Ísafold - 01.12.1921, Blaðsíða 4

10AFOLD
'rtVfrA stt
við þá fyr en nú nýlega. En.síðan
þeir samnmgar byrjuðu iiafa
liorfur versnað til muna á sam-
komnlagi. Kröfur Sinn Peiua og
þflsterbúa eru ósamrýmanlegar
¥>egar það fréttist til Ulster, að í
ráði væri að gera einhverjar breyt
ingar á stjórnarbót þeirri, sem
Ulsterbúar fengu í vor, komst alt
í bál og brand og urðu róstur og
vígaferli.
1 vikunni sem leið samdi enska
stjórnin nýtt frumvarp um stjórn-
arbót lianda írlandi og er þar gert
ráð fyrir að landið verði alt ein
heild í stjórnarfarslegu tilliti, og
eitt þing fyrir ált landið. Er
sendinefnd Sinn Feina farin til
írlands og ætlar að leggja frum-
varji þetta fyrir þingið Dail Eire-
ann og ennfremur verður frum-
varpið lagt fyrir stjórn Ulster, og
ér búist við að svörin komi frá,
þessum aðilum í vikulokin. Talið
er víst að Ulsterbúar hafni alger-
íega þessu frumvarpi og yfirleitt
eru menn orðnir vondaufir um,
að allir þessir iöngu samningar
við fra beri nokkurn árangur,
Sitt af hverju.
Stjórnarskifti hafa nýlega orðið
í Belgíu. Sat þar að völdum sam-
steypuráðuneyti, sem þó að mestu
leytí var .skipað jafnaðarmönnum.
Fyrir nokkrum vikum sögðu sumir
ráðherramir af sér út af smávægi-
leg'u misklíðarefni. En nýlega fóru
fram kosningar til þingsins og
raskaðist flokkaskipunin s.vo víð
þær» að ^jafnaðarmenp, sem áður
höfðu verið. fjölmennasti flokkur-
inn í þinginu urðu í minni hluta,
t;n kaþólski flokkurinn fekk flest
þingsæti. Sagði stjórnin þá öll af
sér, en eigi hefir enn frést um
hvernig hið nýja ráðuneyti er
myndað. *
Fyrir kosniugarnar var flokka-
skiftingin í þinginu þannig: Ka-
þólski (íhalds-) flokkurinn hafði
73 þingsæti, frjálslyndir 34, jafn-
aðarmenn 80 og flokksleysingjar
5(, En nú er þingið þannig skipað
aið í því eru 82 frá káþólska
flokknum, frjálslyndir 33, jafnað-
armenn 66 og flokksleysingjar 9.
— Altaf koma fram einhver
misklíðarefni milli bandamanna
Frakka og Breta öðru hverju.
Fyrir skömmu gerðu Frakkar
samning við -Kemalista í trgssi við
Breta og vakti, þetta svo mikla
gremju, að stjórnin í París hefir
riú lofað að endurskoða þessa
samninga og taka þá tillit til hags
muna Englands. En mest er þó!
trisidíðin út. af Þióðverjum. Cur-
zon utanríkisráðherra hefir nýlega
í ræðu lýst stjórnmálastefnu
Frákka og talið hana mjög við-
ejárverða, og að Frakkar mundu
missa samúð allra þjóða og standa
eiúir nppi, ef þessu héldi áfram.
FrÖnsk blöð urðu þeSsu æfareið
og gerðu skamrnahríð að Bretuiö,
en ensku blöðin svöruðu í sama
tón.
Ennfremur hafa Frakkar lent í
sennu við ítali. Er tilefnið það, að
Briand foy^ætisráðherra á að hafa
farið smánarorðum um ítali á ráð-
stefnunni í Washington. Þetta
hefír verið borið til baka, en samt
halda ítalir áfram heiftarverkum
í garð Frakka Ög gera þeim þá
smán sem þeir geta.
Heyrst hefir, að Ameríkumenn
og’ -Tapanar séu að gera méð sér
leynisamninga.
Englendingar hafa gert samn-
ing við Afghana, en þeir eru áður,
bundnir Ejolshevikum, svo samn-
ingurinn :ér eigi talinn að hafa
neina þýðingu.
Samband hægfara .jafnaðar-
manna hefir samþykt að sinna
ekki kröfuin Bolshevika um hjáip
vegria hungursneyðarinnar í Rúss-
landi.
Bréf frá Italiu.
Eftir Sigfús Blöndal
XV.
Eg yar alls 6 vikur í Santa
Margherita, og leið ágætlega. Eg
var lasinn og ofþreyttur þegar eg
kom þangað, og fór því lítið nema
smátúra þar í nágrenninu, eu
hvíldist rækilega, notaði tímann
til þess að fá meiri æfingu í að
tala og skilja ítölsku, og var svo
heppinn að kynnast ýmsu ágætn
og skemtilegu fólki.
Eg kom oft til Rapallo, sem er
váxinn saman við Santa Marghe-
rita. Þar er miklu fjörugra og
meira um skemtanir, söngskemt-
anir, dansa og spilaklúbba, eins
og reyndar víðast hvar við Rivi-
era vetur og vor. Það <er í sjálfu
sér eðlilegt að iðnu og starfsömu
ítölsku alþýðufóíki blöskri bruðlið
og slæpmgshátturinn í útlending-
unum á þessum stöðum, <og mis-
munurinn á kjörum ítalskra al-
þýðumanna og þessa aðkomulýðs
á sjálfsagt sinn þátt í því, að ýms-
ir ítalskir verkamenn frá þessum
stöðum háfa orðið anarkistar. En
auðvitað fer því fjarri að allir
útlendingar, sem koma á þessa
staði séu auðmenn, sem koma til
að skemta sér. Þar er f jöldi gam-
almenna og sjúklinga, fólk sem er
að hvíla sig og reyna að ná í
heilsuna aftur, og þesskonar fólk
Torðast' oft heldur glauminn og
skemtistaðina. Það e/ nú ekki alt
af auðvelf fyrir hótelin að gera
báðum þessum flokkum gestanna
til geðs. Unga fólkið og auðmenn-
irnir vilja <hafa glaum og gleði,
dans og spil og söng; veika og
þreytta fólkið vill kyrð fyrst og
fremst. Nú — líkur sækir líkao
heim, — þetta hefir orðið til þess,
að hótelin fá sérstakt snið, þan eru
sum glaummikil auðmannahótel,
glæsilegar skemtihallir, og önnur
eins og það sem eg bjó. á — kyrlát
gamaldags, t. d. var ekki telefón
á því hóteli — en þau eru þegar
öllu er á bötninn hvolft, oftastnær
bæði betri og mikið ódýrari. Og
þegar glaumdýrkandi villist inn
á þesskonar stað, finnur hann það
fljótt, að hann á ekki heima þar,
og flytur þá yfir á stóru hótelin,
þar sem hann borgar fjórfalt
meira, getur svolgrað kampavín
og hefir nægilegt úrval af spila-
fíflnm allra þjóða og máluðum
daðursdrósum til að skemta sér
við daga og nætur, og láta fé-
fletta sig, eins og hann á ?kilið,
Það getur verið afarskemtiíegt
að kynnast folki úr ýmsum lönd-
um á sama tíma og reyna að hera
saman íúndaremkenni þess. Og
mér finst eg hafa komist að sömu
nioúrstöðunni, sem ýmsir merkir
menn hafa áður komist að, en
sem márgir'vilja þo véfengjíi, að
þaé er í rauninni starf mannsins
og uppeldi.-sem mótar hann miklu
meira en þjóðemið. íslenskur
karipmaður og ítalskur kaupmað-
ur og þýskur kaupmaður, eru sín
á milli að morgu íeyti líkari í
hugsunarhætti en t. d. íslenskur
kaupmaður og íslenskur bóndi,
eða ítalskur kaupmaður og ítalsk-
ur bóndi. Það er eðlilega ýmis-
legt sem er ólíkt, sem leiðir af
landsháttum og erfðakenningum
þjóðanna, en hugsunarhátturinn
niótast svo mjög af starfinu að
það sem líkt er verður í rauninni
meira en það sem ólíkt er.
Mér hefir altaf fundist Forn-
Grikkir hafa gefið heiminum fyr-
itmynd ferðamannsins í þeim
goðumlíka, þrautgóða og marg-
reynda Odysseifi íþökukonungi,
„þeim er sá borgir og lærði að
þekkja skaplyndi margra manna“
— manninum sem a‘lt vill sjá og
reyna, en aldrei lætur freisting-
arnar yfirhuga sig, sem hefir un-
aðinn af söng sírennnnar, en lætur
binda sig áður við mastrið svo
að þær heilli hann ekki til sín.
Og eg hygg að fátt geti gert
mann víðsýnni og líka frjálslynd-
ari en að ferðast í útlöndum, ef
maður þá tekur vel eftir því, sem
maður sér og heyrir. En að ferð-
ast á þann hátt, sem margir gera,
að þjóta af einu hóteli á annað,
kynnast engum af innlendum
niönnum, nema þá því fólki, sem
stöðu sinnar vegna verður að
sinna ferðamönnum, eða þá opin-
berum trantaralýð á skemtistöð-
um — þesskonar ferðalag mun
sjaldan hafa þau áhrif sem ferða-,
lag ætti að hafa. Og að þjóta í
kirkjur, listasöfn og skóða fallega
staði, getnr verið skemtilegt, en
það' er oft gert svo flausturslega, j
að gagnið verður lítið, og maðurj
lærir ekki að þekka „skaplyndi
margra manna“ á því.
En til þess að geta kynst íit-!
lendu fólki þarf ýmislegt, og þá1
fyret og fremst þekkingu í útlend-
um tungumálum, og auðvitað öðru
fremur kuímáttu í því máli, sem
talað er í landinu sem maður ferð-
ast í. Og ennfremur þarf ferða-
maðurinn að útvega sér kynnis-
bréf til góðs fólks, ef hann <á þess
kost. Á öllum þeim stöðum, þar
sem. mikið er áf útlendingum, eru
menn alveg eðlilega talsvert var-
kárir gagnvart þeim, enda er oft
— og það ekki síst á eins fjöl-
sóttum stöðum eins og við Mið-
jarðarhafsströnd — misjafn sauð-
nr í mörgu fé.
Það er. mikill misskilningur að
halda að maður geti komist vel af
á ítalíu, ef maður kann eitt stór-
málið, t. d. ensku <eða þýsku. Mað-
ur getur að vísu ferðast um land-
ið, því á öllum stærri hótelum get-
ur portarinn talað þan mál, og
■stundum kunna þjónamir eitt-
hvað í þeim, og eins í heldri búð-
um í stórbæjnm eru venjulega
raenn sem skilja þau. En annars
<er franska það útlent mál, sem
ítalir læra mest (og þjóðirnar í
öllum þeim löndum sem ligg.ja að,
Miðjarðarhafinu yfirleitt), og það
er eina útlenda málið, sem menn
í því landi eru skyldugir til að
læra í æðri skólum. Hitt er ann-
að mál, að margir ítalskir vísinda-
menn pg rithöfundar og kaupsýslu-
menn læra stundum af sérstökum
ástæðum önnur mál,einkum ensku,
þýsku* og spönsku, auk fommál-j
anna, en þar er eins og hér á
Norðurlöndum altof lítill hluti
þeirra manna sem hefir lært mál-
in, soin er fær um að tala þau, <
þó þeír skilji, þau vel á hók. Yið
smáþjóðaménn stöndum að því
leyti betur að vígi, að við neyð-
umst til að íæra fleiri en eitt af
„IXION" Cabin Bi cuits (skip brauð) er biiið ti! aí mö g-
um mismunandi tegundum rérstak ega henturt fyrir í lendingu
í Englandi er „IXION“ brauð aðahæðan om boið I fiski-
skipum.
Faest í öllum helztu ver^lunum.
Aðgætið að nafnið „IXION“ sé á hverri köku.
Vörumerkið „IXION" j kex: er trygging fy.ir hollri og
góðri fæðu.
„IXIO N “ Lunch og „IXlON“ Snowflake Bscuits
ósætt er óviðjafnanlegt með kafö 04 te.
stórmálunum, ef við á annað borð
viljnm kallast mentaðir. En hjá
stórþjóðunum eru þjóðlegu bók-
mentirnar, og ekki síst hjá ftöl-
um, svo yfirgripsmiklar og stór-
vaxnar, að það er ósköp skiljan-
legt, að allur þorri mentaðra
manna í þeim löndum getur látið
sér nægja móðurmálið.
Innl. fréttir.
hefir ráðið mann til að kenna
þeinj, er þess kynnu að óska, að
spinna á handspnnavél. Tekur það
aðeins stuttan tíma, 3—4 daga.
Þeir sem vilja sinna þessu snúi
sér til mín eða einhvere úr fé-
lagsstjórninni.
Reykjavík 25. nóv. 1921.
Fríða Proppé.
Togarinn enski, sem tekinn var í
landhelgi uni daginn, fekk 4000 kr.
sekt. Sannaðist ekki að hann hefði
veitt í landhelgi.
Halldór Kristjánsson leeknir er nú
oiðinn fypsti aðstoðarlæknir á einni
af lækningadeildum hinnar nýju ljós-
lækningastofnunar Niels Finsens, sem
opnuð var í síðasta mánuði. Er deild
sú, sem Halldór starfar við, einkum
fyrir sjúklinga með útvortis berkla.
Vísitala dýrtíðaruppbótar á launum
fástra starfsmanna bæjarins er á- i
kveðin 241 og eru laun þeirra áætluð
næsta ári með tilliti til iþess. *
Forberg landssímastjóri varð fimm-
tugur fyrir nokkrum dögum. Voru
honum þá færðar gjafir, m. a. frá
félagi íslenskra símamanna mjög
skrautleg blómsturskál úr skæru
silfri, frá stöðvarstjórunum fekk
hann silfureigarettukassa og á lokið
brend lituð mynd af Þingvöllum. —
Matgir vinir landsímastjórans sendu
stórt málverk úr Hornafirði, málað
af Jóni Þorleifesyni., Þá barst bon-
um og fjöldi símskeyta alstaðar að af
landinu. Um kvöldið hafði landssíma-
stjóri og frú luuis boð inni. Sat það
m. a. < at vinmtmálaráðherra, sem þakk-
aði< Forberg í húgðnæmri ræðu fyrir
það mikla og nýta starf, sem <h<ann
hefir unnið sem forstjófi landssím-
ans, laiidinu til ómetanlegs gagns.
Landssímahyggingin. Bráðlega á að
byggja ofan á hana, til þess að fá
rúm fyrir nýja skíftibörðið, sem teypt
hefir veríð tíl bæjarsímans. Verða
þá Á og B stÖðvarnar saimeinaðar,
og' ætti þáo áo bæta afgreiðsluna að
mun, iþví að oft fer mikill tími í
það að riá sámbándi eins og nú hag-
ar tíl. Og þegar nýja skiftiborðið er
komið upp, verður ekki hægt lengur
að kenna áhöldunum um slæma af-
greiðslu.
Bretskur pró-konsúll. Hr. cand. phiL
Jón Þorvaldsson, sem 1 mörg ár hefir
verið ritari bretska konsúlatsins hér,,
hefir nýyerið, að fengnu, samþykki
bretska utanríkisráðuneytisins, af yf-
irræðismanni Breta hér á landi, verið
skipaður bretskur Pró-konsúll (Brit-
ish Pro-Consul) hér í bænum.
R. N. S. Reykjavíkurdeild norræna
stúdentasambandsins hélt skemtisam-
komu á laugardagskvöldið. Formaður
V. Þ- 0- setti samkomuna. Hljóðfæra-
flokkur Þór. Guðm. lék sænsk lög.
Asg. Ásg. kand. flutti erindi um
Selmu Lagerlöf. Frú G. Indriðadóttir
lék smáleik eftir Strindberg. Ben. Á.
Elfar söng. Dansað var fram á nótt
og skemtu menn sér vel.
Ól. Friðrikssonar málið. Yfirheyrsl-
um í ihálinu var lokið í fyrradag.
Flestum af þeim, sem teknir voru,
var slept undir eins að afstöðnu
lögregluprófi, en nokkra fekk bæjar-
fógetí til yfirheyrslu. Hefir hann
haldið próf yfir um 20 manns, ýmist
úi' fylgdarliði ÓI. Fr. eða þá vitn-
um, sem stéfnt hefir verið. Allir eru
nú lhusir úf farigelsi, seiri við tnúlið
eru riðnir. Hendrik Ottóssyni var
slept út í fyrradag og Öl. Fr. sjálf-
uin i gær.
Rússneski drengurinn fór til út-
landa með „Gullfossi“ 28. f. m.
Forsætisráðherra hætti við för sína
til Khafnar með „Botniu“ um dag-
inn, en fór með „Gullfossi“ 28. f. m.