frá Höfn snöggva.
ferð, Aage Schierbeck, Arni Thorsteinsson,
Gunnar Hafstein, Haraldur Níelsson, Helgi
Jónsson og Kristján Kristjánsson, Svenson,
sænskur múrari (frá Olfusárbrúnni), jporvarð-
ur þorvarðarson prentsveinn, nokkrir skip-
brotsmenn frá »Asta« í Keflavík, o. fl.
Enn fremur Kriíger lyfsali alfarinn tii
K.hafnar.
Strandferðaskipið Thyra fðr einnig
af stað hjeðan aðfaranótt hins 24. þ. m.
vestur fyrir land og norður, og með því all-
margir farþegar, þar á meðal Tryggvi Gunn-
arsson kaupstjóri til Akureyrar, að afloknu
starfi sínu við Olfusábrúna í sumar, kaupm.
J. Yídalín með konu sinni til Austfjarða,
Páll P. Eggerz með kojnu sinni til Stykkis-
hólms, o. fl.
Tíðarfar. Kuldasamt hefir verið í meira
lagi nú um tíma, frost á nóttum stundum.
Annars góð tíð og gengur heyskapur dável;
þurkar sæmilegir öðru hvoru og nýting því
góð. Getið er um mjög mikið töðufall sum-
staðar, og hefði þetta sumar orðið fyrirtaks-
heyskaparsumar, ef ekki hefði kvefsóttin gert
svo mikinn vinnuhnekki sem hún hefir gerb
um land allt.