Ísafold - 16.05.1894, Page 1

Kemur út ýmÍBt ©ínu sinni
•eða tvisvar í viku. Voríl árg
{minnst 80 arka) 4 kr.. erlendis
5 kr. eba l1/* doll.; borgist
fyrirmibjan júlímfin. (erlend-
is fyrir fram).
ÍSAFOLD.
UppsÖgn(skriíiogj bundin vif'
áramót, ógild noma komin
sje til útgefanda fyrir l.októ-
berm. Afgreibslustofa blabs-
ins er i Austurstrœti 8
XXI. árg
Reykjavík, miðvikudaginn 16. maí 1894.
27. blað.
Kosningahorfur.
Langt að frjettist svo sem ekkertafvið-
Lúnaði kjósenda undir alþingiskosninga-
Lardagann um fardagaleitið í vor. Má og
vera, að hann sje ekki mikill. Þeir munu
margir enn sem fyr lítið um það mál lmgsa
fyr en líður fast að kjördegi, ef þeir þá
gera það þá einu sinni. Nema þar sem
•eitthvert áfjáð þingmannsefni hefir smala
Tlti, einhvern freyðandi þjóðmálagosa, sem
ríður hæ frá bæ og spanar menn upp með
^mis konar hjegómaglamri, hvern eptir
því sem hann veit við hann eiga, en sjaldn-
•ast komandi í rann rjettri minnstu vitund
nærri sönnn gagni lands og iýðs.
Um sum hin fjarlægari kjördæmi vita
menn, iað þar verður engin kappdeila nm
þingmennskuna. Svo er t. d. um Austur-
■Skaptafellssijslu. Þar er eigi annar tekinn
í mál en Jón prófastur i Stafafelli. Norð-
mýlingar munu og nokkurn veginn ein-
ráðnir í að endurkjósa sína þingmenn.
Sömuleiðis munu Norður-Þingeyingar ekki
taka í mál að skipta um. Af Húnvetning-
um er og líkt að heyra, og eins Stranda-
m'önnum. Sama mun mega búast við um
ísfirðinga. Loks er í Barðastrandarsýslu
eigi getið neins keppinauts við Signrð pró-
fast í Flatey.
Hvað Dalamenn snertir, þá hefir heyrzt,
að síra Jens Pálsson muni þeim afhuga,
hvernig svo sem á því stendur. Það er
•ótrúlegt, að liann haíi farið að láta glepja
sjer sjónir af því, sem sagt er að standi í
»Þjóðv.« ísiirzka. Hann kvað sem sje,
»Þjóðv.«-maðurinn, iiafa viljað senda síra
J. P. forsending austur í Árnessýslu, til
þess að greiða götu síns elskul^ga lags-
manns, Sanðafellsvaldsmannsins, til þing-
kjörs hjá Dalamönnum. En hvað sem því
líður, væri það mjög misráðið, ef síra J.
P. hætti við sitt fyrra kjördæmi, Dalasýslu.
Það er slæmt að gefast upp fyr en á
hólminn er komið, og illt að láta kjósend-
ur hafa þá afsökun, ef þeir neyta óhyggi-
lega kosningarrjettar síns, að gott þing-
mannsefni hafi ekki í kjöri verið.
Dr. Jóni Þorkelssyni er anðsjáanlega
mikil alvara að láta ekki sitt kjördæmi,
Snœfellsnessýslu, ganga sjer úr greipum.
Hann kom með póstskipinu um daginn,
5—6 vikum fyrir kjörfund og 13 vikum
fyrir þing, hjelt jafnharðan vestur, og mun
nú vera þar á yfirreið að telja trú fyrir
Snæfellingum, þ. e. trúna á sig. En eptir
er að vita, hvort það hrífur, — hvort síra
Eiríkur á Staðastað verður eigi eins drjúg-
ur, þótt hægra fari.
Mýramenn eiga um þá tvo að velja,
þingmann sinn frá i fyrra, Benid. próf.
Kristjánsson, og Indriða Einarsson lands-
revisor. Bæri þingkosning að skoða mest
eða nær eingöngu sem sæmdarvott, væri
meira en maklegt að hún kæmi þar held-
nr niður á Benid. prófasti. Ennúer þing-
mennskan fjarri því að vera eintóm sæmd,
heldur þung kvöð og áriðandi erindarekst-
ur fyrir almenning, og þááhinn (Indr. E.)
að ganga langsamlega fyrir, jafn-fær mað-
ur á bezta skeiði.
Fyrir Borgfirðingum hefir rætzt; faetur úr
en á horfðist til skamms. Þeim býðst nú
sjerlega álitlegt þingmannsefni, síra Þór-
liallur Bjarnarson prestaskólakennari, og
ætti þeim nú að vera ærið vandalítið valið,
— búfræöingnrinn frá Reykjakoti annars
vegar!
Í^Kjósar- og Gullbringusýslu heyrast alls
eigr aðrir nefndir til þingmennskn en þessir
tveir, er áður voru. Þórðarnir 2, er við
kjör voru bendlaðir síðast, munu því nú
alveg afhuga.
í Reykjavík mælist almennt vel fyrir
þingmennsku yfirdómara Jóns Jenssonar, og
óvíst, að þar verði einu sinni fleiri í kjöri,
nema ef hinn fyrv. þingmaður Reykvík-
inga (frá síðasta þingi) liugsar til að freista
enn hamingjunnar, þótt aldraður sje.
Af Árnesingum er svo að heyra, sem
þeim liggi mikið vel hugur til Tryggva
bankastjóra Gunnarssonar, og væri það
ekki óeðlilegt. En með því að hann mun
siður en eigi láta sjer óðslega um þing-
mennsluina •— það er opt svo um þá, er
mest eiga erindi á þing landsins vegna,
en eigi sjálfs sín —, hafa einhverjir miðnr
hlutvandir fylgiflskar hinna þingmanna-
efnanna þar gert hvað eptir annað tilraun
að gera kjósendur þar afhuga honum'með
því að láta berast um kjördæmið ýmist
að liann geíi alls eigi kost á sjer, eða þá
ekki þar, heldur annarsstaðar. En kunn-
ugir vita, að slíkt er tilhæfulaus uppspuni.
Hr. Tr. G. hefir verið frá því um miðjan
vetur einráðinn í að gefa kost á sjer ein-
mitt í Árnessýsln og ekki annarsstaðar. —
í sumum hreppum sýslunnar mun vera
nokkur þytur í inönnum gegn Þorláki
Guðmundssyni, runninn frá einstöknm
mönnum, er maka vilja sinn krók. En al-
mennt er það ekki, og mun naumast hafa
mikið að þýða. Enda væri það annáls-
vert, ef bændur, er löngum þykjast helzt
til fáliðaðir á þingi,,/ færn að gera rækan
einhvern hinn nýtasta bónda, er þar hefir
verið nú undanfarið, með 20 ára æflngu
við þingstörf, og taka ef til vill heldur
einhvern frakkaklæddan fleiprara, skóla-
genginn, til engrar nytsemdar líklegan á
þingi nema. að vera atkvæðatól í vasa
einhvers síns nóta.
Hverju fleygjum vjer?
Hvers vegna erum vjer fátækir?
i.
Eins og kunnugt er, iifa að minnsta
kosti 2/s allra íslendinga á kvikfjárrækt;
það er því að mestu leyti komið undir
henni, hvort hagnr landsins stendur vel
eða illa í efnalegn tilliti. En kvikfjárrækt
getur ekki staðið í hlóma, nema grasrækt-
in geri það fyrst. Það mætti því ætla, að
hún væri stnnduð af fremsta megni, og
ekkert látið ógjört, sem auðið er að fram-
kvæma og getur verið henni til eflingar;
en þegar gætt er að, hvernig hjer á landi
er almennt farið með þau efni, sem herast
upp í hendurnar, og nota má til áburðar,
þá virðist þó nokkuð annað verða uppi á
teningnnm. Vjer höfum þó nú á síðari árum
átt kost á, að kynnast helztn atriðum áhurð-
arfræðinnar, því, sem hetur fer, eigum vjer
nokkra menn, sem hafa leitazt við að leið-
beina í riti og ræðu í því efni, og ef al-
menningur hagnýtti sjer vel hinar mörgu
og góðu bendingar, sem til eru á íslenzku
þar að lútandi, t. d.: »Um áburð, eptir
Torfa Bjarnason«, í X. árg. »Andvara«, og
»Um áburð«, í fyrsta árg. »Búnaðarritsins«,
þá mundi þó »mikið bætt úr skák«.
Þegar nm áburð er að ræða, þá verða
einkum nautgripa-saurindin að koma til
greina, því at þeirri áburðartegund höfum
vjer mest, enda eru það einungis þau, sem
jeg ætla lítið eitt að minnast á hjer.
Jafnvel þó stöku menn sjeu nú á síðari
árum farnir að hirða nndan nautgripum
nokkru betur en áður tíðkaðist, þá eru
þeir enn svo fáir, að þeirra gætir lítið i
samanburði við hina, og enn er víst óhætt
að segja líkt og Torfl Bjarnason fyrir 9
árum, í áðurnefndri ritgerð í »Andvara«,
að eins og venjulega væri farið með á-
burðinn hjá oss, þá væri það einungis
mykjan, sem kæmi túnunum að notum, en
þvagið misstist gjörsamlega, og þar að auki
mætti telja víst, að mikið af frjóefnnm
taðsins missist í slæmum haugstæðum,
Flórarnir eru víðast enn þá með gamla
laginu — eða ólaginu rjettara sagt —, og
á stökn stöðum jafnvel með svo aðdáan-
lega(!) gömlu lagi, að þeim er fyrst öllum
látið halla fram að djuunum, svo eru lagð-
ar steinaraðir úr þeim fram í gegn um
dyrnar, þannig, að þvagið geti runnið
fram á milli þeirra, undir þrepskjöldinn og
út; af því myndast svo forir og stækindi
fram nndan fjósdyrunum, og stundum eyði-
leggur það jafnvel allan grasvöxt á stærri
eða minni túnbletti. »Það er svo óþægi-
legt að bera út, ef það er mjög blautt i
fjósinu«, segja menn. Þannig er hagfræð-
iskenning sumra manna enn þá; en það er
þó vonandi, að fyrir henni liggi ekki sú
framtíð, að hún verði lesin við dagsljós
tuttugustu aldarinnar.
Flórarnir eru óvíða lagheldir, svo mikið
af þvaginu sígur úr þeim ofan í jörðina.