Ísafold - 19.01.1916, Page 1
1
Kemur út tvisvar
í viku. Verð árg.
5 kr., erlendis 7x/2
kr. eöa 2 dollar;borg-
ist fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.
XLIII. árg.
ísafoldarprentsmiðja. Ritstjóri: Ólafur Björnsson. Talsími nr. 455.
Reykjavík, miðvikudaginn 19. janúar 1916.
Uppsögn (skrifl.)
bundin við áramót,
er ógild nema kom-
in só til útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
só kaupandi skuld-
laus við blaðið.
5. tölublað
>
/ »
■
‘ (
Trygging
fyrir að fá vandaðar vörur fyrir lítið verð, er að verzla við
V.B. Ji.
Landsins mestu birgðir af:
Vefnaðarvörum
Pappír og ritföngum
Sólaleðri og skósmíðavörum
Pantanir afgreiddar um alt Island.
j Heildsala. Smásala.
Vandaðar vörur. Ódýrar vörur.
Verzlunin Björn Kristjánsson, Reykjavík.
Erlendar símfregnir.
(Prá fréttaritara ísafoldar og Morgunblaðsins).
Bergett &rentiur*
öíí borgin í voða.
Tjónið þegar margar miíjónir.
Kaupmannahöfn, 16. jan.
Bergen brennur. öll helzta gata borgarinnar,
þar sem eru stærstu verzlunarhúsin og veitingahúsin,
er hrunnin til ösku.
Tjónið þegar margar miljónir króna.
Stormur er á og öll borgin er í voða.
• *1 *
Kaupmunnahöfn 17. jan. kl. 1,20 síðd.
Xú hefir loks tekist að stöðva eldinn í Bergen.
Eldsvoðinn er hinn mesti, sem nokkru sinni hefir
orðið á Norðurlöndum.
Allur miðpartur bæjarins er brunninn til ösku.
Mörg hundruð hús hrunnu eða skemdust mjög.
3000 manns hafa orðið húsnæðíslausir.
Tjónið er áætlað 80 miljónir króna.
Alþýðufél.bókasafn Templaraa. 8 bl. 7—8
Borgarstjóraakrifstofan opin virka daga"ll—8
Bæjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 4—7
Bæjargjaldkerinn Lanfásv. 6 kl. 12—8 og ú
Islandsbanki opinn 10—4.
K.F.UJM. Lestrar-og skrifstofa 8árd,—10 sibd.
Alm. fundir fid. og sd. 8l/a síbd.
Ijandakotskirkja. Guðsþj. 9 og 6 á helgoun
Landakotsspítali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 10—8. Bankastj. 10—12.
Landsbókasafn 12—8 og 5—8. Útlán 1—8
Tiandsbúnabarfélagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsféhirbir 10—2 og 5—6.
Landsskialasafnib hvern virkan dag kl. 12^-2
Landssíminn opinn daglangt (8—Ö) virka dttga
helga daga 10—12 og 4—7.
Náttúrugripaeafnib opib l*/a—2*/a á sunnud.
Fósthúsib opib virka d. 9—7, sunnud. 9—1.
•Samábyrgb Islands 12—2 og 4—6
Stjórnarrábsskrifstofurnar opnar 10 4 dagl.
Talsími Reykjavíkur Pósth.8 opinn daglangt
8—10 virka daga, helga daga 10—0.
Tifilstabahælib. Heimsóknartimi 12—1
T»jóbmenjasafnib opib sd., þd. fmd. 12—2.
- K Yl Tt u TL v JT JT JT JT Æ T tTÍ Tk Tk TL t jT W J ST W J
Klæðaverzlun 3 H. Andersen & Sön. ; Stofnuð 1888. H Aðalstr. S6. Sími 32. * ■ j| þar ern fötin sanmuð flest : þar eru fataefnin bezt. 3 tp*\ >*
'tl I M JTI.1LX1L1.1LIOJL1LSLaÆngTTT*
BæjarstjórnarkosnÍDgar.
Þær eiga fram að fara hér í höf-
'uðstaðnutn annan mánudag, ?i. þ. m.
Tistar munu allmargir 'koma fram.
Þessa þrjá er oss kunnugt um:
Ji-listi: Jón Bach, sjómaður, Jör-
undur Brynjólfsson kennari og Ágúst
jósefsson prentari.
B-listi: Geir Sigurðsson skipstjóri,
Brynjólfur Björnsson tannlæknir og
Jakob Möller ritstj.
Þriðji listinn, sennilega C-listi:
Jón Þorláksson verkfræðingur, Thor
Jensen kaupm., Tr. Gunnarsson f.
bankastjóri(P), Guðm. Gamalíelsson
bókb. og Pétur Haldórsson bóksali.
Að A-listanum standa verkmenn,
að B-listanum Sjálfstæðisfélagið og
að C-listanum félagið Fram.
Eigi mun mikið kapp um þessar
kosningar, því að stjórnmála-áhuginn
er nú eigi að sama skapi, »eftir
múkinn«, og verið hefir við tvær
síðustu kosningar. Helzt mun vera
kapp í verkmönnum, að koma ein-
hverjum sinna fulltrúa að. En at-
•huga ættu þeir, að »kapp er bezt
með forsjá«, og að eigi mun affara-
sælt að stofna til neins stéttarígs út
af éigi meira máii en þessum bæjar
stjórnarkosningum.
Af fulltrúum þeim, sem hér hafa
nefndir verið, virðist langsjálfsagðast
að kjósa þann manninn, sem fyrir
tveim árum var kjörinn í bæjarstjórn
til þess að sitja þar venjulegt kjör-
tímabil, 6 ár, en hlutkesti réð um,
að sæti vék um daginn. Þessi mað-
ur er Geir Siaurðsson skipstjóri, sem
er með allra-helztu mönnum sjó-
mannastéttar vorrar og hefir jafnan
notið í þatin hóp og annarsstaðar
hins bezta trausts. Á B listanum
(Sjálfstæðisfélagsins) eru og aðrir 2
kunnir œenn og ötulir, áhugasamir
um skipun bæjarmála.
Það er því eigi ófyrirsynju, er
vér teljum þenna lista eiga skilin
flest atkvæði, er til kosninga kepiur.
Stórbrunmn í Björgvin.
Það eru mikil hörmungartíðindi,
sem síminn fiutti niugað á sunnu-
dagmn frá frændþjóð vorri, Norð-
naönnum, að allmikill hluti annarar
stærstu borgar Noregs, Björgvinjar
væri að brenna til kaldra kola.
Lr þetta talinn langmesti bruni,
sem orðið hefir á Norðurlöndum,
tjónið um 8o miljónir, eða 20 milj.
um fram þjóðarauð vor íslendinga
og 3000 manns húsnæðislausir.
Björgvin er höfuðborg vestur-
straudar Noregs og óvenju fallegur
bær. íbúar munu vera hátt upp í
tölu íslendinga austanhafs, eða um
80.000^
Enn er ófrétt nánara um brunann.
Væntaniega munu þó eigi neinir
ómetanlegir fjársjóðir hafa farist, svo
sem hið afarmerkiiega náttúrugripa-
safn, er var nálægt miðju bæjarins.
Mundi það sennilega hafa verið sím-
að sérstaklega, ef svo væri.
Þótt þetta sé mesti bruni á Norð-
urlöndum er hann samt ekkert á við
stórbruna þá er orðið hafa annars-
staðar, seinast i San. Francisco 1906.
Þar brunnu þá 28.000 hús og var
tjónir metið 380 — 500 milj. dollarar.
George H. F. Schrader.
Druknaði af »Helga Magra« 15. nóv.
s. I. á leiB til Noregs eftir
rúmlega þriggja ára dvcl
á Akureyri.
Hvað rekur þar
fyrir Refasléttu?
flýtur þar flotviður
af Furðuströndum?
Eða flóttamaður
flúinn úr styr,
er hér hefir hopað
af hábjargi?
Mun hingað ná
til norðurhjara
bál og blóðskuld
frá Balkanskaga?
Bál og blóðskuld
blindra þjóða
er í víti snýr
vorri heimsálfu?
Semji þeir svör
er síðar lifa,
en »flotvið< þann
eg fullvel þekki.
Hann var gestur vor,
og göfugmenni,
er þrjú ár ei þreyttist
oss þarft að vinna
og alt til dauða
oss fórnaði
hugviti, fé,
heilsu og fjörvi.
Bjóst óbeðinn
banasjúkur
vanheilsu að lækna
vorra siða:
einkum meðferð
allra skepna,
mæltra manna
og málleysingja.
Tru og hermannalíf.
Um það, sem nefnt er i fyrirsögn
þessarar greinar, hefir góðkunnur
norskur rithöfundur, Eivind Berqgrav-
Jensen, útgefandi og ritstjóri tíma-
ritsins »For Kirke og Kultur*, áður
meðritstjóri Klaveness sál., ritað bók,
sem mikla athygli hefir vakið um
Norðurlönd öll. Nefnist bókin *Reli-
gion og Soldaterliv« (Steen’ske Forlag
í Kristjaníu). Bókin kom út rétt
fyrir jólin, og er þegar komin út í
nýrri útgáfu. Vildi eg með línum
þessum vekja athygli almennings á
þessari bók og stefnu hennar yfir-
leitt. Sérstaklega hygg eg, að prest-
ar hefðu gagn af að kynna sér hana.
Því svo ólíka mótun, sem trúarlíf
einstaklinganna fær á sig á friðar-
tímum, allra helzt þeirra, sem sjálfir
verða að láta fyrirberast á vígstöðv-
unum, borið saman við mótun þess
á friðartímum, þegar enginn hugsar
uni'»riddarann á rauða hestinum«,
fer þó aldrei svo, að ekki megi tals-
vert af því læra, sem að gagni megi
koma á friðartimum, að kynnast
trúarlífinu á vígstöðvunum; enda
Skrifstofa Isafoidar
verður framvegis opin frá kl. ix ár-
degis til kl. 6 síðdegis.
Ritstjóri ísafoldar venjulega til við-
tals kl. 11—12 árdegis.
»Gulli vil eg gjalda*,
— kvað hinn gjöfláti —
hvern andardrátt
undir íslands himni.
Vit hefi eg og vilja,
en veikum manni
verður tregt um vik
þótt vanti eigi fé.
»Frítt er hér á Fróni,
en fallið er í órækt
fjárkyu íslands
fríðast í heimi.
* Þess vii eg böls
bótir vinna
fyrir þjóð þessa
sem mér þrek til vinst*.
Vann svo hinn veiki
vildarmaður
dag og nótt
að því dáðaverki,
svo að þess menjar
munu lifa
meðan léttfetar
land vort skreyta.
Heilsa, hagfræði
og hjúkrun barna
voru jafnframt hans
viðfangsefni.
Og svo var hann barnkær
að barnahópur
kerru hans hlóð
hvar sem hann ók.
Meiri framkvæmd
eða fágætari
eftir sjúkan mann
sagðan tíma,
án umbunar
fyrir óskylda þjóð,
mun það sérstaklega hafa vakað fyrir
hinum norska höfundi.
Bók sína hefir hann ritað eftir
tveggja mánaða ferðalög um Þýzka-
land siðastliðið sumar og dvöl á víg-
stöðvunum, einkum í Frakklandi og
Belgíu, á herspítölum og hælum fyrir
særða menn í afturbata. En það
hefir hann gert í þeim tilgangi, ef
auðið væri að fá greitt úr fjölda af
spurningum, sem ófriðarhörmung-
arnar hafa vakið í sálum kristinna
manna um heim allan, einkum þó
meðal þeirra, sem standa fyrir utan
hernaðar-ósköpin. Sérstaklega er það
spurningin um áhrif hernaðarlífsins
á hugsun og hjarta hermannanna,
sem sendir eru til vígstöðvanna, er
höfundurinn vildi kynnast á ferð
sinni, — hvernig þessir menn verði
hið innra, er þeir hverfi heim aftur
úr öllum þeim hörmungum. Höf-
undurinn er sannfærður um, að þessi
heimsófriður muni verða afar áhrifa-
drjúgur í trúarlegu tilliti. En það sé
eftir að vita, } hvaða átt þau áhrif
muni fara, — hvort ófriðurinn verði
til falls eða viðreisnar í trúarlegu til-
liti, — hvort afleiðingar hans verði
sigur fyrir kristnu trúna eða guð-
leysið. Og loks er það höfundinum