Ísafold - 02.05.1894, Blaðsíða 2

90
Bandaríkjanna í Norður-Ameriku. Sjá
frjettagreinirnar þaðan.
Danmörk. Það rættist þó, sem höfuð-
blað vinstrimanna (»Politiken«) hafði lengi
spáð, að »sambræðslan« (miðflokksins og
hægrimanna) mundi takast í þessari þing-
setu. 30. marz fjellst samgöngunefnd þing-
deildanna — eða meiri hluti hennar (23
atkv. gegn 7)— á fjárhagslögin, eptir nokkr-
ar breytingar til málamiðlunar á sumu,
sem hvor deildin hafði farið fram á. Auð-
vitað, að nú mundi atkvæðaaflinn í fólks-
deildinni nógur til framgöngu málsins, þó
miðflokkurinn deildist og þeir yrðu 44, sem
mæltu á móti. Eptir samkomulag nefnda
kom nú fram ákvæði í báðum þingdeild-
um, sem áskildu þinginu rjettindi og kvað-
ir gagnvart stjórninni, en hjer er svo ó-
glöggt til atriðanna tekið, að ýmsir af
sjálfum hægrimönnum þykjast ekki sjá, að
hjer sje nein trygging fengin, t. d. gegn
líkri bágareið í fjárhagsmálum framvegis,
sem svo lengi hefir komið óskilasniði á
þingstjórnarlíf Dana. Þess þarf ekki að
geta, að allir einharðari vinstrimanna láta
sjer málalokin illa eira og kalla þaö líka
stundarfrið einn, sem hjersje fenginn, því
nú hljóti menn að búast til nýrra bardaga
fyrir fyrirheitum ríkislaganna frá 1849.
Sama dag, sem úrslitin urðu í samgöngu-
nefnd þingsins, sigruðu hægrimenn gjör-
samlega við kosningar 8 fulltrúa til borg-
arráðsins í Kaupmannahöfn.
Þau Friðrik konungsefni, kona hans og
elzta dóttir eru nýkomin úr kynnisferð til
Stokkhólms, þar sem viðtökurnar voru bæði
blíðar og tignarlegar.
Látinn er að segja ágætismanninn E. M.
Dalgas yíirliða, sem hæði hefir stofnað
»móafjelagið« og veitt því forstöðu með
dug og eljan í 27 ár. Af lyngmóunum á
Jótlandií' sem ná yflr 130 □ mílur, eru nú
50 □ míl. undir ræktun og yrking.
Norðmenn og Svíar. Yfirburðirnir
á þinginu norska eru að vísu vinstra meg-
in, en heldur litlir að svo komnu til að
fá þeim stórmálum framgengt, sem barizt
er fyrir. Kappið og harðfylgnin ermikil/
en stundum horfir svo við, sem gátið bresti
heldur. Svo virtist fyrir skömmu, er því
var hreift á þinginu, að halda aptur árs-
launum krónprinzins þangað til hann bæri
af sjer orð, sem eptir honum voru höfð í
sænsku blaði. Hann hafði átt að segja
við mann, »að það yrði vart annað en
skemmtiganga«, að halda með' sænskan
her til Kristjaníu, ef svo bæri undir. Lengi
mikill hávaði í blöðum Norðmanna, en
sænski maðurinn, sem hafði komið orðun-
unum á prent, gerði loks þá grein fyrir,
að þau stöfuðu frá munnmælum einum.
Þessu vildu vinstrimenn eða blöð þeirra
ekki hlíta, en nú er bágt að vita, hvað
þeir ráða af, því prinzinn — sem um tíma
hefir verið á Suðurlöndum — befir nýlega
skrifað í brjefi til hirðmeistarans norska,
að það væri of langt fyrir neðan sig að
fara að bera af sjer kvittyröi, sem sumir
mundu kalla gert peninganna vegna. Ann-
ars mætti þingið fara með launin sem því
sýndist.
Á þinginu ráðið að kjósa menn í þing-
nefnd til meðferðar á konsúlamálinu.
Til Björgvinar er kominn maður frá
Norður-Ameríku, Walter Wellman að nafni’
með 7 öðrum sinna landa. Hann ætlar að
halda frá Trums í nýja norðurleit 24. þ.m.
og er ferðinni heitið til Spitzbergen, en
með lionum ráðast 11 menn frá Noregi;
meðal þeirra náttúrufræðingar. Frá Spitz-
bergen skal sótt norður hvað vinnast má
á 60dögum yfir heimskautsísinn á sleðum
með hundum fyrir. Að áliðnu sumri sæk-
ir gufuskip aptur þá menn, sem frá ey-
landinu verður þá forðað. — Kostnaðurinn
reiknaður á 90 þús. króna.
England. Það mætti heldur kalla það
aðdraganda pólitiskra nýjunga en við-
burði, sem hjeðan er að bera. Allir skygn-
ast nú eptir veðratáknum, eða sliku, sem
vita kann á bráð þingslit eða á forlög
Roseberys og hans sessunauta, og með þeim
á úrslit þeirra höfuðmála, sem nú eru uppi.
Sjö kosningar í auð þingsæti hafa gengið
stjórninni í vil, en hinir huggast við, að á
öllum stöðum hafi atkvæðamunurinn orðið
minni en seinast. Þeir þykjast ósmeikir
fyrir nýjum kosningum og sjá ókyrrð á
fylkingum Vigganna, einkumáírum, enda
eru mest líkindi til, að Parnellsfiokkurinn
ráðist undan merkjum stjórnarinnar. And-
stæðingar þess flokks á írlandi eru ekki
heldur allstryggir og lýsa stundum yfir
vantrausti, að Rosebery sje full alvara.
Forustumenn verkamanna á þinginu, þeir
Keir Hardie og John Burns, og eins La-
bouchére, forvígismaður hinna frektækari
lýðvina, standa að vísu í liði stjórnarinn-
ar, en gerast stundum óviðráðanlegri en
henni þykir góðu gegna. Tvö nýmæli má
nefna, sem nýlega hafa verið upp borin
á þinginu, og geta þau komið stjórninni í
góðar þarfir þegar til nýrra kosninga kem-
ur. Annað þeirra varðar þing í Edinaborg,
þar sem öll sjerleg Skotlandsmál skulu
rædd og útkjáð, samkvæmt því sem Rose-
bery hafði bent á í ræðu sinni í Edinaborg.
Hitt er um útfærsJu kosningarrjettnr, en í
því er það höíuðatriði, að kosningarrjettur
skal ekki við skattgjald bundinn. Bæði
hafa fengið betri undirtektir á þinginu en
við var búizt við f'yrstu umræðu, og það
jafnvel af sumum hinna frjálshuguðu
bandaliða Torýmanna, en auðsjeð, að þeir
vilja núfara sem gætilegast í allar sakir,—
Ennfremur borið í dag, að frumvarp til
laga sjesamþykkt i neðri málstofunni, sem
sviptir lávarðadeildina rjetti til að gera
nýmæli apturreka, sem þaðan koma. —
ÍAf þessu má skynja, að hjer eru mörg
veður í lopti og í mörg horn að líta, en
nú verður að sjá, hverju fram vindur.
Flestir ætla, að þingslit geti vart verið
langt fjarri, en sumir geta til, að stjórnin
vilji helzt fresta þeim — ef kostur gefst á—
þangað til Gladstone gamli hefir náð sjer
aptur eptir þá skurðarviðgérð á öðru auga
hans eða báðum, sem nú er sögð ráðin.
Nýlega hafa Englendingar helgað sjer
til yfirráða Uganda í Austur-Afríku, í norð-
ur frá Yiktoríuvatni, en hljóta nú að senda
hersveitir á hendur einum Afríkukonungi
áþeim slóðum, er Kaba Rega heitir, en hef-
ir opt reynzt kristniboðum frá Evrópu og
fleirum hinn óþjálasti og illur viðureignar.
Yiktoría drottning hefir um tíma dvalið
í Florens á Ítalíu, en vitjar í dag sonar
síns Alfreðs hertoga í Kóburg, en þar skal
á morgun setið brúðkaup dóttur hans og-
stórhertogans af Hessen.
Þýzkaland. Vilhjálmur keisari fylgdi
fyrir nokkru drottningu sinnijil hlýinda-
vistar í Abbazía á Istríutanga í Austurríki,
og átti um leið samfundi við bandavini
sína, Austurríkiskeisara þar og Ítalíukon-
ung í Feneyjum. Af fundafagnaðinum
margt sagt í blöðunum, kossarnir taldir og
faðmlögin, en meira vita þau ekki af þeim
fundum að segja.
Frá þingi að segja, að það hefir gert
ógild forboðslögin gegn landsvist jesú-
munka á Þýzkalandi. Enn er ekki hægt
að segja, hver úrræðin verða til ijárhags-
bótanna.
Afmælisdaginn (1. apríl) hjelt Bismarck
enn við mikla tilstreyming fagnandi gesta
til hallargarðsins. Meðal þeirra var nefnd
þýzkra, meyja, sem færðu honum kveðju-
ávarp frá 100,000 þýzkra kvenna. Eptir
fagurlegt andsvar kyssti Bismarck meyj-
arnar á kinnar og munn.
Frakkland. Frá Timbúktú hafa
Frakkar sótt nýlega meö hersveitir á hend-
ur Túaregum ogfelldu af þeim 120 manna,
en þeirra á meðal voru sumir helztu höfð-
ingjar þeirra. Var þar mikið herfang heimt
i fjenaðarhjörðum. — Frakkar haí'a aukið
svo ráðaneytið, að ráðherra er nú settur-
fyrir nýlendumál ríkisins.
Ein tundurdósin enn sprungin í veiting-
arskála í París 4. þ. m. Auk spellanna i
skála.num og gluggabrota í nándinni varð*
hún að eins tveim mönnum að áverkameini.
Annar þeirra var [blaðaritari af sósíalista
liði, sem skömmu áður fhafði farið þeim
orðum um sprengiafrek óaldarmanna:
»hverju varðar það, er þau kunna að baka
mönnum, þegar verkin eru góð í eðli sínu«!'
Nú varð honum þó annað til en að flíka
Jofi eða hraustyrðum. Hann bölvaði óaldar-
bófunum í sand og ösku. — Frakkar halda
nú í varðhöldum 105 óaldarliðum, og bíða
þeir þar saksókna, sem eiga að byrja við
útgöngu þ. m.
Ítalía. Alþjóðafundur lækna haldinn í
Rómaborg og byrjaði 20. marz. Á fyrsta
fund komu þau konungur og drottning,
en stjórnarforsetinn, Crispi, kvaddi gestina,
i snjöllu erindi. Hundruð þúsunda streymdu
til borgarinnar þá, daga, að sjá viðhöfnina,
sem viðtökunum fylgdi. Hj'er komu fræg-
ustu læknar frá norðurlöndum og öðrum
löndum Evrópu, en þó láta sum vel metin.
blöð minna yfir fræðilegum afrekum fund-
arins en þeim kynningarfögnuði, er slik-
um mótum fylgir.
Á þinginu bíður enn úrslita um fjár-
hagsúrræði stjórnarinnar.
Frá Ungverjalandi. Stjórn Ungverja
sendi menn til Túrínar að koma sjer sam-
an við! syni Kossuths um heimsending
líksins, og var því vel tekið, eða þeim
virktum og heiðri, sem hjer var boðinn.
Þann 30. marz kom líkfylgdin til Pestar,
en óx þegar stórum við þann stórfjölda,
sem fyrir var skipað í skrúðgönguflokka
og fylgdu líkvagninum til þjóðsafnahaHar
borgarinnar. í hátíðasal hennar stóð kistan
á sýnisstalla i tvo daga, og sagt, að þar
kæmi um hálfa miljón manna að sjá liinn
framliðna skörung. Frá einum bæ komu
5000 manna fótgangandi um 10 milur vegar.