Ísafold - 15.10.1890, Blaðsíða 2

*30
ans, hinn daginn landssjóðs, áður Pjeturs
eða Páls aptur, eptir því sem veltur á við-
skiptunum, — og að það er því hin mesta
haugavitleysa, er engu tali tekur, að lands-
sjóður sje látinn kaupa sína eigin eign, er
hann tekur við póstávísunarfje í seðlum gegn
því að svara sömu upphæð í gulli eða silfri;
það væri alveg jafnrjett — eða jafnvitlaust ■—
að segja að hann kaupi sína eigin eign þeg-
ar póstávísunafjeð er greitt honum í gulli eða
silfri. þ>ó að einhver kynni að vilja kalla
landssjóð frumeiganda seðlanna, en ekki bank-
ann, — með öðrum orðum: líta svo á, sem
landssjóður hefði gefið bankanum seðlana
altilbúna og full-gjaldgenga, þá verður nið-
urstaðan hin sama hvað eignarrjett þeirra
snertir upp frá því, upp frá þeirri stundu, er
gjöfin var afhent einu sinni; eignarrjettur
landssjóðs að henni, þ. e. seðlunum, var þá
horfinn samstundis,oggat ekki vakizt upp aptur
öðruvísi en á sama hátt sem landssjóður eign-
ast aðra peninga: upp í skatta eða skyldir
eða kaupum og sölum. Með þeim hætti
eignast hann líka þá seðla, sem koma af
pósthúsinu frá póstávísendum: hann kaupir
þá fyrir ávísanir á ríkissjóð, ávísanir á það
fje, er hann á þar inni, svo sem árstillagið
úr ríkissjóði, tollgreiðslur þangað frá kaup-
mönnum, og fyrir gull og silfur, ef til vantar
—kaupir þá, af því, að honum er það baga-
laust, með því að hann hefur þeirra full not
til allra sinna miklu útborgana innan lands,
en hægðarauki að því fyrir einstaka viðskipta-
menn að geta sent landa á milli póstávís-
anir í stað peninga, enda hafa þeirra hluta
vegna landssjóðir annarsstaðar tekið að sjer
þá hina sömu milligöngu í þessari grein sem
landssjóður íslands, alstaðar þar, sem all-
herjar-póstsambandið nær til.
Fáheyrt háðungar-flan.
»þjóðvillu«-fóstrarnir ísfirzku, sem hafa flækzt,
út í að burðast með prentholu og blað-
snepilsómynd, er hvorki getur dafnað nje
drepizt, hafa nú fyrir skemmstu flekað nokkra
samhjeraðsmenn sfna með sjer út í það fá-
heyrða heimsku-flan, að reyna að svipta
helztu blöð landsins öllu fylgi og trausti al-
mennings með aulalegum rógi, í þeirri skyn-
skiptings-lmyndun, að áminnzt óburðar-af-
styrmi þeirra gæti heldur hangið á horriminni
missiri lengur, e£ almennilegum blöðum væri
bolað frá. þeir hafa samið og prentað í
pukri (prentstaðar og prentsmiðju látið óget-
ið) svo látandi skjal, og auðvitað sent síðan
út um allt land :
»þar eð það er þjóðkunnugt orðið, hversu
blöðin »ísafold« og »þjóðólfur« hafa látið sér
sæma að rísa algerlega öndverð sinni fyrri
stefnu og margyfirlýstum óskum og kröfum
Islendinga í stjórnarskrármálinu, og láta nú
engra vopna ófreistað til að fá lögleitt hér
það stjórnarfyrirkomulag, er enda fremur en
nú myndi binda Islendinga á klafa erlendrar
stjórnar, þá hafa ýmsir helztu menn þessa
héraðs átt fund með sér 4. þ. m. og urðu
fundarmenn þar ásáttir um, að það væri bæði
óhyggilegt og óheillavænlegt fyrir þjóð vora
að styrkja blöð þessi meðan þau fylgja fram
jafnóheppilegri stefnu í því máli, er fyr og
síðar hefir verið aðaláhugamál Islendinga.
A fundinum vorum vér undirritaðir kosnir
í nefnd til að gjöra kunna þessa skoðun
fundarins, sem heyrzt hefir og að væri ríkj-
andi í mörgum öðrum héruðum landsins, og
þar sem vér fulltreystum því, að þér, hátt-
virti herra, munið vera oss og fundinum
samdóma um það, að ofannefnd blöð eins og
nú stendur eigi geti verðskuldað traust né
stuðning þjóðarinnar, leyfum vér oss í um-
boði fundarins að skora á yður að gjöra yðar
ýtrasta til að hnekkja útbreiðslu þessara
blaða með því að fá menn til að minnka
sem mest kaup á þeim, svo að vilji þjóðar-
innar verði á þann hátt sem sýnilegastur.
Isafirði, 5. ágúst 1890.
Sigurffur Stefánsson, Gunnar Halldórsson,
1. þingm. Isfirðinga. 2. þingm. Isfirðinga.
Skúli Jhoroddsen,
1. þingm. Eyfirðinga.
Guðrn. Rósinkarsson,
hreppstjóri.
Jón Jónsson,
Halldór Jónsson,
sýslunefndarm.
Asg. Guffmundsson,
bóndi.
Bjarni Jónsson,
sýslunefndarm.
Pétur M. þorsteinsson,
presturn.
*
*
* r
I rógbrjefi þessu, sem Isafold hefir nú
forðað frá eilífri gleymsku og glötun, má með
sanni segja að haldist í hendur flónska og
bíræfni, Bíræfnin, að hafa þau hausavíxl á
hlutunum, að brigzla einmitt þeim blöðum,
sem langmest og með langmestri samkvæmnj
hafa barizt fyrir innlendri stjórn, um að
vilja »binda Islendinga á klafa erlendrar
8tjórnar«; og flónskan, að ímynda sjer nokkurn
málsmetandi mann utan »þjóðvillu«-samkund-
unnar þann skynskipting, að honum renni
þessi rógur niður. Enda þarf ekki þess að
geta hvað ísafold snertir, að þó að rógskjalið
hafi eflaust samkvæmt tilgangi sínum verið í
almennings höndum í tæka tíð til þess, að
menn hefðu nógan tíma til að segja blaðinu
upp (fyrir 1. okt.), þá vottar eigi fyrir öðru
en það hafi haft alveg gagnstæða verkun þv£
sem til var ætlazt. Hefir margt ólíklegra
skeð og ómaklegra en að leikslokin yrðu þau,
að forgöngumaður eða forgöngumenn þessa
háðungarflans yrði sendir heim aptur — óeig-
inlega talað — öfugir á húðarmeri með róg-
skjalið límt aptan á bakið !
Sýslumaður settur af landshöfðingja 1
Arnessýslu9. þ. m. cand. polit. Sigurður Briem^
frá 1. nóvbr. til næstu fardaga.
Oveitt brauð. Hof í Alptafirði, auglýst
14. þ. m., metið 1483 kr. Presturinn þar,
síra Stefán Sigfússon, er vikið var frá em-
bætti í vetur er leið, hafði kosið heldur að
segja af sjer eptirlaunalaust en að láta lög-
sækja sig til embættismissis.
Prestskosning- Að Hvammi í Dölum
var prestur kosinn 4. þ. m. prestaskólakandí-
dat Kjartan Helgason.
Verzlunarmannaskóli. Kvöldskóli
verzlunarmanna í Reykjavík var settur 1. þ.
mán., af formanni menntunarfjelags verzlunar-
manna, kaupm. G. Thorgrimsen, en ræðu
flutti kaupm. þorl. Ó. Johnson. Lærisveinar
eru 24, í 2 bekkjum, og kenndar þær náms-
greinar, er ráðgerðar voru, af 8—9 kennur-
um, flestum ókeypis, 2 stundir á hverju kvöldi
nema laugardagskvöldum. Skólinn hefir snot-
urt húsnæði og vel útbúið. Námið stundað
með áhuga af kennurum og lærisveinum. Er
allt útlit fyrir, að stofnun þessi mnni vel
þrífast.
Flensborgarskólann sækja í vetur 25
nemendur. Af þeim eru 9 nýsveinar (3 enn
ókomnir). Heimavist fengu 8 nýsveinar; 7
heimasveinar eru hinir sömu og f fyrra.
í barnaskóla Garðahrepps (í Flensborg)
eru 50 nemendur.
Fjárkaup Coghill. Hann kom að
norðan í gær. Hafði keypt þar og sent af
stað nær 15,000 fjár. Hjer syðra á hann
von á um 19,000 fjár; surnt keypt beinlínis
af honum sjálfum og hans mönnum, en hitt
af kaupmönnum og öðrum handa honum.
Skipi á hann von á hingað á hverjnm degi,
er tekur 5000 fjár. Samt sem áður hlýtur
að verða mikill hrakningur á sölufje þessu,
nema veðrátta breytist mjög til batn-
aðar, en hún hefir verið mjög óhagstæð það
sem af er haustinu, stórrigningar og hrak-
viðri.
Tjón af elding. I þrumuveðrinu mikla
10. þ. m. að morgni sló elding niður í f]ár-
hús á Bjólu í Rangárvallasýslu. þakið svipt-
ist af húsinu, 60 kinda húsi, vænu, og ann-
ar gaflinn hrundi. Skepna var engin inni.
Grjóthellur voru í áreptis stað, sem tíðkast
þar um pláss, og tvíþakið yfir torfi, en viðir
allsterkir undir.
Barðastr.sýslu vestanv. 12. sept.: Síð-
an á leið túnasláttinn hefur yfir höfuð verði
stillt og gott veður, en optast þerrilítið, þótt
sjaldan hafi verið miklar rigningar. Eram
úr miðjum ágústmánuði kom þó góður þerr-
ir, og náðu menn þá almennt því, sem óhirt
var af töðum. f>að, sem liðið er af þessum
mánuði, hefir varla nokkur dagur komið þurr
til enda. Nóttina milli 7. og 8. þ. m. var
aftaka-sunnanrok og einhver mesta rigning,
sem kemur. Dagana fyrir og eptir var og
hvasst. Aðfaranótt hins 9. snjóaði á fjöll og
þann dag var norðvestankrapi, og hiti eigi
meiri en 2—4° R. Næstu nótt fraus dálítið.
Annars hefur yfir höfuð verið hlýindaveðrátta,
þetta um 10—12° um hádegi; mestur hiti
dagana 14. og 18. f. m.: 13 og 14° R., og 2.
þ. m. 14°. En síðan hinn 7. hefur yfir höf-
uð verið kaldara í veðri. I dag er suðaust-
an stormur og mikil irigning, en þó um 8°
hiti um hádegi.
Töður hafa víst yfir höfuð orðið í meðal-
lagi og meira. Nýtingin á þeim dágóð, enda
þótt nokkuð af þeim velktist nokkuð. En
líklegt þykir, að þær muni sumstaðar lítt
fallnar til að vera gott mjólkurbey sökum
þess, að nokkuð af þeim brann svo víða á
túnunum framan af túnaslættinum og áður.
Útheyskapur verðar víst góður, ef það nýtist,
sem nú er úti, en það er víða allmikið.
þurrlendi hefir verið fremur vel sprottið, en
votlendar engjar víða illa. Nýting á útheyj-
um mátt góð heita til skamms tíma, því
þerriflæsur hafa komið dag og dag í bili.
Verð á útleudum og inrilendum vörum
mun nú vera orðið hjer um bil áreiðanlegt
þetta á Patreksfirði: grjón (200 pd.) 25 og
26 kr., rúgur 16 kr., rúgmjöl 18 kr., over-t
headmjöl 20 kr.; kaffi 1,20—1,30.; kandís
35—40 a. o. s. frv. Málfiskur 50 kr., smár
45 kr., ýsa 30 kr.; ull: hvít 70 a., mislit 50
a.; fiður: hvítt 70 a., mislitt 50 a.
í>ilskipaafli. Af Patreksfirði skrifað 12.
f. m.: þilskip þau, sem hjer leggja fisk
sinn á land, hafa að sögn, aflað hjer um bil
þetta af þorski yfir sumarið:
1. Hemarin, skipstj. Snorri Jónsson úr Rvík,
28,000.
2. Comet, skipstj. Bjarni Jónsson úr Pat-
reksfirði, 25,000.
3. Snyg, skipstj. Pjetur Bjarnarson úr Döl-
um við Arnarfjörð 20,000.