Ísafold - 08.08.1894, Blaðsíða 3

19')
Brynjúlfs Jónssonar í fyrra sumar; nú væri |
hann á rannsóknarferð fyrir fjelagið norð- !
ur í Húnavatnssýslu. I fjeiagina eru nú [
44 æfiíjelagar og rúmlega 150 ársfjelagar. j
Af útistandandi tillögum hefði talsvert
greiðzt, og væri það sjerstakiega að þakka
fjehirðinum, lector Þórhalli Bjarnarsyni. ■
Sjóður fjelagsins við nýár kr. 842,39. Um-
sjónarmaður Forngripasafnsins hjelt fróð-
iegan fyrirlestur um myndir þær af forn-
gripum á safninu, er nú fylgja Arhók fje- j
lagsins.
Strandferðaskipið Thyra, yfirmaður
Garde, kom hingað í gærmorgun norðan
um land og austan, og með henni 60—70
farþegar, þar á meðal sýslumennirnir Lár-
us K. Bjarnason og Páll Einarsson, hjer-
aðsiæknir Davið Sch. Thorsteinsson, prest
arnin Þorleifur Jónsson á Skinnastað, Arni
Björnsson í Fagranesi og Páll E. Sivertsen
á Stað í Aðalvík. Ennfremur yfirkennari
H. Kr. Friðriksson heim aptur úr kynnis-
för á Vestfjörðum.
Gufuskipið Stamford kom í gær frá
Newcastle með salt og kol til kaupmanna
og pöntunarfjelaga.
Brauð veitt. Giaumbær í Skagafirði
veitti landshöfðingi 2. f. m. síra Hallgrími
Tborlacius á Eíp, samkvæmt kosningu
safnaðanna.
Holdsveikislæknirinn, dr. med. Edv.
Ehlers, kom hingað aptur úr ferð sinni
austur um Árness- og Kangárvailasýslur
4. þ. m. Ætlar síðan með Thyra strand-
lengis 14. þ. m.
Alþingi 1894.
m.
Borgarlegt hjónaband. Frumv. um
það er aptur fitjað upp i efri deild, af þeim
Jóni Jakobssyni, Jóni Jónssyni (N.-M.) og
Guttormi Vigfússyni, — um að þjóðkirkju-
trúarmenn þurfi ekki að láta presta gefa
sig í hjónaband, heldur megi veraldlegir
valdsmenn gera það. Það komst með
naumindum til 2. umr. í gær.
Eitrun rjupna. Fyrir hið fallna frv.
um eitrun rjúpa hafa þeir Björn Sigfússon
og Þórhallur Bjarnarson boi'ið upp frumv.
um, að rjúpur, sem eitraðar eru til eyð-
ingar refa, skuli auðkenna þannig, að
hægri vængurinn sje stýf'ður til hálfs, að
við iögðum 20—200 kr. sektum, hálfum í
landssjóð, hálfum til uppljóstrarmanns.
Úrskurðarvald sáttanefnda. Frv.
um það ber Þorleifur Jónsson nú upp apt-
ur, samhljóða að mestu því, sem hann flutti
á síðasta þingi.
Niðurjöfnun hreppsgjalda. Þeir
Þórður Guðmundsson og Þórhallur Bjarnar-
son bera upp frumv. um að leyfa hrepps
nefndum, er þess óska, að niðurjöfnun
lireppsgjalda eptir efnum og ástæðum f'ari
fram á tímabilinu 10.—30. júní, og sje ein-
dagi á þeim gjöldum 31. ágúst.
Botnvörpuveiðar. Bannið gcgn ólög-
legum botnvörpuveiðum í f'rv. Guðl. Guð-
muUdssonar vill nef'ndin í málinu (Bened.
Sv., Guði. Guöm., JónJensson, Einar Jóns-
son og Sighv. Árnason) herða þannig, að
minnsta sekt sje 1000 kr. og að bæði veið-
arfæri og afli sje upptækt. Segir nefndin
sjer kunnugt vera, að botnvörpuveiðar út-
lendra þjóða. undir ströndum landsins hafi
á tveim síðastliðnum árum aukizt mjög
stórkostlega, svo að óhætt muni að full-
yrða, að tala skipanna hafi margfaldazt
og yfirgangur þeirra vaxið að sama skapi.
Sjerstaklega eigi það sjer stað við austur-
og suðausturströnd landsins, að skip þessi
hópist til veiða fast inn undir landi, að
öliu leyti óttalaust og óhikað, því að hið
danska strandgæzluskip muni sjaldan eða
jafnvel, að því er mörg stór svæði snertir,
aldrei hafa komið þar til eptirlits.
Hindrun sandfoks. Þingmenn Kang-
æinga vilja láta veita sýslunefndum sama
samþykktarvald um hindrun sandfoks og
um sandgræðslu, sem þeim er veitt með
lögum 13. apríl þ. á. til að friða skóg og
mel.
Kirkjugjald. Frumvarp um það flyt-
ur Sigurður Stefánsson, að mörgu leyti eins
og það sem síðasta þing hafði til meðferð-
ar, en án hins sameiginlega kirkjusjóðs.
Oll hin eldri kirkjugjöld skulu afnumin,
þar með skylduvinna við kirkjur og kirkju-
garða, en í þess stað koma nefskattur á
alla fermda menn, karla sem konur, ekki
fastákveðinn þó fyrir allt land eða um
aldur og æfi, heldur lireifanlegur, 60 aurar
minnst og 120 aurar mest. Skal biskup
ákveða gjaldið fyrir sókn hverja, innan
þeirra takmarka, hið fyrsta ár sem lögin
nýju koma til framkvæmda, en hjeraðs-
fundir síðan, fyrir hvert ár. Falli hjeraðs-
fundur niður, ákveður og biskup gjaldið
í því prófastsdæmi í það sinn.
Járnbrautarmálið. Eptir 3 stunda
umræður um það í fyrra dag, járnbrautar-
og siglingafjelagsfrumvarpið, setti neðri
deild það í 7 manna nefnd: Jens Pálsson,
(form.), Yaltýr Guðmundsson (skrif.), Tr.
Gunnarsson, Jón Jensson, Skúli Thorodd-
sen, Jón Jónsson (þm. Eyf.) og Sig. Gunn-
arsson. Þeir landshöfðingi og Tr. Gunn-
arsson töldu frumvarpið allviðsjált að ýmsu
leyti og vildu sízt láta hrapa að því að
samþykkja jafnstórvægilegt nýmæii á þessu
þingi.
Við þær umræður sætti 2. þm. ísfirð-
inga, Sk. Thoroddsen, tækifæri til að haga
þannig orðum gagnvart landshöfðingja, að
forseti varð að gefa honum alvarlega
dminningu, og mun engum þingmanni hafa
fundizt »þjóðhetja ísfirðinga« (!) vaxa af
þeirri frammistöðu sinni, jafnvel ekki þeim
1—2, sem heitiðmunu nú geta bandamenn
hans í deildinni alls og alls, nje heldur
hitt, að þinginu væri fremdar- eða sæmd-
arauki að því hátterni tjeðs þingmanns.
Kosningarlög til alþingis. Sem
nauðsynlegan dilk með stjórnarskránni
bera þeir upp nýtt kosningarlagafrumvarp,
Jón Jónsson (Þm. N.-M.) og Þorleifur Jóns-
son. Er það yfirleitt samhljóða samkynja
frumvarpi frá aukaþinginu 1886, nema um
kosningar til efri deildai'. Þá átti að kjósa
alla efrideildarmenn 12 með hlutfallskosn-
ingum um land allt sem eitt kjördæmi.
Nú er stungið upp á, að þeir sjeu kosnir
í hverjum landsfjórðungi sem kjördæmi, af
sýslunefndum og bæjarstjórnum; kjörstjórn
sje amtmaður og 2 menn með honum, er
amtsráðið kýs, annan úr sínum flokki,
hinn utan þess. Kosningar skulu fram
fara í júnímánuði til beggja deilda, og
kjörskrár gilda frá fardögum til fardaga.
Eldsvoðaábyrgð fyrir Reykjavík.
Þeir Jón Jensson og Þórh. Bjarnarson flytja
frumvarp til nýrra laga um það efni, í
stað tilskip. frá 1874, þar sem ætlazt er til
að hús í Reykjavík sjeu að öllu leyti vá-
tryggð í hinu almenna brunabótafjelagi
danskra kaupstaða, en ekki að eins að 2/3,
eins og verið hefir.
Útflutningslög. Þeir Guðlaugur Guð-
mundsson og Einar Jónsson flytja frum-
varp um viðauka við útflutningslögin frá
1876: »Engir aðrir en þeir, sem eru lög-
giltir útflutningastjórar og mnboðsmenn
þeirra, mega gjöra samninga við útfara,
hvort heldur er munnlega eða skrifiega,
um fiutning í aðrar heimsálfur, eða á
nokkurn annan hátt starfa hjer á Jandi að
slíkum útflutningi. Enginn má með ósönn-
um fortölum tæla eða leitast við að tæla
menn til útflutnings. Brot gegn ákvæðum
þessarar greinar varða sektum 100—4000
kr., eða fangelsi«. Afnumin undanþága
póstgufuskipanna frá eptirliti lögreglustjórn-
arinnar. Síðari hluti frumvarpsins, 2 grein-
ar, miða helzt til að afstýra stroki til
annara heimsálfna.
Nýr verzlunarstaður. Bæta vill Gutt-
ormur Yigfússon Kirkjubólshöfn í Stöðvar-
firði ítölu löggiltra verzlunarstaða á landinu.
Hreppstjóralaun. Sig. Stefánsson flyt-
ur frv. um þá breyting á hreppstjóralauna-
lögunum frá 1882, að launin skuli vera
75 aurar fyrir hvern þann mann innan
hrepps, sem telur fram til tiundar.
Ráðgjafa-ábyrgð. Lagafrumvarp um
það efni er einn stjórnarskrárdilkurinn, þ.
e. á að ganga í gildi þegar stjórnarskráin
er staðfest. Flutningsmaður er nú Benid.
Sveinsson, og er það samhljóða samkynja
frv. frá 1886.
Afnám embætta. Frv. þar að lútandi
frá þeim Sigurði Stefánssyni og Sigurði
Jenssyni, er sömuleiðis stjórnarskrárdilk-
ur: landshöfðingja-embættið, landritara,
landfógeta og amtmanna leggist niður, og
verzleg störf skulu greind frá biskupsem-
bættinu.
Landsstjörnarlaun. Um það flytja
þeir frumv., Guttormur Yigfússon og Jón
Jakobsson, sömuleiðis stjórnarskrárdilk.
Landsstjóra ákveðin 10,000 kr. í laun og
leigulaus bústaður; ráðgjafa hverjum 5,000
kr.; skrifstofustjórum 2,500 kr. hverjum; og
til skrifstofukostnaðar á ráðgjafaskrifstof-
unum ætlaðar alls 6,000 kr. árlega.
Kjörvíti. (Leiðrjett.).^) Það heíir verið á
rangri eptirtekt bygt, er hermt var í Isafold
1. þ. m., að kært hetði verið til landshöfðingja
ylir kosningu Guttorms Yigfússonar í Suður-
Múlasýsiu. Þar hafði að vísu verið kosið
eptir rangri kjörskrá(,úr einum hreppi, og eins
haiði kjörgengi hans verið mótmælt á kjör-
fundi, með því að hann mundi eigi hata býli
til löglegra umráða, en hvorugu var lengra
fram haldið, enda mun síðari aðíinnslan eigi
hafa verið á rökum bygð.