Ísafold - 02.02.1926, Side 4
i 4
ÍSAFOLD
Útgerðm.
Viðtal við Pál Ólafsson
framkvæmdarstjóra.
fsafold átti í gær tal við Pál
vlafsson framkvæmdarstjóra og
«þnrði hann nm eitt og annað við-
víkjandi togurunum og hinum al-
mennu horfum.
— Togararnir veiða nú allir fyr-
Sr Vesturlandi. Ganga veiðar treg-
léga, einkum vegna óhagstæðrar
veðráttu. þeir veiða allir í ís um
þessar mundir, nema vestfirsku tog-
aramir þrír.
Verð á ísfiski í England hefir
vtírið heldur dauft undanfarið, þó
efcki afleitt.
— Hvernig er verð á verkuðum
fiski og saltfiski?
— Saltfisk er lítið boðið í um
þ’essar mundir, það jeg til veit.
f%ð er eins og enginn vilji eiga
iypm. Verð á verkuðum fiski er
fallandi. Nokkrar birgðir eru í
landinu af verkuðum fiski og
hprfur með sölu ekki góðar.
— Hve lengi veiða togararnir í ís ?
— Svo lengi sem frekast er unt
líklega allan februar og mikinn
Iduta af mars. Eins og nú horfir
við munu menn draga það í lengstu
lög að fara á saltfisksveiðar. í mars
veiðist altaf mikið af upsa. Sem
stendur er svo lágt verð á upsa að
ckki er viðlit að það borgi sig að
taka hann í land til ve^kunar, ekki
síst meðan sama verkakaup helst og
jiú er.
■— Hvernig horfir það mál nú.
Tilvað líður samningunum við Dags-
hrún og verkakvennafje 1 agið Fram-
sókn.
— Fundir eru haldnir við og við
etí þar gengur hvorki nje rekur. —
''Haldist þetta sama kaup og er við
fiskverkun og vinnu við skipin í
hofn er útgerðin neydd til þess að
halda togurunum sem allra lengst
á ísfiskveiðum í ár. Verður þá eigi
vdtt í salt nema besta liluta vertíð-
arinnar.
Flugleiðangur Dana til Japan.
hrif Locarnosamninganna eru far-
in að færast austur á bóginn. —
Hver veit, nema þeir verði þess
valdandi, að skifti Eússlands við
hin ríki álfunnar vaxi og fari
fram eftir þeim alþjóðareglum,
er Sovjetstjórnin hingað til hef-
ir virt að vettugi.
T. S.
Sullaveiki og ull.
Eins og getið var um hjer 1
danskir flugmenn ásett sjer að
Japan' A myndinni eru þessir 2
liðsforingjar.
Á myndinni er afmörkuð hin
Evrópu og Suður-Asíu til Japan.
blaðinu fyrir skömmu, hafa tveir
fara í flugleiðangur alla leið til
flugmenn, Botved og Herschend
fyrirhugaða leið þeirra suður um
Leið þessi er 40,000 kílómetrar.
í AUSTURÁTT.
Flestum mun bera saman um,
~ að Loeamosamningarnir sjen
grundvöllurinn, sem friðurinn og
samvinnan í Evrópu framvegis
* verður að byggjast á, að þeir
meira að segja sjeu nægilega
transtir til að standast hvers-
konar árás, hæði innan álfunnar
og utan.
Það er nú svo, að í fögnuðin-
um yfir jafn gleðilegnm athurði
og þessnm, gleyma menn ann-
mörkum.eða takmörkum þeim, er
hverjum sigri, hverri gleði era
sett. Loearnosamningarnir eru
vdtnisburður ■ um bestu hvatir
margra ágætra stjómmálamanna
og framtakssemi þeirra, andinn,
sem ríkir í samningunum,s mun
eiga greiðar götur um mestan
iiluta Evrópu.
En þegar kemur að landamær-
Eússlands bregður við. Þetta
er farið að verða mörgum ljóst,
'þótt ekki sje liðinn langur tími
adðan samningarnir voru undir-
skrifaðir. Við landamæri Eúss-
lands blæs á móti þeim kuldi
þeirrar þjóðar, eða rjettara sagt
þeirrar stjórnar, sem sagt hefir
-#ig úr fjelagsskap Evrópumanna.
Þetta mun seinka viðgangi áhrifa
—«.^mninganna.
Fásinna er að hafna þeim
sannleika, að það væri hæði Eúss-
landi og hinum öðrum þjóðum
i Evrópu fyrir bestu, að bönd þau,
j sem ríkin eru tengd með samn-
! ingunum næðu einnig til
Eússlands. Eins og kunnugt er,
miða samningarnir meðal annars
að takmörkun víghúnaðarins. Til
hvers er að tala um þetta á með-
an Eússar fara sínu fram, snúa
bakinu að Þjóðabandalaginu, og
kalla Locarnosamninginn bragð á
móti sjer ? J?að hafa staðið út-
drættir úr greinum í rússneskum
blöðum í ýmsum þýskum hlöðum
i um Locarnosamningana. í öllum
j þessum greinum hefir samning-
I unnm verið andmælt. Ætlast er
þil, að samningamir styðji að því,
að samgöngur og hverskonar
skifti milli þjóðanna gangi lið-
legar og verði áreiðanlegri en
verið hefir.
En til hvers er að tala um full-
komið jafnvægi í verslun og hvers
konar viðskiftum í Evrópu, á
meðan að utanríkisverslun Eúss-
lands er í höndum fámennrar
klíku, sem byggja vill þjóðlífið
á grundvallaratriðum, gerólíkum
þeim, sem tíðkast annarstaðar?
Vestur- og Miðevrópa þarf á
verslunarsambandi við Eússa að
halda, og það mnndi Eússum
ómetanlegt gagn, ef viðskiftin við
hin ríki álfunnar kæmist í sama
eða ennþá betra horf, en fyrir
styrjöldina miklu?
Er nú nokkurt útlit fyrir þetta?
Sumt sem gerst hefir í Eússlandi
síðnstu árin er ótvíræð sönnnn
þess, að kerfi Bolsjevismans hef-
ir verið of þröngt, enda mundi það
hafa kyrkt lífið úr þjóðinni, ef
alt liefði farið með þeim hætti,
sem til var ætlast í byrjun. Það
er alkunna, að Sovjetstjórnin
sá sjer þann kost vænstan, að fá
mönnu^ aftur í hendur eignar-
rjett sinn að meira eða minna
leyti. Sjerstaklega gildir þetta um
bændur, en á þeim hvílir velferð
Eússlands. í raun og veru hrundi
með þessari tilslökun ein af meg-
inkenningum bolsjevismans, og
síðan hefir verið slakað til í ýms-
um greinum.
Trotsky hefir nýlega gefið út
bækling um þetta. Útdráttur úr
bæklingnum hefir birst í þýskum
hlöðum. Trotsky dregur enga dul
á, að bolsjevikar eigi erfitt með
að stemma stigu við tilraunum
einstaklinga til að ráða sjálfir
verkum sínum og eignum sínum
og sölu og kaupum á þeim.
Eússneska stjórnin hefir ótak-
markað vald yfir fjórnm fimtu
af allri iðnaðarframleiðslu, 95%
af versluninni við útlönd er í
höndum hennar, en hændur eru
að mestu Ieyti aftur orðnir sjálfs
sín ráðandi,* og Trotsky er svo
hreinskilinn að kannast við, að
bændur sjeu byrjaðir að safna
sjer fje.
Þessar og aðrar tilslakanir
kynnn aðhendaíþá átt, að Sov-
jetstjórnin ætli smámsaman að
hreyta nm stefnu, í þeim tilgangi
að nálgast hinar Evrópuþjóðirnar.
Og nú er sem sje algjörlega úti
um þá miklu von Bolsa, að heims-
byltingin skyldi hef ja göngu sína
í Mið-Evrópu. Það dettur engum
lifandi manni í hug lengur, ekki
einusinni Bolsum sjálfnm, að
rauði fáninn byrji sigurför sína
nm heiminn á þéim stöðum um
miðbik álfunnar, er Bolsar höfðu
augastað á í fyrstunni.
Eússneski utanríkisráðherrann,
Tjitsjerin, hefir verið á ferðalagi
í ýmsum löndum álfunnar npp á
síðkastið, og er nú sem stendur í
Frakklandi. Sagt er, að hann sje
að leita fyrir sjer um nánari
samvinnu við ýms ríki en verið
hefir. Hann hefir átt tal við Bri-
and um þetta, og hvað ætla sjer
til London í sömu erindagjörð-
um. Ekki er ósennilegt, að Loear-
nosamningarnir hafi gert Sovjét-
stjörninni órótt innanbrjósts. Hún
sá, að nú rjettu sigurvegararnir
þeim sigraða vinarhönd. Sundr-
unginni í Evrópu var vísað á
hug. Þar var ekki um auðugan
garð að gresja lengur. Sovjet-
stjórnin gat ekki dulið vonbrigði
sín yfir, að nú var Þýskaland
sloppið út úr einangruninni, og
sat við sama horð og hin stór-
veldin.
Ferðalag Tjitsjerins og ýmis-
legt, sem gerst hefir heima fyrir
í Eússlandi, bendir í þá átt, að
nú sje Sovjetstjórninni farið að
þykja nóg um einangrunina. Á-
Fyrir nokkru síðan ritaði Matt-
hías* Einarsson læknir rækilega
grein í „Læknablaðið", nm sýk-
ingarhátt snllaveikinnar. — Hún
berst eins og kunnugt er með
handormaeggjum, sam ganga nið-
ur af hundum og komast á ýms-
an hátt ofan í meltingarfæri
manna. Allir hafa því talið, að öll
hættan stafaði af hundunum.
• Nú er sullaveiki hjer á landi
tíðari á konum en körjum, en
þetta er öfugt í öðrum löndum.
Telur M. E., að þetta stafi lík-
lega af því, að bandormaegg loði
í ull kindanna, sem konur hand-
leika frekar en karlar, t. d. við
ullarþvott. Hann heldur því, að
talsverð hætta stafi af ulliimi.
Það er erfitt að vita vissu sína
um það, hvort þessi tilgata sje
rjett. Eina leiðin er að rannsaka
óþegna ull, leita að handormaegg-
jum í henni, en það er ekki að
því hlaupið, vegna þess að eggin
sjást ékki með berum augum.
Nú hefir Skúli Guðjónsson,
læknir, tekist þetta verk á hend-
ur af eigin hvötum, og hefir ritað
grein urn rannsókn sína í „Biblio-
thek for læger.“ Fjekk harin ull
senda að heiman, en eggjaleitin
varð erfið, því leita varð fyrst að
nýtilegri rannsóknaraðferð. Þetta
tókst, en niðurstað-an varð sú í
þetta sinn, að engin egg fundust
í ullinni.
r Sennilega er þetta ekkert iir-
slitasvar, en vert væri, að ganga
algerlega úr skugga um það,
hvort nokkur hætta stafar af ull
eða ebki. Alt sem miðar að því
að útrýma sullaveiki, er góðra
gjalda vert; en mestu mun þó
gömlu ráðin skifta og hreinlæti á
sveitaheimilunum.
G. H.
svipuð tala og áður hefir verið. Ára
bátar byrja ekki róðra fyr en í
mars, að netaVöiðar hefjast. *
Frjettir víðsvegar að.
Góður fisJcafli
hefir verið undarfarið á Eyja-
firði, þegar á sjó hefir gefið. En
beitulítið er nyrðra. Er aðeins til
fryst síld og er hún notuð, en gefst
heldur illa. Eóðrar eru aðeins stund
aðir á árabátum.
Á Skjálfandaflóa
er og sagður góður fiskafli um
þessar mundir, að því er símað er
frá Húsavík nýlega. Er fiskurinn
sóttur þar á vjelbátum. .
Mislingnr
hafa gengið undanfarið á Akur-
eyri, og hafa 3 hörn dáið úr þeim.
I Iíeflavík
er vertíð byrjuð fyrir nokkru.
Hafa verið farnir fleiri róðrar þar
nú en í janúarmánuði í fyrra. Afli
er heldur tregur, en það bætir úr.
að aðeins aflast þorskur. 16 vjelbát-
ar ganga til veiða 'úr Keflavík nú,
frá 14—20 tonn að stærð. Er það
Bitvargur? Eins og kunnugt err
hefir Ólafur Friðriksson geymt
nokkra refi í vírgirðingu snður
á melum. Fyrri mánudagsnótt
sluppu flestir refanna út. Nokkr-
um þeirra náði Ólafur aftur, e*
20 vantar. Búast má við, að þettá
verði hinn versti hitvargur mef
vorinn; því venja er það, af
sleppi refir, sem aldir hafa verif
upp með mönnnm, þá verða þeir
hinir skæðustu dýrbítir.
Nýársræða dr. Prince. Frá því
er skýrt í tilkynningu frá sendi-
herra Dana, að „Berl. Tidende“
segi frá því, að Daventystöf-
in, sem senda átti ræðuna út, hali
ékkj getað heyrt til Lyngbý-
stöðvarinnar, er til átti að taka.
Símslit urðu á nokkrum stöf-
um í ólátaveðrinu síðasta, þar á
meðal til Vestfjarða. . Skeytasam-
band er þó notandi, en talsam-
band mjög ilt og jafnvel ómög»-
Jegt.
Jónas frá Hriflu er að sög*
farinn að skrifa í Alþýðubláðið,
kjánalegar smágreinar, sem þar
hirtast við og við, í sama stíl og
hinar alkunnu smágreinar er
hann skrifar í Tímann við og
við, og gert hafa honum mesta
minkunina.
Yfir 30 voru þeir hændnrnir í'
Þykkvabænum, sem sögðu sig ús
Kaupfjelagi Hallgeirseyjar nú
fyrir áramótin. „Bændurnir töldu
sig hafa tapað mjög miklu á við-
skiftunum við kaupfjelagið, og
'mun það satt vera“, segir í brjefi-
frá merkum bónda eystra.
Gunnlaugur Briem, sonur Sig-
urðar aðalpóstmeistara, hefir ný-
lega lokið verkfræðisprófi við
polyteknis'ka skólann í Höfn, mef
hárri fyrstu einkunn. Hann lagði
sjerstaklega stund á rafmagns-
fræði.
Magnús Konráðsson, frá Vatni
í Skagafirði tók verkfræðispróf
við polytekniska skólann í Höfn.
núna í janúar. Hefir hann sjer-
staklega lagt stund á hafnarvirki.
Fór Magnús í dag með Íslandí
til Akureyrar, Hann ætlar að
kenna við Gagnfræðaskólan*
nyrðra það sem eftir er vetrar.,
í staðinn fyrir Lárus Bjamason.
Lárus er í Höfn og virnrar að
útgáfu kensluhókar í eðlisfræði.
Lík Stefaníu Guðinundsdóttur
kom hingað á „íslandi“, og verð-
ur jarðað hjer eftir helgiria.
Gylli, hinn nýi togari, sem
Sleipnisfjelagið fær sjer, er nú
um það hil að verða fullsmíðaður.
.Var farin á honum reynsluferð
eftir mánaðamótin, og mnn han*
koma hingað undir þ. 20. þessa
mánaðar. Við honum tekur Ingv-
ar, sem var með Glað. En skip-
stjóri á Gulltoppi verður ólafur
pórðarson, úr Hafnarfirði.