Ísafold - 07.10.1916, Blaðsíða 1
Kemur út tvisvar 1 0,
í viku. Verðárg. 1 'S<:;
5 kr., erlendis T1/^ j
; kr. eða 2 dollarjborg- :
lst fyrir miðjan júlí t |
. erlendis fyrirfram. 1 I ; . í’
Lausasala 5 a. eint. I 1 4
ísafoldarprentsmiðja.
Ritstjóri: Úlafur Björnsson,
Talsími nr,
XLIII. árg.
Reykjavík, laugardaginn 7. október 1916.
Uppsögn (skrifl.
bundin við áramót,
er ógild nema kom-
in só tll útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
sé kaupandi skuld-
laus vi8 blaðið.
75. tölublað
Alþý0afél.bóka8afn Temylaraa. 8 kl. 7—0
.ÖorgarstjóraBkrifstofan opin virka daga 11 -fi
Bœjarfóg .fadkrifatofan opin v. d. 10—2 og 1—7
Bœjargjaldkerinn Lanfásv. 5 kl. 12—8 og C—7
'islandsbanki opinn 10—4.
H.P.U.M. Lestrar- og skrifstofa 8 árd,—10 sibd.
Alm. fundir fld. og sd. 81/* sibd.
.Ciandakotskirkja. Gubsþj. 9 og 8 A helcrin
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
{<andsbankinn 10—8. Bankastj. 10—12.
:Landsbókasafn 12—8 og 5—8. Útl&n 1—8
Landsbúnabarfólagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsféhirbir 10—2 og 5—6.
Landsskjalasafnið hvern virkan dag kl. 12—2
Landssiminn opinn daglangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 4—7.
iListasafnið opið hvein dag kl. 12—2
S?áttúrugripasafnið opið VI*—2ll* á sunnud.
Pósthúsið opið virka d. 9—7, sunnud. 0—1.
^amábýrgð Islands kl. 1- 5.
'Stjórnarráðsakrifstofurnar opnar 10—4 d»gl.
Talsími Reykjavikur Pósth.8 opinn 8—12.
Vlfilstaðahíelib. Heimsóknartimi 12—1
t*jóðmenjasafnið opið hvern dag 12—2
lIlTTTITTlXniIllVVTriTTTl
Í Klæðaverzlun H
H. Andersen & Sön.
Aðalstr. 16.
Stofnsett (888. Sími 32.
þar eru fötin sanmnð flest
i þar ern fataefnin bezt.
Vamtaðastar og ódýrastar
Líkkistur
scljum við undirritaðir.
Kistur fyTÍrliggjandi af ýmsri gerð.
Steingr. Guðmundss. Amtm.stíg 4.
Tryggvi Arnason Njálsg. 9.
É Fiölu Pianó og Harmóninm C kenna bræðurnir Í Eggert og Þcrarinn C Laugavegi 79 Lindargötu 19 H Sími 454 n 3
c n iJLm 1 'i' muL'ii.'íl
Kosningarnar.
Að eins hálfur mánuður er nú til
stefnu fyrir kjósendur til að íhuga
og ráða við sig hvernig alþingi skuli
skipað frá 1917— 1923.
Öllum er það ljóst, að mikil
ábyrgð hvílir á þeim sem að kjör-
borðinu sækja fyrsta vetrardag, en
ábyrgðin er ekki minni á þeim, sem
heima sitja og valda því ef til vill
með tómlæti sínu, að þing'manns-
sæti kjördæmis þeirra verður illa
skipað.
Þingsetutími þeirra, er kjörnir
verða fyrsta vetrardag verður, eins
og að ofan getur, sennilega sex ár.
Það er langur tími fyrir þau kjör-
dæmi, er láta glepjast til að velja
annaðhvort ónytjunga eða þaðan af
verri menn á þing. Fyrir því riður
á því, að hver kjósandi hugsi um
það fyrst og fremst, hvort þing-
mannsefnið muni reynast nýtur
maður á þingi, en láti ekki fornar
flokkaværingar og flokksblindni fjötra
sig með öllu.
Skynsamra manna og æsinga-
luasra álit er það, að næstu árin
hljóti að rísa upp landsmálaflokkar
á nýjum grundvelli — innanlands-
málunnm. Það eru þeir menn einir,
sem sí og æ hrærast í rifrildislöng-
un um »stórpólitík« og »gera bara
að gala hátt« um hana, sem enn
vilja halda dauðahaldi í gömlu flokka-
skiftinguna, svo afaróeðlileg sem hún
þegar er orðin. En það mundi þjóð-
inni svo óholt setn framast má vera.
Arið 1912 reit hr. Björn Kristjáns-
son langa grein hér í blaðið um
hollustu þess að legqja niður flokka-
skijtinguna og fór um það fögrum
o.ðum, og það enda þótt deilumál-
in við Dani væru þá fjarri lausn. Nó
þegar lausn þeirra er fengin í að?l-
atriðunum mundi þá því fremur mega
búast við hr. B. Kr. í likri mynd 00
1912. En lesið blaðið hans og dæm-
iðl Eintóm ílska og »flokkssvika«-
brigzl, ófyrirleitnustu svigumæli og
og yfirleitt orðbragð, sem er langt
fyrir neðan alt stjórnmálavelsæmi.
Nýtustu mennirnir á ping!
Um það á kjósendum fyrst og
fremst að vera hugarhaldið fyrsta
vetrardag, en ekki láta teyma sig
eingöngu á gömlu flokkanöfnunum
til þess að bregðast þessari hollu
meginreglu.
Um horfur í einstökum kjördæm-
um skal eigi farið mörgum orðum að
þessu sinni.
Hér í Reykjavík er það áreiðan-
legt, að þeir Magnús Blöndahl og
Sveinn Björnsson hafa mjög mikið
fylgi og því liklegt, að Reykvíkingar
fylgi meginreglunni, sem að ofan
getur.
Á þingmálafundi í Hafnarfirði
leiddu þingmannaefni Gullbringu- og
Kjósarsýslu hesta sína saman síðast-
liðinn sunnudag. Hafði hr. B. Kr.
haft mikið út á það að setja, að
framboðsandstæðingar hans skyldu
vera utan flokka í heilindalegu sam-
ræmi við greitiina, sem fyrr getur.
Hann hafði og lýst því »ráðvand-
lega« fyrir fundarmönnum, að ef
kjördæmið ekki kysi sig nú á þing,
liti hann svo á, að það væri ekki
einungis að lýsa vantrausti á sér sem
þingmanni, heldur llka sem batika-
stjóra! Svo berleg, óbein hótun ætti
ekki að bera tilætlaðan ávöxt.
í Mýrasýslu kvað sýslumaðurinn
(Sig. Eggerz) vera búinn að kjassa
svo kjósendur með sifeldum fagur-
gala og annars konar undirróðri,
að kosning Jóhanns í Brautar-
holti er talin óviss. Jóhann hefir á
þeim þingum, sem hann hefir setið,
reynst starfhæfur og greinagóður
þingroaður, og má því undarlegt
heita, ef Mýramenn snúa við hon-
um bakinu.
í Arnessýslu hafa nokkurir þing-
málafundir verið haldnir, og í dag
og á morgun eru fundir á Eyrar-
bakka og Stokkseyri. Kunnugir
menn telja ráðherra vissan, en áhöld
nokkur eru um hin þingmannaefnin
TJtan flokka.
Þeir Einar Þorgilsson og Þórður
Thoroddsen hafa. báðir boðið sig
fram ulan flokha.
V. B. H.
Vandaðar vörur. Ódýrar vörur.
Léreft bl. og 6bl. Tvisttau. Labaléreft. Rebbjuvoðir.
Kjélatau. Cheviot. Alblæði. Cacbemire.
Flauei, Eilbi, nll og bóm. Gardinutau. Fatatau.
Pi’jénavörur allsk.
Regnkápur. ------ Gólfteppi.
Pappír og Ritföng.
Sólaeðup og Skósmíðavöpup.
r27erzlunin tfijorn dírisfjánsson.
v.---------------------------------------------J
Almennur kjósendafundur
fyrir
Sjálfstæðismenn
verður haldinn í Bárubúð
laugardaginn 7. október kl. 8' |2 siðdegis.
Alir Sjálfstæðismenn velkomnir!
Magnús Blðndahl. Sveinn Bjðrnsson.
Stærstu og fjölbreyttustu birgöir á landinu af
málningarvörum
— þurir og oliurifnir og tilbúnir litir —
Allskonar lökk á hús og skip. Allskonar málningaverkfæri
frá þeim allra fínustu til þeirra grófustu.
Distemper utan húss og innan, margir Iitir.
Ennfremur birgðir af blakkfernis, karbolineum, tjöru,
stálbiki, tjöruhamp (værk).
Botnfarfi (á járn- og tréskip og mótorbáta).
Lestarrúmsmálning (Ships Ohite Enamel).
Maskínuolia, mótor-, sylinder- og lagerolía, smurningsfeiti.
Segldúkur á opin skip og mótorbáta.
Mótorbátaofnar, margar stærðir, mótorbátablakkir
og margt fleira til mótorbátarigginga.
Bátasaumur og rær, stiftí og pappasaumur allar stærðir.
— Galv. slétt járn. —
Logg, Logglinur, áragaflar,. skrúfulása m. m.
Globuspumpur á mótorbáta og kúttera.
Löðarbelgir, önglar og öngultaumar.
Sjóföt allskonar og margt fleira til sjávarútvegs.
*AU jyrsta flokks vörur, hentugar til notkunar hér, og verðið sanngjarnt.
Tantanir út um land ajgreiddar um htel.
Sími 597
Slmnefni: Ellingsen Reykjavik
O. Ellingsen.
Stórt bókauppboð
hefst^næstkomandi (mánudag 9.^þ. m. kl.*4 siðd. í Goodtemplarahúsinu
PH... i - á'öllum ef'tirlátnum bókum U
Jónslsfl. Olafssonar rithöfnndar J 1 g
log
síra®Arna heit. Jónssonar frá Skútnstöðum
Þarj'verða áJboðstólum margar^sjaldgæfar og ágætar bækur. —Enn-
MðWWiriiaaii * ,.
fremur verða seld ýmiskonar búsáhöld og amerískur eikarbókaskápur.
Setning Háskólans.
Háskólinn var settur mánudag 2.
október stundu eftir hidegi og var
sú athöfo óliku hátíðlegri en undan-
farin ár.
Allmargt manna utan Háskólans
sótti athöfnina og brast á, að salur-
inn, kenslustofa lagadeildarinnar
væri nægilega rúmur. Rekur að því
næsta haust, að fara verði með há-
skólasetninguna upp í annanhvorn
alþingisdeildarsalinn.
Athöfnin hófst með því, að $ung-
in voru þessi 2 erindi úr háskóla-
Ijóðum Þorst. Gíslasonar:
Þú ljóssins guð! á líknsemd þína
vér lítum allra fyrst
og biðjum: Lát þú ljós þitt skína
á lítinn, veikan kvistl
Haf, heilög sól, á honum gætur,
gef honum kraft að festa rætur,
og verm þú hann, svo visir smár
hér verði siðar stór og hárl
Með ást til lands hvert verk skal
vinna
og vernda góðan arf.
Að þessum visi hlúa’ og hlynna
er háleitt, göfugt starf.
Vor þjóðarást skal honum hlúa,
því hér skal rækt til landsins búa.
í fastri trú sé framtíð hans
þér falin, guð vors ættarlands.
Að því búnu steig hinn nýi rektor
Háskólans, Haráldur próf. Nielsson
i ræðustólinn og flutti svofelda tölu:
RæBa háskólarektors.
Hátfcvirta samkoma! Kærlr sam-
kennarar og stúdentar!
Það virðist eiga vel við, að vér hóf-
um yfir nokkur erindi úr Ijóðum þeim,
sem ort voru við stofnun háskóla vors,
hverfc sinn er n/liðar bætast í hóp
vorn. í þeim Ijóðum lysti skáldið
hugsjón háskólans og hlutverki, eins
og hann lelfc á það. Og oss er öllum
holt, bæði kennendum og nemendum,
að halda þeirrl hugsjón sem sk/rastri.
Um lelð og n/ir stúdentar eru hér
skráðir háskólaborgarar, ætti sú hug-
sjón helzt að ritast í hjörtu þeirra,
svo að hún gleymist ekki. En vér vit-
um það, að torvelt er oft aö rita svo
vel á mannshjörtun, aö eigi máist það-
an. Takist skáldunum það ekki, þá
er til lítils fyrir oss hina að reyna það.
Þegar fagna skal hór n/jum stúdent-
um, höfum vór vart upp á betra að
bjóða en vonir þær, sem háskólinn
var reistur með. Þær vonir voru vor-
vonir og kn/ttar við minning eins vors
allra bezta og allra mesta manns. Vór
bjóðum hverri n/rri liðsveit, sem til
vor kemur, að gerast hluthafi í þeim
vonum, og æskjum aðstoðar þennar til
að koma þeim til framkvæmdar.
Það tilboð tekur það fram, að stofn-
un þessi só enn ekki nema víslr að
því, sem henni eitt slnn er ætlað að
verða. En með því erum vór eigi að
eins mintir á þá auðm/kt, sem aldrei
má gleymast, heldur llggur og í því
br/ning til vor allra, að vór hinir fáu
reynumst vel. í fjölmennri sveit kann
þaö að gera minna til, þó að einstöku
maður liggi á liði sfnu, en fámennur
hópur má ekki við þvf. Eigl þessi
vísir að vaxa og þroskast, þá geta
námsmennirnir við hann engu sfður en
kennararnir lagt þar nokkuð til, Og