Ísafold - 13.12.1916, Qupperneq 1

Kemur út tyiavar
i viku. Veiúárg.
f> kr., erletidis 7^/j
kr. e5a2dollar;borg-
Ist fyrir miðjau júli
erlendis fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.
XLIII irp.
Reykjavík, miðvikudagim 13. desembér 19:6
Ritstjóri: Úlafur Björnsson.
Talsími nr. 455.
í >afoldarprentsmiðja.
Uppsögn (skrifl.
bundin við áramót,
er ógild nema kom-
in só tll útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
sé kaupandi skuld-
laus við blaöiS.
| 96 tölublað
Viljirðu eiga *Bilciþállilýddu eðlistilvUan
þinni, hún sogir »þú skalt kaupa*
FORD TOURING CAR og neitaðu ekki
fljálfum þér um þann hag og Anægju sem það
getur veitt þór.
Timinn er peningar, og Ford Touring Car
eykur verðgildi tíma og peninga. Ford bilar
-eru ódýrastir allra bila, léttir að stjórna og
muðveldastir i viðhaldi.
Ford bllar eru beztu fólks- og ílutnings-
tæki sem komið hafa til landsins, og fást að
oins bjá undirrituðum, sem einnig selur bin
heimsfrægu DUNLOP DEKK og SL0NGUR.
fyrir allar tegundir bíla.
P. Stefánsson,
Lækjartorgi 1.
Alþýðafól bókAsarn Templaras. S kl. 7—9
bjrgarstjóraskrifst. opin dagl. 10-12 og 1 — 8
Brojarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—12 og 1—B
Bæj&rgjaldkerinn Laufáav. B kl. 10—12 og 1—B
Islandabanki opinn 10—4.
ILF.U.M. Lestrar- og skrifstofa 8 árd.—10 sitö.
Alm. fundir fid. og sd. 8J/s siðd.
Landakotskirkja. Guðsþj. 9 og 6 á helgum
íLi*ndakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 10—8. Bankastj. 10—12.
Landsbókasafn 12—8 og 6—8. ÍTtlán 1—8
Lftndsbúnaöaríólagsskrifstofan opin frá 12—9
£íS,ndsfóbirðir 10—2 og 5—6.
Landsskjalasafnið hvern virkan dag kl. 12—8
Landsslminn opinn daglangt (8—9) virka daga
belga daga 10—12 og 4—7.
Xiistasafnið opið sd., þrd. og fimtud. kl. 12—2
Náttúrugripasafnið opið D/s—2*/a á sunnud.
Póatbúsið opið virka d. 9—7, sunnud. ö—1.
Bamábyrgð Islands kl. 1- B.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsimi lleykjavíkur Pósth, 3 opinn 8—12.
Vifilstaðahælið. Heimsóknartimi 12—1
l*jóðmenjasafnið opið sd., þrd. og fid. 12—2
Alþingi sett.
Ráðherra boðar þinginu,
að hann rauni segja af sér.
Sú athöfn fór fram þ. 11. des.
og hófst með guðsþjónustugjörð í
dómkirkjunni. Dómkirkjuprest-
urinn annar, síra Bjami Jónsson
steig í stólinn og hafði hann valið
sér þenna taxta:
Fyrra Tímóteusar II. kap. vers
1.—4.
»Fyrst af öllu áminni eg þá
um að fram fari ákall, bænir,
fyrirbænir og þakkargjörðir fyrir
öllum mönnum, fyrir konungum
og þeim, sem hátt eru settir, til
þess að vér fáum lifað friðsam-
legu og rólegu lífi í allri guð-
hræðslu og siðprýði. Þetta er
gott og þóknanlegt frelsara vor-
um guði, sem vill að allir menn
verði hólpnir og komist til þekk-
ingar á sannleikanum«.
Á undan prédikun var sunginn
sálmur nr. 644 í sálmabókinni:
»Eilíf miskunn að þér taktu ísa-
láð vort fósturland«, og á eftir
prédikun nr. 618: »Alþing vér
setjum« o. s. frv.
Þingmenn söfnuðust þvínæst
saman í Neðrideildarsal alþingis.
Las ráðherra Einar Arnórsson þar
upp konungsboðskapinn um sam-
ankvaðning alþingis. Reis þá upp
aldursforsetinn Ólafur Briem og
bað konung lengi lifa. Tóku þing-
menn undir með níföldu húrra-
hrópi. Þvínæst tók aldursforseti
við fundarstjórninni og lét svo
um mælt, að þar sem enn vant-
aði til þings */4 hluta þingmanna
og eigi þætti hlýða að byrja þing-
störf meðan svo stæði, yrði þing-
fundum frestað þangað til þingið
væri fullskipað.
Áður en þingmenn gengu af
fundi skýrði ráðherrann frá því,
að hann mundi bráðlega biðja lcon-
ung lausnar frá embœtti sínu og
mœltist til þess, að þingmenn fœru
að ráða ráðum sinum • um það,
hvernig skipa eigi stjórnina.
Sj öpr ó fið
iit af Goðafoss-strandinu.
Rannsóknin hófst kl. 9 i morgun
í Bæjarþingstofunni. Sjódóminn skip
uðu bæjarfógeti, Páll Halldórsson
stýrimannaskólastjóri og J. G. Hal-
berg, sem um mörg ár fyr meir var
í siglingum.
Fyrstur mætti fyrir réttinum Júl-
ius skipstjóri Júliníusson. Er hann
39 ára að aldri.
Kvaðst hann hafa verið upp á
stjórnpalli, unz skipið var komið fram
hjá Ritnum, þá var bjart og sá skip-
stjóri land þvert af Ritnum og áleit
það væri Straumnes. Skipið fór þá
með fullri ferð,' um 9 mílur. Skip-
stjórinn fór þá fyrst niður í reyk-
salinn til að gæta að hvort þar væri
alt i lagi, síðan inn i borðsalinn og
niður i farþegarýmið í sömu erind-
um og loks inn á salerni karla. Þeg-.
ar hann kemur þaðan út hittir hann
einn hásetann og spyr hvað hann sé
að gera. Svarar hásetinn að hann
sé með skilaboð frá stýrimanni um
að komin sé stórhríð. Skipstjóri
hleypur þá upp á stjórnpall og seg r
við stýrimann: »Hamingjan hjálpi
okkur, við erum komnir inn i lá-
deyðu«. Kveðst hann hafa séð land
og brot fram undan. Heldur hann
að stýrimaður hafi sagt, að
hann hafi ætlað að fara að
beygja, ef hann (skipstj.) hefði
ekki komið upp. Skipstjóri kvaðst
þegar hafa reynt að beygja af og
gefið manninum við stýrið svo'átandi
skipun: »Hart stjórnborða!« Skipið
var þá komið svo nálægt, að skip-
stjóri sá að það léti ekki að stjórn
og gaf þá skipun niður i vélarúmið
að fara fulla ferð aftur á bak. En
skipiðiakstá áður en það varð stöðvað.
Nielsen framkvæmdarstjóri bað
þessar spuningar lagðar fyrir skip-
stjóra:
1. Hvernig fékk hann vissu um,
að skipið væri 2 kvattmílur af Ritn-
um?
2. Hver tók þá fjarlægð?
3. Hvar var skipstjórinn, er fjar-
lægðin var tekin?
Þessum spurningum svaraði skip-
stjóri á þessa leið:
Mér sýndist fjarlægðin vera á að
gizka tvær kvartmílur frá Ritnum,
þegar eg athugaði löndin beggja
megin og spurði stýrJmanninn að
því, og fékk það svar, að fjarlægðin
væ i 2 kvartmilur. Seinna hefir
stýrimaður sagt mér, að það hafi
verið ágizkun. Eg var inni í kort-
húsinu og úti á stjórnpalli um þetta
leyti.
Enn var þessi spurning lögð fyiir
skipstjóra.
1. Hafði skipstjóii sjálfur gefið þær
stefnur, sem sigldar voru frá ísafirði?
Svar: Já, þær sem stauda i dag-
bókinni.
Af hálfu vátryggjenda voru þess-
ar spurningar lagðar fyrir skipstjóra:
1. Hverir voru á stjórnpalli auk
stýrimanns, er skipstjórinn fór nið-
ur.
2. Er skipstjóra kunnugt um
hvort og hve oft var litið á »loggið*
eftir að það var látið út og til þess
er skipið strandaði.
3. Hver var stefna skipsins, þeg-
ar skipstjóri kom upp.
4. Telur skipstjóri það ekki hafa
verið skyidu sína að staðreyna sjálf-
ur hvort sú fjarlægð hafi verið rétt,
sem hann segir, að stýrimaður hafi
gefið sér?
Svör: Að r. Maður við stýrið,
Aðalsteinn Guðmundsson og annar
á verði, annaðhvort á stjórnpalli eða
fram á.
Að 2. Nei. Það er ekki vant að
athuga »loggina«, þegar siglt er
áfram, ekki nema þegar tekin er
fjarlægð frá landi eða beygt ein
hversstaðar fyrir. Annars er »loggin«
að eins athnguð, þegar skift er um
verði.
Að 3. Enginn timi til að athuga
það.
Að 4. Jú. Kveðst hafa gert það.
Fór út á stjórnpallinn og sá landið
beggja vegna og gat ekki annað séð
en skipið væri 2 kvartmílur undan.
Bæjarfógeti spurði skipstjóra hvoit
hann hefði verið ölvaður, er hann
fór frá Isafirði og svaraði skipstjóri
þvi neitandi og um stýrimann sömu-
leiðis að hann hafi ekki getað séð vín
á honum.
Þvi næst var stýrimaður Olafur
Siqurðsson yfirheyrður. T.agði hann
fram allítarlega skýrslu um sigling
Goðafoss frá Ritnum og til þess er
hann strandaði. Birtist sú skýrsla i
heild sinni i næsta blaði. Stýrimað-
ur kveður skipstjóra hafa komið út
á stjórnpallinn, er þeir voru þvert
af Ritnum og sagt að þeir væru alt
of fjarri Ritnum og sett stefnuna.
Eftir henni var svo siglt og er
dimmviðrið skall á, reyndi stýri-
maður að ná í skipstjóra, en tókst
ekki strax. Þorði þó ekki að minka
ferð skipsins eða gefa hljóðbending-
ar vegna þess, að skipstjóri hefði
lagt bann við því, nema hann væri
sjálfur viðstaddur.
Enn fremur bar stýrimaður það,
að hann minnist þess ekki, að skip-
stjóri hefði spurt sig um fjarlægðina
frá Rit, og enn fremur, að hefði hann
verið sjálfráður, mundi hann hafa
siglt jafn langt af Straumnesi og af
Rit.
Aðspurður af Nielsen framkvæmda-
stjóra hvað hann hefði gert, er dimm-
viðrið skall á viðvíkjandi hljóðbend-
ing o. s. frv,, svo framarlega, sem
eigi hefði legið fyrir bann frá skip-
stjóra — kvaðst hann fyrst mundi
hafa gefið nljóðbending og ef skip-
stjóri hefði þá ekki komið vonbráð-
ar — stöð vað skipið og lóðað.
(Framhald í næsta blaði).
Skýrsla þessi er rituð i flýti og
mun leiðrétt i næsta blaði, ef eitt-
hvað skyldi ekki alveg nákvæmt.
Styrimaður hafði ekki lokið sinum
frambutði, er blaðið var prentað.
Frá Goðafossstrandinu,
Öll von úti um Goðafoss.
Hingað komu í gærmorgun björg-
unarskipið Geir og botnvörpungur-
inn Ápríl með innanstokksmuni úr
Goðafoss, en höfðu um helgina gef-
ið upp alla von um að bjarga sjálfu
skipinu.
Úrslitaskeylið um þetta barst til
Eimskipafélagsstjórnarinnar frá Níel-
sen framkvæmdarstjóra á laugardags-
kvöldið og var það svo látandi:
»Getum eigi dælt skipið. Höf-
um reynt að láta kafara þétta ytri
botninn, en hann hefir eigi hald-
ist við vegna undiröldu, sem leið-
ir hér inn, þótt altaf sé austan-
átt. Skipið liggur á bakborðshlið,
og þar sem það er mest skemt
liggur það á grjóti, svo að kafar-
inn getur ekki komist þar að til
þess að þétta það. — Naumast
nokkur von til þess, að skipinu
verði bjargað. Björgum nú innan-
stokksmunum, og hjálpar Apri(
til þess.----------«
Um sjálft slysið hefir Mbl. leitað
vitneskju hjá einum farþeganna
Zöllner stórkaupmanni, er hingað
kom á Nirði fyrir helgina, og farast
honum orð á þessa leið:
— Þetta er hörmulegt slys, segir
hr. Zöllner. Það hefði alveg eins
getað farið svo, að allir, sem á skip-
inu voru, færust, enda er það hepni,
að ekki varð manntjón að. Goðafoss
fór frá ísafirði um miðnætti á fimtu-
dag, og var þá bezta veður. Tæp-
um þremur stundum siðar var komin
kafaldshrið, en sjór var mjög litill.
Um 10 minútum áður en skipið
strandaði hafði skipstjóri gengið af
stjórnpalli, en stýrimaður skipsins
hafði stjórn. Maður sá ekkert land,
þvi bylur var á. — Skyndilega
virtist stýrimanni, sem skipið væri
komið of nærri landi, því að það
rendi inn i ládauðan sjó. — Sendi
hann boð til skipstjóra, en í sömu
andránni sem skipstjóri kom á stjórn-
pallinn, rakst Goðafoss á skerið. Nú
var vélin stöðvuð og látin taka öfuga
sveiflu, eins hratt og unt var, en
skipið stóð sem fastast.
Um leið og skipið rakst á, biluðu
loftskeytaþræðirnir, svo að þær vélar
urðu ekki notaðar. En tilraun var
þegar gerð til þess að senda út neyð-
armerki, S O S, sem það heitir i loft-
skeytamálinu, en auðvitað var það
árangurslaust. Og um 10 minútum
síðar sloknuðu öll ljós á skipinu og
hitaleiðslan um skipið stöðvaðist.
Þegar birti um morguninn, var
stýrimaður sendur ásamt 5 hásetum
í björgunarbáti skipsins áleiðis til
Aðalvíkur til þess að sækja hjálp.
Um daginn gerði ofsarok og þar eð
báturinn ekki kom aftur að kvöldi,
hugsuðu menn á Goðafossi, að hann
hefði farist og menn allir sem á
honum voru. Sem betur fór, var
það eigi svo, þvi á þriðja degi kom
skipsbáturinn og nokkrir vélbátar
frá Aðalvík á strandstaðinn. Hafði
stýrimaður orðið að dvelja í Aðal-
vík þann tíma, þar eð ófært var
veður. Það var og fyrst á laugar-
dag að fært var bátum milli Aðal-
víkur og ísafjarðar og þessvegna
kom fregnin ekki hingað fyr. —
I tvo sólarhringa urðu farþegar
að dvelja í hinu strandaða skipi.
Var það eigi áhættulaust, því sjó-
arnir og brimið gat mölbrotið skip-
ið á hverri stundu. Enda reyndi
skipstjóri að koma kaðli á land, en
það var ekki unt vegna brims. Háir
hamrar þar sem skipið lá og urðar-
grjót alt í kring, en býlalaust með
öllu. Er líklegt að skipbrotsmenn
mundu hafa týnt tölunni þó þeii
hefðu komist á land, og því rétt-
ara að láta alla dvelja í skipinu.
Farþegar voru allir í rúmum sínum
þegar skipið strandaði. Greip þá
suma hræðsla fyrst, sem vonlegt
var, en annars fór alt fram í beztn
reglu. Kalt var mjög og óvistlegt í
skipinu, svo farþegar fluttu allir
upp í reyksal skipsins og héldu þar
til að nokkru leyti. A laugardag
komust þeir allir, ásamt öllum skip-
verjum til Aðalvikur á vélbátum,
sem þaðan komu. —
í Aðalvík var flestum skipverjum
og farþegum komið fyrir i skóla-
húsinu. Skipstjórinn og nokkrir aðr-
ir fengu inni á heimili kaupmanns
eins. í skólahúsinu fór vel um okk-
ur, en það var litið um matvæli á
staðnum. Brytinn hafði þó tekið
Ný opinberun.
Spiritisminn og trúarbrögðin.
Eftir
Sir Arthur Conan Doyle.
Ef nokkur vildi hafa fyrir þvi,
að leita að áskrifendaskrám blaðs-
ins »Light« fyrir árið 1887, þá
held eg, að hann mundi finna
nafnið mitt þar. Eg er líka einn
af elztu félagsmönnum í Sálar-
rannsókna-félaginu (Psychical Re-
search Society). Fyrir því verður
^nér ekki borið það á brýn, að
eg hafi hrapað að því að draga
ályktanir, þó að eg dirfist eftir
þrjátíu ára umbugsun að verða
við tilmælum ritstjórans um að
segja fáein orð um samband við
framliðna menn. Þær ályktanir
komast fyrir í einni setningu.
Þrátt fyrir svik, sem einstöku
sinnum hafa komið fyrir, og frá-
leitar ímyndanir, er heilbrigður
kjarni í allri þessari andlegu
hreyfingu, sem er óendanlega
nær fullkominni sönnun en komið
hefir endranær fram í nokkurum