Ísafold - 08.12.1894, Side 1

Engu lirnndið.
Lesendur ísafoldar mun reka minni til fjársölutilrauna minna ]
í fyrra, og hvaða brögðum var beitt á Skotlandi í máli því, sem *
jeg höfðaði þar gegn umboðsmanni mínum í Glasgow, 8em átti að
taka á móti fjenu í fyrra og selja það. s
því befir enn ekki verið brundið, sem jeg sagði í ferðasögu 1
minni í sumar, hvorki með domi nje á annan hátt, þó tilraunir
væru gerðar til þess. Og þar sem mótstöðumenn mínir höfðu nóg
efui, þá má gera ráð fyrir, að þeir hafi ekkert til sparað til þess, J
að hrinda af sjer því, semumþá var sagt í skýrslu minni, þó árang- ]
urinn hafi orðið smár. |>að er auðvitað ekki nóg, að fá álitslausan i
•Mtstjóragarm, sem snerist svo hastarlega á freistingartímanum og J
skrapp um leið undan skuldafjalarketti í bráð, jtil þess að segja eitthvað. (
Ný fjársölutilraun. <
Af því jeg hef í annað sinn gert tilraun til að flytja fje til
Skotlands, gæti jeg hugsað, að íslendingum þeim, sem fylgjast með
verzlunarmálum landsins, og ekki eru persónulega háðir hÍDU út- :
lenda peningavaldi, þætti fróðlegt að heyra ferðasögu mína nú og J
afdrif fjársölu minnar í ár, ■ til þess að geta sem bezt áttað sig á 1
afstöðu íslendinga gagnvart hinu útlenda auðmagni. i
Jeg gat þess í fyrri ferðasögu minni, að jeg hefði sjeð af blað- i
inu »The Evening News«, að jeg hefði verið dæmdur til að borga ]
Rennie í Glasgow málskostnað; enn fremur gat jeg þess, að sterk- 1
ar tilraunir voru gerðar til, að jeg gæti ekki notið lánstrausts í ;
Hamborg, og að jeg samt hefði fengið vörufarm handa fjelögunum, ]
svo þau þetta ár gætu haldið áfram kauptilraunum og sölutilraun- ,
um sínum.
Vörur þessar komu með seglskipi til Eeykjavíkur í lok júlí-
mánaðar þ. á.
Rennie gert viðvart.
þegar »mikli maðurinn« í Neweastle vissi það, að jeg fengi
vörur, og að andróður hans og annara gegn því næði ekki tilgangi
sínum, gerði hann Reunie í Glasgow aðvart um, að nú væri gott
tækifæri fyrir hann að ná málskostnaði sínurn, því nú fengi jeg
vörur frá Hamborg; væri nú áríðandi að leggja löghald á þessar
vörur í tíma, svo að jeg gæti ekki látíð bændur fá þær, því þá:
gæti jeg ef til vill náð í nýjan fjárfarm, en það yrði að fyrirgirða
í tíma.
Hurð nærri liælum.
Svo var og áríðandi að girða í tíma fyrir það, að jeg gæti
komizt svo langt með vörurnar, að bændur fengju að sjá gæði
þeirra og verð, og fengju tækifæri til þess að bera þetta saman
við vérð það eptir gæðum, sem Zöllner og Vídalín höfðu sem um-
boðsmenn það sama sumar sett fjelögum þeim, er þeir þjóna. þeir
munu hafa verið búnir að senda reikningana til Islands yfir vörur
þær, sem þegar voru komnar til Islands, en til allrar hamingju
voru þeir, að minnsta kosti á sumurn stöðum, enn í höndum af-
greiðslumanna pöntunarfjelaganna. En »þar skall samt hurð nærri
hælum«.
Zöllner brá sjer núískyndi til Reykjavíkur, til þess að glöggva
sig á, hvað gera skyldi, og til þess að vera við eina af hinum al-
kunnu stórveizlum í Reykjavík, sem þeir Vídalín halda þar »fyrir
fólkið« og svo til þess að útvega Bennie málsfœrslumann hjer til
þess að sækja mig að máli um málskostnaðinn. Einn af afgreiðslu-
mönnum pöntunarfjelaganna þarna að austaD var sendur á minn
fund til þess að grennslast eptir verðinu á vörum þeim, er fjelögin
fengu, líklega til þess að geta þar eptir jafnað þær misfellur í tíma,
er á kynnu að vera hjá keppinautum mínum.
Löghaldstilraun í Reykjavík.
Nú var afráðið í snarræði að láta leggja löghald á það, sem
jeg hafði handa á milli fyrir málskostnaðarkröfu Rennie; var krafa
þessi yfir 6000 kr., auk óákveðins málskostnaðar, því áríðandi var,
að .geta fest nógu mikið af vörunum, er jeg flutti til landsins, svo
fjárloforð bænda gætu ekki náð því, að jeg sæi mjer fært að leigja
gufuskip til fjárflutninganna.
Og til þess að geta haft þessa upphæð sem hæsta, svo til-
gangnum yrði náð, var Rennie látinn ganga fram hjá að draga frá
kröfunni kr. 3420,00, sem Bennie fyrirrjetti í Edinborg hafðiviður-
Jcennt að hann skuldaði mjer fyrir kjöt og annað, er hann seldi
jyrra, en sem liann aldrei gaf mjer reikning yfir.
Löghald þetta var, samkvæmt úrskurði, ekki framkvæmt, af
því Rennie eða þeir fjelagar þorðu ekki að setja neitt veð fyrir
afleiðingunum af slíku löghaldi.
Umboðsmaður Rennie hjer höfðaði því mál gegn mjerí byrjun
september til borgunar á þessum málskostnaði, og jeg gagnsókn á
hendur honum.
Fjártökuskip útvcgað.
því næst fór jeg til Skotlands til þess að leigja gufuskip til að
flytja á fje bænda, rúm 2000 að tölu; leigði jeg skip, sem Zöllner
hafði áður notað,) og ljet setja í það 3 járnstrompa (ventila), um
fram þá, sem voru í skipi þessu, þegar Zöllner notaði það til fjár-
flutninga. Jeg fór svo með skipið til íslands, og hlóð það 7. og 8.
okt, og lagði af stað til Leith 9. okt. Eerðin gekk vel, stóð að
eins yfir 4 daga og 7 stundir.
J»á settust regin öll á rökstóla.
Nú víkur sögunni til Bretlands. þar sitja menn á rökstólum
á meðan jeg er heima, hvað gera skuli, þegar B. K. komi með
fjeð. Kom mönnum ásamt um, að áríðandi væri að koma hverj-
um þeim fyrir kattarnef, er svo gerðist djarfur, að brjóta þeirra
einkarjett til að verzla með fje frá Islandi. Og nauðsynin sje því
meiri í þetta sinn, sem þessi B. K. hafi með verðlagi hans á út-
lendu vörunum í sumar vakið grun um, ástæðulaust og það á óhent-
uðasta tíma, að umboðsmenn þeir, sem nú reka umboðsverzlan við
ísland, leggi á útlendu vörurnar meira en hin umsömdu umboðs-
laun eða verzli sem kaupmenn undir því yfirskyni að þeir sjeu um-
boðsmenn, en slíkt sje æruskerðing.
Að kæf'a Ije á höfn. Nýjar löghaldsráðagerðir.
það var því ályktað, að reyna fyrst að tefja fyrir því, að fjeð
kæmist á land í Leith, til þess að það dræpist í skipinu eins og í
fyrra. Eins og kunnugt er, er fje f mestu hættu í skipi, sem ligg-
ur kyrt við hafnarvegg, þar sem er stillilogn. það er talið að fje
komist í hættu, ef það er lengur en 4 stundir í skipinu eptir að
það er lent, því úr því leikur enginn loptstraumur um skipið.
En af því þeir vissu, að útreiðsla skipsins mundi vera sam-
kvæm hinum brezku lögum, höfðu þeir eigi annað ráð, en að nota
það vopn, málskostnaðinn, sem falsaða brjefseptirritið í málinu % Edinborg
í fyrra hafði lagt Vídalín og Zöllner í hendur, til þess að tefja fyr-
ir landgöngu fjárins. þaö var því afráðið að leggja löghald á fjeð
í skipinu fyrir upphæð, er jeg ætti örðugt með að útleysa. Auð-
vitað þurfti ekki að taka oil greina hver cetti fjeðW Skuldar-
upphæðin, sem leggja átti löghald á fyrir, var nú allt í einu orðin
400 pd. sterl. eða kr. 7200,00.
jpá fundu þessir herrar og aðra leið til þess að tefja fyrirland-
göngu fjárins, en hún var sú, að banna að nota fjártröppu, sem lá
í gangi þeim, er fjeð hlaut að fara í gegn um, þegar það færi í
land.
Nú víkur sögunni til skípsins. það kemur um kl. 1 e. m. þann
13. okt. til Leith.
Rennie á varðhergi.
, Hið fyrsta, sem jeg kom auga á, var Rennie frá Glasgow og
• málsfærslumaðurinn, bróðir hans, sem höfðu beðið óþolinmóðir eptir
: komu minni, hver veit hvað lengi. Skipstjóra var nú tilkynnt, að
l löghald væri lagt á fjeð í skipinu, svo ekki væri hægt að skipa því
■ á land fyr en borguð væri 400 pd. sterl. til Rennie.
í Skipstjóri þorði nú ekki að afferma skipið fyr en sjálfur skips-
í eigandinn kæmi frá Glasgow, en hans var von eptir 2 stundir.
, A meðan á biðinni stóð, mældi tollgæzlan innrjettingu skips-
ins og athugaði loptleiðsluna í skipinu, sem reyndist í bezta lagi,
og samkvæmt því sem brezk lög fyrirskipa. jpetta gerði tollgæzl-
í an á hjer um bil 10 mínútum.
i jpegar skipseigandinn kom og sá, að hleðsluskjöl skipsins, eins
, og leigusamningur þess, voru út gefin í nafni fjelaganna, sem áttu
i fjeð, leyfði hann að skipa fjenu í land, hvað sem löghaldinu liði.
i Rennie og fjelagar hans fóru því í það sinn sneyptir frá skip-
inu.
McKiimoii, fjártrappan og fjárrjettirnar.
, Nú átti að fara að hleypa fjenu á land, en þá kom þessi al-
kunni McKinnon, umboðsmaður Zöllners og Vídalíns og þjónn Sli-
mons, og bannaði að nota fjártröppu þá, sem lá í ganginum þar
sem fjeð átti að hlaupa á land, með því að R. & D. Slimon ætti