Ísafold - 02.05.1921, Blaðsíða 4

4
ÍSAFOLD

Bii-Éóiij liríliu.
Vín til sölu í öllum ríkjunum.
Kitt merkasta blaðið í Noregi
ílutti nýlega langa grein með þess-
ari yíirskrift. Var þar lýst sneypu-
för þeirri, sem bannið 'befir farið
í Ameríku — eins og víðar. Voru
þar birtar tölur, sem ekki verða
rengdar. En óglæsilegar eru þær
fyrir bannvini og bannstefnuna.
Sáðasta ihaust kom Rúmeníu-
krónprinsinn til New York eftir
mánaðarferð um Bandaríkin. í
New York var hann spurður um
álit hans á banninu og láhrif þess
þar sem hann hefði farið um í
Ameríku.
„Hvenær gengur bannið í gildi?
iípurði krónprinsinn.
Bannmenn urðu æfareiðir þessu
svari ríkiserfingjans. Eftir þeirra
s'igusögn höfðu Bandarákin verið
þur meira en h'álft annað ár. En
allir vissu, að svar krónprinsins
var fullkomlega réttmætt: bannið
er að eins til á pappírnum. En all-
ir ferðamenn viðurkenna, að hægt
sé að fá keypt brennivin og önnur
vínföng svo að segja alstaðar —
e£ menn að eins vilja borga nógu
mikið.
1920 var flutt inn í Canada 6
tnilj. lítra af Visky og genever,
eða 3% sinnum meira en 1919.
En fyrir utan þennan straum,
serrn fluttur er inn, eru seldir mil
jónir lífra, sem búnar eru til í
sjálfum rík'unum.
E;tt allra atærsta blaðið i Amer-
íki' sem var vinveitt banninu,
,'er.á. nýlega einn af mönnum blaðs
ins í 37 ríkin, í því augnamiði að
hann fengi persónulega reynslu
og þekkingu á banninu. Hann ánti
ekki að fcoma fram með aðfinsl-
ur eða dæma um hversu ríkt væri
gengið eftir að lögin væru haldin.
Hann fór á þremur mánuðum um
sjö áttundu hluta af þessum ríkj-
um, og segir í skýrslu sinni, að
þessi áttundi hluti muni vera svip-
aður hinum.
Umsögn hans er í stuttu máli
þessi:
Það er hægt án nokkurra örð-
ugleika að fá keypt Visky og önn-
ur vínföng S sérhverjum bæ,, ef
maður getur sannað það að maður
sé ekki eftirlitsmaður bannlag-
anna og vill borga það sem upp
er sett. Á mörgum stöðum segir
Ihann, að Visky og brennivín sé
aelt fullum fetum á gistihúsum.
Vínauðugasti hluti ríkjanna seg-
ir þessi sendimaður bannblaðsins,
að sé Atlantshafsströndin, einkum
ríkin New York og New Jersey.
Segir hann að þar séu birgðirnar
ótæmandi.
Á flestum gistihúsum segir hann
að séu milliliðir milli vínsölustað-
anna og gestanna, og útvegi þeir
það, sem gestimir óski eftir. Sömu-
leiðis hafi bifreiðastjórarnir venju-
lega Visky til sölu handa þeim,
sem þeir keyra.
Árangurinn af banninu S Amer-
íku er því ekfci glæsilegur. Það
hefir ekki minkað drykkjuskap-
ínn. En það hefir aukið lagayfir-
troðslumar.
Dr. Sitnons.
Arás á sigursúluna
í Berlin.
Eigi hefir verið meira um annan
Þjóðverja talað síðustu mánuðina,
en hinn dugandi utanríkisráðherra
þeirra, dr. Simons. Heimurinn fór
fyrst að veita honum athygli eftir
ráðstefnuna í Spa í 'fyrra. Þar
þótti honum svo vel takast að tala
máli þjóðar sinnar, að Spa-fuud- (
urinn varð fyrsti fundurinn eftir!
ófriðinn, þar sem málstað Þjóð- j
verja var haldið fram að nokkru'
rnarki gegn handamönnum.
Aftur varð nafn dr. Simons á
allra vörum í sambandi við Lund-
únaráðstefnuna. Þar stóð hann fast
fyrir og lauk svo þinginu, að ekk-
ert samkomulag náðist um skaða-j
bótagreiðslur Þjóðverja, en banda-1
menn settu hervörð í borgirnar
fyrir austan Rín. Þýzka stjómin
aðhyltist eftir á framkomu Simons
í öllnm aðalatriðpm og þingið
sömuleiðis.
í fyrra mánuði var gerð níðingsleg
árás á hina frægu sigursúlu í Berlín.
Stendur hún gegnt ríkisþingshúsinu
með hinni gullnu sigurgyðju á topp-
inum. Á fótstallinum eru ýmsar upp-
hleyptar myndir er sýna ýmsa við-
burði úr fyrri styrjöldum Þjóðverja,
m. a. frá 1864.
Einn daginn voru nokkrir ferða-
menn að skoða súluna, og sáu þá sér
i til mikillar skelfingar við innganginn
! inn í súluna langan logandi þráð, er
endaði í stórri pappaöskju innar í
súlunni. peir kölluðu strax á lögregl-
una og kom hún að eins nógu snemma
j til að skera sundifr þráðinn, áður
en eldurinn náði öskjunni. Þegar
farið var að rannsaka hana voru í
henni 6 kg. af sprengiefni.
Ef sprengingin hefði farið fram,
mundi öll sigursúlan hafa sprnngið
í loft upp og fjöldi manna mist lífið.
Yörður súlunnar vissi ekki hið
minsta, hvernig þetta sprengiefni gat
verið komið þárna. En þóttist þó full-
viss um, að það væri af völdum 3
manna og 2 kvenna, er nýskeð höfða
j farið úr súlunni.
-------0-------
Erl. simfregnir
frá fréttaritara Isafoldar.
Khöfn 22. apríl.
þjó6rerjar og skaðabæturaav.
Þjóðrerjai- hafa beðið Haa'ðútg
Bandaríkjaforseta að skera úr 4caJ5»
hótadeilunni millí sín og Bandamaiuú.
----0---—
H. lfalentier.
Kveöast f>eir reiðubúnir að gpr<á#« |m
fjárhasð, sem Harding ákveði, «or Juot.
bafi kjrnt sér málavöxtu rækilegft.
Harding hefir neitað að ver©* vil
(þessari áskorun.
Khöfn 24. apr.
Þjóðverjar láta undan?
Þýzka stjómin hefir tilkynt
brezka utanríkisráðuneytinu, að
hún sé fús til að hjálpa til að end-
urreisa Frakkland og Beilgín og
yfirvega kröfur bandamaima.
Frá Berlín er símað, að svar
Bariidaríkjaf'orseta við tlimælum
þýzku stjórnarinnar um að sfcera
úr skaðabótadeilmmi hafi vakið
óhug mifcinn í Þýzkalandi.
Nýlega er látinn í Danmörku
einn af forgöngumönnum Dana í
1 and'búnáðanmálum, H. Valentier,
87 ára að aldri. Hann var um
langt skeið í stjórn Landbúnaðar-
félagsins danska og formaður bún-
aðarsambands Sjálands.
Kböfn 25. apríl
Scimningar pjó&verja og Frakka.
Briand vill ekki hefja samninga
við Þjóðverja nema þeir setji full-
nægjandi tryggingar. Frakkar halda
áfram að búa sig undir hegningar-
aðför að Þjóðverjum.
Lloyd George hefir samþykt upp-
ástungu Frakka og leggur sérstaka
áherzlu á að taka Ruhrfylkið.
Wilson-verðlaun.
25000 dollarar árlega.
Nýlega hefir verið sent út. ávarp
til íbúa Bandaríkjanna þess efnis, að
leggja fram fjárupphæð til sjóðsstofn-
unar til virðingar Wilson forseta. Er
ætlast til að sjóðurinn verði hálf milj.
dollara.
Vextir sjóðsins sknln á hverju ári
falla þeim í skant, sem það ár hefir
gert mannkyninu mesta blessun. —
Verðnr þetta í líkingu við Nobels-
vorðlannin og talið að þessi verðlaun
verði um 25000 dollarar á ári.
Pjóðaratkvœði í Týról.
Frá Vín er símað, að 99% þjóðar-
atkvæða í Týról séu með því að
sameinast Þýzkalandi.
Konungsh&imsóknin.
Eftir 4 daga dvöl í Færeyjum
mun konungur sigla frá Klakks rík
til íslands 23. júní.
Khöfn 26. apríl.
Stríðsskaðabœturnar.
Frá Washington er símað, að
Þjóðverjar bjóði að greiða banda-
mönnum 200 miljarða gullmarka.
Álitið er að samningar muni geta
tekist á grundvelli þessa tilboðs.
♦
V élamannaverkfáll.
* Frá New York er símað, að 100
»
,iIXION“ Cabin Biscnits (skipsbrauð) er búið til af mörg-
um mismunandi tegundnm sérstaklega heDtugt fyrir íslendinga.
í Englandi er „IXION“brauð aðalfæðan um borð i fiski-
skipum.
Fæst i öllum helztu verzlunum.
Aðgætið að nafnið „IXION“ sé á hverri köku.
Vörumerkið „IXION“ á kexi er trygging fyrir hollri og
góðri fæðu.
„IXION* Lunch og „IXION“ Snowflake Biscuits
sætt er óviðjafnanlegt með kaffi og te.
þús. vélamenn í verzlunarflotanum
muni gera verkfall 1. maí.
Kröfur Frakka.
Frá París er símað, að Frakkar
heimti að Þjóðverjar leggi. fyrir
sem tryggingu 1 miljarð gullmarka
fyrir maíbyrjun, þar eð þeir hafi
neitað að láta af hendi gullforða
ríkisbankans.
Kiböfn 28. apríl
Samningar Þjóðverja.
í ánnari tilkynningu sinni til
stjórnarinnar í Washington bjóð-
(ast Þjóðverjar til að greiða 200
fmiljarða marka og taka til þess
lán hjá ýmsum þjóðum er greitt
verði með jöfnum árlegum afborg-
unum. Þeir kveðast strax ‘vilja
'leggja fyrir 1 miljarð í París og
ef til vill taka á sig skuldir banda-
manna við Ameríku. En aftur á
móti heimta Þjóðverjar að hætt
verði öllum þvingunarráðstöfun-
um, að Efri-Sehlesia verði óskift
og að þeir fái að njóta frjálsra
viðskifta á heimsmarkaðinum.
Frá París er símað að Frakkar
og Belgar hafi algerlega neitað
þesum skilmálum, en Bretar séu
reiðubúnir að semja.
Stjórnin í Washington sér eftir
þetta ekki fært að halda fram til-
boði Þjóðverja.
Kolaverkfallið.
28. f. m. barst Eimskipafélagi ís-
lands símskeyti frá Leith þess efn-
is að samningatilraunir um verk-
fallið hefðu enn farið út um þúfur.
Reykajvikur annáll.
Þorsk og síldveiði. Prá Akureyri
var símað fyrir stuttu að óvenju-
lega mikill fiak- og síldarafli væri
á Akureyrarpolli. Er langt síðan að
það hefir komið fyrir á þessum tíma
árs. Sama blíðviðrið er altaf norður
þar. Er snjór horfinn að mestu á
láglendi.
RafmagnsstöCin. Samkvæmt samn-
ingi rafveitunnar við Verkstaden í
Kristinehavn á hún að tilnefna óhlut-
drægan sérfra>ðing til þess að hafa.
eftirlit með prófun á tiirbínunum.
Hefir verið bent á Th. Krabbe verk-
fræðiug sem mjög hæfan mann til
starfsins. Og hefir rafmagnsnefndin
fallist á það.
Eftirlaun Veganefnd hefir lagt til
að Páli Erlingssyni sundkennara verði
veitt 840 kr. eftirlaun á ári með dýr-
tíðaruppbót.
Islands Falk er nú kominn hingað,
Á skipið að halda uppi strandvörnum
hér ásamt Fylla. Og mun í ráði að
það hafi svæðið frá Austfjörðum til
Vestmannaeyja, en Fylla þaðan og
til Vesturlandsins, minsta kosti fyrst
um sinn. Má því vænta að landhelgis-
gæslan verði vel viðunandi. Höfuðs-
maður á Islands-Falk er nú Broberg
sem fyrrum var skipstjóri á Ceres og
mörgum er að góðu kunnur- Farþegi
með skipinu var Einar Viðar kaupm.
Kemur hann úr ferðalagi frá Spáni
og Ítalíu.
Inngangsfræði N ýj atestamentisins
heitir ný bók eftir Magnús Jónsson
dóeent, sem nýlokið er við að prenta.
Er hún gefin út með styrk af há-
skólanmn og kemur út á forlagi Ár-
sæls Árnasonar.
fslensk setningafræCi heitir önnur
bók sem er í prentun og væntanlega
kemur út bráðlega. Er höf. Jak. J.
Smári. Hún er gefin út með styrk
úr SáttmálasjóCnum.
Indriði Einarsson 70 ára. Síðasllið-
inn laugardag, 30. f. m. varð Indriði
Einarsson rithöfundur sjötíu ára. f
tiléfiii af því kom út eftir hami nýj-
asta leikrit hans, er heitir „Dansinn
í Hruna“. Nokkrir vinir hans færðu
honum peningagjöf á afmælisdaginn.
Verðlagsnefndin sáluð. Lögbirtinga-
blaðið síðaata tilkynnir, að reglugérð
sept. 1920 sé úr gildi feld, og er
▼e»Clagsn*fndin samtímis lögð niCur.
fiesta er von hingað til bæjarina
í júnílok næstkomandi. Kemur þá
hingað eimskipið „Empress of India“
frá Englandi með um fimm hundruð
farþega, og dvelur hér í nokkra daga.
Vexður margt merkra manna með
skipinu. — Ensk ferðamannaskip haf«
eigi komið hingað síðan 1914.
--------0---------