Ísafold - 04.01.1913, Qupperneq 1

| “imBiimiiimmniinniii
Kemur út tvisvar
í viku. Verð árg.
4kr., erlendisðkr.
eða ljdollar; borg-
ist fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.
XXXX. árg.
I. O. O. F.
94Í!09.
1, ýtmfél.bóka8afn Temj
Uimlœknmg ókeypis i £,
o-i-arntjóraakrifstofan o|
Wjvrfógetaskrifstofan of
r'ia r-jslílksrinn I.auitavJ
'rnati nef-bálalækn. ók.l
iras. 3 kl. 7-
ijai'ír. U mví- 3
virka dag'—8
. v.d. 10—2 <1—7
II kl. 12—8 o-7
landjj^inki opinn 10—áfi/f 90g^ #
fímMf L ua-trfir; °g 8k.ripfcofa 8 Ard.-lO n
a n ' 0S9í'-f8'7» siödevis.
naakot^íirkja. öu?>s*)j g og 4 i.eigi
ndakots&kútali f.sjúkrf£ff.: -12 «
naSfXkÍ'Vl' lt2I,a' Bankasl.j. 2
adsbókasab' 12—3 og Q.8- ötlén U-8
adsbúnabarfAlaKSSkrifjdofan opin trá 12
. adsféhirbir ÍC^—2 og 5.4; f
} ídsskjalasafnió hven; firkan dag 12—f
] idslminn opinnrdatrltf.bt [8—9] virka o.
elga daga 10—l&og ÍJ7.
] ining ókeypis f>fnehJr'93 hd.og fsd.-l
í .tdrugripasafn op» lii|,—2 >/a snnnudöœ
6 rábyrgð Islands 10-v j 0„ 4_g.
S .rnarráðsskrifstofnv.t4r 0pnar 10—1 di
I itmi Reykjavíkur (Pó3th,8| opinn daglgt
-10) virka daga; hel?R daga )0—9.
T nlækning ókeypis Pijth.str.UB md.112
V sstaðahælið. Heimn4hnartimi 12—1.
Þ meniRSR.fn.ib opih jij.. fmd. 0g sd. VP.
afoli 1913.
ptta ár kemuif ísafolf át
tvisvar í viku,
M I
miMkudaga og Ikugardaga.
j
hin
4 t}.
Ei
um
um
in verða fiví 104 í sta 80
;ö til, en verðið þó hið ama
það von útgefanda, að kanend-
aðsins og lesendum þykvænt
issa breytingu. |
Ni' kaupendur fá í kaupbæt13 af
neðal ldum4sögum eftirfrjálá vali
um l|t.og þeir borga:
1.
eftir
2.
-órn Abrahams (601 bls.)
ustaf Jansson.
g-íerragarðssöguni eftir
Selm þ-agerlöf. g
3. íDavíð skygna elr Jónas
Lie. Í1 I
4. ^Fólkið við hafil eftir
Harry
löiberg.
’ > stj^tnmálum, atvinnumál-
kmentum, listum o. s. írv.
Da íð skygnierheimsfrægasta
skáldsaa Jónasar Lie, Herragarðs-
sagan “inkendsömusnild og önnur
skáldriJS. Lagerlöf. FórnAbra-
hams dnhver frægasta skemtisaga,
sem geut.
■Isafold er
ódýilsta blað Iandsins
útbrtíldasta blað landsins
eiguljjasta blað iandsins.
Hv| Íslendingur, sem fJlgjastvill
með í I , sem er að gerast (itanlands
og inn
um, I .
verður halda Isajold
Ka bbætisins eru rnenn vin-
samleg beðnir að vitja fí afgreiðslu
ísafold' — eða senda Iburðargjald
(30 aur til afgreiðslunnan ef sendan
vilja fáhann með pósti. |
Sími! (Tals. 48) eBa skrifiö og
pantið Jaýold p&par í staí — frestið
pví ekkt
ÍSAJOLD er blaða bezt.
ÍSAÍOLD er fréljtaflest.
ÍSAjOLD er lesna mest.
Sfcinolíui
með 2 iesta afli fæst
þegar. Tækifæriskaup.
á skrifsflfu ísafoldar.
eyptu
:ur nú
Snúið yður
SAFOLD
Uppsögn (skrifl.)
bandin viö áramót, 88
er ógild nema kom-
in só til útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
sé kanpandi skuld-
laus við blaðiö.
Reykjavík, laugardaginn 4. janúar 1913.
1. tölublað
Erl. símfregnir.
Khöfn jan. 1913.
Friðarhorfur.
Á Lundúnafundinum fara fríöar-
horfurnar vaxandi.
Dáinn utanríkisráðherra.
Kiderlein Waechter látinn.
Kiderlein Waechter hefir verið
utanríkisráðherra Þýzkalands síðan
1910, þótti allmikill stjórnmálaskör-
ungur. Það var hann sem sendi
herskipið Panther inn á höfn í Mar-
okkó, og lá við að yrði ófriðarefni
milli Frakka og Þjóðverja.
J. C. Poestion:
Steingr. Thorsteinsson.
J. C. Poestion hefir sent hingað
fyrir skömmu síðasta verk sitt um
íslenzkar bókmentir, og íslenzkt
mentalíf. og er það minningarrit
urri Steingrím Thorsteinsson, aðal-
lega gefið út til minningar um að St.
Th. sé áttræður. Poestion, sem áð-
ur er öllum landsmönnum að góðu
kunnur, hefir áður tekið á sig að
gjöra þau verk íslendingum til
sæmdar, sem við megum fyrirverða
okkur fyrir, að hafa ekki haft mann-
dáð til að gjöra sjálfir. Fyrir
áratug eða meiru samdi Poestion
hina nýju bókmentasógu lslands, sem
verður ávalt álitin að vera afreks-
verk, og vér munum seint fá bók-
mentasögu henni betri, eða henni
jafngóða. Mér blandast ekki hugur
um að einhver okkar íslendinga
hefði átt að skrifa bókmentasögu
vora, en Þjóðverji suður i Wien
verður til þess.
í annað sinni hefir hann einnig
gjört nokkuð svipað, þá skrifaði
hann leiksóqu Islands. Eg hafði
nokkru áður spáð því, að þess hátt-
ar bók mundi verða skrifuð um
1940. Mér höfðu ekki komið til
hugar þeir P. og Kúchler þá. Þegar
hr. Poestion var að skrifa leiksög-
una sendi hann spurningar viðsveg-
ar um land; við Hallgrimur Melsteð
landsbókavörður fengum góðan hluta
af þeim. En hamingjan mátti hjálpa
þeim, sem hafði heyrt eitthvað óná-
kvæmt og svaraði samkvæmt því, þá
komu nýjar spurningar, sem ráku
hann í vörðurnar. Það er stundum
að manni finst að Þjóðverjar viti því
nær alt, og maður skilur það ekki,
hvernig þeir hafa tima til að ná í
allan þann fróðleik. En rétt verður
það hjá þeim, og hárrétt er, þegar
verkið er unnið.
Hr. Poestion hefir nú í þriðja
skiftið gjört verk, sem íslendingar
hefðu átt að gjöra, og það er að
skrifa minninqarrit um Steingrtm Thor-
steinsson áttræðan. Það er 152 síður
í 8vo. Þar er góð mynd af Stgr.
Thorsteinsson og þýðing á þýzku
af S9 kvæðum eftir St. Th. sem eru
ágætis sýnishorn af ljóðum hans.
Eg hefi ekki þá þekkingu á þýzku,
að eg £[eti borið um, hvort þýðing-
arnar séu vel ortar á máli heims-
menningarinnar. En eg veit að
skáldið okkar hefir lýst því yfir í
heyranda hljóði, að hann sjálfur gæti
verið mjög vel ánægður með þýð-
ingarnar. og það get eg borið um,
að misskilningur á kvæðunum is-
lenzku mun hvergi finnast í bókinni.
Oft fylgja ritgerðir með kvæðunum
með fjölda af upplýsingum um stað-
inn sem ort er um og um lifið á
Islandi. Bókin endar á ritgjörð um
skáldskap St. Th. og í niðurlaginu,
flytur hr. P. honum kveðju Þjóð-
verja á þennan hátt:
Heill og heiður sé þér áttræði
meistari, sem enn í dag stendur
uppréttur og kennir hinum íslenzka
æskulýð, og lýsir Honum með því
að halda hátt á loft kyndli alheims-
menningar og mentunar. Heill sé
pér, sem aldrei varst ótrúr hinum
háu hugsjónum œsku pinnar!
Þetta er í stuttu máli, það sem
hr. Poestion hefir gjört fyrir elzta
þjóðskáldið okkar, sem nú er á lífi.
En hvað getum vér íslendingar
gjört fyrir Steingrím Thorsteinsson ?
Mér er það helst í hug hvernig
farið var með Pál Melsteð, þegar
hann varð áttræður 1893. Páll Mel-
steð hafði langa lengi verið mála-
flutningsmaður við yfirréttinn, það
var og er eftirlaunalaust starf, nann
hafði lengi verið tímakennari í sögu
við iatínuskólann. Hann hafði skrif-
að sögubækur fyrir skólann og margt
annað, og skrifaði ágætt mál, og alt
sem hann ritaði var svo hugðnæmt
og ástúðlegt, að það var öllum, sem
það lásu, til mikillar gleði. Þegar
Páll Melsteð var orðinn áttræður
gat hann ekki látið af starfi sínu
fyrir féleysi, en alþingi áleit það
ósóma að láta hann þræla sér til
húðar á gamals aldri, og veitti hon-
um eftirlaun, sem munu hafa jafn-
gilt þeim launum, sem hann hafði,
bæði við latínuskólann og yfirréttinn.
Það er mjög líkt á komið með
þeim Steingr. Tnorsteinsson og Páli
Melsteð. Steingrími eigum við öll
að þakka marga gleðistundina yfir
kvæðunum hans. Kvæði sem al-
staðar eru sungin þar sem sungið
er, kvæði sem fjöldi manna kunni,
einkum þeir sem nú eru ekki ungt
fólk. Hann hefir leyst af hendi
þýðingar á góðu máli bæði af þús-
und og einni nótt, fjölda af kvæð-
um, og hann hefir jafnvel þýtt
sorgarleik eftir Shakespeare. Enginn
höfundur var almennara lesinn eftir
að Undina Friederichs de la Motte
Fouqués kom út, en hann. Málið
var æfinlega gott eins og hjá P. M,
Svo átti hann ljóðgáfuna, sem hinn
vantaði, og söng sig inn í huga
og hjörtu. Poestion kallar hann
»Kulturbringer« menningarfrömuð
og það álít eg réttnefni. Steingr.
Thorsteinsson hefir verið 40 ár í
þjónustu landsins. Hann á að greiða
hæsta ekkjuframfærslu allra manna
hér. Ef hann ætti að fara frá með
vanalegum eftirlaunum, þá gæti hann
ekki komist af. Hann er ekki eigna-
laus, eu vextirnir eru litlir, og ekk-
ert fé. Mér finst ekki heiðri og
sóma landsins samboðið, að láta
Sct. Jameshöllin í Lundúnum.
í þessari höll er friðarfundurinn haldinu undir forsæti Grey utan-
ríkisráðherta.
Minning Björns Jónssonar.
Blndindisblað Dana »Dansk Goodt.emplar« minn-
ist í desember Björns heit. Jónssonar á þessa leið:
Komin er hingað fregn frá íslandi um, að br.
Björn Jónsson sé látinn. B. J. hefir unnið mikið í
þarfir I. O. G. T. og bindindismálsins á íslandi.
Sem útgefandi og ritstjóri stærsta íslenzka blaðsins,
Isafoldar, átti hann flestum betra færi á að vinna
fyrir bindindismálið. Og meðan bann var ráðherra
varð hann svo hamingjusamur að koma bannlögun-
um fram og fá staðfesting konungsins Friðriks 8. á
þeim og með þvi vinna landi sínu eitthvert mest
gagn, sem nokkur borgari getur unnið ættjörð sinni.
Minningin um hann mun lifa á íslandi og ann-
arstaðar í hinum siðaða heimi, þar sem með aðdáun
er litið á hve beint hefir haldið verið áfram í bind-
indismálinu meðal íslendinga.
hann þræla sér til húðar löngu fram
yfir áttrætt; — hann varð áttræður
19. mai 1911 — og þegar bent er á
fordæmið með Pál Melsteð, sýnist
liggja nærri að eins verði farið með
Stgr. Th. og farið var með hann,
og Steingrími verði veitt full rektors-
launin á næsta þingi, sem eftirlaun.
Eg er þess fullviss að allir hinir
»vitrustu og beztu menn« á landinu
mundu álíta það sæma í þessu máli.
Indr. Einarsson.
Samgöngusamningarnir.
1.
Stjórnarráð Islands og hið Sam-
einaða gufuskipafélag hafa 26. nóv.
1912 gjört svofeldan
s a m n i n g
um strandferðir við Island árið 1913.
1. Félagið skuldbindur sig til að
halda uppi strandferðum við ísland
árið 1913 á þeim> grundvelli, sem
viðfest ferðaáætlunaruppkast sýnir.
Til ferðanna skal nota gufuskipin
»Hólar« og »Skálholt« eða önnur
skip jafnstór þeim og með jafngóð-
um farþegarúmum.
2. Félaginu er heimilt að láta
skipin koma við á öðrum stöðum
en tilteknir eru á ferðaáætluninni;
félagið leggur fyrir skipstjórana að
taka á móti óskum um, að skipin
komi við á stöðum utan áætlunar
vegna fárþega og flutnings, og
ákveður skipstjóri síðan, hvort flutn-
ingurinn nemi svo mikln, að tiltæki-
legt sé að Korna við á staðnum eða
hvort ástæður að öðru leyti leyfi það,
og má jafnaðarlega vænta þess, að
strandbátarnir komi við á öðrum
stöðum en tilteknir eru á ferðaáætl-
uninni, þegar trýgging er fengin fyrir
þvi, að fardega- og flutningsgjöld
nemi að minsta kosti 150 kr., og
til er sagt í tima. Hraðferðirnar
kring um landið, sem greinda." eru
á áætluninni, • eru þó sérstaklega fynr
farþega, og má ekki, án leyfis stjó--n-
arráðsins, tefja þær með viðkotnum
á millistöðvum vegna flutning>. Svo
framarlega sem gjöld á viðkomustöð-
um eru hækkuð verulega fram yfir
það, er heimtað var af strandferða-
skipunum 1912, hefir félagið rétt til
að nema þann viðkomustað burt af
áætluninni, ef ekki getur samist öðru-
vísi.
3. Fargjöld og flutningsgjöid
greiðast samkvæmt viðfestum gjald
skrám með tilheyrandi athugasemd-
um.
Ekki ber að greiða neitt flutnings-
gjald með strandferðabátunum fyrir
vörur, sem hafa verið umskipaðar úr
millilandaskipunum í þá eða eiga að
umskipast úr þeim í millilandaskipin.