Ísafold - 06.12.1916, Blaðsíða 1

v Kemur út tvisvar
í viku. Verðárg.
5 kr„ íerlendis 7^/2
!kr. eða 2 dollarjborg-
let fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
, Lausasala 5 a. eint.
ísafoldarprentsmiðja. Ritstjóri: Ólajfur Björnsson. Talsími nr. 453.
Uppsögn (skrifl.
bundin við áramót,
er ógild nema kom-
in sé tll útgefanda
fyrlr 1. oktbr. og
só kaupandl skuld-
laus við blaðið.
Reykiavík, miðvikudaginn 6. desember 1916
94. tölublað
Bæjarskrá Reykjavíkur 1917.
, Ný útgáfa af Bæjarskrá Reykjavíkur
kemur út eftir nýárið.
Hún hefir ekki komið út síðan 1913 og er því um að kenna, að
fyrri útgáfur hennar hafa eigi svarað kostnaði.
En með því að mér hafa borist mesti fjöldi af áskorunum um að
gefa Bæjarskrána út af nýju og bæjarstjórn Rvíkur hefir sýnt skilning
sinn á n.ruðsyn Bæjarskrárinnar með því að veita nokkurn styrk til út-
gáfunnar, hefi eg ráðist í að gefa hana út af nýju í þeirri von, að al-
menningi fari að skiljast hve ágæt og óhjákvæmileg handbók hún er og
kaupsýslumenn fari að skilja, að með því að nota hana rækilega til aug-
lýsinga styðja þeir ekki síður sjálfa sig en útgáfuna.
Brotið á Bæjarskránni verður að þessu sinni sama og fjórði partur
af Ísafoldarsíðu, þ. e. talsvert stærri en áður, og verður reynt að gera
hana svo fróðlega og ítarlega, sem tök eru á.
Innihald hennar verður:
x. Gatnaskrá, þar sem talin eru upp öll hús borgarinnar og hverir búa
i þeim.
2. Nafnaskrá, þar sem taldir verða í stafrófsröð allir Reykjavíkurbúar 18
ára eða eldri.
3. Félagaskrá og stofnana, þar sem taldar verða allar merkustu stofnanir
á íslandi, opinberir sjóðir og félög í Reykjavík (sjá síðar).
4. . Atvinnuskrá, þar sem kaupmönnum og atvinnurekendum höfuðstaðar-
ins gefst færi á að láta skrá sig sérstaklega — eftir flokkum.
5. Talsímaskrá Reykjavikur.
6. Ýmislegur fróðleikur um virðingarverð húsa, lengd gatna o. s. frv.
7. Auglýsingar.
Ennfremur er fyrirhugað, að í Bæjarskránni birtist hagfræðisleg rit-
gerð um vöxt og viðgang R?ykjavíkur.
Siðar mun væntanlegum auglýsendum send pöntunar-eyðublöð fyrir
auglýsingar.
En að þessu sinni leyfi eg mér að beina þeim vinsamlegum tilmæl-
um til stjórna allra félaga hér í bænum, að þær sendi mér
fyrir 15. þessa mán. skýrslu um félögin, er feli í sér:
1. Nafn félagsins og stofndag (ef hægt er).
2. Tilgang félagsins.
3. Eignir félagsins (sjóð o. s. frv.).
4. Tölu félagsmanna.
5. Stjórn félagsins (hverir skipa hana og hvernig verkum er skift).
Vænti eg þess, að félagsstjórnirnar taki vel í þessa málaleitun, þar
sem mjög erfitt er ella að gera félagaskrána svo ítarlega, sem vera þyrftí.
Reykjavík 4. desember 1916.
Virðingarfylst.
Úlafur Björnsson.
Saumavélarnar
ágætu og margeftirsparðu eru komnar aftur
í verzlun
Halldórs Sigurössonar
Ingólfshvoli
bæði handsnúnar og stignar, sem sauma bæði áfram
og aftur á bak.
XLIII. árg.
Viljirðu eiga >Bil« fá hlýddu eðlistilviaan
þinni, hún segir »þú skalt kaupa*
FORD TOURING CAR og neitaöu ekki
sjálfum þér um þann hag og ánægju sem það
getur veitt þór.
Tíminn er peningar, og Ford Touring Car
eykur verðgildi tíma og peninga. Ford bilar
oru édýrastir allra bila, léttir ah stjórna og
jmðveldastir i viðhaldi.
Ford bilar eru beztu fólks- og flutniugs-
tæki sem komið haía til landsins, og fást að
eins hjá undírritubum, sem einnig selur hin
heimsfrægu DUNLOP DEKK og SL0NGUR,
fyrir allar tegundir bila.
P. Stefánsson,
Lækjartorgi 1.
.AÍþýöuféLbúkasafn Templaras. 8 kl. 7—0
Borgarstjóraskrifst. opin dagl. 10»12 og 1—8
Bœjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—12 og 1—B
Bœjargjaldkerinn Laufásv. B kl. 10—12 og 1—6
íalandsbanki opinn 10—4.
K.F.U.M. Lestrar-og skrifstofa 8 árd,—10 sibó.
Alm. fundir fld. og sd. 81/* siðd.
Landakotskirkja. Guðsþj. 9 og 8 á helgum
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 10—8. Bankastj. 10—12.
Landsbókasafn 12—B og B—8. Útlán 1—8
Landsbúnaöarfólagsskrifstofan opin frá 12—2
LandsfóhirBir 10—2 og B—6.
LandsskjalasafniB hvern virkan dag kl. 12—2
Landssiminn opinn dagiangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 4—7.
iListasafnib opió sd., þrd. og fimtud. kl. 12—2
BTáttúrugripasafnið opib 1*/«—2J/a á sunnnd.
PósthúsiB opib virka d. 9—7, sunnud. 0—1.
S&mábyrgft Islands kl. 1—B.
Btjórnarrábsskrifstofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsimi Reykjavikur Pósth.8 opinn 8—12.
Vifilstabahæliö. Heimsóknartimi 12—1
B»jóbmenjasafniB opib sd., þrd. og fid. 12—2
Goðafoss-slysið mikla
Skipið gerstrandað á Straum-
nesi vestra.
Hið mikla slys, sem henti ann-
að skip Eimskipafélags íslands,
Goðafoss, þ. 30. nóv. mun nú
þjóðkunnugt orðið, svo langt sem
sími nær.
Vér skulum samt í fám orðum
rifja upp sögu þessa mikla áfalls,
sem eigi verður í tölum talið
tjónið af, heldur má heitaþjóðar-
ólán.
Goðafoss fór frá ísafirði kl. 12
um kvöldið, aðfaranótt fimtudags
30. nóv. Var þá niðdimm nótt
,og iit veður.
Þrem tímum síðar strandaði
hann á Straumnesi vestanverðu.
Gengur Straumnes út norðanvert
við Aðalvík og er þar vestasti
oddi á Vestfjörðum. Hvernig þetta
óvænta hörmungarslys hefir að
borið er ókunnugt um enn, Sjó-
menn fullyrða, að þarna sé óvenju
hrein sigling og aðdjúpt, svo að
ekki er nein furða, þótt mönn-
um hafi komið strandfregnin harla
óvænt.
g|Fyrsta skeytið um slysið fékk
Eimskipafélagið á laugardag, sið-
degis. Var það frá skipstjóran-
um, Júlíusi Júliniussyni. í skeyt-
inu stendur elckert uín aðdrag-
anda slyssins. En um ástand
skipsins þá, að það »standi hart* —
og sjór kominn í vélrúmið og
framlestina. Kvikulaust sé og
hjálpar er beðist þegar. Þá (á
fimtudag) reyndist ókleift að
koma farþegum til Aðalvíkur, en
á föstudag tókst að koma þeim
að Látrum í Aðalvík.
Hið fyrsta, sem Eimskipafélags-
stjórnin gerði, er símfregnin barst
— var að tryggja sér, að björg-
unarskipið Geir fœri þegar á vett-
vang — og í öðru lagi að sjá fyr-
ir, að farþegarnir kœmust áfram
leiðar sinnar. Flóra var þá stödd
á l8afirði og urðu skjótt samn-
ingar um að hún tæki farþegana,
er hun færi norður um á sunnu-
dag. Var þar með greitt úr vand-
ræðum þeirra, svo sem tök voru á.
Og laugardagskvöld vatt björg-
unarskipið við og hélt norður.
Með því fór framkvæmdarstjóri
Eimskipafélagsins Emil Níelsen.
Biðu svo allir með óþreyju frek-
ari frétta.
Á sunnudag um miðjan dag
barst fyrsta skeytið frá fram-
kvæmdarstjóranum til stjórnar
Eimskipafélagsins, er lyfti brún-
um, þótt eigi hermdi meira en
að ekki væri vonlaust um skipið.
Skeyti þetta hljóðaði svo:
Ef gott veður helst, er ekki von-
laust um að skipinu verði bjargað.
Allar lestir eru fullar af sjó og skip-
ið er á mjög hættulegum stað, yzt
á Straumnesi. Dælum hefir verið kom-
ið um borð. Vélbátar hafa getað lagst
síbyrt við skipið og hafa þeir bjarg-
að mestum hluta vöruflutningsins.
Eigi er enn unt að segja, hvað botn-
inn í skipinu er mikið skemdur.
Aðalrörið er ekki sprungið. — —
Samtímis fréttist, að margir
vélbátar af ísafirði væru að störf-
urn við skipið til þess að bjarga
úr því vörum og tækist það von-
um framar.
Fiskiveiðafélagið »ísland« hafði
boðist til þess að senda botnvörp-
unginn April til hjálpar, ef á
þyrfti að halda, en að vestan
símuðu þeirNíelsenfrámkvæmdar-
stjóri og Ungerskov skipstjóri
»Geirs«, að Apríl skyldi vera
ferðbúinn mánudagskvöld kl. 11
og fara þá á stað, ef ekki kæmu
boð í veginn. Trúðu menn á það
af þessum skeytum, að enn mundi
unt, að Geir fengi náð Goðafossi
á flot með flóðinu á mánudag
kl. 2-3.
En allar þessar vonir urðu að
engu mánudagskvöldið. Þá um
kl. 9 barst formanni eimskipa-
félagsins, Sveini Björnssyni svo-
látandi skeyti frá Níelsen:
Útlitið heiir versnað.
Nær vonlaust um að skip-
inu verði bjargað. Vax-
andi vestansjór hér. Brim-
ið heflr kastað Goðafossi
nær landi. Apríl getur
ekkert hjálpað.
Og kl. 10 barst annað skeyti
á þessa leið:
Bíðum betra veðurs á
strandstaðuum, til þess að
bjarga sem mestu af inn-
anstokksmunum úr skip-
inu. Skipverjar allir hafa
verið fluftir yiir • á Geir.
Mestum hluta vöruflutn-
ingsins hefir verið bjargað,
nema steinolíu, sem var
neðst í framlestinni. Hetði
haldist gott veður einum
degi lengur, mundi skipinu
hafa verið bjargað. Brima-
samt mjðg á strandstaðn-
um.
Ungerskov Geir-skipstjóri sendi
loks forráðamönnum Apríls þetta
skeyti:
Farið ekki. Öll von er úti.
Skipið er fult at sjó og er
komið upp i fjðru.
Þetta hörmulega áfall að missa
svo. ágætt 8kip hér um bil nýtt,
kemur eigi einungis við Eimskipa-
félagið, það kemur hart niður á
öllum landsmönnum beint og ó-
beint og er því eigi ofmælt, að
hér sé um þjóðar-ólán að tefla.
En þegar slíkt ber að höndum
dugir ekki að missa kjarkinn,
heldur að standa sem einn maður
til að bœta tjónið. Þjóðin íslenzka
hefir reynst Eimskipafélaginu
trygg og traust stoð það sem ai
er, með óvænt miklum fjárfram-
lögum og stuðningi í byrjun og
sívaxandi samúð. Nú reynir samt
fyrst verulega á þolrif þjóðarinn-
ar, er félaginu ungu ber að höndum
svo ófyrirsjáanlegt og afdrifamik-
ið mótlæti — að standa nú vel og
drengilega með félaginu.
Ef þjóðin gerir það mun þetta
stórtjón eigi saka, nema um
stund.
Eimskipafélagsstjórnin hefir enn
eigj tekið neina ákvörðun um
hvernig snúast beri við þessu
áfalli, en biður framkvæmdastjór-
ans, sem kemur að vestan, inn-
an fárra daga.
Rannsókn um hvernig slysið
hefir atvikast bíður og sennilega
komu skipshafnarinnar hingað.
Skipið er vátrygt fyrir alls
900.000 kr., en það er ekkert
verð fyrir það á þessum tímum,
enda þótt hið upphaflega verð
þess fyrir D/2 ári haii eigi verið,
nema 540.000 kr. *
Bátstapi og manntjón.
í Höskuldsey á Breiðafirði vildi
það hörmulega slys til á laugardag-
inn var, að bátur fórst þar í lend-
ingu og druknuðu 4 menn, faðir og
prír synir. Hét faðirinn Bjarni
Bjarnason, og var tómthúsmaðuf í
Höskuldsey, en synir hans hétu
Guðmundur, Bjarni og Kristján.
Ekkja Bjarna, sem þarna á á bak
að sjá manni og þrem sonum, heit-
ir Sigríður Guðmundsdóttir. Eina
dóttur á hún á lífi.
Stjórnarskrá og þingskðp.
Hin nýja stjórnarskrá og hin nýju
þingsköp, sem vér eigum nú við
að búa, hafa nýlega verið gefin út
af skrifstofustjóra Alþingis hr. Einari
Þorkelssyni, í mjög handhægum
bæklingi. 1
Nýr landsverkfræðingur.
Geir G. Zoéga cand. polyt. er skip-
aður landsverkfræðingur frá r. febr.
n. á. að telja.