Ísafold - 17.09.1890, Blaðsíða 3

SÖO
Efnahagur dansk-íslenzkra kaup-
manna O. fl. A tekjuskatts-akrá Kaup-
mannahafnarbúa hinni síðustu, frá í sumar,
má fræðast nokkuð um efnahag dansk-lslenzkra
kaupmanna sumra, sem búsettir eru í Khöfn.
J>ar eru taldar skatttekjur þeirra árið sem
leið, sumra ef til vill eptir skýrslu sjálfra
þeirra, en hinir eru þó sjálfsagt íleiri, er
skattanefndin hefir orðið að gera tekjur,
eptir ágizkun.
Arstekjur.
J. P. T. Bryde .................. 5L,200kr.
Prú Arndís Fischer............... 50,000 —
J. C. Hoepfner................... 42,000 —
E. B. Muus....................... 40,000 —
N. H. Knudtzon................... 35,000 —
Sigurður Jóhannesson............. 30,000 —
F. Holme......................... 20,400 —
Friðrik Fischer.................. 20,000 —
H. Th. A. Thomsen................ 18,000 —
Sigurður Jóhannesson er raunar ekki dansk-
íslenzkur, heldur aldanskur kaupmaður, þótt
hann sje ísleuzkur að þjóðerni. Hann rek-
ur enga verzlun hjer við land. Hann var
fátækur trjesmiður fyrir 17—18 árum, í
Khöfn, en gerðist síðan kaupmaður og hefir
grætt þetta, hátt á 1 miljón króna. Hann
rekur einkum svínakjötsverzlun til Englands.
F. Holme er útvegamaður og lánardrottinn
Gránufjelagsins. — Hina mun almenningur
kannast við.
Að sumir stórauðugir íslenzkir kaupmenn,
sem eiga heima erlendis, svo sem t. d. A.
Asgeirsson, standa eigi á þessari skrá, kem-
ur af því, að þeir eiga sjer bústað fyrir utan
sjálfan kaupstaðinn eða sveitarfjelagið Kaup-
mannahöfn.
ITT AF HVERJU OG HVAðANffCFA.
M ikill au ð u r, mikil e y ð s l a .
Handa þjóðgripasafninu enska voru keyptar
nýlega 3 ágætis-myndir úr safni lávarðs þess,
er Badnor heitir, fyrir samtals 990,000 kr.
Út af því reis mál, með því útarfar mót-
mæltu sölunni, af því að myndasafnið fylgdi
höfuðbóli ættarinnar, Longford, og mætti
hvorugt ganga kaupum og sölum. þ>að sann-
aðist þá, að dómari einn hafði leyft söluna,
en það eru lög, að þá er slíkt heimilt.
BnnorHsfnrin.
stöðina, tók hann eptir því, að eimlestin átti
ekki að fara þaðan fyr en eptir 1£ klukku-
stund og að hann var talsvert kenndur. Tvö
staup höfðu aldrei haft slík áhrif á Kobba;
það hlaut að vera ástarvíma í höfðinu á
honum. Hann hugsaði sjer að ganga spöl-
korn með fram járnbrautinni og vita, hvort
ekki rynni af sjer. Hann eigraði í hægðum
sínum eptir brautinni með hendurnar fyrir
aptan bakið, smábrosandi að ástardraumórum
sínum. Hann sá í huganum unnustuna kaf-
rjóða út undir eyru, þar sem hún tók Svíann
og þeytti honum á dyr ; hann sá sjálfan sig
sitja í gamla hægindastólnum heima hjá sjer,
og hana liggja á hnjánum og vera að draga
af honum vosklæðin. Brosið færðist æ lengra
og lengra út á kinnarnar, og hann skellihló
á milli og velti vöngum. Hann leit hvorki
til hægri nje vinstri; hann heyrði ekkert og
sá ekkert, en bara ráfaði svona beint áfram
frá sjer numinn af ástaralgleymingi. En
tíminn leið óðum og sólin hækkaði á lopti.
Allt í einu var eins og hann vaknaði af
draumi við voðalegan gauragang. |>að var
Badnor lávarður bar það fyrir rjetti í máli
þessu, að hann hefði mátt til að selja lista-
verlc þessi, vegna peningaleysis. Hann hefir
ekki nema 540,000 kr. í tekjur um árið, og
sór sig og sárt við lagði, að haun gæti ekki
varizt skuldum með það. Hann kvaðst hafa
tekið við miklum skuldum eptir föður sinn,
1,800,000 kr. (100,000 pd. sterl.), og 234,000
kr. kostaði sig höfðingjasetrið eða höllin
Longvord á ári; væri þá;ekki mikill afgangur
handa sjálfum sjer. Ymsir stóreignamenn,
er voru viðstaddir og heyrðu framburð þennan,
sögðu, að það væri ekki mikið í lagt, 234,000
kr. í viðhaldskostnað. f>eir kváðust þekkja
marga lávarða, sem eyddu 1000 pd. sterl.,
sama sem 18,000 kr., á viku. Dómarinn var
því og samdóma.
Að búa til regn. Á allsherjarþingi
Bandamanna í Norður-Ameríku í Washington
hefir verið borið upp frumvarp um að veita
2000 dollara tilraun til að búa til regn. Fyrir
tilraunum þess á yfirsjónarmaður skóganna í
Baudaríkjunum að standa. Hann heitir dr.
Fernow. Tilraunirnar eiga að vera fólgnar
í púðursprengingum hátt uppi í loptinu, og
ætla menn, að við það þjettist gufan í lopt-
mu svo, að hún verði að dropum og rigni á
jörðina, þó ekki sje nema á litlum bletti.
Sprengiefnið skal flytja á loptförum, og hafa
vísindamenn í förinni, til þess að koma við
fróðlegum athugunúm. Væta úr lopti er
dýrmæt rnjög í miklum þurrviðrum um
gróðrartíma, og því nokkru tilkostandi, ef
takast mætti »að búa tii regnt.
S t œ r s t a seglskip í heimi var
nýlega smíðað við ána Olyde í Skotlandi, og
er eign stórkaupmanna fjelagsins Bordes &
Son í Bordeaux í Frakklandi. Skipið nefnist
»France« og er allt úr járni. f>að er 365 fet
á leugd, 50 fet á breidd og nálægt 33 fet á
dýpt miðskipa. |>að hefir 5 siglur; eru 6
rásegl á hverri þeirra, nema hinni öptustu,
sem hefir »gaffal»-segl og þríhyrnt toppsegl.
Auk þess eru vanalegar fjórar »fokkur« og
3—4 þríhyrnusegl milli hverrar siglu. Skipið
ber 6160 smálestir, og til seglfestu gétur það
tekið á móti 1550 tunnum af sjó, og þarf
ekki nema fáeinar stundir til að hleypa segl-
festunni inn í skipið.
Leiðarvísir ísafoldar.
6fil. Eg er fálæk ekkja, og hreppsnefndin í
mínuin hreppi hefir um orð aö selja þær skepnur,
sein jeg hef undir hendi, og húsin ofan af höfði
mínu á næstkomandi vori, sökum þess, að við hjón-
eimlestin, alveg í hælunum á honum. Hann
ætlaði að snúa sjér við, en í sama vetfangi
var honurn snarað upp í háa lopt. Hann bað-
aði út öllum öngum og þrffur dauðahaldi í
það sem fyrst verður fyrir hendi. Hann
vissi ekki fyrst hvar hann var|niður kominn;
en það var á—stórgripaskörinni. (I Ameríku
hafa menn framan á eimvögnunum nokkurs
konar plóg, sem ætlaður er til þess að fleygja
frá lestinni stórgripum, er liggja kunna ábraut-
inni eða of nærrihenni. þ>etta áhald heitir a
ensku »cowcatcher«. Stórgripaskör má vel
kalla það á íslenzku). þá rann öll víraa af
Kobba á snöggu bragði; hann gleymdi hæg-
indastólnum — og jafnvel þriflegu handleggj-
unum á ekkjunni; — hann átti nóg með að
halda sjer. Hann hrópaði og kallaði, en
enginn heyrði til hans fyrir suðinu og skark-
alanum í eimvagninum, og þarna þaut hann
áfram í loptinu. Hús, trje og hvað eina sem
fyrir augun bar, skauzt fram hjá í hendings-
kasti, svo hann svimaði. »Hjálp ! hjálp !«
grenjaði Kobbi. Nú hvein í eimpípunni, og
át'ram brunaði lestin enn harðara. Og svo
kom myrkrið. Sólin var gengin undir og var
in liöfðum áður þegið etyrk af fátækrasjóði. Er
þetta rjett?
Sv.: Hreppsnefndin hefir lög til að fá eigur
spyrjanda teknar lögtaki og sefdar upp í sveitar-
skuldina. sjá lög nr. 20 4. nóv. 1887.
562. Ber mjer ekki að fá til eignar helminginn
af sameignarfje okkar hjóna eptir manninn minn
látinn, þó að liann hafi lofað að sveitarsjóðurinn
í minúm hreppi skyldi hafa sínar eignir eptir sinn
dag, þar eð jeg lofaöi ekki minum parti af eign-
um og mín var ekki getið þegar hann lofaði sín-
um eignum til sveitarsjóðsins, og er jeg þá skyld
að svara mínum eigum fyr en eptir minn dag, ef
jeg borga nokkuð á ári hverju, þar til jeg dey?
Sv.: Rjettur sveitaiinnar nær til alls fje-
lagsbúsins.
f>63. Er ennfremur hreppsnefndinni heimiit að taka
allt af mjertil uppskriptar og sölu, allt nema eitt lje-
legt nimflet, íveruföt og eina sauðkind, er hún læzt
gefa mjer ?
Sv.: Nefndin þaif ekki að skilja eptir nema
rúm spyrjanda og nauðsynleg sængurföt, lín og
íveruföt hennar og harna hennar, sem hjá henni aru.
Alla aðra óveösetta fjárrauni búsins getur nefndin
tekið til uppskriptar fyrir sveitarskuldinni, ef þarf.
og sje þinglýst tilhlýðilega eptirriti af uppskript-
argjöröinni ásamt útdrætti úr sveitarhókinni, að
því er styrkinn snertir, leggst veðband á hina
uppskrifuðu muni skuldinni til tryggingar. Hafi
nefndin ekki gjört það, getur spyrjandi, þegar til
Iögtaks kemur, undanskilið eða haldið eptir helztu
lífsnauösynjum eða munum, sem nauðsynlegir eru
henni við atvinnu hennar, ef ekki nema meiru að
virðingarverði en 20 kr., eða 120 kr., eigi hún
heimili fyrir að sjá (þá). Sjá lög um aðför 4. nóv.
1887, 27. gr., sbr. við lög um lögtak og fj&rnám
16. des. 1885, 7. gr., og lög um sveitarstyrk og
fúlgu 4. nóv. 1887.
564. Ber ekki að greiða sumarkaup af búi
minu þeim kaupahjúum, sem unnið hafa að slætti
hjá mjer síðastliðið sumar, þótt hreppsnefndin
ætli sjer að láta selja búið að vori ?
Sv.: Jú, sjáifsagt.
TIL LEIGU fást 2 góð herbergi hjer í bænum
nálægt Lærðaskólanum með vöuduðum húsgögnum,
þar á meðal fjaðrastðlum og legubekk (ohaise-
longue). Ritstjórinn vísar á.
Í.EIÐ ARVÍSIR TIL LÍFSÁBYRGÐ AR fgest
ókeypis hjá ritstjórunum og hjá dr. med. J. Jónas-
sen sem einnig gefur þeim, sem vilja tryggja
lif sitt allar nauðsynlegar upplýsingar.
VASAÚR geta menn nú fengið keypt fyrir
hvaða verð sem þeir óska hjá Teiti. Th. íngi-
muudarsyni Nr. 9 Aðalstr'æti.
eins og rynni saman lopt og láð. Skuggarnir
voru eins og flagsandi vofur, sem þutu fram
hjá og gjörðu gys að honum ; honum sýndist
ekki betur en Svíinn standa þarna og fleygja
frá sjer rekunni af tómri undran og gjóta
svo þrælslega til síu þessu eina auga, sem
hann hafði, og skellihlæja; því ógæfan var,
að þótt dimmt væri orðið, þá var þó fullbjart
á honum, því birtuna frá eimlestarlampanum
lagði einmitt á hann. Kobbi þóttist vita,
að nú væri úti um sig. Hann tók að iðrast
synda sinna og biðja hinn helga Patríkus
fyrir sjer, en það stoðaði ekki hót; — eim-
lestin þaut áfram jafnt og þjett.
Kobbi var orðinn uppgefinn í handleggjuu-
um og máttlaus í fótunum, — hann hjet öllu
fögru — hann einsetti sjer að láta aldrei
kaupa sig til að vinna rangan eið, — að láta
aldrei sand í hveitið, — að skrökva aldrei
nema sjer lægi því meira á, — að gefa prest-
inum 5 dali og 2 væn vaxkerti, — að kvong-
ast aldrei — nei, því gat hann þó með engu
móti lofað — hann ætlaði þó að minnsta
kosti að reyna, hvort honum tækist ekki að
sleppa án þess að lofa því. þetta ætlaði