Ísafold - 02.07.1913, Blaðsíða 1
Kemur út tvisvar
í viku. Verð árg.
4kr., erlendisö kr.
eða 1£ dollar; horg-
ist fyrir miðjan júíí
erlendis fyrirfram.
Lausasala ða.eint.
AFOLD
Uppsögn (skrifl.)
bundin við áramót,
er ógild nemá kom-
in só til útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
só kaupandi skuld-
laus við blaðið.
ísafoldarprentsmiðja.
Ritstjóri : Ólafus> Björrasson.
Talsími 48.
XXXX. árg.
Reykjavík, miðvikudaginn 2 júlí 1913.
53. tölublað
I. O. O F. ^4749.
AlþýðuféLbókasafn Templaras. 8 kl. 7-9.
AugnlsekninR ókeypið i Lækjarg. 2 mvd. 2—3
-Borgarstjóraskrifatofan opin virka daga 10—3
Bæjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 4—7
Bsejargjaldkerinn Laugav. 11 kl. 12—8 og 5—7
Eyrna- nef- halslækn. ók. Pósth.str.llA fid. 2-8
Íslandsbanki opinn 10—2»/i og 5'/t—1.
K.P.TJ.M. Lestrar- og skrifstofa 8 árd.—10 siod.
Alm. fundir fid. og sd. 8'/i siod.
Landakotskirkja. GuTisþj. 9 og 8 á helgum.
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 11-2»/!, 5'/i—6>/i. Bankastj. 12-2
Landsbókasafn 12—3 og 5—8. Útlán 1—8.
Landsbúnaðarfálagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsféhirðir 10—2 og 5—6.
Landsskialasafnio hvern virkan dag kl. 12—2
Landssiminn opinn daglangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 1—1.
Lækning ðkeypis Þingh.str.23 þd.ogfsd. 12—1
Náttúrugripasafnið opio l'/s—2'/i a aunnud.
Samábyrgð Islands 10—12 og d—6.
Stjórnarraosskrifstofurnar opnar 10—í dagl.
Talsimi Heykjavikur P6sth.3 opinn daglnngt
(8—10) virka daga helga daga 10—9.
Tannlækning ókeypisPósth.str. HBmd. 11—12
Vifiistaoahælio. Heimsóki.a,rtimi 12—1
Þjóðmenjasafnið opið á hverjum degi 12—2.
Nýja Bió
sýnir miðvikudag, fimtudag og föstudag
(virka daga kl. 8V2 og 9V2
sunndaga kl. 6, 7, 8 og 9)
Vesalingarnip.
(Hinir ógæfusömu).
Mesta aðsóknarleikrit heimsins.
2. þáttur: Galeiðuþrællinn Wgarstjóri.
Langardag 5. júli og næstu kvöld verður
sýndnr 3. þáttur:
Cosette, fósturdóttir galeiðuþrælsins.
Verð aðgöngumiða sama og áður.
Sigíús Blöndahl
Rödingsmarkt 57, Hamburg 11.
Inn- & útfiutningsverzlun.
Ifmboðsverzlun.
Símsk. Blöndahl. — Hamburg.
Ofna og eldavélar
selur
Kristján Þorgrímsson.
Minningarsjóður
Björns Jónssonar.
Tekið móti gjöfum í skrifstofu og
bókverzlun ísafoldar, pappírsverzlun-
inni Björn Kristjánsson og verzlun
Tóns frá Vaðnesi á Laugavegi.
Nýjar bækur:
Ljósaskifti,
ljóðabálkur um kristnitökuna áíslandi,
eftir Guðmund Guðmundsson skáld.
Verð .90.
Friður á jörðu,
eftir Guðmund Guðmundsson skáld.
2. útgáfa. Verð 0.75.
Hví s'ser þú mig?
Erindi Haralds Níelssonar prófessors
um dularfull fyrirbrigði.
Verð 0.40.
Fást í bókverzlununum.
Þeir kaupendur
ISAFOLDAR
hér í bænum, sem skift hafa um heim-
ili, eru beðnir að láta þess getið, sem
allra fyrst, í afgreiðslu blaðsins, svo
þeir fái blaðið með skilum.
Alþingi.
—*-«-»-—
Þingið sett.
. 1—..».. „—
Alþingi var sett í gær. Gengu
þingmenn fyrst til kirkju, eins og
venja er til, og steig þar í stólinn
síra Kristinn Danielsson prófastur og
og hafði hann valið sér að texta:
Matth. 12. kap., 31.—32. v., er svo
hljóðar:
Þess vegna segi eg yður, að sérhver
synd og lastmæli mun verða fyrirgefið
mönnunum, en lastmæli gegn andan-
um mun eigi verða fyrirgefið.
Og hver sem mælir orð gegn manns-
ins syni, honum mun verða fyrirgefið,
en hver sem talar gegn heilögum anda,
honum mun eigi verða fyrirgefið, hvorki
í þessum heimi, nó heldur hinum til-
komanda.
Þvínæst söfnuðust þingmenn sam-
an í neðrideildarsal alþingis. Ráð-
herra las upp venjulegt konungs-bréf
um setning alþ. og bætti því við, að
konungur hefði beðið sig flytja alþingi
kveðju sina og óskir um heillavæn-
legt starf þingsins landi og þjóð til
gagns og góðs. Stóð þá upp Sig.
Stefdnsson þingm. ísafjarðar og bað
konung lengi lifa, en þingmenn tóku
undir með níföldu húrrahrópi.
Þá gekk í forsæti aldursforsetinn
Júlíus Havsteen. Lét hann fyrst prófa
kjörbréf nýkosnu þingmannanna og
reyndist ekkert athugavert við þau.
Því næst var kosinn forseti samein.
þings, og hlaut kosningu
Jón Magnússon,
þingm. Vestmanneyinga með 20 atkv.
Lárus H. Bjarnason þingm. Reyk-
víkinga hlaut 18 atkv., en 2 seðlar
auðir.
Hinn nýi forseti lét það vera sitt
fyrsta verk i forsetastól að minnast
þriggja þingmanna, er látist hafa sið-
an á þingi í fyrra, þeirra Björns
)ónssonar, Jens Pnlssonar og Jóns
Jónssonar frá Múla. Hlýddi þing-
heimur standandi á þau minningar-
orð.
Þessu næst var kosinn varaforseti
í sameinuðu þingi, síra Si%. Stefáns-
son með 20 atkv. Eiríkur Briem
hlaut 7 atkv.,r5 L.'H. B. 2, en 10
seðlar voru auðir. Skrifarar í samein.
þingi voru kjörnir Jóh. Jóhannesson
með 22 atkv. og Olafur Briem með
19 atkv.
Þá var kosin kjörbréfanefnd og
hlutu kosningu Björn Þorláksson,
Guðjón Guðlaugsson, Jóh. Jóhannes-
son, Kristján Jónsson og Ólafur
Briem, allir með 17—18 atkv.
Loks var Hákon Kristófersson kos-
inn til Efri-deildar með 19 atkv., en
Magnús Kristjánsson hlaut 18.
í neðri deild var forseti kjörinn
Magnús Aurtrésson
þingm. Mýramanna með 15 atkv.
Jón Ólafsson hlaut 8, en 2 seðlar
auðir. Fyrri varaforseti varð Jón Ól.
með 15; atkv, og annar varaforseti
dr. Valtýr með 13 atkv. Skrifarar
Eggert Pálssdn og Jón Jónsson.
Deildarforsetar
alþingis
1913.
Magnús Andrésson
forsetí neðri deildar.
Stefán Stefánsson
forseti efri deildar.
.
—- ' Jk 1
4
ífá*-.. ,_.........: ..„_,.,.........
í eýri deild var l.jörinn forseti
Stefán Stefánsson
4. konungkj. með 11 atkv., en Júl.
Havsteen hlaut 2, 1 seðili auður;
varaforseti Guðjón Guðlaugsson með
7 atkv. og 2. varaforseti Einar Jóns-
son þingm. Norðmýlinga með 8 at-
kvæðum. Skrifarar Björn Þorláks-
son og Steingrímur Jónsson.
Var þar með lokið embættism.-
kosningu þingsins.
Skrifstofustjóri þingsins er ráðinn
Halldór Daníelsson yfirdómari.
Flokkíiskiftlngr.
Við kosningarnar í gær riðluðust
gömlu flokkarnir Heimastj. og Sjálf-
stæðisfl. algerlega. Aðalkappið var
um forsetakosninguna i sam. þingi.
Þykjast menn vita, að atkvæði þau,
er L. H. B. fekk, hafi vcrið 8 frá
gömlum Sjálfstæðism., en 10 frá
gömlum Heimastj.mönnum, og að
kosningu J. M. staðið einir 5 gamlir
Sjálfst.m. og þá 15 gamlir Heima-
stjórnarm.
Hvað annars verður um flokkaskift-
ingu í þinginu er ókleift að segja að
svo stöddu. Sagt er, að ráðherra og
ýmsir með honum vilji halda uppi
Sambandsflokknum frá siðasta þingi,
en hversu margir þeir verða, er á
þá sveif hallast, er eigi hægt um
að vita nú. Hitt mun rétt,
að 10 gamlir Heimastjórnarmenn
hafa tekið si^ út úr og mynduðu
flokk út af fyrir sig í kosningunum.
Það eru: Eggert Pálsson, Einar Jóns-
son þm.Rang., Eiríkur Briem, Guðm.
Eggerz, Halldór Steinsson, Jón Jóns-
son sagnfr., Jón Olafsson, Júlíus
Havsteen, Lárus H. Bjarnason og
Stefán Stefánsson frá Fagraskógi.
Þessir 10 voru það, er veittu L. H.
B. fylgi til forsetamensku í samein-
uðu þingi.
Þá hafa 7 Sjálfstæðismenn mynd-
að flokk með sér, er heldur saman
um kosningar, og eru það: Benedikt
Sveinsson, Bjarni Jónsson, Björn
Kristjánsson, Hákon Kristófersson,
Kristinn Daníelsson, Skúli Thorodd-
sen og Þorleifur Jónsson. Þeir munu
kosið hafa L. H. B. forseta samein.
þings.
Ófriður hafinn milli Balkan-bandaþjóða.
Khöfn, 1. júlí 1913
Búlgarar hafa byrjað ófrið gegn Orikkjum og
Serbum fyrirvaralaust. Snarpar orustur nálægt Yskub.
Eins og þruma úr heiðskíru lofti koma þessi afar-óvæntu ófriðar-
tíðindi rétt eftir að bandaþjóðir eru búnar að taka miðlunarboðum
Rússakeisara.
Ótrúlegt mjög, að stórveldin láti þessi nýju styrjaldar-ósköp við
gangasr — eftir öll stóru orðin þeirra.
Þá er og á döfinni að stofna
bændaflokk, eins og getið var
hér í blaðinu i vetur, og kvað fæð-
ingarhríðin standa þessa dagana.
Geta þeir þá orðið 4 flokkarnir í
þinginu — auk flokksleysingja. —
Sjálfstæðisfl., Heimastj.fl., Sambands-
fl. og Bændaflokkur.
Flokkar segjum vér, en ætti raun-
ar heldur að vera: flokka-nöýn, með-
an ekki er til annað en ramminn,
meðan stejna þeirra er með öllu
ómörkuð.
Um steýnuna verður að fá greinar-
gerð áður en stofnað er til fylgis eða
andstöðu, hvort heldur er í blöðum
eða meðal alþýðu.
Á riöfnunum ætti enginn að láta
teyma sig.
Minning Björns Jónssonar.
Andvari er um það leyti að koma
út. Fiytur hann mynd af Birni
Jónssyni og ítarlega æfisögu hans
eftip Einar Hjörleifsson.
íslandsbanki.
Aðalfundur hans er haldinn í dag.
Frá þessum mánaðamótum lætur
Emil Schou af bankastjórastörfum.
Siglir hann á Botniu næst og mun
ætla að dveljast um hríð á Norður-
Englandi sér til heilsubótar. Banka-
stjórar verða áfram Sighvatur Bjarna-
son og Tofte, jafnir að völdum, og,
eftir því sem sagan segir, þótt ótrú-
leg sé, verður Kristján Jónsson þriðji
bankastjórinn (sbr. greinina Otrúleg
ráðstófun hér í blaðinu).
Ötrúleg ráðstöfun.
Sú saga gekk hér í bæ í gær, að
búið væri að> gera Kristján Jónsson
háyfirdómara að þriðja bankastjóra
íslandsbanka fyrst um sinn, setja
hann í stöðu þá, er ráðherra H.
Hafstein hefir haft orlof frá siðast-
liðið ár og heflr enn. Fylgdi það
með, að þessi ráðstöfun hefði gerð
verið af erlendu bankaráðsmönnun-
um 3 og ráðherra, að fornspurðum
íslenzku bankaráðs-mönnunum, unz
þeim í fyrradag hafi verið tilkynt
að svona ætti þetta að vera, svo
væri urskurðað af meiri hluta banka-
ráðsins. Þessi einkennilega ráðstöf-
un kvað eiga að verða heyrinkunn
á aðalfundi íslandsbanka í dag.
Þessi saga er ein af þeim, sem
allir er heyra, svara til um: Þetta
er ekki satt! Þetta er óhugsandi!
Þetta hlýtur að vera tilbúningur!
Svo ótrúlegt finst hverjum manni
það og frámunalega óviðkunnanlegt,
að æðsti dómari landsins gerist undir-
tyllubankastjóri í prívatbanka, við
hliðina á háyfirdómaraembættinu.
Sú skoðun er með réttu að ryðja
sér æ meira rúms með þjóðinni, að
dómarar alment eigi engin annarleg
störf að. hafa á hendi.
Hvað þá heldur æðsti dómari
landsins! Að hann taki að sér svo
háttað starf, sem hér er um að tefla,
við einstakra manna bankastofnun,
er svo og svo oft þarf að leita dóm-
stólsins, sem hann er æðsti maður
í — það nær ekki neinni átt!