Ísafold - 17.03.1894, Blaðsíða 1

Kemur út ýmiat einti sinni
trisrar i viku. Yerð árg
(minnst 80 arka) 4 kr.. erlendis
5 kr. eöa 1 */* doll.; borgist
fyrirmibjan j úlimán. (erlend-
is fyrir íram).
ÍSAFOLD.
Uppsögn(skrifleg)bundin vjb
áramót. ógild nema komir
s je til útgefanda fyrir 1 .októ-
berm. Afgroiöslustola blabt-
ins er i Austurstrœti ð
XXI. árg.
Reykjavik, laugardaginn 17. marz 1894.
13. blað.
Útlendar frjettir.
Khöfn 1. marz 1894.
Veðrdtta. Stöðug þíðviðri á uorður-
löndum, en víða á suðurlöndum heflr
harðra frosta kennt og snjóveðra, eink-
um í hinutn eystri fylkjum Rússlands.
11. 0g 12. febrúar reiö sá stormur ýfir
uorðurhluta álfu vorrar, að fáir muna
meiri; hann rauf þök af húsum, felldi
rammlegustu girðingar.og fjöldann all-
an af skógatrjánum. A Norður-Þýzka-
landi hrundu 'sumstaðar fyrir honum í
grunn kirkjuturnar, en mannskaða var
■ekki getið.
Af óaldarmönnum. Þrátt fyrir ár-
vekni löggæzlunnar hafa þeir enn komið
fram nokkrum tilræðum sínum í París
eptir aftöku Vaillants, og kalla hjer til
hefnda unnið og hóta stöðugt fleiru.
Hinn 11. febrúar var tunduröskju varp-
að meðal gesta og þjóna í veitingasal
gestahallar nálsegt einni járnbrautar-
stöðinni og meiddust 8 eða 10 menn af
.hleðslunni, naglabrotum og járurusli.
Hlvirkinn sat nálægt dyrum og rauk
út þegar, en eptir honum hlupu margir,
og löggæzlumönnunum tókst brátt að
hafa hendur á honum, en áður hafði
hann skotið á þá úr marghleypingi, sært
þrjá af þeim og einn nær til ólífis.
Hann* sagði fyrst rangt til nafns, en
hjet Emile Henry, fronskur að ætt og
hafði komið i janúar frá Lundúnum, en
sótt þar lengi fundi óaldarliða. Ilann
svaraði öllu með stæltum svíra og sagð-
ist hafa unnið verkið í hefndarskyni
fyrir aftöku Vaillants og slíkt mundi
fylgja sinni aftöku. Bróðir hans situr
í hegningarhúsi fyrir morðræðaeggjan/
en faðir þeirra var dæmdur til lífláts
fyrir frammistöðu sína í Parísarupp-
reisninni 1871; komst þó undan til Spán-
n,r. Seinna gekk Plenry við, að hann
hefð* búið til sjálfur tundurvjel sína og
tvær aðrar sömu tegundar, sem hann
kvaðst ekki vita, hvar niður væri komn-
ar. Þær komu þó, að því ætlað er, í
leitirnar skönnnu síðar. Hinn 19. febr-
úar sprakk tunduraskja fest á herberg-
ishurð í einum gestaskála, en datt nið-
ur á gólfið, er upp var lokið. Hjer
við fekk veitingafrúin þá lemstran, sem
varð henni að bana, en tveir gestir
hennar urðu illa til reika. Rjett á eptir
fundust tvær sprengivjelar í öðrum
gestaskálum, en önnur þeirra sprakk
ekki, þó niður dytti; hin var ískyggi-
legri, og þótti ráðlegast að sprengja
hana þar sem hún lá eða hjekk, og
var svo varlega að farið, að engan sak-
aði, en herbergið skemmdist til muna.
Nú tókust nýjar rannsóknir um alla
París og í öllum borgum, og tundust
mörg skjöl og brjef í hirzlum óaldar-
manna, en á sumum stöðum vjelar og
■tól og tundurgerðarefni,log var nú fjöldi
manna í höpt settirJ Fám dögum á
undan var frjett frá Greenwich á Eng-
landi, að ungur maður hefði fundizt í
andarslitrunum í lystigarði bæjarins, en
tundurvjel, er hann hafði meðferðis,
íhafði orðið honum að bana. Hann var
franskur. Bourdin að nafni, og hafði
ætlað að heimsækja bróður sinn, en
vjelina ætla menn helzt fyrirhugaða
miklum stjörnuturni, sem stendur í garð-
inum. Við þetta vaknaði löggæzlan í
Lundúnum til eptirgrennslunar og ljet
nokkra af þjónum sínum vitja óaldar-
garpanna á fundastað þeirra. Þeir voru
þar fyrir 80 að tölu og urðu að selja
íram fjölda af skjölum sínum, en segja
til nafna sinna og hvaðan þeir voru.
Iljer voru menn frá flestum löndum
Evrópu, og því komu hjeðan margar
þarfar skýrslur til meginlandsins frá
lögreglustjórninni í Lundúnum. A Spáni
voru nýlega 6 óaldarliðar settir í varð-
hald, en í Vínarborg dómi lokið á 8
þeirra manna, bandaflokkur þeirra fund-
inn í Alzír, og í Cincinnati í Ameríku
fannst fyrir skömmu listi hjá einum af
þeim, og á honum nöfn 120 bandamanna
hans í þeirri borg.
Því má hjer við bæta, sem nýlega hefir
borizt frá París, að svo sje sundrung
koinin í þetta ófagnaðarlið, er þeir hafa
gengið sjer í bandalag, sem vilja hætta
morðræðum og eyðileggingum og kalla
svo beint breytt eptir atferli ríkjanna
(þ. e. bardögunum). Hinsvegar beri
mönnum að halda fast fram kenning-
um um endurbætur ogendurskipun þegn-
legs fjelags, um sem óháðast frelsi ein-
staklinganna, samneyzlu allra í nautn
heimsgæðanna, afnám ríkisins í nútíð-
arskilningi, o. s. frv. Hvað sem um
kenningarnar má segja, þá er þó lík-
ast, að sundrungin dragi ekki lítið til
niðurfalls óaldiirinnar.
Danmörk. Óútkljáð er enn um flest
höfuðmál á þinginu, t. d. um skattauka
á brennivíni, breyting á álögum, bæja
og hreppa og um fjölgun kjörþinga, og
þykir mjög ósýnt um, hvernig þeim
reiðir af. Um fjárlögin er ekki hægt
neinu að spá, þó margs sje til getið um
heyking miðflokksins eða sambræðsluna
við hægrimenn.
Hjer hafa ekki fáir sýkzt af bólu, og
skal þess getið, að nýrri lækningarað-
ferð hefir verið beitt, en höfundur henn-
er helzt talinn landi vor Niels Finsen.
Hún er í því fólgin, að gera Ijósið rauð-
leitt með rauðum gluggum eða tjöldum
í herbergjum sjúklinganna, því svo
verður þeim ljósgeislum út rýmt, sem
hafa verst áhrif á hörundið (lifrauðum
og bláum). Ef slíks er neytt áður en
gröftur kemur í bólurnar, þá hjaðna
þær svo, að engin ör sjást eptir.
Það láðist eptir að geta þess í frjett-
unum seinustu, að ráðherratalan er ein-
um aukin, þar hinum svonefndu innan-
ríkismálum er deilt á tvö embœtti.
Hjörring heitir sá sem nú stýrir fyrri
deild þeirra mála og póstmálum(?), en In-
gerslev hinni eða því sem til mannvirkja
tekur eða vinnu í ríkisins þarfir, svo
sem vegagerðir, járnbrautir, vatnsskurð-
ir og stýflur, ferjur, konunglegir aldim
garðar og póstsendingar á sjó og landi.
Dáinn er F. L. Liebenberg, sem með
elju og vandlæti hefir starfað að útgáfu
rita eptir marga helztu rithöfunda
Danmerkur (Holberg, Oehienschlæger,
Evald, Schak Staffeídt. F. F. Hansen,
Bredahl og Aarestrup). Hann varð
83 ára að aldri.
Noregur og Svíþjóð. Til þingstarfa
nú tekið í báðum ríkjunum, en af þeirn
ekkert roarkvert enn að herma. Bor-
izt hefir, að stjórn Svía búi undir í kyr-
þey skipun konsúla erlendis fyrir Svía-
ríki og vilji verða á undan Norðmönn-
um í því efni.
England. 1 miðjum janúar hjelt
Gladstone til Biarriz að hressast éptir
þingstreituna og er sagt, að það hafi
vel tekizt, þó aðrar sögur beri á móti.
Það þó rjett hermt kallað, að sjónin
sje biluð á öðru auganu.
12. febrúar byrjuðu aptur umræðurn-
ar í neðri málstofunni. Menn bjuggust
við tíðindum, þegar tekið var til nýmæl-
anna um framlagsskvldu verkveitenda
við verkamenn, sem slasast við vinnu.
Þau voru þá (20. febr.) komin aptur
frá lávarðadeildinni, en svo breytt í
sumum aðalgreinum, að sumir "köll-
uðu þeim umhverft. Flestir ætluðu, að
Gladstone mundi nú eggja lið sitt til
aðláta til skarar skríða með lávörðunum,
og því kom öllum rnjög á óvart, er hann
tók nýmælin aptur í stað þess að gera
breytingarnar apturreka. Sumir höfðu
orð á, að hann hefði borið rök síu svo
stirðlega fram, sem hann hefði aldrei
fyr átt vanda til, og aðrir kváðu hjer
vottast, að honum væri nú farið að
förlast. Nú fóru líka hviksögur að ber-
ast um, að Gladstone hefði í hyggju að
segja af sjer, en allar hafa þæ'r borizt
aptur til þessa, og margir segja, að
hann muni hafa þau ráð undir rifjum,
sem engum sje kunnugt um.
Vel er yfir því látið meðalverkmanna,
að stjórnin hefir ákveðið 8 stunda dags-
vinnu tyrir þá sem að vinnu standa á
verkastöðvum hers og flota.
Ráðherra innanríkismálanna, Asquit,
hefir tekið því ekki fjærri, að stjórnin
gengist fyrir samkomulagi við önnur
ríki um tilbeining gegn óaldarmönnuín.
Lobengulá Matabelakonungur er nú
dáinn sagður afhörmum og þrautum á
flóttanum.
Þýzkaland. Hjeðan er fyrst þá fregn
að bera, að þeir Vilhjálmur keisari og
Bismarck hafa nú sæzt heilum sáttum.
Því mjög fagnað um allt Þýzkaland, en
keisarinn fvlgdi hjer göfuglegu hugboði
sínu. Hann hafði heyrt getið um las-
leik Bismarcks af kvefi og sendi til
hans einn af fylgiliðum sínum með
brjeflegar vinaemdarkveðjur,' og ljet
þeim fylgja sending afargóðs og ga'm-
als víns. Hjer hýrnaði yfir karli, og
kvaðst hann mundi heimsækja keisar
ann og þakka honum ljúfmennsku sína,
en vart koma fyr en eptir afmælisdag
hans (27. janúar). Degi síðar kom brjef
frá keisaranum og í því bað hann furst-
ann að koma til sín daginn fyrir af-
mælið, og það þekktist hann.' Út á
járnbrautarstöðina í Berlin ók Heinrich
prins keisarabróðir eptir honum, en
lýðurinn stóð alstaðar í þyrpingum og