Ísafold - 22.11.1890, Blaðsíða 1

íCemur út á nuðvikudögum og,
laugardögum. Verð árgangsins
(lo^arka) 4 kr.; erlendis 5 kr
Borgist fyrir miðjan júlímánuð
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin v ð
áramót, ógild nema komin sje
til útgefanda fyrir l.okt. Af-
greiðslust. í Austurstrœti 8.
XVII 94.
Reykjavik, laugardaginn 22. nóv.
1890
Fiskisamþykktarmálið.
_______ I
Heimildarlögin fyrir íiskisamþykktnm sýslu-
nefnda ætlast til, að hjeraðsbúar i fiskipláss-
únum ráði sjálfir veiðiaðferð sinni og allri
tilhögun á fiskiveiðunurn, ekki eins og hverj-1
um lízt í þann og þaun svipinn, því það
væri sama sem fullkomið stjórnleysi, heldur
-eins og meginþorri hjeraðsbúa verður ásáttur
um og biudur ákveðuum regluni, eptir lög-
mætan undirbúning, er yfirvöld hafa eptirlit
með, amtmaður síðast; hann staðfestir sam-
þykktirnar, ef meðferð málsins reynist liafa
lögleg verið og þær koma eigi í bága við þess
kyns lög önnur, er hjeraðsmönnum er óheim-
ilt að breyta með slíkum samþykktum, og
hafa þær þá fullkomið lagagildi.
Með áminnztu eptirliti eiga hjerðsbúar einir
að ráða þessu atvinnumáli sínu. |>að er á
þeirra ábyrgð, þeirra not og gjald, hvort þeir
ráða því vel eða i)la. |>ví er rjett, að þeir
ráði því og aðrir ekki. Getur vel verið að
vísu, að þá bresti þekkingu til að haga því
svo viturlega, sem bezt má kjósa; en því verð-
ur að tjalda sem til er, og það er að svo
stöddu að fara í geitarhús ullar að leita að
ætla sjer að grípa upp meiri og betri þekk-
ingu á því efni annarsstaðar, meðal annara
en fiskimanna sjálfra eða út.vegsmanna, hvort
heldur er meðal lærðra eða leikra. Abyrgð
og þekking fer því saman, — þekkingin það
sem hún nær; enda á svo að vera.
Fiskisamþykktarmál það, er hjer er nú á
■dagskrá, í sjávarsveitunum hjer við Faxalióa
sunnanverða, varðar mörg þúsund manna,
jafnvel tugi þúsunda, þar sem eru eigi einungis
hjeraðsmenn sjálfir í þessum sveitum, er lifa
mest á sjónum, heldur einnig mikill fjöldi
manna úr öðrnm sveitum og sýslum, jafnvel
fjarlægum landsfjórðungum. Br því eðlilegt,
að það sje allmikið áhugamál, og ættu rjett-
ir hlutaðeigendur þá að láta það á sannast í
Verkinu, með því að sækja almennilega hjer-
aðsfund þann í Hafnarfirði 26. þ. m., er ráða-
skal málinu til lykta, undir staðfesting amt-
•manns.
Fiskisvæðið hjer í Faxaflóa sunnanverðum
ær að því leyti einkennilegt og ólíkt því er
víða gjörist annarstaðar, að þótt það liggi
fyrir opnu hafi, þá svipar því talsvert til stöðu-
vatns, með ekki mjög breiðum ósi, er fiskurinn
gengur optast innum frá hafi—við Garðskaga;
þar er aðaláliinn fyrir fiskigönguna. Nú er það
sjálfsögð regla um stöðuvötn, að veiðieigend-
ur þar hafi sameiginlega veiðiaðferð, þá er
sízt spilli veiðinni yfir höfuð, t. d. með því
að girða fyrir ósinn, eða hver fyrir öðrum t,
d. með því að hrúga öllum veiðarfærum nið-
ur á einn lítinn blett, hverju ofan á annað,
og stórskemma þau svo þegar upp er dregið.
|>að er þetta, sem formælendur nýrra fiski-
samþykkta hjer munu vilja hafa fram: að
meiri hluti eða allur þorri veiðieigenda 4
umræddu fiskisvæði geti komið sjer sam-
an um og öðlazt löghelgi fyrir þeirri veiði-
aðferð, er þeir ætla hyggilegasta og almenn-
fngi happadrýgsta.
Fyrir tilmæli hlutaðeigenda eru prentuð
hjer frumvörp sýslunefndarinnar í Gullbringu-
og Kjósarsýslu, þau er leggja skal fyrir hjer-
aðsfund 26. þ. m., eins og þau voru sam-
þykkt á sýslufundi 29. f. m., með tilkvödd-
um 3 fulltrúum úr bæjarstjórn Reykjavíkur,
—til þess að almenningur hafi þau fyrir sjer,
er til umræðu og atkvæða kemur :
I.
Frumvarp til sampykktar um brúkun ýsu-
lóðar í sunnanverðum Faxaflóa.
1. gr. I þeitn hreppum og bæjarfjelagi,
sem samþykkt þessi nær yfir, sem er Rosm-
hvalanesshreppur, Njarðvíkurhreppur, Vatns-
leysustrandarhreppur, Garðahreppur, Bessa-
staðahreppur, Seltjarnarnesshr. og Reykja-
víkurbær, má enginn leggja ýsulóð í sjó á
tímabilinu frá 1. janúar til 11. maí ár hvert,
hvort sem fiskimeun eiga heima í hreppnum
þessum eða róa þaðan styttri eða lengri
tíma.
Heimilt skal þó þeim, sem búsettir eru í
Garði, að leggja lóðir þær, er þéir eiga sjálf-
ir, fyrir utan beina iínu, Kolbeinsstaðavörðu
um Útskála og ekki dýpra en svokallað
«Djúpaskarð».
2. gr. í hreppum þeim, sem samþykkt
þessi nær yfir, skipar sýslumaður tilsjónar-
menn svo marga, sem þörf er á, til að gæta
þess, að eigi sje brotið á móti samþykkt
þessari, en í Reykjavík skipar bæjarfógetinn
sömuleiðis hæfilega marga tilsjónarmeun.
3. gr. Nú verður fiskimaður brotlegur á
móti 1. grein, skulu þá skipaðir tilsjónarmenn
upptaka og flytja í land lóðir þær, sem brúk-
aðar eru gangstætt ákvæðum hennar, þótt
yfirvald eigi hafi úrskurðað, en tafarlaust
skulu þeir tilkynna lögreglustjóra upptökuna
og málavöxtu, og skal hann með úrskurði á-
kveða, að lóðin skuli höfð í haldi unz eig-
andi eða umboðsmaður hans sýnir vottorð
lögreglustjóra um það, að sá, sem veiðarfær-
in voru upptekin fyrir, sje sýknaður með
dómi eða málssókn gegn houum niðurfallin,
eða að hann hafi greitt sektir þær, sem hon-
um hafa verið gjörðar, eða sett fyrir þeim
fullgilda tryggingu.
4. gr. Afii sá, sem fenginn er með aðferð
sem er á móti 1. grein, skal upptækur vera,
og andvirði hans rennur að hálfu í fátækra
sjóð og 1 til uppljóstrarmanns og £ til þess,
sem upp tekur. Sá er brotlegur hefir orðið,
greiði þess utan sekt frá ð—500 kr., er skipt-
ist á sama hátt og aflinn.
Sektir og audvirði afla tilfalli fátækrasjóði
í þeim hreppi, sem sá, er brýtur, rær frá.
II.
Frumvarp til sampykktar um ýmisleg
atnði, er snerta fiskiveiðar á opnum skip-
um fyrir Rosmhvalaneshrepp, Njarðvíkur-
hrepp, Vatnsleysustrandahrcpp, Garðalirepp,
Bessastaðahrepp, Seltjarnarnesshrepp og
Reykjavíktírbœ.
1. gr. í þeim hrepþum og bæjarfjelagi,
sem samþykkt þessi nær yfir, serh eru Rosm-
hválanesshreppur, Njárðvíkurhreppur, Vatns-
leysustrandarhreppur, Garðahreppur, Bessa-
staðahreppur, Seltjarnarnesshr. og Reykja-
víkurbær, má enginn Ieggja þorskanet í sjó
fyr en 7. apríl ár hvert.
2. gr. Nú verður fiskimaður brotlegur
móti 1. gein, 3kulu þá skipaðir tilsjónarmenn
upp taka og flytja í land net þan, sem lögð
eru gagnstætt ákvæðum hennar, þótt yfir-
vald hafi eigi úrskurðað, en tafarlaust skulu
þeir tilkynna lögreglustjóra upptökuna og
málavöxtu, og skal hann með úrskurði ákveða,
að netin skuli höfð í haldi, unz eigandi eða
umboðsmaður hans sýnir vottorð lögreglu-
stjóra um það, að sá, er netin voru upp tek-
in fyrir, sje sýknaður með dómi, eða mál-
sókn gegn honum niður fallin, eða að hanu
hafi greitt sektir þær, sem honum hafa verið
gjörðar, eða sett fyrir þeim fullgilda trygg-
ingu. Afli sá, sem fenginn er með aðferð
þeirri, sem er móti 1. grein, skal upptækur
vera, og andvirði hans renna að hálfu í fá-
tækrasjóð og að J til uppljóstrarmanns og J ti
þess, sem upp tekur. Sá sem brotlegur verð-
ur, greiði þar að auki sekt frá 5—500 kr.,
sem tilfalli þeim sömu og afiinn, í sama hlut-
hlutfalli.
3. gr. Hinn 7. apríl ár hvert og upp frá
þeim degi er mönnum heimilt að leggja
þorskanet hvar, sem þeir vilja; þó má ekki
leggja þorskanet á hraun með landi fram;
varðar sektum frá 5—50 kr., ef gjört er.
4. gr. Fyrir innan Stakk við Hólmsberg
skulu allir fiskimenn á svæði því, sem sam-
þykktin nær yfir, skyldir að bera niður á
fiskimiðum, einkanlega þar, sem hraun er í
botni, hrogn úr öllum fiski, sem aflast á
tímabilinu frá 14. marz til 11. maí ár hvert,
nema þau hrogn, sem höfð eru til manneldis
og beitu. Skulu hreppsuefndir í hverjum
hreppi hafa eptirlit með því, að eptir þessu
sje breytt. Brot gegu þessari grein varðar
sektum frá 10—100 krónum.
5. gr. Ekki skal upp draga þorskanet fyr
en bjart er af degi, og eigi skal draga upp
þorskanet síðar á degi enum sólarlag, að við-
lögðum sektum frá 10—50 krónum.
6. gr. Enginn, sem til fiskjar rær, skal
varpa grjóti því, sem til seglfestu hefir verið
notað, í sjó, nema brýna nauðsyn beri til,
Varðar sektum frá 10-—50.
7. gr. Sektir allar eptir 3.—6. gr. falla að
hálfu til fátækrasjóðs, að hálfu til uppljóst-
ursmanns. Sekt og afli tilfellur þeim fá-
tækrasjóði, sem sá, er brýtur, rær frá.
8. gr. I hreppum þeim, sem samþykkt
þessi nær yfir, skipar sýslumaður tilsjónar-
menn, svo marga, sem þörf er á, til að gæta
þess, að eigi sje brotið á móti samþykkt
þessari. I Reykjavíkurbæ skipar bæjarfóget-
inn sömuleiðis hæfiléga marga tilsjónarmenn.
9. gr. fað, sem eigi er tekið upp í safn-
þykkt þessa úr hinum eldri samþykktum frá
9. júui 1885 og 11. jan. 1888, fellur úr gildi,
þá er samþykkt þessi hefir náð gildi.