Ísafold - 29.03.1921, Blaðsíða 4

4
ISAFOLD
Frankfurt tekinf
Frá Berlín er sírnaS aö búst sé viö
því, aÖ frakkar taki herskildi borgina
Frankfurt a. M. Ríkisstjómia þýzka
hefir mótmælt þvingunarráðstöfunum
Bandamanna viö alþjóöasambandið.
Rússar semja friS.
Frá Warshaw er símað að Rússar
virðist hraða mjög friðarsamningunum
og að þeir mun að öllum líkindum verða
undirritaðir í næstu viku.
Tuttugu herdeildir vel útbúinna Bolse
vika halda nú til landamæra Póllands.
Byltingin í Bússlandi.
nær nú til flestra borga og héraSa í suS-
ur Rússlandi, að því er símaS er frá
Helsingfors.
Bretar draga úr herskipasmtífi.
Frá London er símaS aS 8 af nú-
verandi 38 bryndrekum Breta verði
rifnir, en aðrir tveir smíðaSir í staSinn.
Útgjöldin til flotans lækka um 9 milj.
sterlingspunda.
Khöfn 16. mars.
Nikulás stórfursti látinn.
Símað er frá Varsjá, að Nikulás stór-
fursti sé látinn, vaidalaus, suður á
Ítalíu.
Frá uppreisninni í Rússlandi.
Daily Mail flytur þá fregn, að há-
setar á rússneskum herskipum í Svarta
hafi og Kaskiskahafi, hafi gert upp-
reisn og varpað ráðstjórunum fyrir
borð.
Lloyd George og Bonar Law.
Times segir að Lloyd George og Bon-
ar Law hafi fastráðið að halda saman
£ stjórnmálum, þó að núverandi sam-
steypuflokkur leggist niður. Ætla þeir
þá í sameiningu að stofna til „mið-
flokks' ‘.
Talot pascha myrtur.
Símað er frá Berlín að Talot paseha,
fyrrum stórvesír, hafi verið myrtur þar
utanvert viö borgina. Banamaður hans
var stúdent frá Armeníu.
Skaðabótakröfurnar.
Þýzka stjórnin hefir nú fengið kröfu
frá skaðabótanefndinni um greiðslu
herkostnaðar. Er þar farið fram á 180
miijarða gullmarka, samkvæmt 232. gr.
friðarsamninganna. Blöðin mótmæla
harðlega þessum kröfum.
Khöfn 18. mars.
Uppreisnin í Rússlandi.
Símað er frá Helsingfors, að bols-
víkingar hafi ki nverskar hersveitir
til að ráðast á Kronstadt.
Viðskiftasamningar Breta og Rússa.
Símað er frá London að viðslkifta-
samningar Rússa og Breta hafi verið
undirskrifaðir í gær. Báðir aðiljar lofa
aö hætta undirróðri. Leninstjórnin hef-
ir ekki viðurkent sktíldir gömlu rúss-
nesku stjórnarinnar enn. Ensk blöð
finna samningunum margt til foráttu.
UppreijSnarmenn flýja Kronstadt.
Símað er frá Helsingfors, að for-
kólfar uppreisnarinnar í Kronstadt og
500 hermenn hafi flúiö ög gengið á ísi
til Finnlands. Segjast þeir hafa verið
tiineyddir að gefast upp fyrir hersveit-
um. ráðstjórnarinnar, sem hófu stór-
skotahríð á þá aöfaranótt miðvikudags-
ins. Sjómennimir sprengdu í loft upp
herskipin áður en þeir skildu við þau.
Flóttamenn streyma í þúsundatali yfir
finsku landamærin. Rauði kross Banda-
ríkjarina hefir tekist á hendur að ann-
ast særða menn.
Bonar Law segir af sér.
Símað er frá London að Bonar Law,
foringi íhaldsmanna og önnur hönd
Lloyd George’s, hafi sagt af sér ráð-
herradómi vegna vanheilsu. Lloyd Ge-
orge hefir sent út áskorun til þjóðar-
innar að stofna nýjan þjóðlegan flokk,
til að verjast stefnu verkamanna.
Skaðabótakröfurnar.
Símað er frá París að nefnd sú, sem
bandamenn hafa kosið til að rannsaka
skaðabótakröfumar, hafi nú ,gert upp‘
við pýzkaland. Reiknast henni svo til
að Þjóðverjar hafi greitt 8 miljarða
gullmarka, en sjálfir segjast jþeir hafa
greitt 21 miljarð.
pjóðverjar áttu að hafa greitt 20
miljarða fyrir 1. maí og erh nú banda-
menn að minna þá á, að skamt sé orðið
til skuldadaganna.
Eihöfn 19. mars.
Friður saminn með Rússum og
Pólverjum.
Símað er frá Varsjá, að friðarsamn-
ingar milli Pólverja og Rússa hafi
verið undirritaðir í Rága í gær.
Viðskiftahömlum af létt.
Símað er frá Kristjaníu, að útflutn-
ingshöftin hafi verið afnumin.
Flóttamenn frá Rússlandi.
Símfregn frá Helsingfors segir 12500
flóttamenn komna til Finnlands frá
Rússlandi. Þeir segja, að Trotzky hafi
sjálfur stýrt höfuðsókninni að Kron-
stadt og haft einvalalið.
Briand fær traustsyfirlýsingu.
Parísarfregn segir, að neðri deild
franska þingsins hafi samþykt trausts
yfirlýsingu til Briands, forsætisráð-
herra, með 491 atkv. gegn 66.
i
Khöfn 20. mars.
Atkvæðagreiðslan í Efri-Schlesíu.
Reuters-fréttastofa segir miklar æs-
ingar hafa orðið í Efri-Sehlesíu sam-
fara atkvæðagreiðslunni þar. Pólverjar
Of, pjóðverjar saka hvorir aðra um inn-
flutning skotvopna og morðtilraunir.
Morð og árásir hafa verið daglegir
viðburðir á atkvæðasvæðinu og sagt
er, að herlög hafi þar verið sett. Ber-1
línarbúar óttast, að Pólverjar muni
meina fjölda þýzkra borgara að neyta
atkvæðisréttar.
Khöfn 22. marz.
Grikkir vigbúast.
Herskyldir menn, frá árunum
1913,1914 og 1915, hafa verið kvadd
ir til herþjónustu í Anatolíu og
Liltu-Asíu.
Týrol og pýzkaland.
Símað er frá Innsbruck, að þjóð-
aratkvæði eigi fram að fara 24. apríl
í Týrol, um sameining landsins við
Þýzkalands.
Atkvœðagreiðslan % Efri-Schlesíu
hefir gengið Þjóðverjum mjög í vil,
enn sem komið er, segir Reuterskeyti
Bvihii'r-áiiiiéll*
Málverícasýningu heldur Ásgrímur
Jónsson nú í Goodtemplarahúsinu. —
Er nokkuð síðan hann hefir sýnt mál-
verk sín, erida er þar margt fallegt
að sjá.
Sirius heitir Skip, er Bergenska fé-
lagið ætlar að hafa í förum hér við land
í staðinn fyrir Koru. Er það 150 tonn-
um stærra en Flora. Hefir það aldrei
komið hér fyr. Leggur það á stað í
fyrstu áætlunarferð sína frá Kristjaniu
24. apríl.
Ungerskov sem lengi var skipstjóri á
björgunarskipinu Geir og flestir hér
kannast við er nýlega orðinn umsjónar-
maður Switsersfélagsins á Jótlandi.
Trúlofuð eru í Kaupmannahöfn ung-
frú Ingibjörg Gíslason, kjördóttir Odds
Gíslasonar og cand. polyt. S. Strunge.
LandbúnaðarrátSunautur Valtýr Stef-
ánsson pg frú hans hafa verið síðustu
mánuðina á ferð um Ítalíu. Lögðu þau
á stað á suðurleið frá Khöfn eftir ný-
árið. Fóru þau til Rómaborgar og fleiri
borga svo sem Firense. — pau hjónin
eru nú komin til Kaupmannahafnar og
kom Valtýr Stefánsson með Gullfossi
Prestkosning fór nýlega fram um
Tjöm á Vatnsnesi. Var umsækjandi
aðeins einn og greiddu honum atkvæði
42 sóknarmenn en 46 greiddu atkvæði
á móti — kjósa fremur þjónustu ná-
grannaprests.
Verðlækkun sem um munar. Islenska
smjörlíkið hefir nú lækkað um 70 aura
hvert kíló í útsölu og er það sú mesta
verðlækkun sem enn hefir orðið á nauð-
synjavöm. Er vonandi að aðrar mat-
vömtegundir fari sömu leiðina og það
sem fyrst.
Gullfoss fór héðan vestur og norður
um land á laugardaginn. Frá Aust-
fjörðum fer skipið til Kaupmanna-
hafnar.
Heiðursgjöf hefir íslenska stjómin
sæmt Nilson skipstjóra á enska botn-
vörpungnum Mary Johnson. Bjargaði
hann í fyrravetur skipshöfninni af
seglskipinu „Eos“ frá Hafnarfirði og
áður hafði hann bjargað vélbáti frá
Vestmannaeyjum úr sjávarháska. Gjöf-
in var gullúr og var honum afhent það
í Hull.
Konungskoman. Fregnir hafa borist
um það hingað, að konungur muni
koma hingað mánuði fyr en áður hefir
verið talið. pó mun það eigi fyllilega
afráðið enn.
Sindri. Fyrsta hefti annars árgangs
er komið út, fjölbreytt að efni og vel
úr garði gert. Af efninu má sérstaklega
nefna fyrri hluta af ítarlegri ritgerð
um steinsteypu eftir Guðmund Hannes-
son prófessor.
Trúlofun. Nýlega hafa birt trúlofun
sína í Kaupmannahöfn ungfrú Sigur-
laug Oddsdóttir og Einar Sigurðsson
verslunarmaður.
Goðafoss hinn nýji, skip Eimskipafé-!
lagsins, hljóp af stokkunum 15. þ. m. í |
Svendborg. Viðstaddir vorp.þar Sveinn ,
Bjömsson sendiherra og Garðar Gísla-1
son stórkaupmaður. Dóttir Sveins
Björnssónar sendiherra framkvæmdi,
hina venjulegu skírnarathöfn og gaf,
hinu nýja skipi nafn. I
1. apríl flytja í sýslur sínar þeir,
sýslumennirnir Júlíus Havsteen og,
Steingrímur Jónsson. Fer þá Havsteen ^
til Húsavíkur en Steingriímur til Akur-,
V«' ! ’ ’ ' * .
eyrar.
Gísli ísleifsson skrifstofustjóri var j
skorinn upp nýlega. Hefir hann verið
mjög heilsutæpur um langt skeið og
legið rúmfastur síðustu vikurnar. Var
það meinsemd í lifrinni sem þjáð hefir
hann. Guðmundur Magnússori prófessor
gerði holskurðinn.
Seku botnvörpungarnir. Við réttar-
höldin játuðu allir ensku botnvörpung-
arnir sig seka. Togarinn Pavlova hefir
verið sektaður hér áður og fékk 11.500
króna sekt, en togararnir Sargov,
Carbineer II, Kastoria og Seriema ’
fengu 10.000 króna sekt hver og afli
skipanna allra og veiðarfæri gert upp-
tækt. Voru tveir þessara togara hlaðnir
fiski, en hinir með lítið. Öll skipin voru
frá Grímsby. Þýzki togarinn „Ost-
preussen fekk 10.000 króna sekt og j
upptækt gert afli og veiðarfæri.
„IXIOX“ Cabin Biscuits (íkipsbrauð) er búið til af mðrg-
nm mismnnandi tegundum sérstaklega hentugt fyrir íslendÍDga.
í Englandi er „IXIO N “ brauð aðalfæðan um borð i fiski-
skipnm.
Fæst i öllum helztu verzlunum.
Aðgætið að nafnið „IXION“ sé á hverri köku.
Vörumerkið „IXION“ á kexi er trygging fyrir hollri og
góðri fæðn.
„IXIO V“ Lunch og „IXION“ Snowflake Biscuits
sætt er óviðjafnanlegt með kafti o« te.
Kaupmannaráð íslands í Danmörku
hefir skrifstofu í Coit Adelersgade 9 í Kaupmannahöfn. Skrifstofan
gefur félagsmönnum og öðrum íslenzkum kaupmönnum fúslega ókeypis
upplýsingar um almenn verzlunar- iðnaðar- og samgöngumál og annað
er að verzlun lýtur.
Meccano félag mun hafa verið stofn
að hér í bænum.Tilgangur félags þessa
verður: a. að auka gleði og ánægju
drengja; b. að ala hjá drengjum hrein-
skilni, sannsögli, löngun og frumkvæði;
c. að bvetja drengi til framisóknar í
uppáhaldsiðju sinni og námi, og sér-
staklega að auka vélfræðis- og iðn-
fræðisþekkingu hjá þeim. Ættu dreng-
ir að nota tækifærið og ganga í félag
þetta. Slík félög eru til víða erlendis
og hafa meö sér eitt allsherjar sam-
band, sem þetta félag mun ganga í.
Góður fengur. Þegar pór var hér í
Reykjavík síðast gerðust togarar nokk-
uð nærgöngulir við Vestmannaeyjar.
Varð einn þeirra illa úti sakir þeirrar
ásælni. Mótorbátur einn sem var að
veiðum undir Landeyjasandi elti hann
til þess að ná á honum merkinu. Var
togarinn með vörpuna úti og dró því
saman. En þegar hann sá hvað verða
vildi hjó hann á vörpustrengina og hélt
hið bráðasta til hafs. En botnvarpan
flaut upp og hafði vélbáturinn 800
fiska úr henni fyrir óinakið.
Pia
í fyrra mánuði var Pilsuöski for-
sætisráðherra gestur FraJkklands. Var
honum fagnað þar mikið og tekið með
frámunalegri viðhöfn. Franska þjóðin
hefir alt af haft mikla samúð með Pól-
verjum og stutt þá í raunum þeirra.
Og nú sjá Frakkar í forsætisráðherra
Pólverja persónugerfing hreysti og
frelsisástar hinnar pólsku þjóðar.
Afreksverk Pilsudski standa mönn-
um enn í fersku minni. Hann hefir ekki
einungis framar öllum öðrum varið
isjálfstæði þjóðar sinnar, heldur og
bjargað menningn Eyrópu með þvS
að stöðva framgang Bolshevikka að
austan. Nú er það talið einn af stór-
viðburðum mannkynssögunnar, þegar-
'Pilsudski rak „rauða herinn“ af hönd-
um sér.
Her Bolshevikka sat þá um Moskva.
Og það var þegar farið að slá ótta og
ugg á mikinn hluta Vestur-Evrópu. í
Italíu reyndu kommunistar að brjótast
til valda og í Þýzkalandi var alt á tjá
og tundri, svo þar var hægt að búast
við öllu. Ef Varsjá hefði þá verið tek-
in af Bolshevikkum, hefði það senni-
lega haft í för með sér almenna bylt-
ingu í ýmsum löndum. Þýzkir og rúss-
neskir bolshevikkar hefðu rétt hverir
öðrum höndina, og afleiðingar þess er
auðvelt að sjá.
Það þykir því vera Pilsudski að
þakka, að Evrópa bjargaðist þá frá
byltingu. Enda hafa flestar þjóðir ver-
ið honum þakklátar fyrir þann múr,
sem hann reisti gegn heimsplágunni að
austan.
Piisudski er maður á bes'ta aldri.
H’ann er fæddur 1866 og er af gömlum
pólskum aðalsættum. Byrjaði hann að
lesa læknisfræði 18 ára við háskólann
í Korkov, og tók þá strax mikinn þátt
í stjórnmálum. Varð hann þar svo ópin-
skár, að rússnesku yfirvöldunum þótti
það ráðlegast að fjarlægja hann frá
háskólanum, og fór hann þá til Vilna.
Síðustu ár hans eru viðburðarík. En
í öllum hans verkum er augljós ætt-
jarðarást hans og samúð með þjóðinni.