Ísafold - 30.03.1912, Blaðsíða 2
72
I8AF0LD
Skókaup fyrir páska
gerast eins og vant er bezt hjá
Lárusi G. Lúðvígssyni,
Þingholtsstræti 2.
U p p b o ð.
Laugardaginn 6. april verðnr að
Bollagörðum haldið opinbert uppboð
á útlenzkum skipsbát, iitlum, mjög
snotrum og liðlegum, litið brotnum.
Sömuleiðis öðrum bát, stórum, tals-
vert brotnum.
Skilmálar fyrir sölunni verða bittir
á undan uppboðinu, er verður haldið
kl. 12 á hádegi.
Seltjarn.irneshrepp, 29. marz 1912.
lngrjuldur Sigrurðsson.
Slökkviáhöld.
J. P. T. BrydeKverzlun selur einkaibentug slökkviáhöld,
sem allar verzlanir ættu að kaupa sér sem fyrst,
þvi að við það lækkar brunabótaiðgjaldið
að miklum mun. —
Einnig eru áhöld þessi ágæt handa Mótorbátum.
Veftiaðarvöruverzíun
Tf). Tfyorsfeinsson
\
Vönduð vara.
Ingóffsfyvofi.
Lágl verð.
200,000 kr. sjóð þeirn, sem til hafi
verið heima fyrir i bankanum.
En vita ætti höf., að Landsbankinn
verður jafnan að hafa allmikinn sjóð
fyrirliggjandi vegna hinna mörgu inn-
lánseigenda, sem heimtað geta fé sitt
með stuttum fyrirvara, og allra sízt
má skerða sjóðinn um þetta leyti árs,
vegna innlausnar bankavaxtabréfa og
vaxtagreiðslu, þegar mest er þörfin á
lánum til viðskifta hér heima fyrir.
Fyrir því er það ómótmælanlegt,
að Landsbankinn mátti eigj minna
hafa fyrirliggjandi erlendis til þess-
arra siðasttöldu útborgana en nálægt
450.000, svo sem áætlað var í ísa-
Jold. Ekki dugði heldur minna en
100.000 kr. til innlausnar seðlum, svo
sem sýnt hefir verið fram á og eigi
minna en 13f.000 til akkreditivlána.
Þar við bætist svo: greiðsla á inn-
heimtufé 60.000 kr. og greiðsla á
vixlafé 73.000 kr. — eða alls og alls
815 - 820.000 kr., svo sem gert
var grein fyrir í tsajold 16. tbl.
Ekki ferst Lögr.höf. betur, er hann
hygst að slá sér til riddara á Lands-
bankastjórunum fyrir það, að Lands-
bankinn hafi borgað nærri einni milj.
meira út fyrir Landmandsbankann árið
1910 en Landmandsbankinn fyrirhann.
Sú frásögn höf. er sem sé »þvert
á móti því, sem stendur* — algerlega
haft hausavíxl á réttu og röngu.
Árið 1910 borgaði
Landmandsbankinn
út fyrir Landsbank-
ann(sbr. bls.3 tölul.4Í
reikn. Landsb. 1910) kr. 3.078.354,82
En innborganirLands-
bankans til Land-
mandsbankans numu
þaðár(sbr. bls. 2tölul.
7 í sama reikningi) — 2.250,938,97
Mismunur kr. 827.415,85
Hér hefir Landsbankinn á þessu ári
dregið hátt upp í miljón á Landmands-
bankannl
Þetta sýnir og Ijóslega hve rétt
Landsbankagæzlustjórinn J. Ól. fór
með í sumar, er hann lýsti yfir því,
að Landsbankinn mætti eigi gefa út
/ aura ávísun á Landmandsbankann,
nema hann ætti inni fyrir því.
Afofangreindumrökum mega nú allir
sjá hver veigur er í staðhæfingum
þessa höf. og blaðsins Lögr. ella um,
að Landsbankinn sé að óþörfu að
safna fé í Danmörku.
Viljinn til þess að ojsakja banka-
stjórana er auðsær í þessum skrifum
— en mátturinn stendur greinilega í
öfugu hlutfalli við hann.
Væri nú Lögr.höfundunum sæmra
að skríða inn í skel sina — og láta
eigi ilskuna yfir því, að bankastjórar
Landsbankans hafa gert skýlausa skyldu
sína, svo sem samvizkusömum em-
bættismönnum hlýðir — teygja sig
út á svo hálan is, að þeir gera eigi
annað en detta, detta og detta með
æ meiri dynk.
Herraverzlun
Tí). Thorsfeinsson& Co
Lágt verð.
Nýjar vörur.
Álnavara.
Tau í kjóla, kápur, morgunkjóla,
svuntur, blúsur o. fl.
Lóreft bezt í bænum.
Flannelette frá 0.21-0.58.
Gardínutau mikið úrval
Fbðurtau alls konar.
Leggingar og Bönd á nærföt,
kjóla og svuntur.
Silki í kjóla, biúsur.
Svuntusilki.
Silkibönd, stórt úrval.
V¥¥¥lf¥
Sjöl stór frá 7.50—48.00.
Svört Kasitnirsjöl.
Langsjöl og höfuðsjöl.
Millipils frá 2.10—24.00.
Regnkápur, 13.90—29.00, all.ir
saumaðar.
Kápur. Hattar. Hattprjónar.
Svuntur kvenna og barna.
Drengjapeysur.
Prjónavörur allskonar.
Borðteppi. Dívanteppi.
Gólfteppi.
Saumavélar.
Smávara nlls konar og m. m. fl
nýtt í
Vefnaðarvöruverzlun
Tf). Tfjorsteinsson
Ingóffstjvoíi.
Bankamálið nýja.
Blöðin og flokkarnir.
Heimastjórnarblöðin berjasérá brjóst
um þessar mundir, full vandlætingar
yfir þeirri endemismeðferð, sem Hail-
dór Jónsson verði fyrir af hálfu sjálf-
stæðismanna og blaða þess flokks;
yfir hann sé þyrmt »sifeldum árásum«,
það sé verið að reyna að koma inn
þeirri trú af vorri hálfu, að H. J. sé
»stórþjófur« — í stað þess að þegja
beri um slík mál sem gjaldkeramálið,
meðan þau séu undir rannsókn. Ólik-
ar hafi aðfarir heimastjórnarblaðanna
verið er líkt stóð á o. s. frv.
Út af þessu staðlausa rugli blaðanna
er ekki úr vegi að benda á það, að
enn hefir aldrei verið staðhæft neitt um
sekt Halldórs Jónssonar hér i blaðinu,
þ. e. um það hvort misfellur hans sé
þann veg vaxnar, að hann eigi að
bera á þeim ábyrgð gagnvart hegn-
ingarlögum. En það sem jafnan hefir
verið lögð áherzla á hér í blaðinu er
pað, að láta rannsaka sleitulaust hvort
svo sé eða ekki og að pá rann-
sókn hejði átt að hyrja í miðjum des.,
í stað pess, að pað var dregið jram i
miðjan penna mánuð. ísafold mundi
alls eigi hafa látið mál þetta neitt til
sín taka, ef eigi hefði verið farið í
það jafn frámunalega klaufalega og
hneykslanlega, sem raun varð á um
stjórnarráðið. Hér í blaðinu var mál-
inu eigi hreyft neitt fyr en vonlaust
fór að verða um, að stjórnin kæmist
á réttan kjöl, án þess í taumana væri
tekið af almenninfi og blöðunum.
Má vera, að ísafold hafi jafnvel
dregið full-lengi að reifa það — enda
hlotið ámæii fyrir á hinum almennu
borgarafundum.
Það er því ekki nema fásinna ein að
vera að væna ísafold um »sífeldar
árásir« á gjaldkerann.
Og úr hófi keyrir, er þessi um-
mæli renna undan rifjum slíkra dygða-
drotninga(l) sem Lögréttu og Reykja-
víkur, fyrir munn Þorst. Gislasonar
og Jóns Ólafssonar.
Að þessi blöð, þessir menti skuii
dirfast að vanda um fyrir öðrum í
þessu efni — það tekur út yfir allan
þjófabálk.
Því að hvernig hefir framferði þeirra
verið ?
Vér viljum benda á klausu þá, er
hér fer á eftir og rituð er af öðrum
þessarra manna, Jóni Ólafsyni, í Reykja-
víkinni 13. nóv. 1909:
^Kaupmannssonur hér í hœnum (13 ára?)
var sendisveinn á skrifstofu Sameinaða gnfu-
skipafélaesin8 hér, og stal hann hér um
daginn 800 kr. í nmslagi og var í vitorði
með honnm annar kaupmannssonnr (í við
yngri?). Þeir hiifðu eytt nm 50 kr. af
þýfinu áður en i þá náðist. Feðurnir
heyra til stjórnflotcknum11.1
Sá maður sem eigi skirrist við slika
bardaga-aðferð í landsmálum — hon-
um ferst ekki að vanda um fyrir öðr-
um.
Þessi sami maður, sem nú er að
fjargviðrast yfir því, að Isajold skuli
hafa skýrt frá því, sem gerst hefir í
gjaldkeramálinu og vítt hneykslis aðfar-
ir stjórnarinnar í því, án pess pó að
leggja nokkurn dóm á um sekt eða sýknu
gjaldkera, hann kinnokaði sér eigi
við að kalla sjáljstceðismann einn mein-
scerismann, (Rvík 27. ág. 1910) meðan
á rannsókn stóð gegn honum um það,
hvort svo væri eða ei, og fáraðist
mikið yfir að eigi vceri búið að höjða
glœpamál móti honum og að hann vceri
eigi settur í gcezluvarðhald, heldur fengi
að ganga laus eins og j. 01. sjáljur.
Því máli lauk svo, að því fór fjarri
að maðurinn væri sakfeldur fyrir mein-
særi I En J. Ól. var samt ekki smeik-
ur við að kalla manninn Jyrirjram
meinsærismann. Hvaða nöfn halda
menn, að þessi maður (J. Ól.) hefði
nú verið búinn að veija Halldóri Jóns-
syni, ej hann (H. J.) hefði verið einti af
'foringjum sjálfstæðisflokksins og í mið-
stjórn hans?
Vér ætlum lesendum vorum að
svara þeirri spurningu.
Og þá er Lögrétta á hinu veifinu.
Hana klígjaði eigi við því að bera það
fram, að ofannefndur sjálfstæðismaður
hejði verið dcemdur Jyrir meinsceri, þó
að dómurinn hljóðaði einmitt um, að
ekki væri um meinsæri að tefla.
Þá er líka skamt á að minnast
siljurbergsmálið, allan þann óskaparóg
og þindarlausu árásir, sem Magnús
Blöndahl varð fyrir, áður en nokkur
rannsókn jór jram, áður en nokkur
kcera var Jram komin. Alt reyndist
það ómengaður blekkingavefur og
staðlaus rógur — svo sem berlega
sannaðist, er stjórnarráðið neitaði að
að taka kæru Páls Torfasonar, sem
fram kom opinberlega sjálfan kosn-
ingadaginn hér í bænum, til nokkurra
greina. Þar var því um pólitískar oj-
sóknir einar að tefla, til þess i bili að
riða niður stjórnmála andstæðing.
Mann væmir við að heyra menn,
sem orðnir eru berir að jafnófagurri bar-
daga-aðferð og dæmi eru tilfærð um
hér á undan — vera að bera sig upp
undan jafn-hógværum og æsinga-laus-
um. afskiftum, sem afskiftum Isajoldar
og flestra annara, er hreyft hafa við
hneykslis-aðförunum í gjaldkeramálinu.
Jafn-fráleitt og annað í blöðum
þessum, sem þetta mál snertir, er og
það, er þau vilja reyna að koma þvi
inn hjá fólki, að sjálfstæðismenn hafi
gert málið að flokksmáli sínu.
Það voru ekki sjálfstæðismenn ein-
ir, heldur menn aj öllum flokkum,
sem tóku sig saman um að reyna að
stemma stigu fyrir vitleysum stjórnar-
Ttafnarstræti 4.
Nýjar vörur.
Alfatnaðir
mjög mikið úrval, gott snið og
frágangur, frá x 5 kr. til 50 kr.
Drengjaföt
af öllum stærðum.
Regnþéttar kápur
mjög vandaðar.
Hálsbindi og Slaufur.
Manchettskyrtur.
Hálslin.
Axlabönd 0.45—4.75.
Va8aklútar. Silkiklútar
og m. fl. nýtt.
yyyvvv
Hattar harðir og linir
og enskar húfur
koma með s/s Sterling í
næstu viku í
Tferraverzíun
Tt). Tt)orsteinsson & Co.
Tíafnarsfr. 4.
Vönduð vara.
l) Þ, e. sjálfstæöisflokknuin. Letarbr. bl.
innar og vinna að því, að réttvísin
fengi svigrúm i þessu máli.
Það var ekkert flokksmál.
En hitt er og jafnsatt, að heima-
stjórnarblöðin og sumir forkólfar
heimastjórnarmanna hafa reynt að gera
það að flokksmáli heimastjórnarflokksins
að verja hinar viðsjárverðu athafnir
stjórnarinnar og sporna við því, að
þetta mál fengi að ganga rétta boð-
leið, en vinna að því öilum árum að
hinu leytinu, að þeir mennirnir, sem
reynst höfðu samvizkusamir embættis-
tnenn og reynt að verja mikilsverða
landsstofnun fyrir megnri óreglu —
að peir yrðu settir af embætti.
En sá grái leikur hefir ekki hepnast.
Það sé einnig sagt þeim heimastjórn-
armönnum til hróss, sem að því hafa
stuðlað.
Kolaeinkaleyfiö og „Ingólfnr“.
Herra ritstjóri !
Mætti eg biðja »ísafold« að geta
þess, að tíðindamaður »Ingólfs« fer i
ýmsum mikilvægum atriðum svo rangt
með skýrslu mína um kolaeinkaleyfið
á fundi í Sjálfstæðisfélaginu, að frá-
sögn blaðsins er að engu hafandi. En
með því að nefndarálitið er væntan-
legt mjög bráðlega, tel eg óþarft að
fara að leiðrétta misskilning blaðsins i
einstökum atriðum.
Út af brigzlyrðum ritstjórans til mín
út af því, að eg hafi ekki boðið hon-
um að hlusta á ræðu mína, óska eg
þess getið, að eg réð engu um það,
hverjum boðið var, enda hefir honum
ekki verið ókunnugt um, að svo var.
Eu fremur en hitt finst tnér hann
ætti að vera mér þakklátur fyrir, að
eg gaf blaði hans tækifæri til þess að
minnast enn eiuu sinni á aðaláhuga-
mál blaðs hans, á þessum vetri, lík-
ræðuna yfir Eyólfi ljóstoll.
Rvík 30. marz 1912.
Sigurður Hjörleijsson.
t Ólafur Pétursson
stúdent, sonur Péturs Sigurðssonar
i Hrólfsskála, lézt i gær í Eyrarsunds-
spítala við Khöfn úr berklaveiki. Sím-
fregti um lát hans barst hingað í morg-
ttn. — Ólafur var útskrifaður úr Lat-
ínuskólanum árið 1907 og sigldi þá
og lagði stund á læknisfræði, en »hvíti
dauði« náði skjótlega tökum á hon-
um, og slepti aldrei að fullu síðan.
Ólafur lieitinn var mesti efnismaður
og hvers manns hugijúfi.
t Prú Sigríður JÞorkelsdótt-
ir, ekkja síra Þorkels heit. Bjarna-
sonar prests á Reynivöllum (f 1902)
varð bráðkvödd hér í bænum á fimtu-
daginn. Hún var dóttir Þorkels Run-
óifssonar þurrabúðarm. hér í Rvík.
Frú Sigr. varð 77 ára gömul, f. 21/t
1835. Mesta myndar og atgervis kona.
Settur sýslumaður
í Snæfellsness og Hnappadalssýsin
er Sigurjön Markússon cand. juris. —
Mælt er að hlutskarpastur umsækjenda
muni verða Páll Vldalín Bjarnason
Skagfirðinga sýslumaður.
Berlín og ríkisráðið.
Knud Berlín prófessor svarar greitx
þeirri, er Einar Hjörleifsson reit í
Politiken i sama blaði 13. marz. —
Frá þeirri grein Berlíns verður skýit
frekara og væntir ísafold þess að
geta fiutt andsvar frá E. H. innan
skamms.
Botnvörpungar og strand-
gæzlan. Frá Vestmanneyjum er
í s a f o 1 d flutt sú fregn, að milli lands
og Eyja úi og grúi af botnvörpungum
að óleyfilegum veiðum og hafi gert
undanfarið, en V a 1 u r i n n þó eigi
sést þar, þrátt fyrir viðvaranir, sem
gerðar hafi verið og beiðnir um að
fá hatin til Eyja. Segir sagan að
þenna tíma allan hafi V a 1 u r i n n
legið á Reykjavíkurhöfn eða í Hafn-
arfirði, eða verið á vakki milli þeirra
hafua eða komist lengst að Reykjanesi,
en á meðan hafi botnvörpungarnir
í næði getað spilt miðum Vestmann-
eyinga.
Ef þessar fregnir eru sannar, er
hér um tómlceti að tefla, sem land-
stjórnin má til að víta og kippa í lag hið
fyrsta, því hennar bendingum verður
Valurinn að hlíta, meðan hanti er hér
við strendur.
Grútarfýla
megu hefir tekið Reykjavík hers-
höndum undanfarna viku, svo að
naumast hefir verið heimangengt á
götur út suma tima dags fyrir þess-
ari leiðu ólykt — og heima fyrir eigi
verið annað ráð en hafa alla glugga
lokaða, til þess að spilla eigi með öllu
lofti innanhúss, og þó naumast dugað
til — minsta kosti í austurbænum.
Þessi grútarfýla kvað stafa frá grútar-
bræðsluhúsum við Lindargötu, sem
Frakki einn hefir fengið leyfi til að
reisa — og mega það heita firn mikil,
að önnur eins atvinnugrein og grútar-
bræðsla skuli hafa verið leyfð innan-
bcejar.
Minsta kosti er þessi hin arga
fýla nú búin að gera bæjarbúunt svo
gramt i geði, að þeir munu alls eigi
öðru una en að þeir losni við hana
pegar í stað með einhverju móti.
Heilbrigðisnefndin (bæjarfógeti, hér-
aðslæknir og bæjarfulltrúi Sv. Bj.) á
fund með sér í dag til þess að gera
ráðstafanir einhverjar í þessu máli.
Hún ávinnur sér hylli allra bæjarbúa,
ef hún kippir þessu þegar í lag og leysir
bæjarbúa undan þessu grútarfýlufargi
— án pess að tvinóna við pað.