Ísafold - 25.10.1916, Blaðsíða 3

I SA F O L D
3
Fvrir karlmenn
</
N æ r f ö t, stórt og gott úrval.
Sokkar, nliar, baðmullar og silki.
Sérlega sterk og góð tegucd. 3 pör fyrir kr. 1,50.
Slifsi og Slaufur qýjnsta nýtt.
Höfuðföt Axlabönd.
G’lette, rakvélar og biöð, égat Raksápa og m. m. fl.
fara í október í haust. Átti þjóð
in þá að velja í milli Venizelos-
ar, sem er samherjum vinveittur,
og Gunaris, sem er hlyntur Mið-
veldum. Á hans baudi er kon-
ungur. — Undanfarna mánuði
heíir hörð kosningabarátta staðið
um, hverjum fylgja ætti. Hefir
Gunaris jafnvel dregið konung-
inn inn í baráttuna, þannig að
þjóðin kysi um það, hvort húu
vildi hafa hann fyrir konung eða
ekki.
En hvernig vcrða svo þessar
kosningar? Þýzkir »agentar«,
vel fjáðir, vinna af ltappi að því,
að fá þjóðina á sitt baud. í land-
inu sitja 400 þús. manna úr liði
samherja. Nokkur hluti landsins
er undir yfirráðum Búlgara. Ur
sumura sveitunum er fólkið flúið
Hver ræður svo kosningunum, er
þjóðin á að velja milli Miðvelda
og samherja? Ekki svo vel, að
herinn, sem undir vopnum er, só
á einu máli. Sumstaðar hefir
slegið i bardaga milli Búlgara og
Grikkja, er Búlgarar hafa viljað
fá umráð yfir herstöðvum Grikkja.
Aftur annarstaðar hlaupa Grikkir
í lið með Búlgurum.
Yfirgangur Búlgara styður flokk
Venizelosar mikið. Og í Make-
dóníu komst almenn uppreist á
um mánaðamótin og lagði her
manns á stað gegn Búlgurum.
Hefir Grikkjum heldur aukist hug-
ur gegn Búlgurum síðan þeir urðu
að snúa sér til Rúmena líka.
Eftir friðrof Rúmena komu
miklar flugufregnir frá Grikklandi
þess efnis meðal annars, að kon-
ungur væri búinn að segja af
sér og Venizelos væri tekinn við
nllri stjórn. — En það sanna var,
að æsiugar móti Miðveldum voru
sem allra háværastar þá dagana,
en konungur sjúkur. Var hann
talinn i lífshættu á tímabili, en
hrestist.
Zaimis, núverandi forsætisráð-
herra, hafði þá við orð, að segja
af sér, en konungur átti örðugt
með að fá eftirmanu hans. Fól
hann því Zaimis að semja um
Silki flauel
á peysur
falleg og góð, fást hjá
það við stórveldin, hýer ætti að
taka við.
Sömu dagana heimta samherj-
ar, að Dusmanis yfirhershöfðingi
sé settur af. Er hann Miðveld-
um vinveittur og talið, að hann
hafi átt mikinn þátt í, að Búlgar-
ar hafi fengið fótfestu í Make-
dóníu. Var farið eftir orðum
samherja.
Fyrstu dagana í sept. kemur
fiotadeild frá samherjum til Piræus
(hafnarborg Aþenu) og legst þar
um kyrt. Ilafa Englendingar orð
á því þá dagana, að nú séu þeir
orðnir leiðir á útúrdúrum Grikkja
og sé mál komið að binda enda
á þá vafninga. Verða nú Grikkir
að láta sér það lynda, að sam-
herjar taki að sér alla stjórn á
pósti og síma. Vilja þeir og verðá
Grikkjum hjálplegir að losna við
alla Þjóðverja og aðra Miðvelda-
sinna, sem í landinu eru. Ganga
þeir að því næstu daga, að tína
þá saman og koma þeim burt. —
En sendiherrann þýz^i í Aþenu
lokar sig inni í húsi sínu með
flokk manna og býr sig til varnar.
Þann 9. sept. sitja fulltrúar
samherja á fundi í Aþenu, og
ræðst þá lýðurinn á þá með
skotum. Lítið varð þó úr aðför-
inni, og slasaðist enginn íulltrú-
anna. — Biður Zaimis afsökunar
á þessu fyrir hönd landa sinna,
en sendiherrarnir heimta, að
mönnum þeim, er tóku þátt i
aðförinni, verði hegnt, svo og
lögreglumönnum þeira, er skeyttu
ekki um að skerast í leikinn.
Varð atburður þessi til þess,
að sendiherrar samherja urðu
meira sammála i kröfum sínum
gagnvart Grikkjum. Áður hafði
borið á ósamlyndi þeirra á milli,
t. d. hefir ítölura ekkert verið
um það gefið, að Grikkir tækju
uokkurntíma þátt I ófriðnum,
hafa eins vel viljað, þeir sætu
hjá, þó engin hætta á, að þeir
fái nein aukin réttindi, er friður
verður saminn.
Aðförin að sendiherrunum í
Aþenu varpar ljósi yfir alla við-
burðina þar syðra. Af henni er
sjáanlegt, að sterk hreyfing er til
í landinu gegn samherjum. Sar-
rail situr í Saloniki með 400 þús.
manns. Hann getur ekld lagt af
stað norður á bóginn, á meðan
hann getur átt von á, að Grikkir
risi upp að baki honum til árása.
Þá eru og skiljanlegar aðfarir
allar samherja gagnvart Grikkj-
um. Þeir verða annaðhvort með ■
illu eða góðu að hafá svo hendur
í hári þeirra, að þeir geti ekki
gert • Sarrail óskunda, er hann
ræðst fyrir álvöru að Búlgörum.
Annars er staða hans talin lítt
öfundsverð að stjórna her, sem
er svo sitt úr hvorri áttinni,
samtíniugur úr miklum hluta
Norðurálfu; hermennirnir iangt
frá föðurleifð sinni berjast ekki
af eins mikiu kappi og Búlgarar,
sem eiga land sitt í sárum að
baki sér.
Eftir þá kosti, sem samherjar
gera Grikkjum eftir aðförina í
Aþenu, sér Zaimis sér ekki fært
að sitja lengur að völdum. Getur
hann ekki átt við að sitja við
stjórn, þar eð samherjar i raun
og veru ráða í landinu. Er g\crt
ráð fyrir, að einhver flokksmaður
Venezilosar taki við stjórn.
Sem tákn þessa hve sundrung-
in er stjórnlaus í landinu, má
geta þess, að í sömu svifum og
Zaimis segii' af sér rótt fyrir
miðjan mánuðinn, gengur setulið-
ið gríska úr þrein bæjum í Make-
dóníu: Seres, Drama og Kavalla,
á hönd Þjóðverja. Foringjarnir
hafa ekkert samband við stjórn-
ina í Aþenu, því samherjar hafa
alla póststjórn á hendi. Svo lítið
var um vistir í bæjunum, að til
þess að forðast hungur, leita þeir
á náðir Þjóðverja og eru fluttir
til Þýzkalands sem gestir Þjóð
verja.
Þ. 28 ág. sendu ítalir Þjóð-
verjum þann boðskap, að þaðan
í frá skoði þeir sig í ófriði við
Þýzkaland.
Ekki fanst Þjóðverjum mikið
um þetta tiltæki ítala, og getur
það ekki haft nein áhrif ,á rás
viðburðanna, hvort þeir eiga í
ófriði í orði — eða þeir eru bara
andstæðingar á borði. — Það er
vitanlegt, að Þjóðverjar hafa stutt
Austurríkismenn gegn Ítölum eftir
megni, hjáipað þeim utn skotfæri
— og jafnvel haft yfirumsjón
með aðgerðum þeirra.
. Þýzkir hermenn hafa tekið þátt
í orustum bæði í ölpunum og við
Görz í sumar, og nú hjálpa þeir
til í óðaönn að vígbúa Triest. —
ítalir aftur á móti hafa sent lið
til Saloniki, og hefir það komið
til tals, að þeir sendu líð til
Frakklands.
En heyrst hefir, að Cadoma
hafi ef til vili ekki verið áfram
um, að friður yrði rofinn við
Þjóðverja í orði kveðnu, því á
meðan gætu þeir ekki sent lið til
Frakklands. Hann hefði nóg að
gera með sína menn heima.
Vegua kosningadeilunnar
haía ýmsar greitiar orðið að mæta
afgangi siðustu víkurnar. í næsta
b'aði kemur fiamhald af seðlabanka
Góðar
Sauma-
véfar
með hraðhjóli og kassa
10 ára ábyrgð.
jJawrfdmjfhnaMMi
greininni. Neðanmáls í b'aðinu biit-
ast á næ t nni ritaerðir eftir dr.
Alexir.der Jóhanne-son, I idr. Eioars-
son skrifs'.ofis'jóra og Þorstein Þor-
steirsson higstofuítjórr. — OJriðar
annállinn hefir og tafist nokkuð — en
kemst í dng fram nð 15 sept. og
í næsta blaði til mánaðarloka. Ymsir
lesendur hafa láíið í Ijós á æt juyfir
»innálnum«, endi mun hann eina
heildarlega yfirhtið yfir beimsstyrjöld-
iua, sem aðgangur er að á íslenzku.
Frá kjerdæmnnum.
Talsverður áhugi var hér i bæ
fyrir kosningaúrslitunum i Arnessýsiu
í gær. Fréttirnar bárust jafnóðum
að austan Það v.trð bráðlega aug-
Ijóst að Sigurður ráðunautur væri
öruggur, en lengi fram eftir leit út
fyrir, að Jón Þorláksson yrði ráð-
herra hlutskarpari, en í síðustu þrjú
hundruð atkvæðunum sótti ráðberra
sig um rúm 100 atkv. og urðu úr-
slitin þau, að hann hlaut 16 atkv.
fram yfir J. Þ.
I dag er talið upp i Gulibringu-
og Kjósarsýslu, á föstudag í Borg-
arfjnrðarsýslu,' þ. 7. nóv. í Norður-
ís fj íiðaisýslu og f>. 13. nóv. i
Norður-Múlasýslu.
Um ræktun mýra.
Eftir
Pétur Jakobsson, Varmá, Mosfellssveit.
Niðurl.
Það má ekki hryggja okkur íslend
inga, þótt vér séum á eftir öðrum
þjóðum í landbúnaði; en auðvitað
er það grátlegt; en vér »grátum sem
styzt, svo grætum ei komandi tíma«.
Það á að vekja þessa fátæku og fá
mennu þjóð til starfs og Ufs, svo
allir einstaklingar í þjóðfélagsheild-
inni .taki höndum saman og gangi
ótrauðir í áttina á eftir framfarnþjóð-
unum í öllu því, sem miðar land-
búnaði til heilh. Vér viijum allir
vona, 'nð sá timi muni koma, að
við getum með gleði litið aftur í
timann og séð, að við höfum »geng-
ið til góðs götuna fram eftir veg«,
— fram eftir veg'. menningar og
framfara.
íslenzkir menti og konur! Tök-
um höndum saman til samvinnu og
félagsskapar og það sem fyrst; hver
stund'n er dýrmæt; setjum takmark-
ið hátt, stefnnm beint, og styðjum
um hver annan, og mun þá sannast
hjá okkur málshátturinn sem segir:
»Margar hendur vinna iétt verk«.
^jijavíisr-aiioálL
Kosningarnar. — Þær voru i 11 a
sóttar; — kusu tæp 20C0 af 4500
kjósendum. Margir komu niðurákjör-
stað, eu hurfu heim við svo búið, án.
þess að kjósa — eftir I — U/2 klst.
bið og sumir komu ails ekki aftur.
Fyrirkomulagið á kosniugunni var og
með öllu ófært. Alt of fáar kjördeildir,
En þó hefði mátt bæta úr því með
því að hafa fleiri kjörklefa í hverri
deild. Euginu er kominn til að segja,
nema úrslitiu hefðu orðið önnur, ef
kjósendum hefði verið gert hægra fyr-
ir um að kjósa.
Með víðáttu hæjarins, eins og hún
nú er mikil orðin, ætti að vera 3
kjörstaðir, éinn í vesturbænum (t. d.
stýrimannaskóianum), einti í miðbæn-
um (Barnaskólanum) og einn í austur-
bænum (málleysingjaskólanum?) — og
svo miklu fleiri kjördeildir.
Eitt er víst að öðru eins fyrirkotnu-
lagi og núna fyrsta vetrardag má ekki
hifta. Bæjarbúar eiga skýlaust kröfu á
endurbótum.
Yeður var eigi vel gott einkum er
leið á daginn. Voru þá bifreiðar ó-
spart notaðar til kjósendaflutn:ngs. —
Margir bæjarbúar munu þá hafa fyrsta
siuni — og surnir seinasta — ekið í
bifreið.
Allmargir seðlar voru vafasamir, ett
ekki breyta þeir neitt aðalniðurstöð-
unni.
Aðkotnnmenn: Sig. Ólafsson fyrv.
sýsiumaður frá Kallaðarnesi. Sigurjórv
Markússson sýslumaður Skaftfellinga.
Skipnfregn
Goðafoss var 300 sjómílur apstur
af C tpe Roce á Nerv-Fottndlandi þ. 22.
okt. Kemttr til Nerv-York á sunnudag.
B o t n i a fór frá Færeyjum í gær-
morgun. Skipið því væntanlegt hingað
fimtudagskvöld eða föstudagsmorgun.
Hólar aukaskip Sameinaðafólagsins,
fer frá Leith næstkomandi sunnudag
áleiðis hingað, hlaðið vörum.
G u 11 f o s s komst ekki bóðau í gær
eins og til stóð. Er ákveðið að skipið
fari hóðan í dag kl. 4.
A r e kom hingað í gær nteð salt-
farm til Elíasar Stefánssonar.
Þegnskylduvinnan. Heldur er lít-
ill áhugi matina fyrir þegnskyldu-
vinnunni. Hór í Reykjavík greiddu
1229 kjósendur atkvæði gegn hetini
en að eins 272 með. 436 seðlar voru
auðir og fáeinir ógiidir.
Fyrirlestrar prófessors A g. H.
Bjarnason við Háskólann byrja
ekki kl. 7 í kvöld heldur klnkkan 9.
Sokkar og Nærföt
kvenna og barna, gott úrval,
hjá