Ísafold - 12.05.1894, Blaðsíða 1

Kemur út ýmist emu sinni
eða tvisvar í viku. Yerð árg
<minnst 80 arka) 4 kr.. erlendi s
5 kr. eða l1/* doll.; borgist
fyrirmiÖjan j úlímán. (erlend •
is fyrir íram).
ISAFOLD.
Uppsögn(skrifleg) bundin vi®
Aramót, ógild nema komin
sje til útgefanda fyrir l.októ-
berm. Afgreiðslnstofa blab«-
ins er i Austuratrœti 8
XXI. árg.
Þingmál í sumar.
IV.
6. Um eyðing sels í laxveiðiám. Um
|>að míil er og búið að fjalla svo lengi,
■að Jjúka mætti við það í sumar.
Það komst þó það langt á síðasta þingi,
•að horfið var frá að eyða selnum skaða-
I)ótalaust til selveiði-eigenda, sem einu sinni
'var samþykkt á þingi, en synjað staðt'est-
ingar, eins og alveg var rjett. Sömuleiðis
horfið frá, að láta landssjóð borga skað-
ann, sem væri sama og láta almenning á
iandinu gefa þessum fáu laxveiði-eigend-
tm, ríkis- og efnamönnum, stórfje, eptir
þeirri hugmynd, er þeir sjálfir hafa um
stórkostlega aukna laxveiði hjá sjer, ef
selnum er eytt. Neðri deild, sem málið
meðhöndlaði í fyrra, virðist liafa verið
nokkurn veginn einhuga A þvi, að það sjeu
laxveiði eigendurnir sjálfir, einmitt þeirog
■engir aðrir, er greiða eigi selveiði-eigend-
um hæfilegar skaðabætur fyrir eyðing sels-
ins.. Annaðhvort er, að þeir eru sjálfir
■alls eigi svo trúaöir á það, sem þeir láta,
að laxveiðin aukist, jafnvel margfaldist,
»ef selnum sje eytt, eða þá, að hafi þeir
slíka trú, þá eiga þeir að vera boðnir og
búnir til að greiða umræddar skaðábætur,
sem varla geta orðið nema lítið brot af
•gróðanum á laxveiðinni. Slíkar skáða-
bætur ættu þeir beinlínis að bjóða að fyrra
bragði, ef þeim er nokkuð annt um þessa
rjettarbót. Þeir ættu, um leið og þeir
skrifa þinginu bænarskrá um slika rjettar-
bót, þá að bjóðast til slíkra skaðabóta,
■eptir einhverjum sanngjörnum mælikvarða.
Þá er þinginu vandalaust að lögleiða hana.
Ágrciningur varð helzt í fyrra um þenn-
-an mælikvarða. Frumvarpshöfundarnir og
rneiri hluti nefndar í inálinu vildu láta
selveiðieigendum nægja, að fá skaðabætur
5 ár eptir að lögin næði gildi, miðaðar
við 5 ára meðalarð undanfarið, að kostn-
aði frá dregnum, sjálfsagt í tilliti til vænt-
anlegrar laxveiði hjá þeim í stað selveið-
innar. En haga mun svo til sumstaðar,
að engin von sje þar um laxveiði að sel-
veiðinni eyddri, og verður þá selveiðieig-
andinn fyrir sýnu ranglæti og rjettarmissi.
Hann þarf því raunar að eiga heimting á
skaðabótum um aldur og æfi, enda á það
•enginn nauðungarkostur að vera fyrir hina,
er aukna laxveiði hafa væntanlega um
-aldur og æfi.
En með því að víða má þó gera ráð fyrir,
að iaxveiði bæti með tímanum eiganda
eyddrar selveiði upp missi hans, virðist
■ eigi fjarri sanni að miða skaðabæturnar
við ákveðinn árafjölda, þó ekki mjög stutt-
an, t. d. 20—25 ár. Sú var og hugsunin
í tillögu Ólafs Briem á síðasta þingi, og
miklu rjettari var aðferð hans en hinna til
að meta skaðabæturnar. Hann vildi láta
þær vera mismuninn á eptirgjaldi selveiði-
jarðar metnu með selveiðinni og án henn-
ar. En hann ætlaðist til, að skaðabóta-
Reykjavik, laugardaginn 12. mai 1894.
fúlgan væri greidd öll í einu, og marg-
faldaði í því skyni eptirgjaldsmismuninn
með 25. Hitt virðist þó nægja, að greiða
fast árgjald, fyrnefndan eptirgjaldsmismun,
í 25 ár.
Málið var fellt í neðri deild í fyrra, með
litlum atkvæðamun þó, og víst fremur af
ágreiningi um nokkur aukaatriði heldur
en hinu, að þingdeildin teldi eigi slíka
rjettarbót æskilega í sjálfri sjer.
Póstskipið Laura, er fór hjeðan til
Vestfjarða 3. þ. m., kom aptur þaðan í
fyrra dag (10.) og með henni nokkrir far-
þegar, þar á meðal settur sýsluinaður og-
bæjarfógeti á Isafirði Lárus Kr. Bjarnason
snöggva ferð. Til útlanda leggur skipið
á stað hjeðan i kvöld.
AfLabrögð. Austanfjalls hefir vetrar-
vertíð verið allgóð, 4—600 hlutir almennt
milli ánna (Eyrarbakka. Stokkseyri, Lopts-
stööum), en 6—800 1 Þorlákshöfn, þar af
fullur helmingur eða meira vænn þorskur.
í Grindavík mikið ryr vertið og í Höfn-
um og á Suðurnesi afleit, sama sem eng-
in. Hjer við flóann sunnanverðan allt upp
að 600 hlutum, en smátt og rýrt, varla
meira en 3 skpd. og fjöldamargir miklu
minna, 1, l1/* eða 2 skpd.; bezt í Njarð-
víkum, Keflavík og Leiru, og á Akranesi,
þar næst í Garði og á innnesjum, lakast á
Vatnsleysuströnd og í Vogum.
Frá Ólafsvik og undan Jökli frjettist um
mikið góðan afla með síðustu ferð (póst-
skipsins). Við ísafjarðardjúp sömuleiðis
byrjaður : llgóður afli.
Þilskipaafli mjög rýr yfirleitt, bæði hjer
og vestra. Að eins 2 skip hjeðan, Gylfl
(G. Z & Co.) og Njáll (Framnesinga), er
fengið liafa allgóðan afla, komu í gær og
fyrra dag með 11,000 og 11,500 af vænum
þorski, öfluðu undan Látrabjargi djúpt.
Inflúenzasóttin. Til ísafjarðar kom
hún 1. apríl. Tólf menn eru nafngreind-
ir i »Gretti« 19. f. m. að dánir sjeu úr
henni þá í kaupstaðnum og sýslunni. Til
Patreksfjarðar kom hún með Thyra 9. f.
mán.; í þeim hreppi voru 8 dánir úr henni
í mánaðarlokin. Af Snæfellsnesi utanverðu
(Ólafsvík) skrifað 2. þ. mán.: »Inflúenzan
er hjer um garð gengin, nema hvað ein-
stöku menn eru talsvert lasburða eptir
hana. Sumir höfðu hana um og yfir 3
vikur, flestir frá allri vinnu 2—3 vikur.
Ekki hafa dáið nema 3 alls úr veikinni
hjer í Ólafsvík og í kringum Jökulinn: 1
bóndi um fimmtugt (Mattías Brandsson á
Kötluhóli) og 2 konur hjer, önnur á sex-
tugsaldri, en hin fjörgömul. Þetta erekki
mikið af þeim fjölda, sem hjer er, enda
hefir læknir okkar (G. P.) með ráði og
dáð og sjerstakri ástundun og alúð hjálp-
að mönnum í veikindum þessum, sem endra-
nær«. Úr Strandasýslu (Hrútaf.) skrifað
27. apríl: »Inflúenzaveikin er nú á sínu
26. blað.
hæsta stigi hjer í jiessu byggðarlagi. Á
þeim heimilum, sem hún er búin að kom-
á, hefir hún tekið menn mjög geyst, víð-
ast hvar lagt hjer um bil hvert manns-
barn í rúmið á svipstundu að kalla. Sum-
staðar hefir varla verið mögulegt að hirða
kýr eða mjólka þær um 1—2 daga vegna
veikindanna. Öðrum skepnum var sleppt
á flestum bæjum þegar veikin kom, fyrir
hjer um bil 2 vikum. Mjög eru menn
lengi að ná sjer aptur einkum gamalt
fólk. Ekki hefir enn dáið úr henni nema
1 gamalmenni hjer nærlendis, en fleiri
Uggja aliþungt, sem þó voru orðnir veikir
fyrir nærfeilt hálfum mánuði«. Úr Vest-
mannaeyjum skrifað 28. apríl: »Úr kvefsótt
inni dóu hjer 6 manns, 3 gamalmenni um
og yfir áttrætt, 2 um sextugt, og barn á
1. ári«.
Skipströnd. Fiskiskútuna Hebrides, eign
kaupmanns Eyþórs Felixsonar í Reykja-
vík, 22 smál. að stærð, skipstj. Þórarinn
Arnórsson, bar upp á Kirkjutanga f Grund-
arfirði í stórviðri á sunnan-landsunnan 30.
f. mán. og brotnaði í spón. Skipshöfnin,
12 manns, bjargaðist á land sumpart i
skipsbátnum og sumpart í bát frá Bryggju,
er kom að bjarga. Fatnaði skipverja og
vistum varð og bjargað, en aflinn, um
3000 fiska, ónýttist í sandi og sjó. Uppboð
var haldið á strandinu 7. þ. mán. og nam
varla 200 kr. Hebrides átti áður Gísli
Þórmóðsson í Hafnarf. Hún var keypt
upphafiega frá Skotlandi. Var nú orðin
35 ára gömul. Vátryggð fyrir 2000 kr.
Nokkru áður sigldihafnsögumaðurdönsku
kaupskipi til Clausens verzlunar i Stykk-
ishólmi upp á flúð við Geldinga fyrir
innan Bildsey, á innsigling til Stykkis-
hólms. Braut stefnið, en tókst þó að fleyta
því til lands í Maðkavík hjá Stykkishólmi.
Þar var það gert að strandi og selt fyrir
900 kr. á uppboði 4. þ. m. Vörum bjarg-
að óskemmdum. Kaupandinn,Steindór nokk-
ur smiður, er sagt muni gera við það og hafa
til fiskiveiða. Það heitir Pálmi, um 50 smál.
ísflrzku málaferlin. Dómur var upp
kveðinn 7. þ. m. á ísafirði í kœrumdlun-
um svo nefndu, sem þingið fór að skipta
sjer at í fyrra — meiri hiutinn í neðri
deild. Hafði hinn setti sýslumaður og
bæjarfógeti, Lárus Kr. Bjarnason, er þing-
ið vildi iáta víkja frá embætti samkvæmt
þessum alræmdu kærum, lögsótt 3 undir-
skrifendur svæsnasta kæruskjalsins, þar úr
ísafjarðarkaupstað, þá Jóakim Jóakimsson
trjesmið og bæjarfulltrúa, Guðmund Guð-
mundsson bátasmið og Allært Jónsson
járnsmið. Þeir leituðu vitanlega skjóls
■undirhinnimiklu, goðmögnuðu(!)eik, er þeir
hafa lengi blótað, eins og aðrir góðir og
trúir ísfirðingar, nefnilega sjálfum »píslar-
vottinum«, Sk. Th., og f var hann í allan
vetur að skaka í að finna einhvern stað
hinum mikíu og margvíslegu sakargiptum