Ísafold - 31.03.1926, Blaðsíða 3
ÍSAFOLD
3
_
"verða við það riðið og kæmi mjer
þá síst til hugar, að það færi
að taka það riiður fyrir sig, að
spyrja mig til ráða í því efni.
Oðru máli væri að gegna, ef
„privat“ m’aðnr eða annar fjc-
lagsskapur vildi ljá þessu þjóð-
þrifa máli lið sitt, að hann eða
það kynnj að leita til mín, og
mundi þá síst á. mjer standa.
víður en jeg skil við þessa smá
grein, get jeg ekki stilt. mig um
að fara nokkrum orðum um, hvað
bændur hjer á landi gera mikið
meira til viðreisnar kynbóta starf-
seminni á sauðfje og nautpeningi
en á liestum. Það er orðin gild-
andi og góð regla hjá bændum
að keppast um að eignast sem
hesta hrúta og horfa ekki í þótt.
þeir kaupi þá háu verði, sömu-
ieiðis að farga þeim ám, sem þeir
=álíta ekki góðar til undaneldis
o. s. frv.
Tillaga þessi miðar að því, að
jgera þinginu fært að hefja á
næstu árum mikla vegagerð í þess-
um hjeruðum.
! Björgunar- og eftirlitsskipið
í„pór“. Sjávarútvegsnefnd Ed.
jflytur svohljóðandi till. til. þál.:
Alþingi ályktar að samþykkja
kaup ríkisstjórnarinnar á hjörgun
ar- og eftirlitsskipinu „Þór“ fyr-
ir alf, að 80 þfisund krónur, með
tþví skilyrði, að ríkið láti skipið
t framvegis, meðan það er vel til
þess fært, halda uppi á kostnað
jríkissjóðs samskonar björgunar-
og eftirlitsstarfsemi við Vest-
mannaeyjar í 3%—4 mánuði (vetr
arvertíðina) árlega, sem það lief-
ir haff, á hendi undanfarin ár,
;enda 'leggi hæjarsjóður Vestm.-
eyjakaupstaðar árlega fram
25 þúsund krónur til útgerðar
j skipsins.
Pennan áhuga bænda iftun mest
Og' best mega þakka hr. Jóni Þor-
feergssyni á Bessastöðum, og nú
3 seinni tíð hr. ráðunaut Theodór
Arnbjörnssyni, sem ekki lætur sitt
"eftir liggja að brýna fyrir bænd-
'im nanðsyn á kynbótum og góðri
meðferð á sauðfje. Og þær fram-
farir, sem þegar eru orðnar á
öautpeftmgsræktinni má hik-
laust þakka Sigurði sál. Sigurðs-
■syni, sem með óþreytandi eljn
ftrýndi fyrir bændum hina miklu
þýðingu þess, að rækta og fóðra
kýrnar sem best.
En því þá eklti að taka hrossa-
®’æktina sömu tökum?
36. febr. 1926.
Dan. Daníelsson.
FRÁ ALÞINGI
Ný mál.
Svohlj. fyr/rspurn er komin
- i’ain í Nd. til landsstj. frá J.A.J
Hver var skuld KaupfjelagsJtvík-
ör við tóbakseinkasölu ríkisins?
Hefir landsstjómin gefið eftir
þessa skuld og, ef svo er, þá nf
Kvaða ástæðum og mcð hvaða
íagaheimild ?
Neðri deild.
J árnb rautarmálið.
Aðalflju.. Jörundur Brynjólfs-
son, fylgdi frv. úr hlaðj méð áll-
ítarlcgri ræðu. Lýsti hann flutn-
ingsþörf milli Suðurlandsundir-
lendis og ijöfuðstaðar landsins, og
lýsti því,’ hverjar framfarir myndi
geta orðið hjer á Suðurlandi, ef
járnbraut kæmi. Máli sínu til
! stuðnings kom ræðumaður með
ýmsar tölur, svo sem um fólks-
fjölda á því svæði, er brautin á
að liggja um, og kvikfjárfjölda,
eftir því, sem hagskýrslur herma.
Þótti honum sýnt, að svo margir
menn nyti járnbrautarinnar, og
svo niikil væri framlciðsla og við-
skifti á þessu svaiði, að eigi
inundi til meira ætlast af járn-
braut.um erlendis um samgöngu-
bætur.
Umr. hafa staðið yfir í marga
daga. Með málinu, auk flutnings-
manna, hafa talað: Kl. J., M. T.,
atvrh,, fjrh., en á móti: Sv. Ó.,
Þór. .)., B. Sv. og Halld. Stef.
iVlálið er enn ekki komið í nefnd
— og eftir þeirri mótspyrnu, sém
hnálið hefir fengið, má biiast við
l^því, að málið verði ekki samþykt
ú þessu þingi.
Efri deild.
Kælisk/p/'ð. Höfðu flestir ætlað,
Rannsókn á veg- og brúarstæð-
hm á Norður- og Austurlandi. —
■Jónas Jónsson flytur tillögu til
>41., sem hljóðar svo:
Efri deild Alþingis áíyktar að
^kora á landsstjórnina að láta nú
11 sumar fara fram rannsókn á því,
mikið mundi kosta að gera
akveg með tilheyrandi bvúm á
'þeim leiðiim, sem hjer eru til-
Si'eindar, og leggja niðurstöðuna
*ýrir næsta Alþingi.
1. Prá Hellisheiði um láglen :li
ý 'ipnafjarðar yfir Selá.
2- Prá Þórshöfn yfir Þistil-
:fjörð að Garði.
„ Prá Kópaskeri að mynni
Ásbyrgis.
4- Prá Breiðumýri yfir Pljóts-
>eiði og Skjálfandafljót að
^ftjóskárbrú.
í greinargerð till. kemst flm.
Svo að orði:
íýú liggnr fyrir kostnaðaráætl-
1111 um akveg milli Borgarness og
Akureyrar. Að þeim vegi verður
hftnig 4 næstu árum. En um fjög-
bt' undirlendin í Þingeyjarsýslum
Vopnafirði þarf að leggia ak-
,,raut samhliða hinni aðaniraut-
ftini. i
að það mál væri svo rætt, að ekki
mundi annað að gera en saniþ.
Iþað sem lög. En það fór á aðra
leið. Stóðu umr. rúma klukku-
stund og deildu þeir aðallega um
það Jónas og Jóhann, hverjum
baui að þakka rekspöl þann. sem
kominn væri á málið. Töluðu báð-
ir sig dauða. Að lokum bað Sig.
Eggerz um nafnakall um málið;
ekki vegna þess, að hann byggist
við að nokkur yrði á móti því,
'heldur til þess að það sæist hvrrn
ig þingmenn færn með dýrmætan
tíma þingsins: að þrátta um mál,
sem allir væru einhuga nni að
(fengi fram aS ganga.
Var frv. »amþ. að viðhöfðu
nafnakalli, og sögðu aBir (14)
deildarmenn já. Er það þar með
orðið að lögum.
Mikill fiskafli er nú alstaðar,
þar sem til frjettist á landinu.
ý'r Eyjafirði segir símfrjett, að
)uir sje ágætur afli, og er slíkt
óvanalegt á þessum tírna árs norð-
ur þar.
-----
Þ. 27.þ.m. byrjaði vinnan. Kaup-
deilunni var lolrið. Verkafólk hæj-
nrins hafði fengið vilja sínusn
framgengt. Nú fjekk það loks að
vinna í friði fyrir ofbeldismönn-
um þeiin, sem kalla sig „leiðtoga
alþýðunnar.“
i Bjett er nú, þegav þessari sennu
er lokið, að gera grein fyrir við-
!! burðum síðustu daga.
í orði kveðnu var hjer um það
’ deilt, hvort verkastúlkur bæjar-
, ins ættu að fá 80 aura eða 85
aura í tímakaup við dagvinnu.
í Úrslitin urðu þau, að samið var
um 80 aura kaupið.
Þeir sem hjeldn fram 85 aura
kaupinu hafa því orðið að lára
undan, hafa tapað, en hinir unn-
ið þessa sennu.
En þá er þess að gæta, hvernig'
flokkarnir skiftast, hverjir hjelda
fram 85 aura kaupinu, og hverjir
’hinu lægra.
Þegar það er aðgætt niður í
kjölinn, kemur hið einkennilega í
'ljós, að þeir sem hjeldu fram
hærra kaupinu, v.oru örfáir menn
— en allur almenningur þessa bæj
ar leit svo á. og verkastúlknr
■ekki síst, að 80 aura kaupið vívuí
sanngjarnt nú, borið saman við
90 aura kaupið áður.
Vöruverðið hjer í hænum hef-
ir lækkað, útlit útvegsins versnað.-
Oll sánngirni mælti með kauplækk
uninni. Verkastúlkur og atvinnu-
rekendur voru vel á veg komiu
nieð að komast að alsherjar sam-
ikomulagi um hið sanngjarna
kaup.
En þá kom babb í bátinn. —
Verkamannaforingjarnir - neita
kauplækkuninni. Þeir reyna með
ofbeldi að reka kvenfólkið frá
vinnustöðvum. Er það mistekst
kiiga þeir verkameun til aÖ leggja
niður vinnu við uppskipun. Þeir
gefa út valdboð um allsherjar
vinnustöðvun og haga sjer á þá
leið, sem þeir hefðu alræðisvald
yfir athöfnum manna hjer í þess-
lum hæ.
Hvaða menn eru nú þetta, sem
þannig hegða sjer?
pað eru menn, sem aldrei snerta
á verkum þeim, sem um er að
ræða, og halda atvinnu sinni
óskertri, þótt vinna stöðvist öll
við höfnina og við útgerðina.
Sumir þessara manna liafa gért
það beint að atvinnu sinni, að
lifa á fjelagsskap verkamanna. —
Mætti margt nm „mannkosti“
þeirra rita.
Þegar hjer var komið sögu,
voru hinir margumtöluðu 5 aurar
orðnir hreint aukaatriði. TJm það
var deilt, hverjir ættu að hafa
yfirráðin hjer í hænum, hvort hæj-
arbúar hefðu athafnafrelsi, ellegar
þeir þyrftu að fá leyfi til þess hjá
Jóni Baldvinssyni, Ólafi Priðriks-
syni o'g slíkum, að stunda atvinnu
sína á friði.
í þessari deilu biðu liinip svo-
nefndu verkamannaleiðtogar svo
eftirminnilegan ósigur, að hann
mun þeim lengi minnisstæður.
Þegar rædd eru einhver mál
verkafólks hjer í bæ, eru funda-
höld tíð hjá forkólfum þessum.
'Pundir þessir munu oftast nær
vera með líku sniði. Þar tala
'sömu mennirnir mánuð eftir máu-
ABtaff er» ös ivjá Starmesi
er viðkvæði manna hjer í Reykjavík. Enda rata flestir
skynsamir menn þangað, sem best er. Allar matvörur
með lægsta heildsöluverði, t. d. Rúgmjöl 29,50 pr. 100 kg.
Hveiti, Haframjöl, Hrísgrjón og Baunir afaródýrt. —
Kartöflur ágætar, pokinn 9,50. Sykur og kaffi með reglu
legu Hannesarverði. Nýjar, ódýrar birgðir af Leirvör-
um, emaill. vörum, aluminium-vörum, verkfærum, leik-
föngum o. fl. Olíugasvjelarnar frægu á 14,00 og allsk.
varahlutir í þær, nýkomið. Taurullur 58 kr. Tauvindur
27,50.
Hannes Jónsson, Laugavesj 28, Reykjavík.
Verðlann.
Alt að 800,00 kr. verðlaunum heitum vjer þeim, sem
sent hafa oss hin bestu form fyrir íslenskum búreikning-
um. fyrir lok októbermánaðar n. k, enda sjeu búreikn-
ingaform þessi svo góð, að líkleg sjeu til almennrar notk-
unar, að dómi vorum. Nánari upplýsingar gefur
SnaiSFfÍelai Islands.
Thopdur S. Flygenrlng,
Calle Estación no. 5, Bilbao.
Umboðssala á fiski og hrognum. Símnefni: „THORING“
— BILBAO. Símlyklar: A.B.C.5th, Bentley’s, Pescadores,
Universal Trade Code & Privat.
Fyrsla voryOrurnar
eru komnar, og mikið bætist við með næstu skip- ,
um. j,
Erlendis hafa vörur lækkað í verði, einnig vöru-
tollurinn hjer. Verðið er því mun hagfeldara
en verið hefur.
NB. Allar vörur verslunarinnar eru lækkaðar í
samræmi við núgildandi verð.
Hinar alþektu prjónavjelar með viðauka og
saumavjelar, hafa einnig lækkað að miklum
mun.
Egill Jacobsen.
iðja um ufmetin með patent hnútum.
Ivaapið alt girðingarefni hjá okkur, þá hafið þið tryggingu fyrir
að fá það besta fyrir la’gst verð.
Mjólkuríjelag Reykjavíkur.
uð, ár eftir ár, menn sem leita
pólitísks brautargengis, með
ábyrgðarlausu skrafi sínu.
Prásagnirnar af fundum þess-
mn, þær, sem birtast í Alþýðu-
blaðinu, eru hver annari. keim-
líkar. Þaðan. frjettist um tillögur,
sainþyktar í einu hljóði, um hin
hin einla’gu samtök; ,,þar var eitt
hjarta og ein sál“, stóð nýlega
í Alþýðnblaðimi af Dagsbriinar-
ýundi. Og hver lesandi átti að
skilja, að sálin var Ólafs Prið-
rikssonar.
En hvernig fór fyrir þessumhá-
væru forkólfum, er þeir ætluðu að
sýna veldi sitt.
Hve margir voru þeir verka-