Ísafold - 11.06.1913, Blaðsíða 2
184
ISAFOLD
Ráðherra
hefir á enga ráðherrastefnu
komið!
í morgun, eftir að fyrsta greinin
í í s a f o 1 d var prentuð, símaði ráð-
herra H. Hafstein, sem nú er staddur
á Akureyri, að jrásögn hinna dönsku
blaða um, að hann haji komið á ráð-
herrastejnu í Khöjn o% la%t jyrir hana
íslenzk mál, sé alqer og með öllu
átyllulaus ósannindi. Hann haji
aldrei á neina ráðherrastejnu komið.
Reynist þetta því á þá leið, sem
vér vonuðum og spáðum. Fer því
sannarlega betur og hlýtur að gleðja
hvern góðan dreng meðal þjóðar-
innar.
En hvernig víkur því við, að
dönsk blöð, sem ella eru áreiðanleg
talin, skuli fara með annað eins stað-
leysufleipur í jaínviðkvæmu máli oss
íslendingum ?
Samsöng-varnir.
Hr. ritstjóril
Viljið þér ljá línum þessum rúm?
Það er gamall og góður siður, að
þakka fyrir sig. Eg ætla að gera
það, — eg get eigi annað. Eg stend
i þakklætisskuld við Söngfélagið 17.
júní. Eg hlýddi á siðustu samsöngv-
ana, þ. 1. og 3. þ. m. Örfá orð
um þá. — Eg skal fyrst geta þess,
að eg dæmi ætíð um söng öllu
fremur eftir því, hvernig hann kemur
við tilfinningar minar en þvi, hve
nákvæmlega söngmennirnir þræða
nóturnar að lengd og gildi. Yfirleitt
hve eg verð snortinn. Og einmitt
vegna þess, að samsöngur félagsins
snart mig, finn eg mig knúðan til
að þakka því opinberlega. Öll lögin
á söngskránni vöktu þægilegar til-
finningar hjá mér, — mismunandi
að eðli og missterkar auðvitað. Eg
hefi t. d. aldrei fundið og skilið lagið
»Spinn, spinn«, eins velogásunnu-
dagkvöldið, og eru þó mörg ár síðan
eg þekti það fyrst. En eg ætla ekki
að skrifa söngdóm. Lögin voru mér
ókunn flest. En þau skilja öll eftir
eitthvað gott hjá mér. Með hlýustu
ós'kum og þökk til söngmanna
er eg yðar:
Aðkomumaður.
sannleika og þessum, svo ótvíræðan
vitnisburS, sem vér eigum um það í
öllum ritum Nýja te3tamentisins. En
því er nú samt svo fariS, aS fjöldi
góSra kristinna manna vill sem minst
um þ a S atriSi heyra, nema því aS
eins aS jafnskjótt só bætt viS, aS Jesús
hafi jafnframt veriS m e i r a en maS-
ur. Og þó er þetta skiljanlegt af þeim
ástæSum aSallega.
Ö n n u r ástæSan er sú, aS allur
kristinn almenningur er því vanastur
aS heyra ekki talaS um manninn frá
prédikunarstólunum eSa í guSsorSabók
unum nema í sambandi viS synd og
spillingu, og því finst honum sem ver
iS sé aS draga úr tign frelsarans, þeg-
ar talaS er um hann sem mann. Só
ekki þegar í staS bætt viS einhverju,
sem lætur menn ganga úr skugga um,
aS Jesús hafi veriS meira en maSur, er
óSara spurt, hvort hann hafi þá verið
»e i n g ö n g u maSur«. Hitt athuga
menn ekki, aS slík spurning felur aS
róttu lagi í sér óvirðingu a almáttug-
um guði — þótt sízt sé til þess ætí-
ast — og lítilsvirðingu á handaverk-
um hans. Eingöngu maður ? spyrja
menn. Mig langar til að spyrja aftur
á móti : Er þá nokkuS meðal handa
verka guðs, sem komist, nær guði,
nokkuð undursamlegra, nokkuð lotn-
ingarverðara, nokkuð lieilagra en ein
mitt maðurinn? Er maðurinn ekki
kóróna sköpunarverksins ? Er maður
inn ekki það eitt af handaverkum guðs
á jörSunni, sem heilög ritning segir
oss að guð elski? Og svo ætti það
að varpa r/rð á nafn frelsarans að tala
um hann sem mann, sannan mann,
fullkominn mann ! Ver ættum vissu-
lega fyrir löngu að vera upp úr þeim
barnaskap vaxnir, að kinnoka oss við
að segja það um frelsarann, sem sann-
ast verður um hann sagt.
Iþróttasýning Iðunnar
Sú var tíðin, að það þótti eigi
sæmandi stúlkum af »heldra taginu«
svokallaða að hjóla. Það þótti ríða
í bág við alment »velsæmi«, eftir
því sem það hugtak var skýrt i hinu
víð- og djúp-sæa siðsemda-lexikoni
erki-dygða-pipar-jómfrúa og líkt inn-
rættra hjónabands-innlimaðra dygða-
drotninga, sem í þann tíð voru sjálf-
kvaddur hæstiréttur um það, hvað
ungar stulkur mættu leyfa sér og
hvað ekki I
En hugsið yður þá yfirliða-legió, er
heltekið hefði þann — fyrri daga —
kvennafans, ef brugðið hefði verið upp
pá þeirri framtiðar-sjón, að ungar stúlk-
ur, já meira að segja reykvískar höfð-
ingjadætur tækju þátt í opinberri fim-
leikasýningu á Iþróttavelli bæjarins!
En svona er gerbreytingin orðin
mikil á hugarfarinu, að naumast mun
með logandi ljósi fundin verða nokk-
ur kona eða karl hér í bæ, sem gæti
hugsað sér að hneykslast á þessu nú.
Og mundi fyrirsögn hafa þótt fyrir
svo sem 20 árum I
Svona hefir okkur farið fram. Svo
mjög »höfum ,vér gengið til góðs,
götuna fram eftir veg« í líkamsmenn-
ingar framsókninni, í baráttunni fyrir
»sano corpore« (heilbrigðum líkama),
sem hinir fornu Rómverjar töldu
skilyrði heilbrigðrar sálar.
Með þjóð vorri hafa karlmenn þreytt
fimleika frá því saga vor hófst, eins
og mýmargar frásagnir í sögunum
bera með sér.
En um kvenfólkið að fimleikum
— »hermir ekki saga* — fyr en á
allra síðustu árum.
Kvenfólkið hefir — vegna sið-
venja — lengstum farið varhluta af
líkamsmenningu, eins og andans-
menningu, unz »kyn-byltinga«-tímar
vorra daga runnu upp.
Nú sækir það fram — í þessu efni
sem öðrum, — og íþróttasýning Ið-
unna-stúlknanna á íþróttavellinum í
gærkveldi undir stjórn Björns Jakobs-
sonar leikfimiskennara er Ijóst dæmi
þess, hversu vel því ferst framsóknin.
Að karlmönnum vorum, er við
fimleika fást, ólöstuðum, tjáir eigi
að neita því, að stúlkurnar, sem þátt
H i n ástæðan er sú, að menn
álíta, að endurlausnarverk Krists heimti,
að alveg sérstök áherzla sé lögð á guð-
legu hliðina. Friðþægingin sé öll undir
því komin, að Kristur hati verið fy rs t
og faemst guðleg vera, þv/ að eins
og þegar hefir verið bent á, þá er það
eitt af meginatriðum hinnar katólsk-
lútersku friðþægingarkenningar, að sekt
mannkynsins við guð, sem bæta þurfi
fyrir, sé svo óendanlega mikil, að eng-
inn nema guð sjálfur geti bætt fyrir
hana svo að kröfum guðs sé fullnægt.
Þess vegna kemur jafnvel fyrir, að
menn láta sér annað eins og það um
munn fara á prédikunarstólnum, að
» g u ð hafi verið krossfestur«,
að » g u ð hafi d á i ð « . En slíkt tal
er e k k i kristilegt og e k k i biblíu-
legt, heldur af heiðinglegri rót runnið.
Þetta gerðu góðir kristnir menn vel
að athuga. Eins og s/nt var fram á
í síðustu hugleiðingu minni, ber enga
nauðsyn til þess vegna endurlausnar-
verksins að draga fjöður yfir það, að
Jesús hafi verið sannur maður. Jesús
v a r sannur og fullkominn maður, svo
sannur og svo fullkominn, að þar hefir
mannlegt eðli komið fram hér á jörðu
í sannastri og fullkomnastri mynd sem
hann var. Hann var ekki að eins maður,
heldur maður búinn öllum þeim mann-
kostum í ríkasta mæli, sem pr/tt geta
þroskaðan, mannlegan sjálfstakling.
»Að neita því [að Jesús hafi verið
maður] segir R. Seeberg, aðalforingi
í h a 1 d s stefnunnar meðal þyzkra guð-
fræðinga, það er sama sem að reka
steyttan hnefann framan í allar hinar
sögulegu frumheimildir að lífi hans og
er blátt áfram óbiblíulegt«. Því fer
svo fjarri, að ástæða só til að draga
úr því, að Jesús hafi verið maður, að
miklu fremur mætti telja það einn
höfuðþátt tignar hans, að hann var
tóku í Iðunnar-fimleikasýningunni í
gær, taka þeim áreiðanlega fram í
tvennu: samtakavissu og hreyjingar-
jegurð, þessum aJa/ímerkjum góðrar
leikfimi.
Það var sérstök ánægja að horfa
á, hversu hiklaust og festulega þær
létu að skipunum kennara síns. Og
þá eigi síður hitt, hversu afbragðs-
liprar og fagrar voru hreyfingar sumra
þeirra, hvort heldur var í frjálsum
æfingum eða stökkum. — Enda
kunnu áhorfendur að meta, því að
fágæt eru jafn-ákveðin lófatök við
fimleikasýningar og í gærkvöldi.
En hvað segir nú allur sá kvenna-
hópur, er var þarna í gær og horjði
ál Eg á bágt með að trúa því, að
þær hafi eigi langað til að gera meira
en horja á. Eg á bágt með að trúa
öðru en að þær hafi hugsað með
sjálfum sér: Gaman væri nú að vera
með. Gaman væri að temja sér fim-
leika, eins og þessar vinkonur okkar
hafa gert!
En væri þá úr vegi að gera meira
en láta lenda við hugsanir einar ? —
Væri úr vegi að reyna að verða með ?
Ungmennafélagið Iðunn hefir riðið
á vaðið. En hvernig væri nú fyrír
yður, aðrar yngismeyjar höfuðstað-
arins, að feta í fótspor þeirra?
Eg held það væri hyggilegt, hvern-
ig sem á málið er litið, og ef til
vill eigi sízt frá því sjónarmiði, að
sá dagnr kynni að renna upp, að
piltarnir, sem ykkur lízt á, mundu
fult eins mikið líta á yfirburði kven-
legrar fegurðar, sem iþrótta- eða
fimleikaiðkun veitir, eins og dásnotr-
ar snoppur á leikfimisvana líkama 1
í gær voru stúlkurnar, sem unnu
sér fimleikahróður ein tylft.
Hvað verða þær margar næsta ár,
og hvað margar eftir 10 ár?
Hvenær sjáum vér kvennatylftina
í öðru veldi sýna fimleika úti á
íþróttavelli?
r. í.
-----------------------
maður; því að hann er að róttu lagi
eini alsanni maðurinn, sem lifað hefir
hér á jörðu.
Svo mikil er »fegurð« þessa satina
og fullbomna manns, svo miklum »yndis-
leik erútheltyfirvarirhans«,svo dásam
leg eru verkin hans, svo óviðjafnanleg
óll framkoma hans, að samróma vitnis
burður allra þeirra sem kyntust hon-
um bezt verður þessi : maðurinn Jesús
er sonur hins lifanda guðs.
Jesús hafði ekki sagt þeim það læri
sveinum sínum þarna hjá Sesareu Fil-
ippi, þar sem þessi vitnisburðui um
hann hljómaði í fyrsta skifti af læri-
sveins vörum. Jesus hafði ekki byrjað
á því að ganga fram fyrir fólkið og
segja : »Eg er sonur guðs ! Því verðið
þér fyrst og fremst statt og stöðugt að
trúa, ef eg á að geta hjálpað yður. Eg
get engin mök átt við yður nema þér
trúið þessu. Það er skilyrði fyrir að
eg geti starfað á meðal yðar og þér
getið blátt áfram ekki orðið sáluhólpn
ir nema þór trúið því«. Á þessa leið
tala /msir af þjónum hans á vorum
dögum, eu Jesús sjálfur talaði ekki á
þessa leið. Hann talaði við mennina
um guðs ríkið, hvernig þeir gætu þar
inn komist og hve eftirsóknarvert það
væri; hann talaði við þá um föðurinn
algóða á himnum, sem engu barna sinna
gleymir og þráir af öllu sínu hjarta
að lykja þau óll í faðmi sínum, breiða
blessunarvængi sína yfir þau, hlúa að
þeim, líkna þeim, fyrirgefa þeim, hugga
þau, gleðja þau. En skoðanir mann-
anna á sjálfam sér lét hann sig litlu
skifta; hann lofaði þeim að myndast
og þróast í næði með vaxandi við-
kynningu. Máttug orð, lífsins og and-
ans orð, framgengu af vörum hans alt
til hinstu stundar, en játningar samdi
hann ekki, nöfn og titla hirti hann
ekki um áJafnvel þá er ríki ungling-
Stærsta orgel heimsins.
Það er ekki ýkjalangt siðan orgel með
50 röddnm var talið mikið fnrðnverk og
það var það í raun og vern, þvi til þess
að byggja slíbt orgel þnrfti að minsta
kosti meira en eitt ár, en á síðari timnm
eru orgel með 100 röddnm að vísn ekki
viða til en þó ekki sjaldgæf. Á sýning-
nnni i St. Louis 1904 var sýnt orgel með
»140 speaking Stops« og nálægt 10 þúsund
pipnm og var það álitið að vera hið
langstærsta orgel er bygt hafði verið til
þess tíma, en Ameriknmenn, sem ekki ern
vanir að leggja yfirburði varnings sins
yfir varning annara þjóða i lágina, töldu
í þessum »140 speaking Stops« ýms auka-
atriði, sem ekbi áttu neitt skylt við óvenjn-
lega stærð og fullkomleika orgelsins, sizt
svo, að það réttlætti staðhæfingu þeirra
um það, að það væri stærsta orgel beims-
ins. Aftur á móti hafa tnargir haldið þvi
fram, að orgelið i þrenningarkirkjunni i
Libau, með 131 röddnm, bygt 1885 (Eisen-
berg), hafi veriö nokkrn stærra.
Hér sknlu talin nokknr hin stærstu
hljóðfæri (orgel) sem bygð hafa verið á
siðastl. 50 árum (nafn smiðsins og bygg-
ingarárið er tilfært i svignm):
Orgelið i dómkirkjunni i Win, með 100
röddnm, ísiðar með 107 röddnm
(Walker/l856).
— i St. Snlpice-kirkjnnni i Paris m.
100 röddum (Cavaillé-Coll,_1862).
— i Nikuláskirkjnnni i Hamborg m.
101 rödd (Röver, 1891).
— i Albertshöllinni í Lundúnnm m.
110 röddnm (Willis, 1871).
— i dómkirkjnnni í Riga með 124
röddnm (Walker, 1883).
— í ráðhöllinni i Sydney með 126
röddnm (Hill & Sons).
— í ráðhöilinni í Chicago með 109
röddnm (Rosevelt, 1891).
— i dómkirkjunni i Berlín með 113
röddnm (Saner, 1904)
— i Skt. Mariukirkjunni i Keveiaar
með 120 röddnm (Seifert, 1907).
— i dómkirkjnnni i Magdeborg með
100 röddum (Röver, 1906).
— i Reinholdskirkjnnni 1 Dortsmund
með 105 röddnm (Walker, 1909).
— i Skt. Michaeliskirkjunni i Ham-
borgm. 163 röddum (Walker,1909).
Hið siðastnefnda er þvi nú sem stendnr
lang-stærsta orgel heimsins; orgelið sem
var i kirkjunni næst á undan þessn, var
bygt 1770 (Hildebrand), með 68 röddnrn,
en það fórst i kirkjubrunanum 3. júli
1906. Auglýsingar um að gera tilboð f
smiði á nýu orgeli kom út 6. febr. 1908
og gerðn þessir orgelsmiðir tilboð:
Walker, Steiumeyer, Schlag & Söhne,
Voit, Jemlich, Markussen og Rotber.
Hanstið 1908 var tilboði Walkers tekið
og lank hann við orgelsmiðið siðastl.
haust. Eina og áðnr er sagt, er þetta
orgei með 163 röddnm, 12100 plpum, 5
urinn kallaði Jesúm »meistarann góða«,
vísaði bann því á bug með orðunum :
»Enginn er góður nema guð einn«. En
þegar svo vitnisburðurinn hljómaði af
vörum Péturs hjá Sesarea Filippí, þá
gladdist frelsarinn, því að þessi játn
ing var homim sötinun þess, að nú
væri ljós guðs opinberunar tekið að
skína í hjarta lærisveinsins. Og ekki
löngu seinna staðfesti hann sjálfur með
eiði þessa játningu lærisveinsins síns
frammi fyrir hinu mikla ráði, þótt hann
vissi, að hann tefldi lífi sínu með því
í opinn dauðann.
Sonur g u ð s, íonur h i n s 1 i f-
a n d a g u ð s ! Svo hljóðar vitnisburð-
ur trúarinnar um Jesúm og þann vit-
nisburð hefir Jesús sjálfur tekið gildan.
Sonur guðs, sonur hins lifanda guðs!
svo hefir vitnisburðurinn hljómað f
kristinni kirkju alt til þessa dags og
svo mun hann hljóma meðan nokkur
sála játar Jesú nafn á þessari jörðu.
Hjá því getur blátt áfram ekki farið.
Hversvegna? Ekki af því, að Pétur
varð til þess að orða játningu sína á
þessa leið, og ekki heldur af þv/, að
Tesús sjálfur lagði eið út á það, að
hún væri rétt, heldur af því, að ekk
ert heiti annað samsvarar til fulls
myndinni af manninum Jesú, sem vér
eigum málaða í guðspjöllunum með svo
óviðjafnanlegum sannleiks-einkennum
hvar sem á hana er litið, og af því að
ekkert heiti samsvarar betur guðlegri
d/rð hins innra manns, sem við oss
blasir hvenær og hvar som frelsarinn
gefur oss tiiefni til að skygnast inn í
krystalshreina, guðfylta sálu sína.
En þá kem eg að þeirri meginspurn-
ingu, sem alt sn/st að síðustu um:
Hvað merkir þetta tignarheiti »g u ð s
s o n u r« þar sem það er sett í samband
við manninn Jesúm? Hvaða merkingu
er mér heimilt að leggja í þenna veg-
manaaler og pedal. Breidd orgelsins er
16,3 metrar eða 26 álnir, hér nm bil eins
og hálfnr mentaskóiinn er á lengd, en
hann er 53 álnir. Á dýptina er orgelið
7,4 metrar eða 11s/, al., en á hæð 17,6
metrar eða nær 28 álnir, eins og frá jörð og
npp i miðja úrskífnna á dómkirkjuturnin-
um (tnrninn er alls 833 álnir frá jörð).
Til samanburðar má geta þess, að dóm-
kirkjan hér er að innanmáli, þegar kór
og forkirkja eru nndanskilin, 32 álnir á
lengd milli gafia, 165/8 al. á breidd niðri
og á hæð tæpar 11 álnir frá gólfi undir
efri bita. Stæði orgel þetta hér i dóm-
kirkjugólfinn langsetis, yrði að eins góður
gangur kring um það, en það tæki á
hæðina 7 álnir upp fyrir mæni kirkjunnar.
Rúmið leyfir ekki nákvæma lýsingu á
þe8sn afar-stórfelda og fjölbreytta orgeli,
en þó má geta þess að öll er byggingin
engu siður nákvæm og smáger i einstök-
um atriðum en hún er stórfeld i heild
sinni.
Organistinn, Bem á að handleika þetta
mikla bákn, heitir Alfred Sittard og sagði
hann fyrir um byggingu þess og var
Walkers önnur bönd á meðan á verkinu
stóð; hann er talinn framúrskarandi snill-
ingnr, eins og hann á kyn til.
Orgelið er bygt i 5 lofta bæð (Etager)-
i sambandi við það eru 2 rafmagns-vind-
þeytivélar (Walkers) er senda frá sér 95
teningsmetra af vindi á hverri minútu með
200 m. m. þrýstingi. Vindleiðslurnar eru
til samans 60 kílómetrar á lengd; væru
þær settar saman hver fram af annari I
e i n a leiðslu, mundi hún ná alia leið frá
Reykjavík austur að Ölfusárbrú, en tvö-
föld upp að Kolviðarhól.
Hver manual (en þeir eru eins og áður
nr 8agt 5) svo og pedalen eru fjölbreytt og
fnllkomið orgel hvert út af fyrir sig, þannig,
að þó ekki væri leikið á annað en t. d.
pedalen einan, væri hægt að nota hann
sem sem fullkomið og í alla staði full-
nægjandi orgel, því í honum eru 38
raddir með alt frá 1’ til 32’ röddum,
þannig niðurskipuðim:
P e d a 1.
1. Orossprinzipalbass 32’. — 2. Gross-
gedachtbass 32’. — 3. Prinzipalbass 16’. —
4. Gemshornbass 16’. — 5. Flötenbass 16’.
— 6. Kontrabags 16’. — 7. Salizetbass 17r
(Sw. IV). — 8. Geigenbass 16’ (Sw. IV).
— 9. Subbass I. 16’. — 10. Subbass II.
16’ (Sw. IV). — 11. Gedachtbass 16’. —
12. Rohrflöte 16’ (Sw. III). — 13. Prinzi-
pal 8’ (Sw. III). — 14. Oktave 8’ — 15.
Cello 8’. — 16. Bassflöte 8’ (Sw. III). —
17. Geigenbass I. 8’ (Sw. IV). — 18. Ge-
dacht 8’ (Sw. IV). — 19. Rohrquinte 10’/a’.
— 20. Terz 6s/5’. — 21. Quinte ð’/s’ (8w.
IV). — 22.Te.z3V/. - 23. Septime 22/,’.
— 24. Oktave 4’. — 25. Vioiine 4’. —
26. Choralbass 4’. — 27. Oktave 2’. —
28. Salizet 2’. — 29. Flacbflnte l’. —
30. Kornett 16’, 4 f. (Sw. IV). — 31.
Mixtur 6 f. — 32 Bombarde 32’. — 33.
Basstnba 16’. — 34. Posaune 16’ — 35.
Tuba 8’. — 36. Trompete 8’. — 37.Kiarine
4’. — 38. Horn 4’ (Sw. IV).
I öllu orgelinn eru fjórar 32’ rsddir,
tnttugu og sjö 16’ o. s. frv. alt niður í
2’ og 1’ og nokkurra þar í milli (t. d.
l’/7’,.l3/s’ 0 s. frv.), þrjú klnkkuspil og
margfaldir bjöllntónar.yfir höfuð allskonar
hlióðbreytingar, a!t frá hinum veikasta
liafby Igju-nið (unda maris) til hinua sterk-
pstu hásúnuhljóma.
Jón Pálsson.
samlega vitnisbarð trúarinnar eða
hvernig getur þetta tvent farið saman
»maðurinn Jesús Kristur« og »sonur
hitis lifanda guðs«? Hér vandast mál-
ið, hér skiftast skoðanirtiar, þetta hefir
um aldaraðir valdið þeim hinum grát-
lega ágreinittgi innan kristninnar, er
hefir unnið kristninni meira tjóti og
obætanlegra en allar ofsóknir og allar
árásir í sameiningu, sem yfir hana hafa
dunið frá upphafi fram a þenna dag.
Hver er þá merking þessa nafns
»guðs sonur« í heilagri ritningu? Hér
verð eg að biðja menn að hafa það
hugfast, hve merkingar nafna og orða
eru breytingum uudirorpnar. Ollum
almenniugi hættir til að ganga að þvf
vísu, að hvert orð í ritningunni hafi
nákvæmlega þa merkingu, sem hann
hefir nú einu sinni vatiist og leggur í
það, er hann tekur sér það í munn.
Svo er þá og farið rtafninu »guðs son-
ur« eins og þáð er viðhaft um Jesúm.
Almenningur setur það óðara í sam-
band við hina kirkjulegu kenningu
um Jesúm og hygst að finna hana alla
fólgna í þessu nafni. En þetta er mis-
skilningur. Eftir því sem eg frekast
fæ séð hefir þetta nafn, eins og. ritn-
ingin notar það um Jesúm, í sér fólgið
fæst af því, sem hiu kirkjulega kenn-
ing hefir viljað láta það tákna, sízt af
öllu þá merkinguna, sem algengust er
í meðvitund trúaðs almennings, að
Jesús hafi ekki átt neinn jarðneskan
föður, en verið getinn yfirnáttúrlega,
þótt sú hugsun gægist fram sem sk/r-
ing á guðssonerninu á tveim stöðum f
N/ja testamentinu (Lúk. 1, 34—35 og
Matt. 1, 18), sem báðir verða að tel-
jast vafasamir af ástæðum sem ekki
skal frekar farið út í hér. Nafnið
guðssonur er annars i ritningunni not>-
að í /msum merkingum. í Gamla
testamentinu er það t. d. notað um