Ísafold - 08.03.1913, Page 1

V
Kemur út tvisvar
í viku. Verð arg.
4 kr., erlendis 5 kr.
eða 1 Jdollar; borg-
ist fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.

Uppsögn (skrifl.)
bundin viðaramót,
er ógild nema kom
in só til utirefauda
fyrir 1. oktbr. og
sé kaupandi skuld-
laus við blaðið.
ísafoldarprentsmiðja.
Ritstjópi: Ólafup Bjöpnsson.
Taisimi 48.
XXXX. árg.
Reykjavík, laugardaginn 8. marz 1913.
19. tölublað
I. O. O F. 942289.
Alþýðufél.bóbasafn Templaras. 8 kl. 7—9.
Angnlœkning ókeypis i Lækjarg. 2 mvd. 2—3
Borgarstjóraskrifstofan opin virka daga 10—8
Bæjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 4—7
Bæjargjaldkerinn Langav. 11 kl. 12—8 og B—7
Eyrna- nef- hálslækn. ók. Pósth.str. 14A fid. 2—8
íslandsbanki opinn 10—2J/t og BlJt—7.
K.F.U.M. Lestrar- og skrifstofa 8 árd,—10 siðd.
Alm. fnndir fid. og sd. 81/* sibd.
Landakotskirkja. Gnbsþj. 9 og 6 á helgum.
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn H-21/*, B1/*—61/*. Bankastj. 12-2
Landsbókasafn 12—3 og B—8. Útlán 1—8.
Landsbúnaðarfélagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsfóhirbir 10—2 og B—6.
Landsskialasafnib hvern virkan dag kl. 12—2
Landssíminn opinn daglangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 4—7.
Lækning ókeypis Þingh.str.23 þd. og fsd. 12—1
Náttúrngripasafnib opib l1/*—21/* á Bnnnud.
Samábyrgð Islands 10—12 og 4—6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsimi Reykjavikur Pósth.8 opinn daglangt
(8—10) virka daga; helga daga 10—9.
Tannlækning ókeypis Pósth.str. 14B md. 11—12
Yífilstabahælib. Heimsóknartimi 12—1
þjóbmenjasafnib opib þrd., fimd. og sd. 12—2.
0
r
er komin út.
Fæst í bókverzlunum. í henni eru
skráðir allir karlar og konur í Rvík
18 ára eða eldri. Auk þess aftan
við aðalskrána Talsímanotenda-
skrá Reykjavíkur 1913, rað-
að á íslenzku, þ. e. eftir skírnar-
nöfnum.
Verð 1 kr.
Leikfél. Reykjavíkur:
Æfintýri á göngufðr
eftir
C. Hostrup
leikið mánudag 10. marz kl.
8 síðd. í Iðnaðarmannahúsinu.
Alt upp pantað til morgun-
dagsins. Menn geta pantað til
mánudags í bókav. ísafoldar í dag
og á morgun í Iðnaðarmannahúsinu
frá kl. 10—12 og 2—8. Þeir sem
panta aðgöngumiða verða að sækja
þá fyrir kl. 3 þann dag sem leikið
er, annars verða þeir seldir öðrum.
Nýja Bió
í kvöld og næstu kvöld verður sýnt:
Erlend tíðindi nr. 101
Lundúnir. Túnis. Róm. Feneyjar.
París. Bukarest. Hverir (U.S.A.).
Úr stúdentalífi í París.
Astarleikur í 50 atriðum.
Pantið bílæti í talsíma 344. Op-
inn hálf tíma á undan sýningum.
Erl. simfregnir.
Khöfn 8. marz 1913.
Frá ófriðnum.
Janina hefir gefist upp.
Janina er borgin, sem Grikkir hafa
lengi setið um, án þess gengið hah
nokkuð til eða frá.
Þessi uppgjöf sætir þvi eigi litl-
UJn tíðindum.
íslenzka gufuskipafélagið.
Fregninni um fyrirhugaða stofnun
íslenzks gufuskipafélags hefir verið
tekið af miklum fögnuði út um land.
Einn vottur þess er ágæt grein, sem
Stefán Steýánsson skólameistari og al-
þingism. hefir ritað í Norðurland.
Sú grein endar á þessum góðu og
vel mæltu hvatningarorðum:
»Nú er að duga, og sýna í verki
að vér erum verðir þdSs að heita
synir »frjálsbornu hetjanna góðu aust-
an um hyldýpishaf«. Við verðum
að sýna, að við eigi einungis »atlum
nú að eúrnast skipt heldur verðum
við að eignast það, því nú verður þó
ekki sagt um okkur, að »enginn kunni
að siglat.lg :
U Þetta mál er ekki einungis fjár-
hagsmál heldur og miklu fremur
þjóðmetnaðarmál — sjálfstæðismál.
Undirtektir og afdrif þessa máls
geta orðið ágætur mælikvarði fyrir
manndáð vora, þjóðrækni og menn-
ingarþroska.
Ef vér treystumst ekki til að eign-
ast fleytu til að nálgast mjölhnefann
í brauðbitann okkar og koma frá
okkur fiskugganum og smjörklínunni
— er þá ekki alt okkar sjálfstæðis-
tal staðlausir stafir, krafan um »sjálf-
stætt ríki« yrði skoplegt í munni
slíkra örkvisa.
En komist félagið á fót og nokk-
ur veigur verði i því, er stórt spor
stigið til sannra þjóðþrifa og þjóð-
frama, þjóðin mun þá betur »finna
hitann í sjálfri sér og sjálfs sín kraft
til að standa mót« — standa á sín-
um eigin fótum.
Heill og heiður þeim sem ísinn
brjóta«.
Hér í bæ er nú verið í óðaönn
að undirbúa þetta mikla velferðar-
mál. Mun þegar búið að bera það
undir eigi fáa málsmetandi menn og
er óhætt að segja, að allir að heita
má, hafa tekið því mjög vel og lýst
einlægri samúð með stofnun slíks
fyrirtækis.
Væntanlega verður mjög bráðlega
hægt að gera nánari grein þessa þjóð-
þrifafyrirtækis i blaðinu.
Ritstjórn Isafoldar.
Lögrétta lætur sig miklu skifta, að
hr. Sigurður Hjörleifsson skuli hætt-
ur ritstjórnarstörfum við Isaýold.
Lögréttu varð og eigi lítið skraf-
drjúgt um það, er það fréttist í fyrra,
að hr. S. H. mundi ritstjóri ráðinn
hér við blaðið — og pá ekki sem
vingjarnlegast í hans garð.
Það sem Lögr. hefir til brunns að
bera um þetta mál, er meira og
minna vitlaust; — en með því að
ísafold telur þetta mál koma sér einni
við og hr. S. H., nennir hún eigi að
fara að eltast við vitleysurnar í Lögr.,
minsta kosti meðan hennar stimpill
er á þeim. — Að skýrslan sem
Lögr. flytur, sé runnin frá hr. S. H.,
svo sem vér höfum heyrt til getið —
því trúir ísafold eigi, nema hún sjái
— »naglaförin«.
Frá Balkan-styrjöldinni.
Friðarhorfur.
Síminn er hættur að flytja stór-
tíðindi um skæðar orustusennur með
Balkanþjóðum. Það er tekið að kyrra
þann hinn mikla ólgusjó í suðaustur-
horni Norðurálfunnar, er um hríð
virtist ætla að breiðast út um allar
jarðir álfunnar.
Nú er haft fyrir satt, að Tyrkir
þrái friðinn — sem fyrst. Sama er
sagt af bandamönnum, — þrátt fyrir
stóru orðin, er þeir sögðu sundur
með Tyrkjum á friðarfundinum í
Lundúnum.
Stórveldin buðu miðlun í deilunni
milli Rúmena og Búlgara út af kröf-
um Rúmena til aukinnar landeignar.
Báðir málsaðilar hafa látið sér góða
þykja þá miðlun. Þetta þykir m.
a. benda á friðarbogans merki yfir
Balkanskaga.
Svo er það í raun og veru, að
engar verulegar úrslitabrýnur hafa
háðar verið, síðan vopnahlénu lauk,
nema helzt milli Búlgara og Tyrkja
á Gallipoliskaga.
Vitaskuld hafa Svartfellingar og
Setbar gertnokkrar árangurslausar til-
raunir til þess að ná Skútarí á sitt
vald, og Grikkir verið að kljást við
Tyrki kringum Janina. Er eir.s og
skerpan sé horfin.
Til friðarhorfa bendir og, að Tyrkir
hafa sent einn af gæðingum sínum,
Hakki Pasha, til Lundúna og eigi
dregið dulur á, að í þeim erindum
sé að leita fyrir sér um miðlun af
hálfu Bretastjórnar, ef bærilegir frið-
arkostir megi takast.
Það er nú að koma á daginn, að
ærið óáreiðanlegar hafa þær verið
sumar fréttirnar um bardaga og
sigurvinninga, sem fluttar hafa verið
Norðurálfublöðum. T. d. er það nú
fullyrt, að í raun og veru hafi aldrei
nein orusta háð verið við Kirk-
Kilissa, en af henni voru ógnasögur
sagðar og mannfallið talið óskaplegt.
Francesco Madero,
hinn drepni Mexíkóforseti, að veizlu. Madero situr í miðjunni.
nýlega grein um þetja hæli og starf
Ólafíu við það og önnur líknarstörf
hennar. Er þar farið mjög lofsam-
legum ummælum um hana. Blaðið
getur þess sérstaklega, að Ólafía
gangi jafnan í íslenzkum peysubún-
ingi með »skothufva«.
...... -C- c. 'T,— --
Byltingin í Mexíkó.
Madero forseti drepinn.
Norræna stefnan í sumar.
Eins og getið var um í ísafold
um daginn, var Norðmönnum og
Færeyingum ritað um að stofna til
norrænnar stefnu hér á landi í
sumar.
Eftir því sem ráða má af norsk-
um blöðum og færeyskum, er áhugi
ríkur fyrir því, að láta úr stefnunni
verða. Er gert ráð fyrir að leigja
skip til þeirrar farar í Noregi og
láta koma við í Færeyjum og taka
þar Færeyingana.
í öndverðum júlímánuði koma
þeir hingað, ef úr þessu veiður,
hinir norrænu frændur vorir.
Island erlendis.
Olafía Jóhannsdóttir er nýlega orð-
in forstöðukona fyrir mannúðarstofn-
un einni í Kristjaníu — hæli fyrir
einmana konur og illa staddar. Hæli
þetta heitir: Nanna Storjohanns hjem.
Norska blaðið Hustnoderen flytur
Frá því var sagt í síðasta blaði,
að Madero hefði verið frá völdum
rekinn.
Nú kemur frétt um, að hann hafi
verið skotinn til bana þ. 23. febr.
Skýrsla nýja forsetans Huerta um
þenna atburð greinir svo frá, að ráð-
ist hafi verið á liðsveit þá, er var að
fara með Madero og varaforsetann
Suarres í fangelsi. Það voru fylgis-
menn Madero, er ætluðu að reyna
að frelsa hann. í bardaganum, sem
tókst út af þessu, voru þeir skotnir
báðir, Madero og Suarres.
Francesco Madero var talinn gáf-
aður og dugandi stjórnari. Hann
var forseti í Mexikó frá maílokum
1911 þangað til byltingin brauzt út
í febrúar.
Dráp Maderos gerir sjálfsagt enn
grimmari borgarastyrjöld þá, er geys-
ar i Mexíkó. Og hvort þeim
Felix Dlaz
hinn raunverulegi stjórnandi í Mexíkó.
Huerta forseta og Felix Diaz tekst
að bæla uppreistina niður er mjög
tvísýnt.
Botnvörpungur strandar.
Öll skipshöfnin druknar.
í gærkvöldi kl. n braut botn-
vörpunginn Admiral Togo frá Hull
á Stafnes-tanga og öll skipshöfnin
druknaði.
(Símfregn).
T rúmála-hugleiðingar
frá nýguöfræöilegu sjónarmiöi.
V. Grundvöllur trúar vorrar.
Sú varð niðurstaða síðustu hugleið-
ingar minnar, að megingildi heilagrar
ritningar fyrir oss væri í því fólgið,
að hún flytti oss Jesúm Krist. Hve
mikilvægt það er liggur í augum uppi,
er vór minnumst þess, að þar er þunga-
miðja trúar vorrar sem hann er, og
meira en það: þar er grundvöllurinn,
sem trú vor hvílir á.
JesúsKristurer grundvöllurinn
sem trú vor hvílir á.
Gera má ráð fyrir, að ekki só öll-
um, sem þetta lesa, fyllilega ljóst, hve
óumræðilega mikilsvert það er, að vita
af föstu hellubjargi fyrir trúna, sem
óhætt er að treysta. Því að þeir menn
eru til, sem trúin á guð er jafn sjálf-
sagður hlutur og tilvist sjálfra þeirra,
og aldrei hafa átt af neinni trúarbar
áttu að segja nó efasemda-raunum.
Þeim mönnum hefir spurningin um
fastan fótastað í öldugangi lífsins ekki
getað orðið neitt sórstakt hugðarefni.
En þá er ekki heldur þess að vænta,
að þeir átti sig á hve mikils virði fast-
ur fótastaður er fyrir trúna, — hví-
lík 1 í f s s k i 1 y r ð i það getur orðið
fyrir aðra menn.
Og það e r það áreiðanlega fyrir
marga menn. Þeim er það blátt áfram
lífsskilyrði að vita af þeim kletti
til að fóta sig á með trú sína mitt í
bafróti lífsins, sem óhætt só að treysta,
að ekki svíki. Og tala þessara mörgu
fer sívaxandi eins og hinum spyrjandi
og leitandi sálum fer sífjölgandi. Sum-
part er þetta bein afleiðing hinnar vax-
andi menningar, en sumpart afleiðing
þeirra árása, sem kristna trúin verður
fyrir í heiminum. Því að enn er tala
þeirra manna hersing, sem veitist að
kristinni trú, þrátt fyrir sýnilega breyt-
ing á afstöðu manna til trúmálanna, og
ástæðurnar, sem færðar eru gegn henni
eru fleiri en tölu verði á komið. Margir
kristnir menn gera sér að vísu að skyldu
að bæla uiður hjá sér sórhvern efa, svo
sem glæpsamlegan og tekst það líka. En
svo eru aðrir, sem hvorki geta það nó
heldur álíta sig mega gera það. Og
einmitt fyrir þá meðal hinna síöar-
nefndu, sem trúhneigðastir eru og sið-
gæddastir, verður þetta þeirra mesta
alvöruspurning: »Hvar er fótastað að
finna mitt í öldugangi lífsins«!
1