Ísafold - 04.04.1921, Blaðsíða 4

4
ISAFOLD
Tunglið getur að eips lyí't einum tí- hefir reynslu fyrir því að þær eru
unda af þessari þyngd loftsins. En miklu færri.
þar eð andrúmsloftið eða gufuhvolfið En það er ýmislegt fleira milli
er þéttast niður við jörðu, en mjög himins og jarðar sem vitnar betur
gisið og létt ofar, þá svarar eigi einn en loftvogin, um áhrif tunglsins á
A páskadaginn kom Kar!, fvrver-
nndi konungur Ungverja til Budapest,
öllum að óvörum, og fór þegar á fund
Hórthy ríkisstjóra. Skömmu síðar
livarf konungurinn aftur úr borginni,
tíundi af loftþunganum til hæðarmn- jörðina, t. d. hitinn í heyjum, sem iy.jr tilmæli ríkisstjórans og flokks-
»r, eða vegalengdarinnar frá yfirborði VI3X ávalt í stórstraumum, skyrtunn-
jarðar út að ystu takmörkum þess. j urnar í búrunum og lifrartunnur sjáv-
Tunglið hlýtur því að hafa mest að- ; armannsins, sem þá fara að ólga o.
dráttarafl á léttustu og efstu loft-! s. fry. — Alt þetta og lík-
lögin og orsaka þar eins konar loft- j Jega margt i'leira verður fyrir dular-
flóð og loftfjöru. Og þessi áhrif tungls j fullum áhrifum tunglsins, og því
ins á loftið ættu að koma fram í því; skyldi þá ekki veðráttan geta verið
háð því, þó ennþá sé það eigi talið
sannað.
S. Þ.
Simfregnir.
Frá fréttaritara Isafoldar.
all nærri jörðu. Ef til vill ná þau til
hins tiltölulega heita loftlags, sem
íyrir nokkrum árum er fundið á 10
—-18 km. hæð yfir jörðu. Loftið fer
sem sé aftur að hlýna þegar er kem-
ur til jafnaðar 10 km. út fyrir jörðu.
par er loftlag miklu heitara en loft-
ið er bæði fyrir ofan það og neðan.
Þetta heita loftlag liggur mishátt frá
jörðu. Loftstraumar sem vakna í þessu
loftlagi og vekja nýja strauma i næstu
lögurn loftsins, hafa máske meiri áhrif
á loftstraumana niður við jörðu og
veðurfarið en nokkur maður getur Khöfn, 28. marr
giskað á. Og með þetta í huga mætti Persar og Bolshevikar
ætla að tunglið hefði fremur óbein1 Frá Bryssel er símað, að samn-
áhrif á veðráttuna en bein áhrif. j ingur sé nú undirritaður milli Persa
Sumir segja það fullvíst, að reglu- j og Rús.sa í Moskva. Á herlið Rússa
bundin breyting verði á loftþrýstingu j að hverfa burt úr Persíu.
í fullu samræmi við afstöðu tungls til |
jarðar. Og svo er því haldið fram,; Her Wrangels og Frakkar.
að loftþrýstingin sé að jafnaði mest, Frá aprílmánaðarbyrjun ætla
á 30—70 gráðu norður breiddar þau Frakkar, að því er símað er frá Par-
árin, sem tunglið gengur fyrir norðan ís, að hætta að styrkja her Wrangels
miðbaug, eins og komist er að orði. hershöfðingja með fjárframlögum.
Það er sem sé hér um biL 9 ár, sem Framlög þessi hafa, síðan herinn
tunglið hallar að miðbaug um 28y2 hröklaðist burt frá Krímskag, num-
gráðu, en í önnur 9 ár frá honum um ið 200 mil.jón frönkum á, mánuði. Nú
18% gráðu. petta endurtektir sig stöð- j <>ru 135 þúsundir manna af her
ugt, eftir föstum reglum. Wrangels í Tyrklandi og liafa Frakk
Tveir vísindamenn, Flangergues og!ar skift því niður á ýms slafnesk
Schiiber komast að þeirri niðurstöðu,
sinn í hvoru lagi, annar eftir 20 ára
rannsóknir, en hinn eftir 28 ár, að
loftvogin standi ávalt lítið eitt hærra, ;
ríki og Suður-Ameríkn.
foringjanna I þinginu. He+u' újórnin
gert ráðstafaiiir til þess að konungur-
inn geti komist hoill á búfi til hlut,-
lausra ríkja. Almenningur iékk ekkert
að vita um ferðalag konuogsms fyr
en eftir á. Hefir engin ókyrð orðið
í höfuðborginni né úti um land út at’
þessum atburði.
Enn fremur er símað frá Berlín um
þeí ta mál:
Karl konungur kotn til Vínar á
föstudaginn langa og hafði hann fals-
að vegabréf og var klæddur enskum
ofursta-einkennisbúningi. Austurrískir
keisarasinnar fögnuðu honum mjög
vel og héldu honum veislu í einkahöll
einni þar í borginni og var hann þar
um nóttina. Á laugardaginn fyrir
páska ók hann' til borgarinnar Steina-
matzer á landamærum Austurríkis og
Ungverjalands og ráðfærði sig þar við
höfuðsmann liðssveitanna í Vestur-
Ungverjalandi, Lehar ofursta, sem
hét konunginum liðveislu sinni og
hers þess, 15 þúsund manna, er hann
bafði yfir að ráða, og kvaðst reiðu-
búinn til þess að halda herliði sínu
til Budapest. Undir eins og ráðagerðin
vitnaðist komu fram mótmæli frá
sendiherrum Frakklands, Englands og
Ítalíu, gegn því að Habsborgarættin
tæki aftur ríki í Ungverjalandi og
töldu þeir það næga ástæðu til frið-
slita. Kröfðust þeir þess, að Karl
konungur yrði brott úr landi þegar í
stað. Svisslendingar hafa tjáð sig
óíúsa á, að leyfa honum landvist, en
hins vegar hefir Alfons Spánarkonnng
ur boðið honum til Spánar.
Enn fremur hefir litla þríveldasam-
bandið, Rúmenía,Jugo-Slavía og Tékko
slovakia mótmælt tilraun konungs til
ríkistöku í Ungverjalandi og sent her-
Kommúnistarósturnar þýzku.
Frá Berlín er símað, að svo líti út
rétt á undan tunglfyllingu og ný- j sem tekist hafi að koma á reglu aft-
mána. Þá eru aðrir sem komist hafa ur og kefja óeirðir kommúnista í<iip a$ landamærum Ungverjalands.
að gagnstæðri niðurstöðu. — Þcssar , Mið-Þýzkalandi.
rannsóknir eru erfiðar viðfangs og1
sitt segir hver. Norskir verkamenn með Bolsevikum
Eg skal geta þess hér að eg hefi Frá Krístjanm er símað að á
um mörg ár tekið eftir ýmsum veð- K.idsfundi norsku verkamannafélag
urmerkjum og þar á meðal veðra- anna hafi verið sam>ykt með 281
breytinga með fullu tungli og nýju. atkv- S^gn 25 að ganga í „þriðja
Mér hefir fundist oftast greinilegar InternationaIe“ eða alþjóðasam-
’
Frá París er
Khöfn 29. mars.
símað: Uppreisnar-
veðurbreytingar með fullu tungli og anci Bolsevika.
nýja- — Eg segi oftast en ekki altaf.
Einkum hefir mér fundist veðurbreyt-
ingarnar ákveðnastar eða skýrastar
þegar ís hefir verið við land, og
tungl næst jörðu. Veðurbreytingar eru j ast 1 sífeIlu 1 Suður-Rússlandi, Hvíta-
oft aðeins í 1—2 daga en stundum eru j
þær varanlegri.
j hreyfingin gegn Bolshevikkum magn-
iss
, í Rússlandi og Síberíu. í Ukraine er
j fullkomið stjórnleysi. Ræna uppreisn-
Veðurfræðingur einn, Fabl að nafni, \ armennirmr þar bæina og brenna þá
og ofsækja Q-yðinga og drepa þá í
hrönnum.
hefir ritað bók um áhrif tunglsins
á veðrið og komist að þeirri niður-
stöðu, að alþýðutrúin um veðurbreyt-
iugarnar með fullu tungli og nýju,
sé rétt. Annar veðurfræðingur telur
sig vita betur og telur rannsóknarað-
ferð og niðurstöðu Fabls handónýta
og meingallaða. En aðfinslur hans á
bókinni orka sannarlega tvímælis og
öll gagnrýni hans í þessu er mein-
gölluð.
Ef einhver sannfærist um það að
86 sinnum verði veðurbreytingar með
hverjum 100 tunglfyllingum og ný-
mánum, þá hefir hann rétt til þess
að segja að þetta verði oftast. Og
hann væntir þessara veðurbreytinga
um þessar mundir oftast. En hann
hefir þó enga fulla vissu fyrir þvi,
að þessar veðurbreytingar stafi frá
tunglinu, þó honum þyki það senni-
legt. pað kemur heldur ekki þeasari
trú við þótt vitanlega verði ýmsar
veðurbreytingar á öðrum tímum hvers
mánaðar, og því síður þegar hann i
Kommunistaupphlaupið í Þýzkalandi.
Fjöldi fregna frá Berlín segja frá,
að ákafar Kommunistaóeirðir haldi
áf'ram um alt pýzkaland. Stjórnin
heldur því fram, að hún ráði við upp-
hlaupsmennina og hafa mörg þúsund
manna verið tekin höndum og fjöldi
drepnir og særðir.
Blöðin í París telja þetta sönnun
þess, að þýzka stjórnin hafi ekki af-
vopnað þjóðina, eins og ákveðið var
í friðarsamningunum, þrátt fyrir yfir-
lýsinguna um að vopnunum hefði þeg-
ar verið skilað.
Karl keisari og Ungverjar
Tilrun til ríkistöku, sem mishepnast.
Khöfn í fyrrakvöld.
Ungverska símfréttastofan segir svo
frá:
Kolaverkfall í Bretlandi.
Horne verkamálaráðherra hefir átt
í samningaumleitunum við foringja
kolanámuverkamanna. Hefir hann
lýst yfir því, að ríkið geti ekki haldið
lengur áfram að halda, uppi daglauna-
hæð þeirri, sém verkamenn hafa nú
og hættu þá verkamannaforingjarnir
samningum þegar í stað og símuðu öll-
um kolanámaverkamönnum og þeim,
sem vinna við námadælurnar, skipun
um að fara úr vinnunni á miðnætti (í
fyrrinótt).
Rviknr-nnnítlí
Loftskeytastöðvar þær, sem verið
hefir verið að reisa á ísafirði og Hest-
eyri í vetur, eru nú bráðnm fnllgerð-
ar og taka til starfa innan skamms.
Hesteyrarstöðin er altilbuin og fsa-
fjarðarstöðin svo langt komin, að hægt
er orðið að tala milli stöðvanna. Hefir
símastjórninni hér borist skeyti um
það að vestan, að firðtal hafi verið
reynt milli stöðvanna, og heyrst eins
vel og best í síma.
Valtýr Stefánsson ráðunautur Bún-
aðarfélagsins, sem dvalið hefir erlend-
is í nokkra mánuði kom hingað með
Gullfossi síðast, og er nú daglega að
hitta á skrifstofu Búnaðarfélagsins.
Mun hann ferðast um landið í sumar
eins og undanfarið snmar og gefa
mönnum ráð og gera áætlanir nm
vatnsveitingar.
,,IXIO,'I“ Cabin Bi^cuits ( kipsbrauð) er búið til af tnörg-
um tr’Smunandi tegurdom érstak!ega hentugt fyrir f lendinga.
í Englandi er „IXIO ^ “ brauð aðalfæðan um borð í fiski-
skipum.
Fæst i öllum he ztu verzhinum.
Aðyætið að nafr’ið „IXION“ sé á hverri köku.
Vörumerkið „IXIO.V* kex er trygging fyrir hollri og
góðri fæðu.
„IXIOV* Lunch og „IXION“ Snowflake Biscuits
sætt er Owiðiafnanlegt m< ð kafn o^ te.
KaupmaoMfáð Islacds í Danmörku
hefir skrifstofu í Co t AdeÞrsgade 9 i Kaupmannahöfn. Skrifstofan
gefur félagsmönnum og öðrum íslenzkum kaupmönnum fúslega ókeypis
uppýsing r um almenn ver/lunar- iðnaðar- og samgöngumál og annað
er að verzlun lýtur.
H. C Ficher
Rosagade 86 Köbenhavn
Danske og Fretrtede Tresorter í Planker, Tykkelser í
Tiner, Skipstre, saavel krumt som ret.
4
Söugskemtun hélt nýtt söngmanns-
efni, Sigurður S. Skagfeldt, í Nýja
Bíó í gærdag. Leyndi það sér ekki,
að söngmaðurinn hefir sérlega háa
og blæfallega rödd, og er óhætt að
spá honum góðrar framtíðar, ef hann
fær góða mentun. En hana vantar
hann enn, enda er maðurinn kornnng-
ur og að byrja listamannsgönguna.
Eimreiðin (XXVII, 1—2) er ný-
komin út. Flytur hún að þessu sinni
tvær ritgerðir og eitt kvæði um Matt-
hías Jochumsson: ,,Matthías við Detti
foss“ eftir próf. Sig- Nordal, var það
erindi flutt á samkomu Bókmentafé-
lagsins til minningar um skáldið,
„Endurminningar um Matthías Joeh-
umsson“ eftir Eirík Briem próf., líka
flutt á Bókmentafélagssamkomunni, og
loks kvæði eftir Jón Björnsson. Tvær
myndir fylgja þessari Matthíasar minn
ingu. Þá flytur og ritið bréf frá
Matthíasi til síra .Tóns Sveinssonax.
Þá er saga eftir Jón Sveinsson: „I
Weingarten“, ,,HjáIp“ saga eftir H.
Hildar, ýms kvæði. Aðflutningsbann-
ið frá ýmsum hliðum, eftir Gísla
Jónsson, Um listir alment, eftir Magn-
ús Á. Árnason, Drangur, kvæði eftir
Hugal Hálending. Upp til fjalla, eftir
Hjört Björnsson, með 6 myndum,
púsnnd og ein nótt,, eftir dr. Pál E.
Ólason, Trúarbrögð og vísindi, eftir
S. P. Thomson, og loks ritsjá eftir
ritstjórann og Sn. J.
Kórhljómleikar verða haldnir hér í
Dómkirkjunni á þriðjudaginn kemur
og er það Páll ísólfsson sem efnir
til þeirra. Kórið er blandað og í því
nær fimtíu manns. Á söngskránni eru
fræg verk eftir Hándel, Bach og
Brams, sem aldrei hafa heyrst hér fyr,
og er það víst að eigi hefir áður verið
betnr vandað til nokkurra kórhljóm-
leika hér á landi. Er óhætt að vænta
þess, að hér fái bæjarbúar einstaka
skemtun í sinni röð.
Tröllasögur hafa gé'ngtð um bæinn
um það að „Fylla“ hefði tekið tvo
botnvörpunga og sent hingað. Sömu-
leiðis að skipið „væri að elta' ‘ hóp
af botnvörpungum nálægt Vestmanna-
eyjum og væru tveir þeirra íslenzkir.
Sögurnar eru algerlega úr lausu lofti
gripnar.
Svalan er nýkomin til Ibiza. Tekur
skipið saltfarm þar til Norðurlands-
ins.
Skjöldur seldur. H.f. Eggert Ólafs-
son hefir nú selt Skjöld. Kaupandinn
er Eimskipafélag Suðurlands.
Avant Garde heitir franskur botn-
vörpungur seni liggur hér við hafnar-
garðinn. Er hann 527 nettó-smálestir
og mun vera með allra stærstu botn-
vörpnngur sem lá hér við hafnar-
nokkra daga. Annar togari, Notre
Dame des Duues, kom hér inn í gær
og tók kol og salt.
Um hæstarétt hefir Sigurður Þórð-
arson fyrv. sýslumaður skrifað glögga
hugvekju, sem nýlega er komin út.
Ritið er merkilegt og mun verða getið
nánar við fyrsta tækifæri.
■■■»■' ' 1 IIL.