Ísafold - 13.06.1894, Page 1

Kemur At ýmiat emu sinni
«?>a trisTar í viku. Yerb krg
(minnst 80 arkft) 4 kr.. erlendis
6 kr. eða l1/* doll.; borgist
fyrirmibjan júlímán. (erlend
is fyrir fram).
ÍSAFOLD.
Uppsögn(skriflog) bundin vifv
áramót, ógild nema konun
a je til útgefanda fyrir 1 .októ-
berm. Afgreiöslustofa blabs-
i ns er i Austurttrœti b
Reykjavík, miðvikudaginn 13. júni 1894.
35. blað.
XXI. árg.
Fyrir tyær trínr
fá nýir kaupendur síðara helming þessa árg.
ÍSAPOLDAR,
1894, frá 1. júlí, minnst 40 blöð, og auk
þess í kaupbæti þessar 3 bœkur: 1., Sögu-
safn ísafoldar 1892, 270 bls., með 17 á-
gætum skemmtisögum; 2., Sögusafn Isa-
foldur 1893, 116 bls., með 13 ágætum
skemmtisögum; 3,,Friður sje með yður,
eptir H. Drummond, innb. (48 bls.).
Ekkert íslenzkt blað lieflr nokkurn tíma
■boðið slík kjörkaup.
Tilboðið stendur aö eins til 15. ágúst þ. á.
ísafold er langstærst allra innlendra
blaða, kemur langoptast út og hefir lang-
flesta kaupendur. Auglýsingar í henni
verða því langvíðlesnastar.
Útlendar frjettir.
Khöfn 2. júni 1894.
Danmörk. Hjeðan er fátt tíðinda. Al-
mennt lognmók yfir stjórnmálum; vinstri-
menn leggja árar í bát, en hægrimenn og
•einstöku miðlunarmenn fagna sigri. Einn
n,f helztu foringjuni vinstrimanna, Hörup
ritstjóri, hjelt nýlega fund með fyrverandi
kjósendum sínum, og kvaðst eigi mundi
bjóða sig fram til þings fyrst um sinn,
'Úr því svo hefði faríð.
»Stóra norræna málþráðarfje 1 agið« held-
ur nú 25 ára afmæli sitt. Það er eflaust
eitthvert hið stórkostlegasta og þarflegasta
fyrirtæki, er um langan aldur hefir fram
komið á íiorðurlöndum. Aðalforkólfur þess
fjelags er hinn alkunni dugnaðarmaður
Tietgen.
Moe prestur, er hjelt hina alræmdu líkræðu
yfir sjómönnunum, er drukknuðu við Har-
boöre í vetur, hefir nú fengið miklar á-
vítur fyrir þessa ræðu sína hjá Rípa-
'biskupi.
Konungur og drottning eru á ferð í út-
löndum. Konungur farinn til Wiesbaden,
■drottning til Gmunden að heimsækja Þyri
-dóttur sína.
Af látnu merkisfólki má neína Wolfhagen
kammerherra, sem í 7 ár var Sljes'víkur-
ráðgjafi.
Norvegur og Svíþjóð. í Norvegi
standa deilurnar enn sem ákafast. Norð-
menn eru búnir að yfa upp í vopnamálinu
alkunna frá 1884, þegar byssur Norðmanna-
hers vorn ónýttar flestallar af foringjum
liðsins.
Frá Svíþjóð eru engin sjerleg stjórnmála-
nýmæli aö frjetta. Stúdentar frá Lundi og
stúdentar frá Kaupmannahöfn hafa haldið
skemmtisamkomur með sjer, bæði í Sví-
þjóð og Danmörku. Enn fremur hjeldu
danskir og sænskir stúdentar stóra sam-
söngva bæði í Lundi og Kaupmannahöfn,
og fór það allt mjög vel. Talað er um,
að halda slíkum samkomum milli danskra
og sænskra nemenda áfram næstu ár.
Austurríki og Ungverjaland. Við
kolanámana í Frankenau og Ostran varð
stórt verkfall. Komu þar upp óeirðir og
sló í bardaga með lögregluliðinu og verk-
mönnum. Voru ýmsir verkmenn drepnir
og margir særðir. Út af þessu urðu mjög
harðar og æstar umræður á þingi Austur-
ríkismanna.
í bænum Hod Mezö Vasarhely á Ung-
verjalandi gerðu jafnaðarmenn stórt upp-
hlaup. Herliðið og lögreglan unnu loks
sigur eptir snarpa orrustu og mikið mann-
jfa.ll.
A þingi Ungverja eru miklar deilur um
borgaralegt hjónaband. Stjórnin hafði lagt
frumvarp um það fyrir þingið; var það
samþykkt í neðri málstofunni, en í efri
málstofunni, þar sem klerkar og aðals-
menn sitja, var því hafnað, en þó með
fremur litlum atkvæðamun. Stjórnin held-
ur samt frumvarpinu fast fram og hefir
lagt það á ný fyrir þingið; ueðri málstof-
an hefir samþykkt það aptur og afgreitt
það til efri málstofunnar. Talið líklegt,
að stjórnin vinni sigur nú.
Óeirðir miklar í Siebenbúrgen milliUng-
verja og Rúmena. Rúmenum líltar illa, að
standa undir stjórn Ungverja og vilja sam-
einast löndum sínum í Rúmeníu. Ymsir
foringjar þeirra hafa verið handteknir og
móti sumum þeirra hefir verið höfðað land-
ráðamál.
Þýzkalnd. Eptir harðar og langar
umræður var loksins samþykkt á ríkis-
þinginu að nema úr gildi lög þau er bönn-
uðu Kristmunkum landsvist. Jafnaðar-
menn greiddu atkvæði með lögunum, þó
þeir annars sjeu ekki miklir vinir Krist-
munka. Á þingi voru ákafar deilur um
landbúnaðarmál. Þingi slitið 19. apríl.
Námumannafundur frá öllum þjóðum var
haldinn í Berlín. Þar kom upp sundur-
þykkja milli ensku sendimannanna og
sendimanna hinna þjóðanna. Gengu Eng-
lendingar af fundi; síðar komnst þó nokk-
urn veginn sættir á, en þó eigi að fullu,
og voru flestir óánægðir með fundinn, er
honum lauk.
Rússland. Nikulás keisaraefni heíir
fastuað sjer Alix prinsessu af Hessen. Hún
verður að taka grísk-kaþólska trú til að
geta gipzt honum , og fárast klerkablöð á
Þýzkalandi mjög yfir því.
Nýlega er orðið uppvíst stórt samsæri
gegn keisaranum og einveldinu. í því
var fjöldi fólks af öllum stjettum, margir
hinir æðri embættismenn og klerkar þar
á meðal. Fjöldi fólks hefir verið handtek-
inn og bíður dóms síns ívarðhaldi. Stjórn-
in beitir mikilli grimmd og hörkn. Einn
hinna helztu er handteknir hafa verið er
hinn nafntogaði gjöreyðendaforingi Krap-
otkin fursti.
Vcrzlunarsamningur hefir verið gjörður
við Austurríki. Rússakeisari hefir gefiö
út lög, sem banna rððgjöfum, jörlum og
öðrum æðri embættismönnum að veita
embætti og svipta menn embættum. Til
að rannsaka mál út af embættisfærslu á
að setja sjerstakar nefndir, sem standa
undir umsjón keisarans sjálfs, eins og
tíðkaðist á dögum Niknlásar I. Þetta er
auðvitað gjört til að reyna að koma í veg
fyrir mútnr og embættasölu og annað þess
háttar, en þótt keisarinn ætli sjer að gjöra
gott með lögum þessum, eru menn þó
liræddir um að þau muni eigi koma að
miklu liði. Ráðgjafar keisara hafa talað
um að segja af sjer embættum sínum, þar
sem lög þessi sýni, að keisarinn beri ekki
traust til þeirra. Líklegast verður þó ekk-
ert úr því.
Frakkland. Stjórnleysingjar hafa vað-
ið uppi og reynt að gjöra þau spillvirki,
sem þeir hafa getað. Einn af þeim, Emile
Henry, ungur maður af góðum ættum,
kastaði sprengikúlu á veitingastað í Par-
isarburg og drap marga og særði. Hann
hefir nú verið tekinn af lífi. Toussaint
þingmaður af flokki jafnaðarmanna >var
við verkmannafund einn og eggjaði þar
til óeirða. Þingið samþykkti að draga mætti
hann fyrir lög og dóm vegna þessara æs-
inga sinna; flokksmenn hans urðu fárreið-
ir við og hafa sent út áskorun með verstu
skömmum yflr þinginu og gorti yflr sjálf-
um sjer.
Ráðaneyti Casimir-Périer’s vjek úr völd-
um 22. maí. Stjórnin hafði bannað verk-
mönnum við járnbrautir ríkisins að taka
þátt í verkmannafjelögum og fundumjafn-
aðarmanna. Nokkrir jafnaðarmenn á þingi
undu því illa og korau fram með rökstudda
dagskrá þess efnis, að slíkt yrði leyft fram-
vegis og þóttust þeir finna lög fyrir að
svo mætti vera. Ráðaneytið veitti þessu
mótstöðu, en vai ð undir við atkvæða-
greiðsluna og vjek þvínæst úr völdum.
Frönsk blöð segja að Casimir Périer myndi
hafa getað sigrað hefði hann viljað, en
hann hafl ekki viljað vera lengur ráða-
neytisforseti, þar eð hann með því móti
var hræddur við að missa hylli þjóðarinn-
ar, því sú staða er bæði vandasöm og ó-
vinsæl á Frakklandi, en Casimir-Périer
ætlar að bjóða sig fram við ríkisforseta-
kosningar í haust og þarf því á vinsæld-
um að halda. Það gekk illa að koma
saman nýju ráðaneytí; Carnot forseti bauð
ýmsum að taka að sjer forustu þess, en
þeir vildu ekki. Loks fjekkst Dupuy for-
seti neðri deildar til þess; hann heflr ver-
ið áður ráðaneytisforseti og hefir hann nú
komiðálegg alveg nýju ráðaneyti, sem kvað
ætla að fylgja hjerumbil söinu stefnu i
stjórnmálum sem Casimir-Périer.
Látinn er Ferron hershöfðingi, einn af
duglegri foringjum Frakka.
England. Yeikari er frjálslyndi flokk-
urinn orðinn að mun, síðan Gladstone