Ísafold - 17.02.1894, Blaðsíða 1

Kemur út ýmist einn sinni
-eða tvisvar í viku. Verð árg.
•(minnst 80 arka) 4 kr.. erlendis
*5 kr. eöa l1/* doll.; borgist
tfyrirmibjanjúlímán. (erlend-
iis fyrir fram).
ÍSAFOLD.
Uppsögn(skrifleg) bundin vi!>
áramót, ógild nema komin
8je til útgefanda fyrir 1 októ-
berm. Afgreiöslustofa blaðf-
ins er i Austurstrœti 6
XXI. árg.
Reykjavík, laugardaginn 17. febr. 1894.
9. blað.
Lestrarfjelag Keykjavikiir
heldur ársfund, með uppboði, mánudags-
kvöldið 19. þ. m. kl. 81/®, á »Reykja-
víkurhóteli«.
„Sannleikanum
verður hver sárreiðastur“.
Opt hefir þetta sannazt, en hvergi betur
en nú á ritstj. »Þ,jóðólfs«. Þegar hann
fekk ‘ræðubrot’ mitt í »ísafold« 3. þ. m., þá
liefir fyrst gengið upp í honum botninn,
■ svo það sjest vel, hvað djúpur hann er;—
.0g svo þessi ljómandi litur! Nú þenur
ihann sig út eirugganna A milii, eins og
;þegar flattur þorskur er þaninn út til þess
að tákna fiskhelgi.
Öllu bulli hans um þingmennsku mína
svara jeg engu, því það gera Þingtíðindin
,og blöðin, og reka þetta sorp á sinn fæð-
ingarhrepp, framan í vitin á honum, og
..verður það honum til óvirðingar, meðan að
beggja okkar nöfn standa á sögunnar
spjöldum. Hann hefir nú fyrst á æfinni
komizt á torgið, sem hann hefir verið að
leita að, og fengið varning sinri seldan,
og meir en það; því nú er hann kominn í
mikla skuld við sinn góða skiptavin (o: mig),
svo að nú hefi jeg náð tilgangi mínum,
með þvi, að láta hann mega til að þreifa
á fjárhagslegum ástæðum meginþorra al-
þýðunnar. Það er meiri von, að hann
hætti að gera gys að efnahag hennar; en
eptir sem áður mun honum þykja fuligóð-
ur handa henni vatnsgrautur.
Hann má gera svo lítið úr gömlum rnönn-
um og lífsreynslunni sem hann vill og
menntunar-reigingur hans blæs honum í
brjóst.
Svo virðist, að eigi hafi annað tekið
hann sárara. af orðum mínum en það, að
hann sje alinn upp við smábúskap. Þetta
sýnir bezt, hvað hann álítur menntunina
,hafa lypt sjer hátt. Jeg er nú alinn upp
við smábúskap og er smábóndi og bónda-
sonur, og uni þessi öllu vel. En það kann
nú að vera djarft af mjer, að bjóða þetta
slíkum manni, sem hjer á í hlut —, manni,
.sem komizt hefir gegn um lærða skólann
,og prestaskólann, og einu sinni ‘upp á
I hornið’ og ætlaði að fara að ganga í þjón-
, ustu kirkjunnar; en kirkjan vildi hann ekki.
Þeir sáu fram í tímann, Kjalnesingar og
Mosfellingar. (Sjá áskorun hans til mín í
»Þjóðólfi« 19. f. m.). En hann hefir lært
, íneira en guðfræðina. Því svo er að skilja
, á orðuin hans, að liann álíti sig einn af
hinum mestu sjórnvitringum heimsins. ÍVel
má vera, að faðir hans, þótt smábóndi
væri, hafi verið þarfari sínu sveitarfjelagi
en sonur hans er nú allri þjóðinn^sem rit-
stjóri. Því mikið hefði hann gert rjettara,
þegar kirkjan ekkí vildi hann, að ganga
áút ipeð heiðarlegum verkamönnum að
grjótvinnu eða aka skarni á hól; þá væri
virðing bans meiri en er. Það eru menn,
sem eru þarfir landinu, fremur ýmsum,
sem meira líta á sig, en eru ekki stöðu
sinni vaxnir. Jeg mundi hafa tekið hann
einn dag eða fleiri til að moka, í haug,
eða þá eitthvað annað, og mjer hefði ekki
dottið í hug, að bjóða honum vatnsgraut,
því jeg veit, að hann er fyrir iöngu orðinn
afvanur honum og þekkir hann ekki,held-
ur en maðurinn, sem komizt hafði fyrir
Reykjanes, hrífuna. Þó má vera, að hann
þekkti skófirnar.
Hver varð undir í Matthíasar-málinu ?
Enginn nema ritstjóri »Þióðólfs«. Matthías
hafði ekki annað upp úr þvi en leiðindin,
að lesa þessa endileysu.
Allt þetta spark lians um brúargæzluna
gengur út yfir þingmenn Rangæinga, og
mest þó Sighvat, því hann var formaður
nefndarinnar og framsögumaður meiri hlut-
ans; hann er nú elztur þingmanna, sem
allt af hefir verið óslitið á þinginu siðan
á ráðgjafarþingum, og manna bezt hefir
gengið fram í brúarmálunum, enda sýnir
ritstj. »Þjóðólfs« honum nú þá viðurkenn-
ingu, sem hann er maðurinn til.
Þar sem hann er að reikna það út, hvað
jeg hef dregið mjer af landsfje, þá tekur
hann þar með þingmenn Kjósar- og Gull-
bringusýslu, til þess að ófrægja próf. síra
Þ. Böðvarsson; hann hefir eins og Sighv.
verið á þinginu síðan á ráðgjafarþingum,
og er því ráð að sæma haun eins og bænda-
öldunginn. Jeg og þingmenn Kjósar- og
Gullbr.sýslu reiknuðum okkur einum degi
meir eptir þingtímann en að undanförnu,
af því að þinginu var sagt npp á laugar-
dag seint, og þingmenn gátu því ekki haf-
ið peninga sína fyr en á mánudag, og þá
ekki heldur tekið sig upp og borgað fyrir
sig. Áður hefir þess verið getið í blöðun-
um, að þó aðrir þingmenn úr nágrenninu
hafi reiknað sjer ferðakostnað, hefi jeg
engan tekið. Þetta er ekki í fyrsta sinn,
að hann, ritstj. »Þióðólfs«, dettur ofan í
forarpytt á þessari ritstjórnarbraut.
Hann bregður mjer um róg í pakka-mál-
inu fyrir atkvæði mitt á þingi móti bitlingi
hans. Það er nú það, sem hans göfuga
sál er að hefna sín á mjer fyrir. Hann
byrjaði undir eins á þinginu, að standa
þar með reidda blaðaöxina yfir orðum og
atkvæðum þingmanna og tók okkur þrjá
fyrir (sjá »Þjóð.« 11. ág. f. á): þingmann
Dalamanna, Borgfirðinga og mig, en að
2. þingmanni Árnesinga hefir hann ekki
þorað. Það var sá þingmaður, sem gat
talað af verklegri þekkingu í þessu máli,
og gerði það líka. Samt segir ritstj. »Þjóð-
ólfs« við mig, að B. Melsteð hafi ekki neitt
vit á þessu máli. Nú skora jeg á hann,
aðhrekja með gildum ástæðum ræðu 2. þing-
manns Árnesinga í þessu máli; þá fyrst
hreinsar hann frá dyrunum. Það er þess
vert, að þjóðin gcfi þvi alvarlega gaum,
hvaða afleiðingar það gæti haft, ef fleiri
blaðamenn tæki upp á því, að »sækja smjör
í strokk« ofan í landssjóð, og brúka tvo
blöð sín til þess að sparka í þingmenn, ef
þeir ekki tala og greiða atkvæði með þeim.
Geri þjóðin sjer ljóst, hvert það er fyrir i-
stöðulausa þingmenn, að mæta því, sem
jeg hefi fengið fyrir þetta eina atkvæði.
En aptur á móti er það eptirtektavert, að
ritstj. hefir þegar klappað tveimur þing-
mönnum, sínum úr hvorri deild, með gull-
hömrum sínum, fyrir það, að þeir töluðu
með bitlingnum. Hann telur þetta fáar
krónur og ofurlitla atvinnu. Gott þætti
bændum að geta fengið 1000 kr. fyrirhjá-
verk, og prestum o. fl. En það þakklæti
til þingsins!
Þar sem liann segir, að jeg eigi þátt i
grein »Sveitabóndans« og fl., þá lýsi jeg
hann ósannindamann að því.
Núkastaði hann út mörsiðrinu, sem hann
hefir lengi geymt. Það er selurinn; hann
er nú máske að temja hann. Því skrifar
hann ekki um það mái? Ekki bið jeg hann
neinnar vægðar þar. Sorp er honum ekki
til neins að senda á markaðinn; það er
bezt fyrir hann að brenna því heima.
Sjálfum sjer er hann þegar búinn að reisa
minnisvaiða, en hann hefir engan varan-
legan samastað, því hann er alstaðar þar
sem »Þjóðólfur« er.
Líkara er það lærisveini úr svartaskóla
en af prestaskólanum, að vilja fá sannað
UPP ú sig, að hann hafi óvirt trúarbrögðin.
Fifuhvammi 14. febr. 1894.
Þ. Guðmundsson.
Enn um þilskipaútgerð o. fl.
Eptir
Guðmund Einarsson i Nesi.
Jeg hefi aldrei sagt, að farmannalög væru
ónauðsynleg, en jeg hefi sagt, að þessi far-
mannalög valdi útgerðarmönnum skaða. Þe<>--
ar litið er til farmannalaganna f'rá 22. marz
1890 sem farmannalaga, þ. e. fyrir þau skip,
sem eru í förum landa eða hafna á milli, þá
het jeg ekkert á móti, að þau geti komið að
tilætluðum notum, því það er sitt hvað, að
vera í förum landa á milli, þar sem skipshöfn-
in þarf um ekkert annað að hugsa en að vinna
í skipsins þarfir, en þar á móti þeir, sem
stunda fiskiveiðar á þilskipum, þurfa að leggja
mestan hluta af' starfa sínum í sínar elgÍD
þarfir, þ. e. þeirra aðalmarkmið er að vera
dugiegir að draga fisk, þvi eptir því fer kaup-
upphæðin hjá flestum þeirra; enda sýnist mjer
lög þessi beinlínis vera ætluð skipum þeim
sem eru í förum landa á milli, en ekki fiski-
skipum. Því 1. grein laganna hljóðar svo’
»NÚ er hjerlent skip í förum landa á milli. o
s. frv., og svo eru öll lögin beint áframhald
og hvergi í þeim nefnd á nafn þilskip, Sem
ganga til íiskiveiða, enda eru fleiri en jeg á
þeirri skoðun, þar sem amtmaðurinn yfir
norður-amtinu áleit, að þau næðu ekki til ís-
lenzkra fiskiskipa (sjá Stj.tíð. 1891 B. 72), og
var hann þó einnig alþingismaður þegar l’ögin