Ísafold - 18.05.1912, Blaðsíða 3

ISAFOLD
Knattspyrnumót fslands
verður í fyrsta sinni háð í Reykjavik 30. júuí 1912. Kept verður um
knattspyrnubikar Islands, gefinn af fé-laginu Fram i Reykjavík. Félög, er
sreyta vilja á mótinu, gefi sig fram skriflega við Areboe Ciausen, Tjarnar-
götu 8 Reykjavík, eigi síðar en viku fyrir mótið.
Stjórn Knattspyrnufél. ,Fram‘.
Útboðs
Bæjarstjórn Reykjavíkur kanpir a þessu vori:
tíolræsapípur 80 metra 314 m. m.
480 — 235 m. m.
420 — 157 m. m.
Pípurnar afhendist fyrir miðjan júlimánuð. Bæjar-
verkfræðingur gefur náuari upplýsingar. Tilboð sendist
*
borgarstjóra fyrir kl. 12 þ. 28. þ. m., auðkent „Holræsa-
pípur“.
Borgarstjóri Reykjavíkur, 18. maí 1912.
Páll Einarsson.
Cement.
Bæjarstjórn Reykjavikur kaupir ca. 1600 tunnur af cementi á þessu
sumri. Tilboð auðkent »cement« sendist borgarstjóra fyrir kl. 12. þ. 28. þ. m.
5:00 tunnur afhendist 20. júní, 500 tunnur 20. júlí og 600 tunnur
20. ágúst.
Borgarstjóri Reykjavíkur 18. maí 1912.
Páll Einarsson.
ro
August Strindberg.
Hann lézt sömu nóttina og Friðrik
8., svo sem getið var um í siðasta
blaði.
Strindberg var fæddur 22. jan. 1849
í Stokkhólmi. Þegar á skólaárunum
kendi þeirrar ólgu í hug hans, sem ein-
kendi hann alla æfi. Hann var læri-
sveinn í þremur skólum og sá við
það stéttamismuninn. Fram úr því
vaknaði líka hjá honum efi í trúar-
efnum. Stúdent varð hann 1867, en
hann var of órór í skapi til þess að
halda áfram skólanámi og hætti hvað
eftir annað, en byrjaði aftur. Milli
þess var hann leikari, rithöfundur («1
várbrytningen*, 1881) og kennari. Að
lokum hætti hann algjörlega námi
1872. Hafði hann þá lokið við leikrit
í óbundnumáli, «Máster Olof*, en því
var hafnað, þegar til kom. Vonbrigði
þessi og fleiri erfiðleikar, sem þá urðu
á leið hans, koma glögglega fram i
sögu þeirri, »Röda rummet* (1879), er
gerði hann frægan. Hafði hann þá
undanfarið reynt sig á mörgu, eink-
um blaðamensku, en loks orðið að-
stoðar bókavörður í Stokkhólmi (1874
—82), og lagði þá stund á þjóðmenn-
ingarsögu, en einkum kínversku. Við
skáldskap gaf hann sig fremur lítið á
þeim árum.
Röda rummet vakti hina »realistisku«
bókmentastefnu í Svíþjóð. Hafði eng-
ín bók áður haft önnur eins áhrif.
Næstu rit Strindbergs urðu mj®g til
þess að vekja gagnrýni og hvetja unga
höfunda. Var »Gillets hemlighet« fyrst
þeirra. Það er eins og »Máster Olof«
tilfinningalíf þeirra tíma fært í sögu-
búning. Annars gaf Strindberg sig
um það leyti mest við visindaiðkun-
um og gaf út ýms vísindarit. Þegar
hann svo tekur að gefa sig við skáld-
skapnum af nýju, ræðst hann með
takmarkalausu háði á þjóðfélagshræsn-
ina og stéttaskiftingu, (»Nya riket«,
1882). — í skáldsagnabálk sínum
»Svenska öden och afventyr« lætur
hann í ljósi óbifanlega trú á konunni
og ástinni sem lífsafli því, er öllu
haldi uppi. Árið 1883 ferðaðist hann
erlendis, en gaf áður út flugrit »Dikter»
og 1885 »Utopier i verkligheten«, þar
sem hann af mikilli list flytur þá
kenningu, að mennirnir verði sælli
með því að hverfa sem mest aftur
til náttúrunnar. Því sama hafði hann
áður haldið fram í flugriti, er nefnist
»Likt och olikt« (1884), en sama ár
haíði hann í kvæðinu »Sömngangar-
natter« lofsungið sjálfsafneitnnina með
háfleygum lýsingum af för efans gegn-
um heim trúarinnar, listarinnar og
vísindanna.
Eftir þetta rekur hvert skáldritið
annað hjá Strindberg. Má þar eink-
um nefna söguflokkinn »Giftas« og
leikritið »Fadern«, eitt hið bezta leik-
rit Svía. Breytist þá stefna hans og
skoðanir smám saman að ýmsu leiti.
Hefir hann sjálfur lýst því svo hrein-
skilnislega, sem verða má í »Tjánste-
quinnans son«. Þá er hann m. a.
orðinn kvenhatari, gagnstætt því sem
áður var. Tekur hann þar einnig ó-
mjúkt á hinum og öðrum brestum
aldarandans.
Strindberg fékst um eitt skeið
við efnafræði og gullgerðarlist (alkymi)
og tvær bækur hans »Ttyckt och o-
tryckt« og »Antibarbarus« eru bein-
línis vísindarit, bygð á úreltum kenn-
ingum, en vitna þó um hinn mikla
anda, sem alstaðar hlaut að gera skarp-
legar uppgötvanir, Og skáldrit þau,
sem hann síðan gaf út, og sýna sál-
arstríð hans á þeim árum, eru engu
síður vottur um hinn mikla anda
skáldsins.
Strindberg var án efa mestur allra
seinni tíðar rithöfunda meðal Svía.
Tilfinninga líf hans var mjög ákaft,
hugsunin skörp og leitaði sífelt dýpra
°g dýpra eftir leyndardómum sálar-
lífsins. í þeim efnum hefir hann þó
lagst dýpst í bók sinni Svarta Fanor
(1907). Hann var svo djarfur, þegar
hann rannsakaði hugsanir og tilfinn-
ingar og svo kærulaus fyrir dómum
annara, að hann hefir sífelt verið
mörgum hneykslunarhella fyrir það.
Strindberg var heilsubilaður síðustu
árin. Krabbamein fór með hann og
seinni hluta vetrar fóru þjáningarnar
sívaxandi.
Sænska þjóðin notaði tækifærið í
vetur, er Strindberg varð 6 3 ára til
þess að votta honum lotningu og
þakklæti. — Þjóðargjöf var honum
þá færð með frjálsum samskotum
60.000 kr. og háir og lágir keptust um
að hylla hann.
-----.t----
Ýms erlend tíðindi.
Bardaginn uin forsetatignina. Þeir
bltast sem hundar Roosevelt og Taft
um tignina þá. I því stímabraki hefir
Taft komið all-klaufalega fram nyverið
og reitt Bretann til reiði í meira lagi.
Hann hefir sem sé birta látið bréf, er
hann reit Roosevelc í janúarmán. 1911
um gagnskiftasamninga þá,
sem um það leyti var á döfinni að gera
við Kanada. í því stendur, að ef úr
gagnskiftasamningunum verði telji hann
Kanada orðið viðbót við Banda-
r í k i n. Þessi tilfærðu orð hafa vakið
hinn mesta óh'ug með Bretum og gremju
í Kanada, sem uppi hefir verið látinn í
ræðu, er stjórnarformaðurinn þar hefir
haldið.
Flugvélar til hernaðar. Bretar hafa
ákveðið að láta smíða handa her og flota
100 flugvólar.
Frá Titanic-slysinu. Þ. 30. apríl
kom skip það, sem var að leita að lík-
unum frá Titanic til New-York. Hafði
það fundið 306 lík, en af þeim þektust
190, en 116 þektust eigi og var þeim
sökt í sjóinn. Hin líkin voru flutt til
New York. Þegar skipið lagði að var
öllum kirkjuklukkum borgarinnar hringt.
Á einum stað fundust 50 lík í hóp
og björgunarbátur rótt hjá. Hefir hon-
um að líkindum hvolft og allir sem í
honum voru druknað.
Út af Titanic-slysinu hefir Vilhjálmur
keisari boðað til fundar i Berlín 100
fulltrúa fyrir skipa og sjómannafólög
til þess að ræða um aukið öryggi á skip
um.
Samskot þau, sem efnt var til í Lund-
únum út af Titanic slysinu voru í maí-
byrjun orðin nál. 6,100,000 kr.
-----4.-----
Frá skólunmn.
Úr stýrimannaskólanum útskrifuð-
ust neðannefndir 14 lærisveinar skól-
ans 13. f. m., með hinu minna stýri-
tnannaprófi.
1. Kristján Bergsson, Dýraf. 62 st.
2. Karl A. Bjarnasen, Rvík 60 —
3. Þorvarður Björnss. Dýraf. 59 —
4. Þorgrímur Sigurðss., Rvík 58 —
3. Adolf Kristjánss. Akureyri 37 —
6. Sigurður Sigurðsson, Rvík 36 —
7. Stefán Jónasson, Akureyri 56 —
8. Eyólfur Ólafsson, Rvík . 35 —
9. Guðm. Gilss., Önundarf. 33 —
10. Mikael Guðmundss. Akure. 32 —
11. Sigm. Sigmundss Hafnarf. 49 —
12. Jón Þorkelsson, Rvík . 47 —
13. Jón Tómasson, Rvík . 45 —
14. Torfi Tímóteusson, Rvik 28 —
Nr. 1, 3, 3, 7, 9 og 10 voru að
eins einn vetur í skólanum. Hæsta
einkunn við próf þetta eru 63 sig,
en til þess að standast það þarf 18
stig.
Þá útskrifuðust og 11. þ. m. 7 af
ofannefndum mönnum með hinu
rneira stýrimannaprófi.
1. Kristján Bergsson . . 109 st.
2. Þorvarður Björnsson 97 —
3. Karl A. Bjarnasen . . 96 —
4. Þorgrímur Sigurðsson . 89 -
5. Sigmundur Sigmundss. . 84 -
6. Sigurður Sigurðsson 84 -
7. Jón Þorkelsson . . . 69 —
Ennfremur Guðmundur Bergsveins-
son frá Súðavík í Norður-ísafjarðar-
sýslu, og hiaut hann 64 stig.
Hæsta einkunn við próf þetta er
112 stig, en til að standast það þarf
48 stig.
Enginn hefir áður hlotið jafnháa
einkunn við próf þetta og Kristján
Bergsson hlaut nú.
Prófdómendur við bæði prófin voru
þeir prófessor Eiríkur Briem (form.),
skipstj. Hannes Hafliðason óg for-
stöðumaður skólans (P. H.). .
Að afloku hinu meira stýrimanna-
prófi var haldið vufuvllapróf Jyrir
stýrimenn, og gengu þessir 3 nemend-
ur skólans undir það:
i- Karl A. Bjarnasen . . 12 st.
1. Jón Þorkelsson ... 7 —
3. Sigm. Sigmundsson . . 3 —
Leikfélag Reykjayíkur.
Fjalla-Eyvindur
til ágóða fyrir
mannskaðasamskotin.
Sunnudag 19. mai kl. 8 síðd.
Hæsta einkunn við próf þetta er
12 stig, en lægsta einkunn 4 stig.
Prófdómendur voru forstöðumaður
stýrimannaskólans (form.), landsverk-
fræðingur fón Þorláksson og skipstj.
P. R. Ungerskov.
Þetta er fyrsta prófið, sem haldið
hefir verið hér á landi í þessari fræði-
grein.
Látinn
er hér í bænum í gærmorgun Einar
Pálsson, faðir Matthíasar læknis og
þeirra systkina, 66 ára að aldri, f. að
Myrká i Hörgárdal 5. marz 1846. —
Einar var sonur síra Páls Jónssonar,
er síðast var prestur í Viðvik (J-1889)
og fyrri konu hans Kristínar Þorsteins-
dóttur siðast í Laxárnesi Guðmunds-
sonar. Þau voru 6 alsystkini, börn
síra Páls, m. a. Snorri verzlunarstjóri
á Siglufirði (f 1883) og Kristín kona
Einars heit. á Hraunum, en móðir
Páls borgarstjóra.
Kvæntur var Einar heit. Mariu Matt-
híasdóttur frá Holti hér í bæ, og lifir
hún mann sinn.
Einar heit. var lengi við verzlun á
Akureyri, en síðustu 5 árin á Fáskrúðs-
firði.
Var nú í kynnisför hjá Matthíasi
syni sinum, og ætlaði norður til Ak-
ureyrar í næsta mánuði.
Hann lézt úr sykursýki, eftir 3 daga
legu.
Laust prestakali.
Desjarmýri í Norðurmúlaprófasts-
dæmi (Bakkagerðis, Húsavíkur og
Njarðvíkursóknir). Heimatekjur 262
kr. Umsóknarfrestur til 1. júlí.
Reykjavikur-annáH.
Dánir. Þórunn Eiriksdóttir, Njálsg. 16,
15 ára. Dó 7. maí.
Signrður Þórðarson, Hverfisgötu 45. Dó
9. mai.
Svanhildur Þórarinsdóttir ekkja, Grettis-
götu 48 B. Dó 10. mai.
Signrður Gis'urareon, Laugav. 54, 85 ára.
Dó 15. mai.
Einar Pálsson verzlm., frá Páskrúðsfir&i,
66 ára. Dó 17. maí.
Fasteignasala.
Halldór Kjartansson selur Böðvari Jóns-
syni og Katli Bjarnasyni af húseigninni
við Hverfisgötu 16 með tilheyrandi lóð
Dags. 19. des. Þingl. 21. des.
Hjörtur Hjartarson trésm. selur Dr.Dubois
bæinn Vík nr. 21 við Lindargötu með lóð
fyrir 3000 kr. Dags. 2. jan. Þingl. 4. jan.
Jóbannes Lárusson trésm. selur h/f »Völ-
nndi« 3/16 af »Norðurmýrarbletti nr. 2.«
fyrir 5000 kr. Dags. 14. nóv. Þingl. 21.der
Jóhannes bóndi Magnússon í Dal i Hnappa-
dalssýslu selur Magnúsi B. Steindórssyni frá
Hnausum búseignina nr. 8 B við Lind&r-
götu fyrir 6600 kr. Dags. 20. febr. Þingl.
14. des.
Jón Ólafsson selur Einari Guðmundssyni
á Grattisgötu 28 húseignina nr. 33 C við
Njálsgötu með tilheyr&ndi lóð. Dags. 9.
des. Þingl. 14. des.
Jón Vilhjálmsson skósm. fær afsal bæjar-
fógeta fyrir húseigniani nr. 76 við Lauga-
veg, tilheyrandi þrotabúi Jóns Þorsteinsson-
ar söðlasmiðs. Dags. 18. des. Þingl. 21. des.
Jón Þorsteinsson söðlasm. Laugaveg 55
Belur Eriendi kaupm. Erlendssyni Langaveg
38 500 □ »1. lóð við nr. 55 á Grettisgötu
fyrir 800 kr. Dags. 10. mai 1910. Þingl.
21. des.
Matth kaupm. Þórðarson selur Þorleifi
Guðmundssyni frá Háeyri húseignina nr.
8 B við Kirkjustræti með tilheyrandi. Dags.
14. des. Þingl. 21. des.
Ráðherra fyrir hönd landsjóðs selnr
Jóni Magnússyni hæjarfógeta 663 □ al. lóð
við Hverfisgötu fyrir 3315 kr. Dags. 29.
des. Þingl. 4. jan.
H/f »Steinar« selur Pétri Þorsteinssyni
verkstj. húseignina nr. 5 við Mýrargötu
fyrir 3700 kr. Dags. 3. jan. Þingl. 4. jan,
Thor Jensen selnr fiskiveiðahlutafélaginu
»Draupnir« hotnvörpuskipið »Snorri goði*
með tilheyrandi. Dags 7. des. Þingl. 14. des.
Þorleifur Guðmundsson frá Háeyri selur
Matthíasi kaupm. Þórðarsyni húseignina
nr. 42 við Bergstaðastræti. Dags. 14. nóv.
Þingi. 21. des.
Sami selur sama húseignina nr. 9 við
Klapparstig. Dags. 14. nóv. Þingl. 21. des.
, Guðsþjónusta á morgun:
I dómkirkjunni kl. 12 sira Bj. J. (Altaris-
■ . 8anga)- — Kl. 5 slra Jóh. Þorkelsson.
I frikirkjunni kl. 12 sira Ól. Ólafsson.
Hjúskapur. Hóseas Björnsson trésm. frá
Höskuldsstaðabakka i Breiðdal i Suður-
Múlasýslu og Massilia Ingibjörg Bessadóttir.
Gift 7. mai.
Magnús Bergsson bóndi á flrygg i Flóa
og Pálina Guðmundsdóttir. Gift 17. mai.
Sigurður Mósesson skipstj. Lindarg. 32
og ym. Sigriður Elíasdóttir. Gift 10. maí.
Vigfús Lúðvik Árnason og ym. Vilborg
Elín Magnúsdóttir. Gift 11. mai.
Ágúst Liliekvist Lárusgon málari og ym.
Ágústina Ingibjörg Magnúsd. Gift 11. mai.
Guðm. EirSksson frá Múla i Biskupstung-
um og ym. Margrét Oddsdóttir úr Rvik.
Gift 11. mai.
Sigurjón Jónsson málari og ym. Guðlaug
Ragnh. Árnadóttir. Gift 17. maí.
íþróttafélagið varð að hætta við iþrótta-
sýningu sina á uppstigningardag vegna
konungsandlátsins, en á morgun kl. . 2
•tendnr til að úr henni verði.
Ljáblöðin frægu!
100 tylftir, allar lengdir, koma með
Sterling 13. júní næstk. 18
ára reynsla hefir sýnt og sannað, að
ljáblöðin okkar bíta langbezt, og
eru þessutan ódýrari en miðlungs-
góð blöð keppinautanna.
Til þess að bændur hafi fulla vissu
fyrir því, að fá hin einu ekta, verða
öll blöð frá verzluninni framvegis auð-
kend með stöfunum
B. H. B.
auk verksmiðjustimpilsins. Gætið því
sjálfra yðar vegna að því, að kaupa
ekki önnur blöð en þau, er bera B.
H. B. stimpilitin auk verksmiðju-
stimpilsins.
Verzl. B. H. Bjarnason.
Konungsandlátið gerir víða hohba i bátinn
um skemtanir ogjsamkomur. Á miðvikudags-
kvöld átti að leika Fjalla-Eyvind i Dagmar-
leikhúsinu i Khöfn 1. sinni, en ekkert varð
úr þvi, með þvi að leikhúsum i D&n-
mörku var öllum lokað það kvöld og hin
næstu. — Hér í hæ átti að leika Fjalla-
Eyvind uppstigningard., til ágóða fyrir mann-
skaðasamskotin, en varð sömuleiðis að hætta
en í stað þess leikið annað kvöld.
Skipafregn. Sterling fór héðan til út-
landa i gær með fjölda faiþega; til Aust-
urlands 150—200 manns. Til útl. Oben-
haupt umboðssali, frú Anna Christensen
pianó-kennari með börn sin (alfarin), Vern-
narður Þorsteinsson og nokkrir útlendingar.
— Til Austfjarða fóru m. a. Jón Óiafsson
alþm., Magnús Blöndahl, Rich. Jensen. —
Til Vestmanneyja Sveinn Björnsson.
Vesta fór í dag til Austfjarða og útlanda
með allmargt farþega.
Ýmsar greinar
og fréttir biða næsta blaðs vegna
þrengsla.
Skógræktardagurinn
verður fimtudaginn 23. maí
n. k. — Unnið að Vífilstaðahæli. —
Lagt af stað frá Gróðrarstöðinni kl. 9
árd. — Menn hafi með sér nesti og
skóflu. — Óskað eftir sem allra flest-
um þátttakendum.
Ungmennafélögin i Reykjavík.
Brjóstnál tapaðist í morgun af
Njálsgötu ofan að pósthúsi. Skilist á
Njálsgötu 13 gegn fundarlaunum.
Peniugabudda með peningum
í hefir tapast á götum bæarins. Skilist
gegn fundarlaunum í Spítalastíg nr. 8.
Laus íbúð
í TTliðsfræfi 8.
Sfippféfagið.
Aðalfundur Slippfélags Reykjavíkur
verður haldinn í húsi K. F. U. M.
mánudaginn 3. júní næstk. kl. 6 síðd.
Reikningur framJagður, kosinn 1 mað-
ur í stjórn og 2 endurskoðunarmenn.
Tr. Gunnarssnn.
Tíerfi.
Sá sem tók gaddaherfi í fyrravor
hjá vöruhúsum les Zimsens, Reykja-
vík, skili þvi nú þegar til Guðmund-
ar Ólafssonar í Nýjabæ á Seltj.nesi.
Hérmeð tilkynnist vinum og vandamönnum,
að maðurinn minn, Einar Pálsson verzlunar-
maður, lézt jiann 17. þ. mán. eftir fárra
daga legu Jarðarförin fer fram næstkom-
andi fimtudag, 23. þ. mán., frá heimili son-
ar okkar, Matth. Einarssonar læknis. Hvg.
10, og hefst kl. IP/j fr. hád.
María Matthiasdóttir.
Innilega þakka eg öllum þeim, er sýndu
mér hluttekningu við andlát og jarðarfér
dóttur mianar, Guðrúnar Jörundsdóttur.
Þjóðbjörg Þórðardóttir.
Registur,
(laus), handhæg og ódyr, nýkomin í
bókverzlun ísafoldar.