Ísafold - 25.10.1890, Side 1
K.emur út á rmðvikudögum og.
laugardögum. Verð árgangsin-
(i04 arka) 4 kr.; erlendis 5 k
Borgist fyrir miðjan júlímánuð
ÍSAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin v ð
áramót, ógild nema komtn sje
til útgefanda fyrir I.okt. Af-
greiðslust. í Austumtrœti 8.
XVII 86.
Reykjavik, laugardaginn 25. okt.
1890
Meira um nýja fiskiveiðasamþykkt.
Nú stendur til, að bráðum verði haldinn
sýslunefndarfundur hjá oss, og von á, að
fyrir hann verði lagt frumvarp til nýrra á-
kvarðana áhrærandi fiskiveiðamál vort, í þá
átt, að þorskanet megi ekki leggja fyrri en
7. apríl ár hvert, og að ýsulóðabrúkun verði
afnutnin hjer í Flóanurn á tímabilinu frá nýj-
ári til vetrarvertíðarloka.
þeir, sem óska, að þessutn ákvörðunum
verði framgengt, eru : Njarðvíkur-, Vatns-
leysustrandar-, Garða- og Bessastaðahrepps-
menn og meiri hluti Bosmhvalanesshrepps-
manna, eptir því sem fulltrúar úr tjeð-
um hreppum hafa lýst yfir og komið sjer
sarnan um á fundi í haust. Um Beykjavík-
ur og Seltjarnarnesshreppsbúa er mjer ó-
kunnugra ; þar mun enginn slíkur fundur
hafa verið haldinn enn.
Hvað þessa breytingu á þorskanetalögnum
snertir, þá er óskin um hana sprottin af því,
að þeir, sem með sannsýni og með almenn-
ings hag fyrir augum vilja hugsa um málið,
vita og sjá, að fiskiveiðum vorum er bráð
eyðileggÍDg búin, ef haldið verður áfram að
bægja fiskigöngunni frá að halda til grunns
■og hrygna þar. Með því áframhaldi á fiski-
veiðum vorum, sem nú er, þurfa heldur ekki
Inn-nesin að búast við fiskinum inn á sín mið,
og veit jeg að Garða- og Bessastaðahrepps-
þúum að minnsta kosti er þetta ljóst. Dm
kostnaðinn við þorskanet vor ætla jeg ekki
að tala; hann þekkja þeir, sem það hafa
reynt.
Bn eins vildi jeg geta, sem jeg hefi heyrt
nú hina síðustu daga, þess sem sje, að sumir
cnenn henda gaman að því, að fiskimenn
vorir nú þegar vilji breyta samþykktinni 9.
júní 1885, og álíta þeir, að þetta sýni, að
þeir, sem samþykktu netalínuna, liafi ekki
vitað hvað þeir gjörðu. jþetta er mjög röng
skoðun; netalínan hefir verið til mikils gagns;
en þegar hún var samþykkt, gat engum
•dottið í hug, að menn mundu haga netalögn-
um sínum eins og raun hefir á orðið.
Bins og jeg hefi getið um hjer í blaðinu,
var það siður manna áður, að flytja netin
undan fiskigöngunni, upp á grunnið, til þess
að leggja enga tálmun fyrir því, að fiskurinn
næði þangað að komast. En þegar línan
var fengin, þótti engum gerandi að leggja
annarsstaðar en á línunni eða fast við hana,
jafnvel þótt ærið svæði til netalagna sje fyrir
innan hana ; að mönnum mundi þykja brýn
nauðsyn á, að leggja varnargarð úr netum
á línunni, datt víst fæstum í hug. f>ó, úr
því svo skal vera, er þó betra að hafa þann
varnargarð inni í Leirusjó en úti í Garðsjó,
eins og áður var, meðan djúplagnirnar tíðk-
uðust.
Mjer er sem sagt ókunnugra um skoðanir
manna í Beykjavík og á Seltjarnarnesi um
þetta mál, heldur en í hinum plássunum,
þótt jeg ímyndi mjer, að meiri hluti skyn-
berandi s/o-manna þar sje sörnu sannfæringar
og í suðurhreppunum; og tal hef jeg átt við
ýmsa formenn og sjómenn úr Beykjavík, og
veit af þvf, að margir þar eru á þeirri skoðun, I
að æskilegt væri að afnema ýsulóðarbrúkun:
á vetrarvertíðinni. Hitt veit jeg, að til eruj
þar líka málsmetandi menn, sem hafa aðra j
skoðun, bæði meðal útvegsbænda, og þá ekki j
síður meðal hinna, sem ekki stunda sjó og
aldrei hafa gefið sig neitt við fiskimálum, en
tala samt um þetta mál sem önnur með
miklum sjálfbyrgingsskap. Minnist jeg þess-
ara röksemda gegn samþykkt um afnám ýsu-
lóðarinnar úr háværri fundarræðu eins þeirra
fyrir nokkrum árum :
1. að sýslunefndin í Gullbringu- og Kjósar-
sýslu vildi gjörast formyndari(!) manna, þar
sem ein ástæðan fyrir afnámi lóðarinn-
ar væri sú hjá sýslunefndinni, að veiðar-
færið væri of dýrt;
2. að það væri ófrelsi, að banna mönnum að
fiska á hvern þann hátt sem menn vildu,
og að það bindi hendur á dugnaðarmann-
inum(!) ;
3. að hvergi í öðrum löndum væru neinar
samþykktir um fiskiveiðar, og þar hefðu
allir frjálsar hendur til að fiska eins og
hver vildi(!!);
4. að hver, sem vildi fiska með færi, gæti
það eins, þótt aðrir, sem lóðina kysu,
brúkuðu hana(!) ;
5. að miklu vænni fiskur fiskaðist á lóð en
færi(!) ; og
6. að það mundi vera broti næst á stjórnar-
skránni, að semja samþykkt í þá átt, að
afnerna lóðarbrúkun(l).
þessar ástæður allar eru of auðhraktar til
þess, að það taki því, að eyða orðum að þeim
hjer, enda hafa þær verið marghraktar í
ræðum og ritum um þetta mál undanfarin
ár. Leyfi jeg mjer að segja, að það væri aðj
misbjóða skynsemi manna, ef farið yrði núl
að tyggja upp aptur jafn hlægilegar ástæður
og nlveg marklausar.
Til þess nú að samtök geti orðið sem bezt
í þessu lífsnauðsynjamáli fyrir veiðistöðurnar
við Baxaflóa sunnanverðan, eiga 3 fulltrúar
úr bæjarstjórn Beykjavíkur að mæta á sýslu-
fundinum í Hafnarfirði 28. þ. m. jpeirra á
meðal er einn með beztu, reyndustu og
greindustu formönnum hjer um sveitir, hr.
Guðm. þórðarson á Hól. Tel jeg það góðs
vita fyrir málið, því hans skoðanir eru kunn-
ar frá fyrri fiskisamþykktarfundum, og fara ein-
dregið í þá átt, sem almenniugur í suður-
hreppunum vill hvað afnám ýsulóðarinnar
snertir.
A sýslunefndarfundi þeim, er undirbjó sam-
þykktina frá 1885, mætti hann fyrir hönd
bæjarstjórnarinnar, ásamt yfirdómara M. Step-
hensen (hr. landshöfðingjanum, sem nú er),
og prestaskólakennara Eiríki Briem. A þeim
fundi mælti enginn fundarmaður eins fast og
skörulega með því, að afnema ýsulóðarbrúk-
un hjer í flóanum bæði haust, vetur og
vetrarvertíð, eins og Guðmundur á Hól; hann
vildi einnig banna algjörlega lóðarbrúkun á
Böðvarsmiði um allan árshringinn; og alveg
á sömu skoðun var hr. landshöfðinginn, sem
nú er, eptir atkvæði hans að dæma.
Hr. Guðm. jþórðarson byggði skoðanir!
sínar á reynslu sinni, og rökstuddi þær allar
saman, svo að enginn gat á móti haft. Hann
er kunnur að slíkri staðfestu, að jeg veit, að
hann muni vera sömu skoðunar enn, og ekki
þarf að óttast, að ýsulóðarbrúkun hinna
þriggja síðastliðnu ára hafi raskað þeirri
skoðun, sem hann í þessu máli ljet í Ijósi
1885 og byggði á reynslu þeirra afarmörgu
ára, sem hann þá var búinn að vera formað-
ur. Hann lætur skoðanir sínar í ljósi skýrt
og greinilega, og er honum allt eins ljett um
mál eins og sumum, sem liggur hærra rómur.
þótt hr. landshöfðinginn sje ekki nú leng-
ur við þetta fiskiveiðamál riðinn, er þó gott
að vita, að skoðun hans á því er vor megin,
og að hann álítur afnám ýsulóóarinnar á
vetrarvertíðinni æskilega. Jeg þykist viss
um, að svo sje, því að hver, sem var á þeirri
skoðun 1885, hefur ekki haft ástæðu til að
breyta skoðun sinni til gagnstæðrar áttar
síðan.
Ysulóðarbrúkunin á vetrarvertíð í suður-
veiðistöðunum er nú í 3 ár búin að sýna sín-
ar afleiðingar. Og hverjar eru þær? það
vita þeir bezt, sem eiga daglegt lífsviðurhald
sitt undir sjónum komið, —betur en sumir,
sem á sama má standa hvað sjálfa þá snert-
ir, hvort þessi atvinnuvegur eyðileggst eða
ekki; og trúi jeg því ekki fyr en jeg tek á því,
að Beykvíkingar, sjómenn í Bvík, og sambygð-
armenn þeirra, Seltirningar, fylli ekki í þetta
sinn heldur þann flokkinn, er forða vill al-
menningi við yfirvofandi tjóni, heldur en hinna,
sem meira meta ímyndaðan stundarhag sjálfra
sín eða hugarburðarkreddur, sem ekkert eiga
við sanna þekkingu skylt nje langvinna
reynslu; en #raunin er ólygnust«, segir mál-
tækið.
Hafnarfirði 21. október 1890.
p. Egilsson.
/ í höfuðstaðnum.
þegar jeg var búinn að rita hina litlu grein
í Isafold 13. f. m. »Upp i sveiU, datt mjer í
hug, að vel ætti við, að koma með aðra í
líka stefnu til þess að lýsa dálítið lifinu í
höfuðstaðnum, er svo margir gjöra sjer und-
arlega hugmynd um, einkum til sveita, bæði
af sögusögn annara, og ímyndun sjálfra sín.
það er eitt, sem menn verða að athuga,
þegar menn ferðast til Beykjavíkur, til þess
að kynna sjer þar lífernisháttu manna, og
það er það, að menn mega ekki koma þangað
með neinum óvildarhug, heldur í glöðu skapi
og í þeim tilgangi að njóta lífsins i höfuð-
stað landsins, eins og hann getur bezt boð-
ið, þá er jeg sannfærður um, að slík ferð
verður manni bæði til fróðleiks og skemmt-
unar, og vekur hjá manni hlýan huga bæði
til íbúanna og þeirra framfara og menntastofn-
ana, sem þar eru.
Jeg gjöri þá ráð fyrir, að jeg sje ferðamað-
ur ofan úr sveit, sem ætlar að eyða svo sem
10 dögum í Beykjavík til þess að kynna sjer
mannlífið í borginni, og hafa bæði not og
skemmtun af því, sem fyrir augun ber.