Ísafold - 21.02.1894, Page 2
38
tekið, hversu það væri væmið og illt.Nog
er það mikill ókostur, því gott vatn og
góð heilsa fylgjast að, enda verða færri
en fleiri langlíflr í Kanada. Þessi væmni
og óhragð keinur og í mann af að sjá
bókina, ekki einungis afþví hún er prent-
uð á tóbaks- eða kardijs-pappír með eld-
gömlu Norðra letri, heldur og af því, að
hún er sumstaðar óprýdd af ýmsum vill-
um og máileysum. A bls. 5 stendur »virki-
legleiki«, á bls. 65 »óvirkilegt« og »virki-
legt«, o. s. frv. Það gegnir og furðu, að
maður alvanur ensku skuli láta sjást ann-
að eins og »Decert« (bls. 12, fyrir »Desert«),
»Lungeon« (bls. 11, fj7rir »Luncheon«);
»Regent Park« (bls. 105, tyrir »Regents
Park«); »Southark« (bls. 105, fyrir »South-
wark«), alltaf Minnisota (fyrir Minnesota).
Á bls. 104 fræðumst vjer um, að British
Museum sje stofnað af Joseph Banks á
síðara hluta 18. aidar, en það var stofnað
af Hans Sloane með brjefl 20. júlí 1749,
en Banks var þá ekki nema sex vetra og
gat því ekki átt neinn þátt í stofnaninni;
en náttúrusafn hans (c. 30,000 plöntuteg-
undir) komst miklu seinna í Brit. Museum
og er þar geymt. — Á bls. 99 liggur við
að höf. líki sjálfum sjer við Gretti, en oss
flnnst þar tveir ólíkir. Framan til í bók-
inni er allt af ritað »rafmagn«, en aptan
til er »ravmagn«; — skyldi það vera af því
að höf. er kominn nær Danmörku? Ame-
ríku íslenzkan heflr og komizt þar inn með
þau venjulegu »bushel« og »prairie« eða
»prerie« o. s. frv., þótt ekki virðist mik-
ill vandi að hafa þetta á íslenzku, úr því
íslenzka er rituð hvort sem er.
Raunar er ekki ýkjamikill vandi að
segja frá löndum og stöðum, eða sýning-
um, þar sem allt er fullt af lýsinguin og
myndum, sem fara má eptir, svo menn
þurfa hreint ekki að koma á þessa staði —
ekki sízt vegna þess, að alit þetta er í
rauninni alstaðar svipað; »civilisationin«
er »monoton«. Hvaðan höf. heflr fengið
sumt, er ekki gott að sjá, t. a. m. á bls.
139, að »maskínuhöllin í París [sem hann
heflr aldrei sjeð] gæti hlaupið fram og apt-
ur þar inni» — ætli maskínuhöllin i París
sje á hjólum ? eða hvað langt á hún að
hlaupa? Á bls. 148 goppast óvart út,
hvernig Feneyingurinn dæmdi um »smekk«
þessa fólks; það »hefði ekki eyra fyrir
söng fremur en asnar eða naut«. — Innan
um allt Ameríku-»demokratíið« kemur »hin
konunglega listahöll« (bls. 146), enda
bregður víðar fyrir, að höf. er »royalisti«,
eins og ekki er ónáttúrlegt. Á bls. 136 er
»hin goðum líka garðyrkjuhöll«; þetta
verður varla sagt um byggingu, en þar á
móti mætti vel segja: »hinn goðum líki
Matthías«. Á bls. 55 stendur: »Enga
sá jeg þar þurfamenn« . ... og á bls.
142: »Betlarar voru þar engir, því slíkt
brúkar Ameríka ekki, og miklu minna
sjest þar af naktri örbirgð, óláni og ves-
almennsku en í Evrópu«; þetta segirhöf.,
meðan hundrað og tuttugu þúsundir at-
vinnulausra manna flakka um göturnar og
hver sem betur getur reynir að komast úr
þessu »sælulandi«. En þó að Amerika
ekki kannske þekki »betlara (sem jeg
leyfi mjer að ef'ast um), þá mun hún bæta
það upp með annars konar lýð, sem ekki
er betri, og er þetta öllum kunnugt. Hinn
frægi »royalist« er eins og konungarnir;
þeir sjá ekki örbirgðina. — Á bls. 65 stend-
ur: »Hjer heima kveða menn og prjedika
um ágæti ísafoldar eptir vanans og hje-
gómans f'orskript«; ætli agentunum verði
ekki dillað ! En þessi orð höfundarins eru
raunar hrein og bein ósannindi. Á bls.
109 er talað um, að senda menn vcstur til
að kynna sjer ástandið þar; þetta kom
einhvern tima til orða hjer; en vjer vitum
of'urvel, hvernig slíkar sendifarir muni
verða; hjer höf'um vjer dæmið. Lýsingar
bændanna á bls. 121—129 eru góðar, en
ekkert að marka. -— Á bls. 117 stendur, að
öllum [agentum] beri saman um, að Kan-
ada sje í heild sinni eitthvert hið frjósam-
asta land: og á sömu blaðsíðu stendur, að
Kanada sje í heild sinni ekki hið frjósam-
asta land. Það er orðið vani, að tala um
Ameríku eins og »land«, þó hún sje heil
heimsálfa, víða full af öræfum og eyöi-
mörkum, og sama er að segja um Kanada.
Óskandi hef'ði vei'ið, að höf. hefði gætt
betur að þrem seinustu blöðunum hjá sjer,
því hver sem vill má kalla það »skáld-
skap«; annað eins »Galimathias« er varla
unnt að hugsa sjer ; það er ekki væmið,
það er hreint og beint uppsölumeðal, og
er vonandi að síra Matthías fari ekki að
»concurrera« víð apótekarana, heldur passi
sitt embætti og gefi sínum söfnuði inn
heilsusamlegan anda.
Annars er bókin eins auðug af hnútum
til íslendinga hjer eins og hún er af lofgjörð
um Vesturheimsfólkið, og hafi hún annars
nokkur áhrif, þá munuþaðverða þau, sem
»agentarnir« helzt æskja. Það gagn gerir
hún okkur.
Öðrum þræði er kverið heldur skemmti-
legt og girnilegt til f'róðleiks, og) mun
verða almennt lesið með ánægju, eins og
hinn þjóðfrægi höfundur á skilið.
B. G.
Strandasýslu 3. íebr.: Síðan jeg reit yður
síðast, heflr ekkert borið til tíðinda. Ept-
ir hina ágætu hláku, er gjörði um nýárið. voru
stillur og góðviðri allt að þremur vikum.
Hinn 20. f. m. hófst norðangarður með tals-
verðu kafaldi, er hjelzt fram um mánaðamót-
in. Nú er aptur komið góðviðri og hagi er
nógur, en hann notast lítið hjer um þetta
leyti, því sauðir eru óvíða til. Ekkert hefir
orðið vart við hafís í þessum garði, og er
þvi útlit fyrir að hann sje alfarinn, og væri
þess óskandi.
Hjer um pláss munu menn panta með mesta
móti. I kaupstöðunum er nú sagt að ekki
sje neitt af neinu til.
Austur-Skaptafellssýslu 3. febr.: Það
sem af vetri þessum er hefir mátt heita frem-
ur hagstæð tíð, og jarðbönn ekki teljandi, eink-
um austan við Breiðamerkur-sand; enda eru
menn þar nýfarnir að strá f'ullorðnu fje með
útbeit, og sumstaðar ekki f'arnir að gefa neitt
því hrausta8ta at fje nje hrossum, enda eru
nú alstaöar auðar jarðar að kalla má.
Erost hafa að jafnaði ekki verið mikil. Mest
frost, er komið hefir á vetrinum, var 30. nóv.
15 stig á R. í skugga (í Öræfum).
Heilbrigði hefir verið almenn, þar til nú fyrir
skemmstu, að fór að ganga almennt, vont kvef,
er líkist inflúenza.
Papós-verzlunarstaður hefir verið að mestu
allslaus síðan eptir sumarlestir. Yoru því
margir svo illa staddir, að þeir áttu ekki út í
kindablóö sín í haust, og urðu því að sækja
helztu nauðsynjar sínar austur á Djúpavog.
Nú í svipinn er bætt úr þessum vöruskorti,
því skip það, er átti að koma á Papós i haust,
kom nú loks 17. jan. síðastl., samt með ærn-
um kostnaði; þvi Eggert verzlunarstjóri á
Papós gerði sjer ferð austur á Seyðisfjörð og
samdi við O. Wathne um, að koma skipinu af
Reiðarfirði — þar sem það var lengi búið að
!iggia — °g suður á Papós, með gufuskipi.
Er sagt, að Wathne hafi selt þaö viðvik á,
1400 krónur, og tafðist hann þó ekki við þaö'
nema hálfan sólarhring. Hvit ull var tekin íi
sumar á Papós: nr. 1 á 60 a. pd., nr. 2 á 55
a.; mislit 40 a. Kat'fi var 1 kr. 25 a, export
50 a., melís 30 a. 200 pd. rúg 17 kr., banka-
bygg 23 kr., baunir eins. Steinkol 35 a. kút-
urinn, salt eins. Steinolia 22 a. potturinn.
Fundur var haldinn að Bjarnanesi 26. jan.
til þess að saf'na vöruloforðum til lausakaup-
manns, er kæmi á Hornafjörö í sumar. Mættu
þar kosnir íulltruar, 3 úr hverjum hreppi
sýslunnar, nema enginn úr Lóni, þvi þar hafði
ekki verið haldinn aukaf'undur til að kjósa
fulltrúa til aðalfundar. Vörulof'orðin urðu að
eins 2000 pd. ullar úr hverjum 4 hreppunum:
Öræfum, Suðursveit, Mýrum og Nesjum, eða.
alls 8000 pd. Eundurinn afrjeð, að fara þess.
á leit við Sig. Johansen á Seyðisfirði, hvort.
hann væri ekki táanlegur til að koma f sum-
ar til Hornatjarðar með vörur, að minnsta,
kosti upp á þessi vöruloforð. sem rief'nd voru.
I iok fundaiins kom járnsmiður Eymundur
Jónsson í Dilksnesi með þá tillögu. að menn
reyndu að mynda káupfjelag fyrir alla Austur-
Skaptafellssýslu og meiri hluta Suður-Múla-
sýslu, er bef'ði aðalstöð sína (svo sem hús og
fjárbryggju) við Berufjörð, og Hornfirðiugar
fengju svo fluttar vörur sínar með strandferð-
um til Hornafjarðar. Tillögunni voru margir
hlynntir; en vegna, efnaskorts almennt sáu
menn sjer ekki fært, að byrja það að svo
stöddu.
Höfuðkauptún á Austf jörðum.
Skárra var það nú fumið, sem kom á rit-.
st]*óra »Austra« út af grein minni í 4y. tölubl.
>Isaf.< 29. júlí, um höíubkauptún á Austfjörh-
um. í 22. tölubl. »Austra« 22. ágúst þýtur
ritstjórinn á stað til að refsa þessum ein-
kennilega Austurlandsvini, sem hann kallar
mig, og ber öll grein hans það með sjer, að
csannleikanum verður hver sárreiðastur«. Rit-
stjórinn þykist vera að hrekja grein mína frá
upphafi til enda, og bregður mjer jafnvel um
ósannsögli; en hvorki það nje háðglósur hans
tek jeg nærri mjer, og ekki ætla jeg að fara
að elta hann yfir öll þau hundavöð, er hann
hleypir sjer út á. .Teg tek til dæmis uppá-.
stungu hans um, að jeg vilji hafa svo sem
hundrað þúsund krónur úr landssjóði til vita
o. fl. vitleysnr og öf'gar; öllu þessu þarf ekkt
að svara. Vjer Austfirðingar erum/ryrir löngu)
orðnir svo leiðir á orðagjálfri hans til hróss.
Seyðisfirði og öllu þar, áðvallar tilraunir hans
í þá átt munu eptirleiðis verða Seyðisfirði
meira til ógagris en hitt, meðal allra, erþekkja
dálítið til ritstjórans.
Jeg held enn fram öllu, sem jeg hefi sagt í
grein minni, og kem þá fyrst til þess að tala
um, að það má virðast þýðingarlítið og mikil
fljótfærni, að hyggja eingöngu álit sitt á því,
sem nokkrir sýslunefndarmenn hafa sagt um
vegalagning á Fagradal. Anðvitað ríðurmest,
á, að fá endingargóðan og haganlegan veg úr
Hjeraðinu, og það verður að eins þessi vegur,
hvað sem ritstjórinn segir. Er betra að ryðja
Fjarðarheiði ár eptir ár fyrir 4—5 þúsund kr.
á ári ? Nú er sá vegur, er kostað var til á
Fjarðarheiði í sumar, orðinn illfær, og varb
það strax eptir fyrstu rigningu; hiÖ einasta,
sem eptir er og gagn er í, fram yfir það, sem
áður var, eru vörðurnar, er hlaðnar voru; þær
eru ómissandi á vetruin; en vegurinn er þó
höfuðatriðib.
Hverjir ókostirnir eru við byggingu á Búð-
areyri, talar ritstjórÍDn ekki um, þó hann telji
þeir sjeu miklir.
Þessu næst her ritstjórinn það á borð, að
engin höfn sje þar til, og stingur upp á, svo.