Ísafold - 03.06.1916, Blaðsíða 4

4
ISAFOLD
CARLSBER6 OLGERDARHDS
mæla með:
Carlsberg 5I^ skattefri
alkoholfátækt, ekstraktríkt, ljúflengt, endingargott.
Carlsberg skattefri Porter
ekstraktríkastur allra Portertegunda.
CarIsberg gosdrykkj um.
áreiðanlega beztu gosdrykkirnir.
Síafseíningarorð-bóh
Björns Jónssonar er viðurkend langbezta leiðbeiningarbók um ísl.
stafsetning.
Fæst hjá öllum bóksölum og kostar að eins 1 krónu.
t
Hér með tilkynnist vinum og vanda-
mönnum að konan min elskulega, Hall-
dóra Halldórsdóttir, andaðist ð Landa-
kotsspítalanum aðfaranótt 2. júni.
Jarðarförin er ákveðin þriðjudaginn
6. júní kl. Il’/a frá Spitalanum.
p. t. Reykjavik 2. júni 1916.
(Hotel Island).
Ágúst Benidiktsson.
Björn Daníel Kornelíus, Elín Sigríður
og Guðrún taki upp ættarnafnið
H a r a 1 z.
Gnðin. E. Guðmundsson bryggju-
smiður fór vestur með Gullfossi til
þess að byrja námugröftinn í stálvík.
Með honurn fóru um 20 verkamenn.
Jarðarför Skúla alþingismanns
Thoroddsens fer fram í dag.
Reikningur íslands banka árið 1915
er n/lega útsendur. Hefir umsetning
bankans með útbúum orðið alls
kr. 139,723,055,27.
Reikningur Landsbanka Islands
árið 1915 er einnig nýútkominn. Er
þar á meðal annars: »Yfirlit yfir vöxt
Landsbankans með útbúum í árslok
1886—1915«. Samkvæmt, því hefir
ársvelta bankans aukist úr 837,688 kr.
(1886) upp í 104,796,328 kr. (1915).
Pétur Jónsson óperusongvari ætlar
að syngja í Bárubúð á morgun og
mánudag. Hyggja menn svo gott til
að allir aðgöngumiðar voru upppant-
aðir til sunnudags í gær.
Eggert Stefánsson söng á upp-
stigningardag í síðasta sinn. Báruhús-
ið var fult áheyrenda, eins og hin
fyrri skiftin, er klöppuðu söngmann-
inum lof í lófa fyrir söaginn, var hann
margkallaður fram hvað eftir annað. —
Héðan fór Eggert með Botníu til ísa-
fjarðar í gær, hafði ætlað að syngja
áður 1 Hafnarfirði, en vanst ekki tími
til. — Honum fylgja beztu árnaðar-
óskir hóðan.
f Andrés Andrésson, verzlunar-
maður, sem um mörg ár var pakkhús-
maður við verzlun J. P. T. Bryde hór
í bænum, og bróðir síra Magnúsar á
Gilsbakka, lózt 30. f. m. Hafði verið
veikur lengi undanfarið.
Botnía kom hingað frá útiöudum
kl. 1 e. hád. síðastl. þriðjudag. Hafði
verið 5 sólarhringa frá Kaupmanna-
höfn og hingað að frádregnum við-
stöðum í Englandi og Vestmannaeyjum.
Meðal farþega; Pótur Jónsson operu-
söngvari, Þorvarður Þorvarðarson
prentsmiðju8tjóri, Þorsteinn Jónsson
bókhaldari, 'frú Hildur Loftsson, Guð-
brandur Jónsson ritari, Arni Riis kaup-
maður, Carl Riis kaupm. og frú og
barn, Þorv. Benjamínsson og frú og
barn, Mikkelsen umboðsmaður Smjör-
hússins, Þórður Jónsson, Olsen verk-
fræðingur, ungfrú Krist/n Þorvalds-
dóttir, ungfrú Helga Jacobson, frú Kr.
Kragh, Þórður Bjarnason stórkaupm.
og frú hans, Pótur Hjaltested úrsm.,
Th. Thorsteinsson kaupm., Tofte banka-
stjóri, Haukur Thors útgerðarstjóri,
ungfrú Magnþóra Magnúsdóttir, An-
dersen lyfsali í ’Stykkisbólmi, Guðm.
BeryKSon póstafgrrn. Isafirði. jungfrú
Sigríðm Sighviitsdóttir, Theodor John-
sen bakari, stúdentarnir Hallgrimur
Hallgrímsson, Steinn Sieinsson, Finnb.
R. Þorvaldsson o. fl.
Frá Vestm.eyjum. komu Gísli Johnsen
konsúll og frú hans, Sigfús M. John-
son yfirdómslögmaður, Siggeir Tarfason
kaupm., Kristján Gíslason kaupm.,
Gunnar Ólafsson kaupm., Magnús
Þórðarson kaupm., Arni Johnsen o. fl,
— Botnía hafði fengið fyrirtaksveður
alla leið og tafðist aðeins V/2 sólar-
hring í Lerwick.
Hagtíðindin,
4. tbl. 1916, er nýútkomið. Segja
þau tollaaa hafa verið 400 þús. kr.
hærri 1915 en næstu drin á undan.
Aðflutningstollarnir gömlu hafa num-
ið alls 1010 þús. kr.
Vörutollur nam 351 þús. kr.
Utflutningsgjald af fiski og lýsi
nam 259 þús. kr.
Vetðhækkunartollur nam fyrir þá
3V2 mánuð, sem hann var í gildi,
182 þús. kr., þar af fyrir sjávaraf-
urðir 131,339 kr., en fyrir landbún-
aðarafurðir 30,349 kr.
Smásöluverð í Reykjavik beitir einn
kaflinn í HagtíL, og er hann vfirlit
yfir verðhækkun á ýmsum vörum
hér í Reykjavík síðan ófriðurinn
hófst. Fer hér á eftir skrá yfir
helztu vörutegundirnar:
Rúgbrauð . . hækkað um 60 %
Fransbrauð . — — 20 —
Súrhrauð . . -— — 30 —
Rúgmjöl . . — — 68 —
Fiórmjöl . . — — 42 —
Hveiti ... — — 43 —
Bankabyggsmjöl — — 66 —
Hrísgrjóti . . — — 26 —
Sagogrjón . . — — 72 —
Hafragrjón. . —- — 34 —
-Kartöflumjöl . — — 125 —
Heilbaunir . — — 120 —
Hálíbaunir . — — 112 —
Hvitkdl... — — 87-
Kandís ... — — 136 —
Melís ... — — 26 —
-— st. *. . — — 20 —
Púðursykur . — — 20 —
Kaffi óbrent . — — 1 —
— brent . — — 2 —
Kaffibætir . . — — 9 —
Te . . . . — — 19 —
Isl. smjör . . — — 20 —
Smjörlíki . . — — 22 —
Palmin ... — — 34 —
Nýmjólk . . — — 9 —
Mysuostur. . — — 7 6 —
Mjólkurostur . — — 56 —
Egg . . . . — — 87 —
Nautakjöt steik — — 7i —
— súpukj. — — 7 6 —
Kindakjöt nýtt — — 97 —
— saltað — — 91 —
— reykt — — 60 —
Kálfskjöt . . — — 114 —
Flesk saltað . — — 63 —
— reykt . — — 33 —
Fiskur nýr . — — 43 —
Lúða ný . . .— — 8 —
Saltfiskur, þorskur — — 15 —
— ufsi — — 5° —
Trosfiskur. . — — 115 —
Steinkol . . — — 139 —
Ennfremur eru nýútkomnar frá
Hagstofunni: Hagskýrslur íslands 9.
hefti og eru það Búnaðarskýrslur
fyrir árið 1914.
——" ' .......................
Prófessor Finnur Jónsson
og ættarnöfnin.
í *ísafold« 27. f. m. ritar próf.
Finnur Jónsson nokkur orð um ætt-
arnöfn og stingur upp á að þeir,
sem þykjast þurfa þess, taki upp
keuninöfn, í líkingu við viðurnefnin
fornu, fyrir sjálfa sig, en ekki sem ætt-
geng ættnöfn. Er hann ættarnafna-
farginu andvígur og er gleðilegt, að þar
hefir mætur málfræðingur bæzt við
í hóp andmælenda ættarnafnanna.
Er mér ekki kunnugt um neinn ís-
lenzkan málfræðing, er nota vilji til-
lögur nafnanefndarinnar, að undan-
skildum þeim eina manni, er sæti
átti í nefndinni. En um eitt atriði
er eg próf. Finni Jónssyni ósammála.
Hann segir að málfræðishliðin í þess-
ari ættarnafnadeilu sé einkis virði
eða lítils. Eg reit grein um mál-
fræðisatriði deilunnar í vetur og benti
á, aðnýgervingar nefndaiinnar bæru
engin einkenni ísleuzkrar tungu og
lagði einkum áherzlu á, að nafnorða-
beygingarnar mættum við ekki missa.
Nefndin vildi, að nöfr.in á — an, —
on, — fer og — star, yrðu óbeygj-
anleg. Próf. Finnur minnist á ætt-
arnöfnin á -son og getur fallist á, að
þágnfallsendingin sé -son, af því að
ýms önnur orð í málinu hafa týnt
þágufallsendingunni og lánað þol-
fallsendinguna, eins og t. d. vönd f.
vendi. Honum er sárara um eign-
arfallsendinguna. »Ef beygt er »son
arc, fer ættarnafnið víst út um þúf-
ur, og ef sagt er »sons«, hvað segir
(sic!) óspilt eyra þá?c Próf. Finn-
ur lastar ennfremur, að íslenzk nöfn
á skipum eru í daglegu tali oft höfð
óbeygjanleg. Eg get því ekki séð
annað en að við séum sammála nema
livað hann tekur sárara til eignar-
falisendingarinnar en til hinna fall-
endinganna, að því er virðist.
Eg er andvígur ættarnöfnum af
því að þau eru óþjóðleg, en óþjóð-
leg eru þau af því að islenzk tunga
mundi þá að nokkru leyti glata helztu
einkennum sinum. í mínum aug-
um er því málfræðishliðin mikilvæg-
asta atriðið.
Alexander Jóhannesson.
Frá Vestur-l8lendinguin.
T)r. Guðm. Finnbogason
kom til Winnipeg mánudag 24.
spríl. Hafði hann haldið fyrirlestur
í fyrstu lútersku kirkju 2. maí síð-
astl. um Viðhald íslenzks þjóðernis
í Vesturheimi. í för með honum
frá Kaupmannahöfn var ungfrú Þyri
Benediktsdóttir Þórarinssonar, kaup-
manns í Reykjavík og ætlaði hún til
hjónanna síra Friðriks Hallgrims-
sonar og konu hans i Argyle, segir
Lögberg 27. apríl.
Guðm. Sigurjónsson glimu-
maður hefir nýlega keypt ávaxta- og
sætinda sölubúð i Winnipeg. Hann
hefir þar einnig veitingar. Lögb.)
------- r» t ■9-----
Sagt af sér embætti.
Guðm. sýslumaður E^erz á Eski-
firði sendi stjórnarráðinu símskeyti
á dögunum þess efnis, að hann segði
af sér embætti sínu, frá 1. okt. n. k.
að telja, og kvað hafa látið þess jafn-
framt getið, að hann vildi ekki Iáta
stjr. »óvirðac sig lengur! Hafði
það, að sögn, verið á öðru máli en
sýslumaðurinn um lagaatriði eitt, sem
ekki þykir neitt tiltökumál alment,
og felt úr gildi úrskurð, er hann
hafði upp kveðið viðvikjandi sýslu-
nefnd Suður-Múlasýslu.
Líkkistnr
frá einföldustu til fullkomnustu gerðar
Líkklæði, Líkvagn og alt sem að
greftrun lýtur, fæst ávalt hjá
Eyv. Árnasyni.
Verksmiðjan Laufásvegi 2.
F
skilvindan skilur 130
litra á kl.stund og
kostar að eins 6 3
krónur. A seinustu
árum hefir engrön
skiivinda rutt sér
jafnmikið til rúms vegna þess hve
mæta vel hún reynist, og hve mjög
hún stendur öðrum tegundum
Fremri.
Hún er mjög sterk, einföld, fljót-
leg að hreinsa, skilur vel og er ódýr.
Bændur! Kaupið því Fram-skil-
vinduna, hún er ekki að eins öðrum
fremri, heldur þeirra
Fremst
Nægar birgðir ásamt varapörtum
fyrirliggjandi hjá
Kr. ó. Skagfjörð,
Patreksfirði.
AsUendur Isaíuldar
eru beðnir að láta afgreiðslu blaðsins
vita ef villur skyldu hafa slæðst inn
í utanáskriftirnar á sendingum blaðs-
ins. Talan framan við heimilisfangið
merkir að viðkomandi hafi greitt and-
virði blaðsins fyrir það ár, er talan
segir.
Nærsveitamenn
eru vinsamlega beðnir að vitja
Isafoldar í afgreiðsluna, þegar
þeir eru á ferð í bænum, einkum
Mosfellssveitarmenn og aðrir, sem
flytja mjólk til bæjarins daglega.
Áfgreiðsk" opin á hverjum virkum
degi kl. 8 á morgnana til kl. 8 i
kvöldin.
77/ haupenda
Isafoídar.
Með því að útgefanda ísafoldar
hafa borist óskir frá mörgum kaup-
endum blaðsins hér j Reykjavik um
að fá að borga blaðið ársfjórðungs-
lega, verða kvittanir fyrir r. árs-
fjórður.g 1916 sendar út næstu
daga.
Edward Carpentsr
Civilisationen den Aarsag og Heibredelse
0 85 för 2.50. Henry Georges: Verdens-
betragtning og Stilling til Socialismen 0.75
för 2.00. Leo Tolstoj: Kristi Lære og
Kirkens Lære 1.00 för 5.50. Kari .atar
Albnm efter Edward Fochs, c. 1200 Sider
raed 1000 III. og de berömte 60 Farve-
tryk eleg. indbunden i 2 Bind, kun 5.50.
Schultze Naumburg: Kvindelegemets Knl-
t»r, m. 131 111. eleg. udstyret, nedsat
Pris 2.50. Den fulde Saudbed om den
store Sædeligbeds Retssag, 288 Sider, 1,00
för 3.00. Flammarion: Verdens Under-
gang rigt ill., eleg. indb. kun 2.00. S.
Hedin: Tránshinialaja, rigt ill,, eleg. indb.
i 2 Bind 3.75. Hagenbeck: Dyr og Men-
nesker, rigt ill., eleg. indb. kun 2.00.
Helge Hoíst: Elektriciteten, sidste Udg.
rigt ill, eleg. indb. i 2 Bind 4.00. Hertel
Wulff: Pengenes Tilblivelse og Virken i
Nutidens Samfund, ill. eleg. indb. kun 2.00.
H. Molander: En Lykkeridder, fra 30
Aarkrigen, 350 Sider, eleg. indb. 1.25. H.
F. Ewald: Kristian den anden, 316 Sider,
eleg. indb. 1.00. Lanrids Bruun: Kronen
eleg. indb. 1.00. C. Hanch: En polsk
Familie, eleg. indb. 1.50. Do.: Vilhelm
Zabern, eleg. indb. 1.00. Topelius : Gustav
Adolf og Trediveaarskrigeu, eleg. indb.
I. 00. Johan Bojer: Frnens Magt, eieg.
indb. kun 1.00. Jón Jónsson Borgfirð-
ingur: Söguágrip um prentsmiðjur og
prentara á Islandi 0.60. Halldór Kr. Frið-
riksson : Lýsing Islands 0.50. Gunnlaugur
Þórðarson : Konráðs Saga 0.60. Bögerne
ere nye Eksemplarer og sendes mod Efter-
krav.
Palsbek Boghandel,
45 Pilestræde 45 Köbenhavn.
Fjármark það er eg auglýsti
i ii. tbl. ísafoldar 1916 brúka eg
ckki, var sammerkt.
Jón Brynjólfsson, Yrpuholti,
€%il Reimaíiíunar Vllium
vér
sérstaklega ráða mönnum úl að nota
vora pakkaliti, er hlotið hafaverð-
Iaun, enda taka þeir öllum öðrum litum
fram, bæði að gæðum og litarfegurð.
Sérhver, sem notar vora liti, má ör-
uggur treysta því, að vel muni geíast.
— í stað helllulits viljum vér ráða
mönnum til að nota heldur vort svo
nefnda Castorsvart, því þessilitut
er miklu fegurri og haldbetri en nokk-
ur annar svartur litur. Leiðarvísir á
islenzku fylgir hverjum pakka. ■—
Litirnir fást hjá kaupmönnum alls-
staðar á íslandi.
cfiucfis GtarvefaBrŒ
Kaupendur fsafoldar
hér i bænum, og eins þeir sem lengra
eru í burtu, eru vinsamlega beðnir
að tilkynna afgreiðslunni ef þeir hafa
skift um bústað.
Aggerbecks Irissápa
er óviBjalaanloga yób fjrit húMna. Dpp4h«lei
allra hvenua, Beita barnos&pa. Bibjífi kaup-
menn ybar nm hana.