Ísafold - 27.09.1913, Blaðsíða 1

Ísafold - 27.09.1913, Blaðsíða 1
Kemur út tvisvar í viku. Verð árg. 4 kr., erlendis 5 kr. eða l^dollar; borg- ist fyrir núðjan júlí erlendis fyrirfram. Lausasala 5 a. eint. ISAFOLD ísafoldarprentsmiðja. Ritstjóri: Ólafup Björnsson. Talsími 48. Uppsögn (skrifl.) bundin við áramót, | er ógild n ema kom- in só til útgefanda fyrir 1. oktbr. og só kaupandi skuld- laus við blaðið. XXXX. árg. Reykjavík, laugardaginn 27. sept. 1913. 77. tölublað I. O. O F- 941039.______________________ Alþýðufél.bókasafn Templaraa. 8 kl. 7—9- Angnlœkninj? ókeypis i Lækjarg. 2 mvd. 3—3 Borgarstjóraskrifstofan opin virka daga 1 > -8 Bæjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 1 -7 Bæjargjaldkerinn Laufásv. B kl. 12—8 og 5^*7 fiyrna- nef- hAlalækn. ók. PÓBth.str. 14A fi*7 2—8 íslandsbanki opinn 10—2*/t og 6»/t—7. K.F.U.M. Lestrar-og akrifstofa 8árd.—10 oíöd. Alm. fundir fid. og sd. 8l/t slbd. Landakotskirkja. önbsþj. 9 og 6 A helgom. Landakotsspítali f. sjákravitj. 11—1. Landsbankinn H-21/*, Bl/t—6'/*. Bankastj. 12-2 Landsbókasafn 12—3 og 6—8. Útlán 1—8 Landsbúnaðarfólagsskrifstofan opin frá 32—2 Landsféhirbir 10—2 og B—6. Landsskialasafnib hvern virkan dag kl. 12 -2 Landssiminn opinn daglangt (8—9) virka daga helga daga 10—12 og 4—7. Lækning ókeypis Þingh.str. 23 þd.ogfsd.!* -1 Náttúrugripasafnib opib l*/t—2*/t á sunnud. Samábyrgb Islands 10—12 og 4—8.^ Stjórnarrábsskrifstofurnar opnar 10—4 dagl. Talsími Reykjavikur Pósth.3 opinn daglangt (8—10) virka daga helga daga 10—9. Tannlækning ókeypis Pósth.str. 14B md. 11 —12 Yifilstabahælib. HeimsókLartimi 12—1 Þjóbmenjasafnib opib á hverjum degi 12—2. Nýja Bió sýnir i kvöld og næstu kvöld: Flótta Dr. Gar-el-Hama. Áhrifamikill sjónleikur í 50 atriðum. Norræn listmynd. Menn eru beðnir að athuga að þessi mynd er alt cnnur en sú, sem sýnd hefir verið áður hér í bænum með svipuðu nafni. JTlunid efíir Tlam Tlam. Reykið Egypskar Cigarettur frá A. G. Cousie &. Co, Kairo; þær eru óefað bragðbeztar og minst skað- legar. Sérstaklega skal eg leyfa mér að mæla með: Prince of Waíes, Ttlandiaíe og Tlr. 3. Þessar tegundir, ásamt ýmsum fleir- um, fást í tóbaksverzlun C& JZavi. Gerist kaupendur i Isafoldar nú við ársfjórðungaskiftin — 1. október — Verð til ársloka að eins 1 króna. Reykjavik Biograftheater 26., 27., 28. og 29. sept: Börn hershöfðingjans. (Paladstheatrets Aabningsprogram). sjónleikur í 3 þáttum eftir Urban Gad Aðalhlutv.: Frú Asta Nielsen Gad. Erl. simfregnir. Khöfn 26. sept. 1913 Nýjar róstur á Balkanskaga. Uppreisn f löndam Serba og Albaniu. Búigarar róa undir. Serbar vígbúast. Svo virðist, sem Balkanskagi í lengstu lög ætli að bera nafn með rentu: Óróahorn Evrópu. Ekki ólíklegt, að hér sé enn að draga upp óeirðarbliku, sem úr geti orðið verulegt stórviðri af nýju. Nýjar kosningar. 1. Stjórnarskrárfrumvarp það, er sam- þykt var á þingi í sumar færir oss nýjar kosninqar. Sitt af hverju hefir verið fundið að þessu frumvarpi. Þeir sem ekki hafa haft annað öt á það að setja, hafa fundið sér það til, að ófært væri að nota stjórnarskrárbreyting til þess að knýja fram nýjar kosn- ingar. Isafold hélt því fram í sumar, að eins og allar sakir stæðu væri brýn nauðsyn að rjúfa þing — óbúandi fyrir nokkura stjórn við þingið, eins og það er nú. En þar var jafnframt haldið fram, að nota bæri tækifærið um leið til þess að fá framgengt hinum óhjákvæmilegustu breytingum á stjórnarskránni, sem svo að segja öll þjóðin heimtar einum munni. Þetta hefir farið eins og Isafold taldi réttast. Hvorttveggja er nú fengið: pinqrof og brýnar og hentug- ar stjórnarskrárbreytingar. Að vísu er það svo um stjórnar- skrárbreytinguna, að nærri hver mað- ur telur sér skylt að finna einhvern »galla á gjöf Njarðar*. En svo mun það jafnan verða og tjáir eigi um það að fást. í aðalat- riðunum felur stjórnarskráin, eins og þingið gekk frá henni, í sér þær breytingar, sem tíminn krefst. Kemur því eigi annað til mála en að halda fast við að samþykkja hana af nýju. Um það búumst vér eigi heldur við, að verði neinn ágreiningur við kosningar þær, er i hönd fara. Á stjórnarskrármálinu munu kosn- ingarnar því eigi velta, ef að líkind- um ræður, heldur öðrum málum. Sambandsmálinu ? Naumast búumst vér heldur við því, að það komi til verulegra greina. Vér þykjumst vita, að þjóðinni sé alvara með stefnu þá, er upp var tekin í vetur, er »grútinn< svo nefnda bar að garði — að láta nú sambands- málið, þ. e. samningatilraunir við Dani hvíla sig alveg um hríð. Því að eins að svo óliklega færi, að fitj- að væri upp á nýjum samninga- tilraunum við Dani af vorri hálfu, kemur til þess að taka afstöðu til þess máls. En slik uppáfitjun virð- ist oss meira en ólíkleg, eftir útreið þá, er Danir veittu framréttri hönd vorri í fyrra. Og vér Uppkastsandstæðingar, sem í fyrra teygðum oss svo laíígt, sem oss var unt, til þess að binda enda á sambandsdeiluna — vér erum að sjálfsögðu eigi lengur bundnir við þau tilboð. Úr því að eigi var hægt að fá Dani til þess að ganga að þeim samn- ingum, sem meginþorri þjóðarinnar áreiðanlega stóð bak við þá, er eigi nema eitt fyrir oss að gera: að halda oss við markið frá 1908 og 1909 og bíða átekta, unz hinir dönsku bræð- ur vorir vaxa svo að mannviti og gæðum, að þeir af fúsum vilja við- urkenna réttmæti þeirra þjóðarsjálf- stæðiskrafa, sem þá voru gerðar. En þótt sambandsmálið sé lagt á hilluna, fer þvi fjarri, að sjálfstæðis- mál vor eigi við það sammerkt. Svo eru margar taugar í sjálfstæðis- máli voru, að þær gægjast fram alt- af öðru hverju í innanlandsmálum. Og í því verða sjálfstæðismenn íslenzkir að vera vel samtaka fram- vegis, að halda vörð utan um þær taugar — standa á verði og efla alt það, er til frekara sjálfstæðis miðar í stóru og smáu. Að fá þá menn á þing, sem ótrauðir eru og einlægir, kjark- og einurðar góðir og íramsæknir um það að vinna í öllum málum að efna- og stjórn- mála sjálfstæði íslendinga — innan að —, það á að verða markmið allra góðra íslendinga við kosningarnar í vor 1 Munum vér næst vikja nánar að þessu efni. En að lokum vildutn vér að eins, í sambandi við kosningarnar, minn- ast á þann orðróm, er flogið hefir, að þær væru ráðgerðar af stjórninni ef til vill þegar í febrúar! Það er vonandi, að sá orðrómur reynist rangur. Kosningar þá mundu gera þingmannsefnum ókleift að ferð- ast um kjördæmin. Það er jafnvel eigi óhugsandi, að bráðófært yrði um það leyti árs fyrir kjósendur að komast á kjörfund. Virðist oss engin ástæða til að hraða kosningunum, þvert á móti. Það er eigi nema gott, að kjósendur fái rækilegan tíma til umhugsunar. Seint í maí, eða jafnvel eigi fyr en um Jónsmessu ættu kosningar að fara fram. Thore-kvartanir. Um daginn var auglýst, að Kong Helge færi aukaferð frá Khöfn kring- um 20. sept. — Ýmsir menn treystu þessari auglýsingu og létu sér nægja að panta með því skipi m. a. salt og tunnur til haustslátr- unar. En fyrir nokkrum dögum er símað, að skipið fari ekki frá Kaup- mannahöfn fyr en 29. sept. Er þetta meira en lítið bagalegt, og gerir einstökum mönnum jafnvel stórtjón. Slíkur óáreiðanleikur má alls ekki eiga sér stað. Er það hart, að þeir menn, er fyrir slíkum búsifj- um verða sem þessum, skuli rétt- lausir vera gagnvart samgöngufélög- unum. Íslandsglíman 1913. Hún fór fram í Iðnaðarmannahús- inu 24. þ. mán. Keppendur voru að eins 4: Sigurjón Pétursson, beltishafi, frá Glímufélaginu Ármann, Guðm. Kr. Guðmundsson frá Glimu- félagi U. M. F. R., Kári Arngríms- son frá Ljósavatni frá U. M. F. Gaman og alvara og Magnús Jakobs- son frá Ungm.fél. Reykdæla. Sigurjón hlaut beltið, 4. sinni, Guðm. var honum næstur, Kári þriðji og Magnús fjórði. Dómnefnd skipuðu Hallgr. Bene- diktsson, Jón Asbjörnsson og Magnús Tómasson. Mér fanst Sigurjón beita um of sínu mikla afli, gliman kom meira inn á átök, í stað bragðfimi og þótti mér ilt, þar eð Sigurjón á til gull- falleg brögð, og skal eg að eins nefna hér klofbragð og krækju, sem hann heflr lagt á manna bezt til þessa; en nú virðist mér hann hugsa um það eitt, að standa sem fastast og var honum það vitanlega vor- kunn, þar sem hans var að verja gripinn. Guðmundur gekk rösklega til vígs og bar sig karlmannlega, lagði bæði fast og vel, sérstaklega i viðureign við Magnús, en fyrir Sigurjóni hnaut hann of fljótt. Kára þekti eg ekki sama mann. Vígamaður var hann i fyrra með afbrigðum og mátti þá gott heita að Sigurjón hrökk við honum, hina kvistaði hann niður sem hráviði — en nú var Kára gengið. Annars var þessi glíma hin léleg- asta, sem eg hefi litið, ekki ein- göngu fyrir þá sök, hve skammar- lega hún var sótt, heldur fyrir hitt, hve illa mér fanst glímt. Enginn þessara gömlu glímumanna, sem sýnt hafa íþrótt sína, hafa áður glímt eins óánægjulega í mínum augum. Tilburðirnir yfirleitt stirð- legir, snerpulausir og virtist enginn vilja hætta á að sýna lipra vörn, en leggja áherzluna á að stritast við að standa sem fastast. Með því lagi tel eg óvíst, að islenzka glíman eigi sér nokkra framtíð — og held þv raunar fram, að hún með þessu lagi eigi enga framtíð. Einkenni islenzku glímunnar eru: lipurð, snarrceði og afl. Dugir þv:í eigi að láta sér lynda aflið eitt. Góður glímumaður verður að hafa alt þetta til að bera. Likaminn á að vera eins og vel stilt fjöður, sterk, en þó sveigjanleg. En hvernig stendur á þvi, að eng- ir eða mjög fáir nýir menn koma fram á orustuvöllinn ? Þeir gömlu eru að stirðna, ekki fyrir aldurs sak- ir, heldur hins, að æfing skortir. ?að þarf nýja menn t staðinnl Ungu landar — sækið fram! ís- enzka glíman getur orðið lang til- comumesta glíman, sem sýnd er í íeiminum, ef henni verður ekki misþyrmt. Hún skerpir hugsun og tjark, snarræði og afl öllum iþrótt- um fremur. Ahorfandi. Konungshöf. Kristján konungur tíundi átti í gær 43 ára afmæli. Veifur voru dregn- ar á stöng viða um bæinn — íslenzkir fánar þó færri miklu en skyldi, því að verið var að minnast afmælis ís- lendinga-konungs. Afmælisveizia var fyrirhuguð um kvöldið í HótelReykja- vík. Um morguninn var islenzki fáninn dreginn þar á stöng — eins og húsfreyju er venja við hátíðleg tækifæri. En út af því, að islenzkir litir voru sýndir þar reiddust 2 for- göngumenn hófsins svo mjög, að þeir ruku inn í Hótellið árla dags og heimtuðu íslenzku litina dregna niður, en hina dönsku setta í þeirra stað. Þessir nsenn heyra til þeim flokki manna, sem eigi lita á kon- unginn, sem vorn konung, heldur Danakonung. Mennirnir voru kon- súll Svía Kr. Ó. Þorgrímsson og Tryggvi Gunnarsson f. bankastjóri. En frú Zoéga hafði greitt góð svör og rök fyrir því, að íslenzkir litir voru í öndvegi og höfðu þessir ís- lenzku dánumenn það upp úr fjarska- fengni sinni, að engin veifa var á stöng, er konungsveizlan hófst. Veizluna sátu svo eitthvað 40 manns. Af íslendingum voru þar rúm tylft manna. Hitt voru Danir, mestmegnis, og svo nokkurir ann- ara þjóða menn. Landritari mælti fyrir konungsminni, en Rothe skip- stjóri fyrir íslandsminni, og hafði mælst vel. Eitt háyfirvald þessa lands hafði orð á því við Isafold í gær, að þessi konungshóf væru orðin býsna úrelt, benti á, að mjög óvíða í rikjum Dana- konungs munduþau tíðkast,nema hér. Mun það rétt vera, og fæstir sjá eft- ir, þótt af væru tekin. En þeir, sem sérstaka ástæðu finna til þess að minnast þessa afmælis, ættu þá held- ur að gera það með sérstöku sim- skeyti til afmælisbarnsins. Misprentast hafði í nokkurum eintökum síðasta tl.blaðs Isafoldar — fyrsta erindið í vísum Þ. E. til E. H. Erindið á að vera á þessa leið: Svo hátt var nú komið að hrímsilfri sló á heiðar, pó fanst mér par vor. Þeim varð stundum bratt, en pau blessuðu pó um brekkur og sléttur pau spor. í kvæði Matth. um Stgr. Th. um daginn hefir og eitt erindi misprent- ast. Seinni parturinn af því átti að vera svona: hitti eg sjaldan hér á storðu sanngöfugri sálu. Ennfremur í 2. vísu: Bragar-/>i«f«»b en á að vera fingrum. v

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.