Ísafold - 10.12.1921, Blaðsíða 4

4
ÍSAFOLD
Kaupmenn og kaupfélög.
Marg oft hefir svo við borið á haustin, að tómhljóð hefir
reynst í kistunni er salta skyldi kjöt — tunnurnar vantað. Látið
þetta eigi oftar koma fyrir. Vetið forsjálir. Pantið tunnurnar í
tima. Tunnur frá mér (smíðaðar úr fötum undan hráefnum Smjör-
líkisgerðarinnar, kókosoliu o. fl.) hafa verið, eru og munu verða
þser bestu fáanlegu. Fjöldi af meðmælum til sýnis er sanna þetta.
Munið ennfremur að eg smiða alt sem að beykisiðn lýtur
svo sem: lýsis-, sildar- og gotutunnur. öllum fyrirspurnum svar--
að greinilega.
Virðingarfylst
3ón 3ánssan, beykir.
Sími 593 Reykjavík Box 102.
„IXION“ Cabin Bhcuits (skipsbrauð) er búið til af möíg.
um mismunandi tegundum sérstaklega hentugt fyrir ídendinga.
í Englandi er „IXION“ brauð aðahæðan ,um bo;ð i fiski-
skipum.
Fæst í öllum helrtu verzlunum.
Aðgætið að nafnið „IXION“ sé á hverri kóku.
Vörumerkið „IXION“ i kexi er trygging fyrir hollri og
góðri fæðu.
„1X10Lunch og „lXION“ Snowfbke B;scuits
ósætt er ó/iðiaínanlegt með kaffi oí te.
Eftirköstin.
Við því mátti búast, að nokkur
eftirköst fylgdu viðhurðum þeim,
sem gerðust hér 18. og 23. f. m.,
og að umtalið um þá dytti ekki
þegar í stað niður. í Alþbl. hefir
líka þetta mál verið sífelt um-
ræðuefni. Bn megnustu ósannind-
um hefir þar daglega verið hamp-
að um öll atriði málsins, og hinar
heimskulegustu ályktanir hafa ver
ið dregnar þar af röngum og af-
löguðum forsendum. Á ýmislegt af
þessu hefir áður verið minst hér
í blaðinu, en hér á eftir verður
litið yfir það í heild.
En áður en að því er snúið
mætti benda á, að nú fyrst er það
sýnt, að til er Ihér í bæmun nokk-
urt efni í sannkallaðan óaldar-
flokk, en þar til má telja alla þá,
sem gengu undir merki Olafs
Friðrikssonar, er hann reis upp á
móti lögum landsins, kvaðst
ekki hlýða þeim, baðst liðs til þess
a?i varna framkvæmd laganna með
ofbeldi, og beitti loks ofbeldi gegn
binu löglega valdi, er á* reyndi.
Bn þegar lögbrjótar og ofbeldis-
menn vaða uppi, er kallað að óöld
sé í því landi eða þjóðfélagi, sem
verður að þola slíkt
Hér var það lögregluiyálparlið-
ið, undir stjóm hinis setta að-
stoðarlögreglustjóra, hr. Jóbanns
P. Jónssonar, sem stóð vörð um
lög og rétt þjóðfélagsins og braut
<>aldarliðið á bak aftur. Öll fram-
koma lögregluhjálparliðsins nú
getur yerið til fyrirmyndar, ef
líka atburði ber hér aftur að bönd-
nm, og þegar borgarar bæjarins
hafa einu sinmi brugðist svo mynd-
arlega við sem þeir nú gerðu, til
þess að balda uppi sóma lands-
og þjóðar, þá má búast við að
frambald verði á því, ef ósvífnir
ribbaldar gera oftar tilraun til að
vaða hér uppi.
Því er það í raun og vera gott,
að þeir menn bafa nú fengið að
sjá, að meira afl þarf til þess að
Velta öllu um koll í okkar fá-
mexma þjóðfélagi en þeir hafa áð-
ur hugsað sér. En þetta er það,
sem þeim svíður, óaldarseggjun-
um, sem alið hafa bjá sér þær
hugsanir, að bér yrði engri mót-
stöðu að mæta, ef þeir einbvem-
tíma vildu gera bér byltingu og
taka alt í sínar bendur. Það bljóp
í þá skelkiur um daginn, eins og
þurfti að vera og átti að vera. Og
það þarf að láta þá vita það,
skýrt og skilmerkilega, að einmitt
sömu tökum og þeir voru nú tekn-
ir, verða þeir eiinnig aftur teknir,
ef þeir rísa í annað sinn upp á
móti lögum og xétti í landinu.
Hér í Reykjavík þarf að vera
til taks sterk lögreglusveit, sem
landið kosti, og c-r það verkefni
fyrir næsta alþingi, að koma því
máli í framkvæmd. En auk þess
verða borgarar bæjarins að vera
við því búnir, að -geta veitt henni
trygga aðstoð, ef svo ber undir.
------0------
Frá Danmörku.
Nýtt skattafrumvarp
Neergaard forsætisráðb. Dana
hefir nýlega lagt fram í þjóðþing-
inu nýtt skattaframvarp, og er
búist við að þessir nýju skattar,
ef þeir verða samþyktir, nemi 400
miljónum króna árlega.
í beinum sköttum er innifalinn
eigna- og tekjuskattur, áætlaður
176 milj. kr. Fasteignaskattur
10,2 milj. Ei’fðaskattur og skatt-
ur af væntanlegum arfi 12,5 milj.
Óbeinu skattarnir *erú taldir 57
milj., núverandi víntollur ásamt
aukatolli 35 milj., tollur af öli 26
milj., af tóbaki 20 milj., skattur
af greiðasöluhúsum, gistihúsum,
kaffihúsum og kökusölúbúðum 15
milj., af súkkulaði og brjóstsykri
1C milj., sykurrófum 5,5 milj. kr.,
spilum 400.000 kr., og skemtana-
skattur 6 milj. kr.
Ný hjúskaparlöggjöf.
Rytter dómsmálaráðberra befir
í landsþinginu lagt fram frumvarp
til nýrra bjúskaparlaga, sem eink-
anlega snerta bjónasamninga og
hjónaskilnaði.
Samkvæmt þessu frumvarpi er
hægt að stofna hjónaband annað-
hvort borgaralegt eða að prestur
gefi brúðhjónin saman. Bæði skulu
þau leggja fram skriflega yfir-
lýsingu nm það, að þau hafi aldrei
haft kynsjúkdóma, eða að minsta
kosti læknisvottorð um að engin
smitbætta hafi átt sér stað síð-
ustu 14 daga áður en hjónavígsl-
an fór fram, en sé um sjúkdóm að
ræða þá sé báðum kunnugt um
það, eða að báðir aðiljar hafi feng-
ið læknisráð um bættu þess sjúk-
dóms. Ennfremur eiga brúðhjónin
að leggja fram læknisvottorð um
að hvoragt þjáist af flogaveiki.
Hjónaskilnaðarsök er niefnd, ef
húsfaðir getur ekki framfleytt
fjölskyldunni, drykkjnskapur, al-
varlegur skoðanamunnr og lestir.
Eftir 18 mánaða skilnað að borði
og sæng, má konungur leyfa
hjónaskilnað, eftir 2 ár geta báðir
aðiljar krafist bans. Önnur tilefni
til ihjónaskilnaðar eru, að annað-
bvort hjónanna bafi neitað sam-
búð í tvö ár, er borfið eða hefir
ekki látið frá sér beyrá í 3 ár, eða
hefir reynst ótrútt, fengið smit-
andi veiki af óvarkárni, verið í
fangelsi í tvö *ár eða geðveikt í
3 ár af hjúskapartímanum og lítil
von er um lækningu.
Samningar Dana við Rússa
strandaðir.
Seint í nóvembermánuði var það
opinberlega tilkynt, að samningar
þeir er fram hafa farið í Stokk-
bólmi, milli danskrar nefndar
undir forustu Clan ráðherra, for-
manns ver.sl*unarsamninganefndar-
innar dönsku annarsvegar og Ker-
gentzeff fyrir hönd sovjet-stjórn-
arinnar hinsvegar hafi engan á-
rangur borið og sé þeim nú hætt,
vegna þess að þær pólitisku og
fjárhagslegu ívilnanir, sem Rúss-
ar vildu bjóða Dönum virtust ekki
hafa nægilega mikla þýðingu.
Danska sendinefndin fór frá
Stokkhólmi á föstudaginn var.
Verkamannamál Norðurlanda.
Fulltrúar vinnuveitendafélag-
anna í Danmörku, Svíþjóð, Finn-
landi og Noregi hafa nýlega sam-
þykt að stófna eina sameiginlega
skrifstofu fyrir vinnuveitendafé-
lagsskap þessara landa. Skal skrif-
stofa þessi vinna í sambandi við
alþjóðafélagsskapinn á þessu sviði
og alþjóða verkmannaskrifstofuna
í Bryssel. Daninn H. C. Örsted
hefir verið kosinn aðalritari fyrír-
tækisins og er nú farinn til Bryss-
el. Var Örsted einn af fulltrúum
Dana á verkamálaþinginu í Wash
ington í fyrra.
Sextugsafmæli Hannesar Hafsteins
1 tilefni af sextugsafmæli Hann-
esar Hafsteins flutti blaðið Natio-
naltidende“ langa grein um hann.
Er þar rakinn stjórnmálaferill
Hafsteins frá árinu 1901 og sýnt
fram á hve mikið starf hann, sem
fyrsti innlendi ráðherra íslands
og meðlimur millilandanefndar-
innar 1907, hafi unnið fslandi til
heilla á tímabilinu fi’á 1904 til
1909 og eins er hann varð ráð-
herra aftur, eftir 1912. Blaðið
drepur einnig á, að Hannes Haf-
stein hafi ekki eingöngu verið
stjórnmálamaður heldur einnig
skáld og minni kvæði hans mjög
á Drachmann og Heine.
Samvinna Norðurlanda.
Fulltrúar félagsins „Norden“ á-
kváðu á fundi, sem haldinm var í
Kaupmannahöfn í síðnstu viku,
að gera stúdentanámskeiðin, sem
haldin hafa verið undapfarin ár
til skiftis í Danmörku, Noregi og
Svíþjóð fyrir stúdenta frá öllum
þessurn þjóðum, að fastri stofnun,
og ennfremur að koma upp nám-
skeiði fyrir verslunarmenn hinna
þriggja þjóða. Þá kom einnig
fram tillaga um að gefa út
skandinaviska söngbók. Kenslan í
dönsku við háskólann í Uppsölum
verðnr aukin og stungið upp á að
stofna kennarastól í norsku við
háskólann í Lnndi. Um leið verð-
ur aukið fé til kenslu í norsku við
háskólann í Kristiania. Meðal fnll-
trúanna á fundi þessnm voru fyrv.
ráðherra Louis de Geer og norski
ráðherrann Hagerup Bnll.
Laugard. 3. þ. m. var fundinum
lokið. Var í fundarlok samþykt
tillaga um, að hin einstöku félög
innan sambandsins skyldu hvert
í sínu landi vinna af alefli fyrir
því, að borgarar Norðurlanda
fengju sem mest af gagnkvæmum
réttindum í öllum ríkjunum. Teliur
nefndin jafnréttið nauðsynlegt,
einkum með tilliti til ellitrygg-
inga og öryrkjatrygginga. Næsti
fundur verður haldinn í Stokk-
hólmi.
Landamæri
Danmerkur og Þýskalands.
Dansk-þýska landamæranefndin
hefir nú hætt fundum sínum ura
sinn, eftir nokkurra mánaða starf.
Hefir náðst samkomulag um að ýms
mál, svo sem vatnsveitumál, fiski-
veiðamál, hafnsögu á Flensb xigar-
firði, og ýms fjárhagsmál verði
útkljáð með sair.ningum. Ennþá
eru nokkur mál óútkljáð, t. d.
styrkur ti’ öryrkia, flut.ningur
skjalasafna og skifti á ýmsum
staðaminjum. Verða mál þessi
tekin fyrir aftur þegar nefnlin
byrjar fundi sína aftur í janúar.
------0------
innim fréttir-
Togaraaflinn. Sjö togarar hafa nú
selt afla sinn í Englandi og hefir
salan gengið hörmulega hjá flestum,
svo að mikill skaði hefir orðið á út-
gerðinni. Fer hér á eftir afli togar-
anna og sölnverðið: Leifur hepni 1100
kassar, sala 906 sterlingspund, Apríl
1300 ka.ssar á 856 sterlingspund, Gylfi
1000 kassar á 711 pund, Jón forseti
950 kassar á 700 pund. Þau skip sem
hér fara á eftir höfðu öll jafnan
afla, 900 kassa, og seldu þannig:
Skúli fógeti á 700 pund, Ari á 636
pund og Maí á 658 pund. Ýmsir botn-
vörpungar eru nú á leið til Englands.
Trúlofun. Ungfrú Sigríðnr Magn-
úsdóttir og Ólafur Lárusson prófessor
hafa opinberað trúlofun sína.
Lausn frá embætti hefir SkúK
Árnason læknir í skálholti fengið
frá 1. jan. n. k. •
Reykhóla læknishérað er auglýst til
umsóknar. Frestur er til 15. febr.
næstkomandi.
Farmgj aldaskrá Eimskipafélagsins
er nýkomin út og gildir hún frá 1.
jan. 1922. Eftir henni hafa farm-
gjöldin verið lækkuð að meðaltali um
35 % frá 1. janúar þetta ár. —
Farmgjald á komvörum og nauð-
svnjavörum hefir lækkað um 45%,
svkri 35—40%, sementi, þakjárni og
hessian 50%, steinolíu 40% og öll-
um öðrum vörum um 30%.
Gunnar Egilson erindreki lands-
stjórnarinnar er nú fluttur frá Ítalíu
og kominn til Bareelona á Spáni. Þar
verður hann þangað til hann vænt-
anlega kemur heim í vor eða sumar,
til þess að taka við stjóm bruna-
hótafélagsins.
Úr bréfi frá Akureyri.......Almenn
ánægja hér nyrðra með varúðarráð-
stafanir stjórnarinnar gagnvart bols-
evikum í Reykjavík. Menn vænta
þess, að þeir menn sem stóðu fyrir
því að sýna lögreglunni mótþróa og
ofbeldi, sleppi ekki við lögmælta
hegningu.
Hjónaband. Gefin voru saman í
hjónaband 28. okt. Kristín Blöndal
og Ingi T. Lárusson stöðvarstjóri á
.Seyðisfirði.
Bilun allmikil varð á rafmagns-
taugakerfi Seyðisfjarðar *í október-
mánuði. Ollu því krapi og snjóþyngsll
Brotnuðu 7 staurar og var bærinn.
ljóslaus um tíma og talsvert ólag á
leiðslum öllum í 3 vikur. Undu Seyð-
firðingar þessu illa en nú kvað vera
komið lag á alt aftur.
Læknarnir Steingrímur Matthías-
son og Jónas Kristjánsson ætla að
fara vestur um haf bráðlega og
dvelja í New York í vetur.
ísfisksalan. Undanfarna daga hafa
þessir botnvörpungar selt afla sina
i Englandi: Vínlandið 749 sterlings-
pund, Geir 786, Kári 900, Walpole*
630 og Belgaum 1130 sterlingspund.
Sala þessi er heldur skárri en var
um fyrri helgi, en fþó langt frá því
að vera viðunanleg.
100 þúsundum eru menn búnir að
-slirifa sig fyrir í bæjarláninu. Voru
500 þús. boðnar út, og þarf bærinn,
það fé alt, og ættu þvi þeir, sem
eiga handbært fé, að kaupa skulda-
bréf bæjarins. Vextirnir em hærri
en annarsstaðar.
Dánarfregn. Nýlega er látinn á
Sölleröd-heilsuhæli í Danmörku, Har-
aldur Möller. Banamein hans var
lungnatæring, sem hann hafði þjáðst
af lengi. Var hann á Vífiisstöðum
lengi í fyrra en í haust var hann
fluttur til Danmerkur mjög veikur,
til þess að leita bata þar. Möller var
maður vel látinn og tók drjúgan þltt
í félagsskap stéttar sinnar. Hann
var starfsmaður Eimskipafólags Is-
lands.