Ísafold - 03.06.1912, Síða 1
Kemui út fcvxBvar l viku. Vorð árg. (80
arkir minst) 1 kr. erlendie 5 kr. eSa 1'/»
dollar; borgist iyrir miöjan júli (erlendÍB
fyrir fram). __________________
ISAFOLD
Dnpsðgn (skrifieg) bnndin vift úramót, n
ó*iia nema komin sé til útgefanda fyiir
1. okt. og kaapandi sknldlans viö blabiB
Afgrai&sla: Anstnrstrasti 8,
XXXIX. árg.
Beykjavík 3. júní 1912.
38. tðlublað
Konungs-andlátið.
Atvikin að dauða
konungs.
Friðrik konungur kom til Ham-
borgar á leið til Kaupmannahafnar
þtiðjudag 14. maí um miðjan dag og
tók sér, svo sem venja hans var, gist-
ingu í gistihöllinni Hotel Hatnburger-
hoj. Með honum voru af ættmenn-
um hans, Lovísa drotning og þrjú
börn hans, Gústaf, Þyri og Dagmar.
Um kvöldið kl. 10, aðrir segja kl.
9, gekk konungur út í bæ og skaut
því að dyraverði um leið og hann
gekk út úr dyrunum, að hann ætlaði
að ganga sér dálítið til hressingar um
götur borgarinnar.
Nú vita menn eigi neitt með vissu
um konung fyr en kl. undir io’/a-
Fólk var þá að koma úr leikhúsum
og meðal annars læknir einn þýzkur,
Seeligmann að nafni. Á götu einni
örskamt fiá Hotel Hamburgerhof sér
hann rétt fyrir framan sig roskinn
mann, sem honum sýnist vera að
hníga niður á götuna. Hann gengur
til hans og leiðir hann að búðartröpp-
um þar í nánd og spyr hann að heiti
og hvort hann eigi ekki að hjálpa
honum heim. »Hinn sjúki maður leit
á mig stórum augum, eins og hann
væri að hugsa sig um, hverju hann
ætti að svara. Svo hvíslar hann: Eg
bý í Hotel Hamborgerhof. Þangað
var fárra mínútna gangur, en eigi að
síður stakk eg upp á að ná í vagn.
En þá svarar hann (á þýzku): Mér
finst mér líða betur. Það er ekki
iangt til hótelsins. Eg get sjálfsagt
gengið þangað.
Þetta voru síðustu orð konungs.
Nú kom lögregluþjónn til skjalanna
og er hann heyrði hvar hinn ókunni
maður byggi, býðst hann til að fylgja
honum heim. En þeir eru að eins
komnir fáein skref, er hann fær nýtt
aðsvif og hnígur máttlaus niður á
götuna.
Þá er náð i vagn. En í stað þess
að aka beint til hótelsins, skipar lög-
regluforingi sem þar var þá kominn,
að aka hinum sjúka manni til hafnar-
sjúkrahússins.
En á leiðinni þangað gaf hinn sjúki
maður upp öndina.
Þegar svo til sjúkrahússins kom sáu
læknarnir þegar hvers kyns var.
Hjartað var hcett að slá.
En i stað þess að rannsaka, hvort
eigi væri neitt i vösunum, sem benti
til þess, hver hinn látni maður væri,
urðu þeir að flytja líkið í likhús, sem
ætlað er þeim, sem enginn veit deili
á. En í vösunum var m. a. gullúr
með fangamarkinu: Friðrik VIII.
Nú var likinu dembt inn í líkhúsið
og voru þá 8 ókunn lík fyrir.
En engum datt í hug að síma til
hótelsins.
Leitin liaíin.
Nú vikur sógunni til hótelsins, þar
sem konungur bjó. Enginn ugði
neins þar framan af nóttu. Friðrik
8. var oft vanur að fara sinna ferða
og brá því engum þar í brún, þótt
honum dveldist nokkuð úti. En er
á leið nóttina — komið langt fram
yfir miðnætti og konungur eigi kom
— fór þjónn hans að undrast um kon-
ung og vakti þá hótelstjórann og sagði
honum frá, að konung vantaði. Hó-
telstjórinn brá við, klæddi sig, ráðg-
aðist við hirðmarskálk konungs Bro-
ckenhnus Schack greifa og varð þaðúr,
að hann ók út í bæinn að leita kon-
ungs.
Fyrst aðgætti hann hvort konung-
ur væri staddur á nokkurum helztu
veitingastaða borgarinnar, en svo reynd-
ist ekki.
Þá sneri hann sér þegar til lög-
regluskrifstofunnar, til þess að grensl-
ast um, hvort nokkursstaðar hefði orð-
ið vart manns með útliti konungs, en
' ‘11
V . •■
*n. oöMg
Friðrik konungur VIII.
■Bi
Kristjan konungur X.
Alexandrína drotning.
lögreglumaður einn segir, að hann hafi
fengið skýrslu um gamlan mann, sem
hafi hnigið örendur á götunni en eng-
inn þekt og þvi verið fluttur í lík-
húsið; »en það getur ekki verið Frið-
rik Danakonungur*, bætti hann bros-
andi við.
Hótelstjóri vildi þó ganga úr skugga
um það. Ók því til lfkhússins, og
fekk eftir langa mæðu að sjá líkið.
Þurfti hann þá ekki framar vitnanna
við.
Efiir allmikla rekistefnu fekk hann
svo að taka lík konungs í bifreið sína
og ók skjótlega heim í hótelið og
var það lagt þar i rúmið í svefnher-
bergi konungs.
Síðan var drotning vakin og henni
og börnum hennar sögð sorgartíð-
indin.
Fáum timum síðar var fregnin um
hinn skjóta og sviplega dauða kon-
uugs flogin á vængjum simanna um
allan heim.
Líkið flutt til Danmerkur.
Um morguninn þ. 16. mai var lik
konungs flutt með mikilli viðhöfn frá
Hamborg til Lúbeck. En þangað var
konungsskipið Dannebrog, undir stjórn
Kjars kapteins, þess er einusinni var
skipstjóri á Ceres, sent til þess að
flytja líkið til Kaupmannahafnar. Kon-
ungsskipinu til fylgdar voru 2 dönsk
herskip Olfert Fischer og Peder Skratn.
Til Kaupmannahafnar kom lík kon-
ungs þ. 17. mai. Var það þegar flutt
til hallarkirkjunnar og þar var kista
konungs höfð almenningi til sýnis
dagana fram að útförinni.
Streymdu á hverjum degi margar
þúsundir manna til þess að fá að sjá
kistuna og alt hið mikla skraut í
kirkjunni.
Útförin.
Þ. 24. maí fór hún fram eins og
kunnugt er. Viðstaddir við hana voru
m. a. Georg Grikkjakonungur, Hákon
Norðmannakonungur og Gústaf Svía-
konungur. Af hendi Þýzkalandskeis-
ara kom þýzki rikiserfinginn, af hálfu
Rússakeisara bróðir hans Mikael stór-
fursti, af hálfu Bretakonungs Arthur
Connaughthertogi, Bróðir Játvarðs VII.
Fyrir Frakklands hönd var Pichon,
áður utaurikisráðherra — og auk þessa
höfðingja fjöldinn allur af fulltrúum
Norðurálfuþjóða. Auk þess voru syst-
ur konungs, Alexandra Bretadrotning
og Dagmar keisaraekkja o. fl.
Það vakti mesta eftirtekt, að þarna
hittust þeir fyrsta sinni Gústaf Svia-
konungur og Hákon hinn norski, eftir
tiðindin miklu 1905. Er eigi annars
getið en að farið hafi fullvel á með
þeim, þótt eigi hafi átt bein vináttu-
mál hvor við annan.
Kistu konungs var ekið frá Kaup-
mannahöfn til Hróarskeldu á járn-
brautinni, síðan ekið til Hróarskeldu-
dómkirku í prýðilegum líkvagni.
Næst á eftir kistunni gengu kon-
ungarnir 4 og þá tignarrýrri höfð-
ingjar.
í líkfylgdinni var einnig ráðherra
íslands, Kristján Jónsson.
í dómkirkjunni í Hróarskeldu talaði
Paulli stiftsprófastur og að ræðunni
lokinni var kista konungs borin inn í
kapellu þá, sem kend er við Friðrik
V. og þar hvilir Friðrik VIII. við
hlið föður sínum og móður.
Konungaskiftin.
Kristján X. tók konungdóm þ. 15,
maí.
Fór sú athöfn fram að viðstöddu
afarmiklu fjölmenni, á að gizka 40,000
manns.
Kl. 3 stundvíslega kom yfirráðherr-
ann danski, Klaus Berntsen, fram á svalir
Kristjáns VIII. hallarinnar og hrópaði
þrisvar sinnum:
Friðrik konungur 8. er látinn. Lmgi
lifi hans hátign Kristján konungur 10.
Um leið dundu við fallbyssuskot frá
Sixtusvirki og flotanum á höfninni.
Laust nú múgurinn upp þúsund-
földum húrrahrópum.
Þá kom fram á svalirnar hinn nýi
konungur með drotningu sína sér við
hlið — og herti þá á húrrahrópun-
um.
Kristján X. tók þá til máls og
talaði svo hátt, að hvert mannsbam
mátti heyra:
Þungur boðskapur hefir oss að
höndum borið í dag. Konungur-
inn, faðir minn ástkær, sem bjóst
sjálfur við að koma heim heill heilsu,
hefir snögglega andast.
Móðir mín ástkær, vér ætting-
jarnir og allir Danir hafa orðið fyrir
sárri sorg. Mikil ábyrgð hefir ver-
ið lögð mér á herðar, en það er
von mín, að mér verði sýnt sama
traust og föður minum.
Hamingja, frelsi og sjálfstæði
Danmerkur er mér fyrir öllu og
allir danskir menn, er eins Ilta á,
gefi hver öðrum hönd sína upp á
það. Guð blessi og varðveiti gömlu
fósturjörðina. Danmörk lifi!
Nú margfölduðust húrrahrópin,
er ræðunni var lokið.
K©m þá konungur fram á svalirn-
ar af nýju og hafði nú við hlið sér
drotninguna og syni sína báða, Frið-
rik og Knút, — og ætlaði nú fagn-
aðarópunum aldrei að linna.
Var svo tekið að syngja ættjarðar-
kvæði og tók konungur sjálfur undir
af mikilli raust.
Minningarrit
um Stgr. Thorsteinsson.
í minningu áttræðisafmælis Stgr.
Thorsteinsson í fyrra hefir /. C. Poestion
samið minningarrit á þýzku með lýs-
ingu á skáldskap Stgr. Th. og mörg-
um þýðingum á kvæðum hans. Það
er nýkomið út — með prýðilegum
frágangi. Þreytist Poestion ekki gott
að gera fyrir islenzkar bókmentir í
útlöndum.