Ísafold - 21.12.1912, Side 1

Ísafold - 21.12.1912, Side 1
Kemu út tvisvar i vílku. Verl) árg. (80 arkir minst) 4 kr. erlenrtia 5 kr» e?>a 1 x/a dollar; borgizt fyrir miöian júii (erlondis fyrir fram). ISAFOLD CppsðBn (skrífieg) bcadin vi6 kr»mót, bí ógiiOt neœa kmnln né til útgofanða fyrii !. okt. og asapandi «yp(filaca vi' klafið Afgrei6slas Anatnntiœti 8. XXXIX. árg. Reykjavík 21. des. 1912. 89. tðlublað. Minnlsvarði Myliusar Eriehsen og félaga hans. Þann 5. des. var afhjúpaður í Khöfn minnisvarði sá er myndin að ofan er af. Það er minnisvarði yfir Mylius Erichsen Grænlandsfarann danska, sem mörgum íslendingum er kunnur af forustu hans í stúdentaförinni dönsku árið 1900, og félaga tvo: Hagen og Grænlendinginn Brönlund, er úti urðu í ísauðn Grænlands fyrir nokkurum árum. Myndin sjálf er af þeim félögum 3 og ýta þeir sleða á undan sér í snjónum. Myndin er höggvin í stóreflis Grettistak og er mikið af látið, hversu mikilúðugt listaverk þetta sé. Myndhöggvari sá er gert hefir heitir Kai Nielsen. I. O. O. F. 9412270. Alþýbufól.bókasafn Templaraa. 8 kl. 7—9. Augnlækning ókeypis i Lækjarg. 2 mvd. 2—3 Borgaratjóraskrifstofan opin virka daga 10—8. Bæjarfógotaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 4—7 Bæiargjaldkerinn Laugav. 11 kl. 12—8 og 5 -7 Kyrna-,nef-og hálslækn. ók. Pósth.str.UA fid.2—8 íslftndsbanki opínn 10—2^/a og 51/*—7. K.F.U.M. Leatrar- og akrifstofa 8 árd,—10 sbd. Alm. fundir fid. og sd. 8 */a síMegis. Landakotskirkia. Gubsþj. 9 og 6 á helgum Landakotsspitali f. sjúkravifcj. lO1/*—12 og 4- 5 Landsbankinn 11-2 lls, B^/a-Ö1/^. Bankastj. viM2-2 Landsbókasafn 12—3 og 5—8. Útlán 1-3 Landsbúnabarfólagsskrifstofan opin trá 12—2 Landsféhiröir 10—2 og 5—8. Landsskjalasaínlb hvern virkan dag 12—2 Landslminn opinn daglangt [8—9] virka dagt* helga daga 10—12 og 4—7. Lækníng ókeypis í’ingh.str. 23 þd. og fad. 12—1 Náttúrugripasafn opih 1 á suunudögum Samábyrgð Islands 10—12 og 4—6. Stjórnarrábs8krifstofurnar opnar 10—4 daglega Talsími Reykjavikur (Pósth. 3) opinn daglangt (8—10) virka daga; helga daga 10—9. Tannlækning ókeypis Pósth.str. 14B md. 11—12 Ylfiísstabahælih. Heimsóknartimi 12—1. Þjóömenjasafnió opib þd., fmd. og sd. 12—2. Friðarfundurinn í Lundúnaborg. Hann hófst, eins og kunnugt er, á mánudaginn var í St. James-höll- inni í Lundúnaborg. Hafa ísaf. bor- ist blöð frá Lundúnum, er gefin voru út á laugardaginn var, og gera þau fundinn að umtalsefni. Jafnmerkur og mikilsvarðandi fundur hefir ekki verið haldinn hér í álfu frá því árið 1878, er stórveldafundurinn var hald- inn í Berlínarborg, og Balkanríkin sett á stofn, eftir styrjöldina milli Rússa og Tyrkja. Hvert ríkjanna á Balkanskaga sendir marga fulltrúa. Yfirmaður tyrknesku sendisveitarinnar er Mustapha Reshid Pasha, verzlunarráðherra Tyrklands. Með honum er hermálaráðherrann tyrkneski og sendiherra Tyrkja í Ber- lín. Fyrir Búlgörum er Dr. Daneff, forseti þingsins i Sofía, ennfr. Papri- Edvard Grey, utanríkisráðherra Breta, heiðursforseti friðarfundarins. hoff hershöfðingi o. fl. Af hálfu Serba er Bojovitch hershöfðingi, og ennfr. forseti þingsins í Belgrad Nikolitch að nafni, sendiherra Serba í Parisarborg o. fl. Af hálfu Grikkja kom sjálfur forsætisráðherrann, Venizelos, með sína ráðunauta. Svartfellingar sendu lika sérstaka sendisveit á fundinn. Blaðamaður frá Temps í Parísarborg náði tali af þeim Reshid Pasha og Daneff, hvorum í sínu lagi, rétt áður en þeir komu til Englands. Báðir gjörðu þeir ráð fyrir að svo gæti farið að ekki gengi saman á fundinum og styrjöldin hæfist af nýju. Tyrkneski sendiherrann kvaðst ekki ganga að neinum afarkostum og benti á, að Tyrkir hefðu nú 170 þúsundir her- manna við Tschatjaldja og væri her þessi vel búinn að vopnum og vistum. Daneff taldi Tyrkjum það sjálfum fyrir beztu, að unna bandamönnum sem beztra friðarkosta. Fengjust þeir ekki í þetta sinn, svo sem þeim likaði, mundi ófriðurinn hefjast aftur eftir nokkur ár. Um Adrianópel sagði hann, að það væri ófrávíkjanlegt skil- yrði af hálfu Búlgara að þeir fengju þá borg. Samningarnir í St. Jameshöllinni fara fram milli Tyrkja annars vegar, en allra hinna Balkanþjóðanna hins vegar. Þegar það er sýnt hvað Tyrkir vilja láta af hendi eiga þær að skifta því milli sín, en búist við að þá muni heldur draga úr samkomulaginu. Mestan hluta Tyrkjaveldis í Norð- uráifu vilja Balkanríkin taka af Tyrk- jum. Búist við að þau vilji að eins láta þá halda yfirráðum yfir Mikla- garði ásamt landi því er liggur að Marmarahafi og Hellusundi. Enn- fremur vilja þan fá ýmsar eyjar í Ægeahafi. Um Albaníu er það sagt, að þau muni sætta sig við að hún verði sjálfstæð, en þó vilja Svartfell- ingar fá sneið norðan af henni með Skútarí, en Serbar aðra sneiðina og einhvern bæ við Adriahafið. En svo er óvist hvort Tyrkir vilja að þessu ganga og hvort Balkanríkin þá sætta sig við að fá eitthvað verulega minna en þetta. Sumum þykir eins líklegt að nokkur hluti Makedóníu verði gerður að sérstöku riki. Grikkjum og Búlgörum ber annars á milli um feitasta bitann, borgina Saloniki og vilja báðir fá haua. Búlgarar vilja fá þar höfn fyrir verzl- un sína og segja að Grikkir hafi þeg- ar nægar hafnir. Vilja þeir helzt að Grikkir sætti sig við að fá eitthvað af eyjum þeim, er þeir hafa tekið. En hvernig sem þetta annars fer, má búast við að kortið af Balkanskaga taki miklum: breytingum eftir þenna fund. Lundúnabúar hafa tekið sendimönn- unum með mestu virktum. í gær hélt borgarstjóri Lundúna þeim dýrlega veizlu. Franska spákerlingin og árið 1913. Á Frakklandi er spákona, sem mikið orð fer af. Blöðin flytja af henni myndir, eins og stórhöfðingjum og — stórglæpa- mönnum. Kona þessi heitir Madame Thóbes. Hún spáði um árið 1912 að þá yrði mikil styrjöld (Balkanófriðurinn), þá gengi hrettuleg sýki (kóleran á Balkanskaga) og að þá yrði voðalegt s!ys á sjó (Titanic- slysið). Svona er þetta skýrt eftir á og þykir frœgð hetinar hafa vaxið við það. Hún hefir sent út spádóma sína um árið 1913. Hún lýsir því svo að það verði blóði stokkið. Þá muni hrikta í greypittgum hitts forna heims, mikill þjóðflokkur, sem nú lifi í ánauð, muni iosa sig úr henni. Nýr konungur komi til valda á Ítalíu og ef til vill nýrpáfi. Milli tveggja stórvelda verði mikill sam- rekstur, en Þýzkaland sýna að það só hrætt við að berjast og »komi Þýzka- lauds keisari til Parísar, komi hann hvorki sem þjóðhöfðingi nó sem sigur- vegari«. »Á Englandi«, segir hún »mun kvenþjóðin hafa hinn unga konung í há- vegum; hann mun gráta mikið, en þó ráða ríkjum engu að síður. Á Rússlandi á að verða mikil bylting, þjóðin vaknar og Pólland verður sjálfstætt land. Bolg- araland á í vændum glæsilega framtíð, ef framfarir þess verða ekki stöðvaðar snogglega. I Parísarborg segir hún verði óskap- legur bruni, er valdi stórfeldri eyðilegg- ingu. Margir þektir leikarar og leik- konur muni lifa örlagaþrungna daga. Frá 21. marz 1913 til 20. marz 1914 mutti Frakkland komast í kreppu, er verði upphaf að nýju glæsilegu tfmabili fyrir landið. Enn fremur segir Madame Thóbes, að tveir embættismenn franska ríkisins, er séu í mestum metum, megi gæta sín vel, bæði er þeir sitji að borð- um og á götum úti, því þeim sé hætta búin. ísafold hefir frá tíðindum að segja næsta ár, ef alt þetta ber við, en líklega er róttast að reiða sig ekki alt of mikið á að svo verði. ------i----- Blóðtakan á Balkanskaga. Talið er að fallið hafi í Balkanófriðnum : Áf Serbum....... 50 þúsundir manna — Svartfellingum 18 — — — Búlgurum.... 110 — — — Grikkjum.... 20 — — — Tyrkjum ..... 160 — — Þessi stórfelda blóðtaka hefir orðið á einum mánuði, 350 þúsundir manna, á bezta aldri, hnigið fyrir morðtólum nú- tímans. Daufleg verða jólin hjá sumum þar suður frá í þetta sinn. Jens Páísson prófasfur. Fæcldur r. apríl i8ji. Dáinn 28. nóvember 1912. Drúpið nú höjði, drottins pjónn er hniginn, dapurt er alt i kring um göjugmennið, síðustu sporin hljótt til hvíldar stigin. heilagur jriður signir brjóst og ennið, Ijóðbliður ómur. likt og andvarps kliður líður um salinn: drottinn sé með yður. Hvarmdaggir pungar, söknuð djúpum svala, sólstafir kring um helga minning leika, rneðan að hlýtt í hugans eyra tala hljómar, sem yjir förnum brautum reika, Ijúfmennið par sem leiddi, studdi, gladdi, lijsvonir hljóðar friðar-orði kvaddi. Samvaxinn sinna sóknarbarna pörjum, svölun og hvild i verki sliku fann hann, Jylginn að öllum Jrelsiskröjum djörjum fósturjörð sinni margt til heilla vann hann, æ Jyrir hjarta hennar veljerð bar hann hugsjónum slíkum trúr og dyggur var hann. Sá hann og skildi ból sem lýðinn beygði, bindindismál í jélagsskapar heildum studdur aj von hann studdi, og tnarkið eygði stóð par pví ei með viljakrajti deildum, fylkingar knúði og kvaddi’ að göjgu verki kœrleikans undir sigurhæða-merki. Gleði hans var að grceða’ og mýkja sárin góðverkin lýstu mannkærleika hreinum glaður sem barn pó grána tækju hárin gekk hann og kveið ei mótbyr líjsins neinum, glaður í anda gleði mörgum bjó hann guðsjögnuð kættur lijði, hneig, og dó hann. Hver er sú ródd, sem hugann klökkna lætur ? Hlustið á meðan svalir vindar pjóta: svellkrýnda Jóstran situr ein og grætur soninn, sem henni vann svo margt til bóta, hélutár pung um kaldar kinnar hniga, knýr hún á aðra’ í sporin hans að stiga. Svb. Björnsson. í flugvél yfir Atlantshaf. Flugkappana hefir lengi langað til að vinna sér frægð með því að fljúga yfir Atlantshaf, hafa líka stundum verið að lofa því að gjöra það, þó lítið hafi orðið um efndirnar. Liklegt þykir að fyrstur verði til þess enskur fluggarpur, Graham White. Segist hann hafa ráðið för þessa á næsta sumri, teikningar séu fullgjörðar að nýrri flugvél, með 4 hreyfivélum, er hver hefir 250 hestöfl og sé verið að smíða hana. Ætlar hann að hafa 6 farþega með sér. Vél þessi á að fara um 100 enskar mílur á klukku- tima og takist vel til, þykist hann ekki þurfa nema 30 stundir til Nýju Jórvíkur frá Englandi. Kostnaður við flugvélina og annan undirbúning er áætlaður 15,000— 20,000 sterlingspunda. -----*---- Hátíðamessur. í dómkirkjunni: Aðfangadagskvöld kl. 6 próf. J. H. 1. Jóladag kl. 11 sr. Bj. J. kl. S sr. J. Þork. 2. Jóladag kl. 12 sr. J. þork. kl. V sr. Bj. J. í frikirkjunni: Aðfangadagskvöld kl. 6 sr. Ól. 01. 1. Jóladag kl. 12 sr. Ól. Ól. 2. Jóladag kl. 12 sr. Ól. Ól. Coopers baðlyf. Svar til Jóns Ólafssonar frá Vestra Geldingaholti. Af því að firma mitt hefir flutt til landsins mest af þessum baSlyfjum, og mælt með þeim, get eg ekki leitt hjá mór að svara ritgjörð Jóns þessa Ólafs- sonar um »Sauðfjárböðun« í 84. tölubl. ísafoldar, þar sem hann hiklaust varar meun við að nota Coopers baðlyf og telur þau að eins til ills eins hór á landi. Allar staðhæfingar J. Ó. hór að lút- andi mu,nu mörgum koma á óvart, ekki að eins af því, að ýmsir málsmetandi menn hafa í ræðum og ritum lokið lofs- orði á þessi umræddu baðlyf, heldur líka vegna þess, að þau hafa reynst sór- lega vel öllum, er þau hafa notað, og því rutt sór til rúms hór á landi á fám árum, eins og J. Ó. virðist hafa hug mynd um. Það er því ekki smávegis viðfangsefni, sem maðurinn tekur sór fyrir hendur, þar sem hann fyrst og fremst vill gjöra alla meðhaldsmenn þessara baðlyfja að ósaunindamönuum eða flónum. í öðru lagi að ógilda með orði síuu fleiri ára reynslu bænda um uotagildi baðlyfjanna. Og í þriðja lagi að rægja blygðunarlaust iðnaðarvöru verzluuarhúss f öðru landi, sem ekki á jafnframt kost á að bera hönd fyrir höfuð sór. Þetta er steinninn, sem þessi Jón hef- ir tekið sór í fang, og skal nú athugað hversu lótt honum veitist að kasta honum. Mór verður fyrst fyrir að grenslast eftir því, hverjar ástæður hanu færir í greininni fyrir máli sínu, eða hvaða heimildir hann hefir við að styðjast, eD þar er hvorugu til að dreifa, og því útlit fyrir að allur óhróðurinn só runn- inn undan hans eigin rifjum. Hann segir meðal annars, að »Coopers bað só undantekningarlítið óhæft til fjárböðunar í köldum lóudum, og þar sem fóð um leið gengur mikið úti«. Þetta hlýtur Jón vísvitandi að segja ósatt, ef hann annars hefir nokkur kynni af Coopers baðlyfjum eða fjár- mensku, því einmitt ein tegund Coopers baðlyfja, »Albyn Paste«, er sórstaklega tilbúin með tilliti til útigangsfjár í vot- viðrasömum og köldum löndum. Það er mjög fitukent, og hrindir því vel vatni af ullinni, jafnframt sem það gjör- ir hana þvala og þótta. Þetta baðlyf er t. d. mjög mikið notað á h'austin á Skotlaudi, sérstaklega meðal fjallabænda, og mun fó þeirra oft mæta misjöfnu. Baðlyf, er betur svarar þessum tilgangi, mun J. Ó. ekki takast að benda á. En svo heldur haun áfram og segir: »Það er ekki ætlað til kláðaútrýmingar Og hefir ekki góð áhrif á ullarvöxtlnn«. Eg vil strax benda á, hvað hr. Hall- grímur Þorbergsson fjárræktarmaður seg- ir nm þetta atriði í VII. árg. Freys 8. tölubl., eftir að hann einmitt hafði ræki- lega kynt sór sauðfjárbaðanir á Bret- landi. Hann lýkur lofsorði á þessi bað- lyf og segir meðal annars : »Ulliu verð- * ur mjúk og mjallhvít úr þessu baði, 95 °/0 af því fó, sem köm á landssýn- ingu Englands í Newcastle í fyrra, var baðað úr fjárbaðsduftinu. Þetta er það eina baðefni, sem eg veit til, að enska stjórnin hafi mælt með til ú t r ý m i n g- ar fjárkláðans á Bretlandi og í r 1 a n d i^1). J. Ó. segir enn fremur: »Baðlyfið þerrir ullina og þynnir. Það eyðilegg- ur hárkirtlana og veldur ullarlosi. Það er ekki notað á Englandi sem þrifabað heldur að eins til að verjast flugumaðk- inum. Eg álít því að það eigi ekki að nota það hér til böðunar, því svo nauðsynlegt sem það er að baða, þá er betra at baða ekki en að baða úr þvíc Fleiri tilvitnanir þessu líkar mætti nefna, en þetta hygg eg muni nægja til þess að sýna hvaða óhróður J. Ó. ber fram, og skora eg hór með á hann að færa rök fyrir honum, eða standa að öðrum kosti sem ósannindamaður. Af því að greinin ber msð sór að maðurinn er sórlega ókunnur firmanu William Cooper & Nephews, sem hór er um að ræða, og iðnaðarvörum þess, vil eg gefa honum og öðrum, er þessár línur kunna að lesa, eftirfylgjandi upplýsingar, er J. Ó. getur reynt að hrekja: Firmað er mjög gamalt, og skip- ar öndvegi í sinni iðnaðargrein. — Það eru rúmlega 70 ár síðan það fyrst Vakti athygli brezkra fjáreiganda á því hve mikill hagur væri að sundböðun sauðfjár. Sú böðunaraðferð er nú aðal- lega notuð í öllum fjárræktarlöndum. Firmað framleiðir langt um meiri bað- lyf eu nokkurt annað, og selur árlega nægileg baðlyf í 250 miljónir fjár. Jafn- framt iðnaðinum hefir firmað alla tíð stundað fjárrækt, og er fjárræktarbú þess eitt hið fjölskrúðugasta og fríðasta, sem til er á Bretlandi. Fjárræktina ] stundar firmað meðal annars til þess að geta sjálft gjört tilraunir með baðlyf sín, og lagað þau eftir þeim ýmsu kröf- um, er til góðra baðlyfja verða gjörðar. Eins og mörgum mun vera kunnugt, átti Eðvarð VII. Bretakonungur fyrir- myndar fjárræktarbú. Það notaði ætíð Coopers baðlyf,ogveitti konungur firmanu hirðmerki í viður- kenningarskyni. Coopers baðlyf eru þau, einu, sem hlotið hafa lofog v i ð u r k e n n i n g u hjá stjórn Bandaríkjanna. Þau hafa einnig hlotið viðurkenningu og meðmæli spönsku stjórn- a r i n n a r. Á þingi Ástralíumanna stóð til fyrir nokkrum árum að lagður yrði innflutn- ingstollur á baðlyf. Því máli lauk þann- ig, að ógjörlegt þótti að leggja toll á Coopers baðlyf, og fórust einum þing- manna, Mr. J. G. Wilson (M. P. for Corangamite) þannig orð við það tæki- færi, samkvæmt þingtíðindum 4. des. 1907: »Cooper’s dip is unique. Its use has considerably iucreased the value of our great national asset«. Á íslenzku: Coopers baðlyf er óviðjafa- 1) Letnrbreyting gjörð af Gr. Gf,

x

Ísafold

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.