Ísafold - 23.04.1926, Blaðsíða 3

ÍSAFOLD
Fordæmið hans Tryggva. Alþýðuskóli Þingeyinga.
Það er alment álit þingmanna,
að Pramsóknarmönnum hafi illa
tekist val á framsögumanni fjár-
laganna, með því að velja
Tryggva Þórhallsson, þingmann
Strandamanna. Hann þykir mæia
linlega móti hækkunartillögum
einstakra þingmanna, og yfir höf-
uð lítið hirða um það, hver út-
koman verði á fjárlögunum. Sjo
því ekki þannig varið, sem mjög
gætir í seinni tíð, að hann, sem
framsögumaður seg-ir, að um tili.
sjeu „óbundin“ atlcvæði af nefnd
arinnar hálfu, þá lætur hann sjer
nægja að segja: „mjer ber að
skila“ frá nefndinni, að liún geti
eklci hrælt með fjárveitingunni o.
s. frv., o. s. frv. — Sjaldan mælir
hann með rökum gegn nok'kurri
titóigu, og því síður, áð hann
hvetji þingmenn til þess að gæta
að fjárhagsafkomu ríkissjóðs og
bendi mönnum á hvert stefnir, ef
ekki er fast staðið á móti frekari
hækkun á útgjöldunum.
Margt mætti til tína þessu til
sonnunar; en hjer er ekki rúin
nje tími til þess. Á eitt verður þó
að benda, sem sýnir greinilegar
en nmrgt annað, hve óheppilegur
Tr. Þ. er sem franrsögumaður
f járlaganna.
Við 2. umr. fjárlaganna flutti
þm. Borg'firðinga (P.O.) brtt. vio
fjárlögin, er fór fram á, að Innra-
Akraneshreppi yrði gefið eftir
■dýrtíðarlán, að upphæð 3000 kr.
Pjvn. mælti á móti till. og Tr. Þ.
sem frsm. mælti ákveðið á móti
henni, og iýsti því rjettilega, að
væri gengið inn á þessa braut,
mundi verða skapað ilt fordremi,
því margir myndu á eftir 'koma
og fara fram á það sama. Þing-
■deildin aðhyltist þetta og feldi
brtt. — En hvað skeður? Við
3. umr. gerist þessi sami þm., Tr.
Þ., meðflutn/ngsmaður að þessari
tillögu þm. Borgfirðinga, og tveim
•öðrum samskonar till., sem voru
oftirgjöf á 3000 kr. dýrtíðarláni
til Grunnavíkurhrepps í Norður-
ísafjarðarsýslu og 10 þúsund kr.
hailærisláni til Ásahrepps í
'Strandasýslu. Þegar svo Tr. Þ.,
sem framsögumaður fjárveitinga-
nefndar, átti að fara að skýra af-
stöðu nefndarinnar, hafði hann al
veg glevmt fordæminu, sem hann
varaði mest við undir 2. umr., og
hann sinti því engu, þótt fjái’-
málaráðherra legði fram reikn-
inga viðkomandi hreppa og benti
:á, að ef þessum hreppum yrði gef
ið eftir þetta fje, hlyti afleiðingin
að verða sú, að hver og einn ein-
nsti hreþpur á landinu ætti full-
kominn rjett á eftirgjöf á viðlaga-
sjóðslánum þeim, er þeir hefðu.
Efnahagur þessara hreppa væri
•síst lakari en annara, sem hefðu
viðlagasjóðslán. Þessu sinti frsm.
'Tr. Þ. engu, heldur var með í því,
að krefjast þess af forseta, að
allar brtt. yrðu bor*ar upp í einu,
-og svo fóru leikar, að brtt. voru
samþ. með 16 atkv. gegn 10.
Hvernig Tr. Þ. hugsar sjer úr
þessu, að standa á móti þeim
ikröfum samslkonar, sem á eftir
ikoma, skal ósagt látið. En for-
•dæmið hefir honum tekist að
»kapa.
Hver á skólann?
í ræðu Björns Lindals við 3.
umr. fjárlaganna í Nd. mintist
hann á Alþýðuskóla Þingeyinga
á Laugum, í sambandi við tillögu
fjárveitinganefndar, um 6000 kr.
laun til Björns Jakobssonar, til
íþróttakenslu í sambandi við
Lauga-skólann.
Till. þessari fylgdu þau um-
mæli, að Björn Jakobsson ætlaði
að byggja sjálfur nauðsynl. hús
fvrir kensluna, án þess að fara
fram á húsbyggingarstyrk úr rík-
issjóði.
Mintist Björn Lindal í þessu
sambandi á Laugaskólann. Áfjár-
lögunum 1923 voru veittar 35 þús.
kr. til skólans, gegn því, að þrír
fimtu kostnaðar kæmi annarsstað-
ar frá. Samkv. fyrirmælum fjár-
laganna áttu rúml. 50 þús. kr. að
ltoma til skólans frá öðrum en
rí'kissjóði. Svo mun það og hafa
verið að vísu; skólinn mun hafa
kostað að minsta kosti 87 þús.
kr.
En hvaðan kom fjeð, sem á
vantaði? Rúml. helmingur fjárins,
sem koma átti á móti ríkissjóðs-
tillaginu, safnaðist á ýmsan
hátt, en 25 þús. kr. vom teknar
til láns — og hvílir það lán i
skólahúsinu.Sýslunefnd hefir feng
ið ábyrgð fyrir láninu, og
menn hafa gengið í einskonar
bakábyrgð fyrir þyí, að sýslan bíði
eigi halla af þessu í næstu 15
árin. — En lánið er tekið til 20
ára.
Það* mun geta orðið álitamál
hvort fullnægt hefir verið skil-
yrðum þeim, sem sett voru í fjár-
lögunum, þegar ríkissjóðsstyrkur-
| sammála er S. Þ. — að Jónas sje
. í rauu og veru sann-nefndúr þeim
nöfnum, sem S. Þ. hefir honum í
'tje látið. — Mi'kill er styrkur sam-
vinnunnar, ef sjera Tryggva í
Laufási tekst að starfa framvegis
með „þeim ærulausa“.
Flokkurinn minn.
, Eftirtektarvert var það í ræðu
Tr. Þórhallssonar í þinginu á
dögunum, er liann talaði um kosn
ingu fulltrúa í gengisnefndina:
Honum fórust orð á þá leið, að
„flokkurinn minn““, (þ. e. Tr.
• Þ.), hefði kosið sig sem fulltrúa í
gengisnefndina.
Samkv. fyrirmælum alþingis
útnefndi Samb. ísl. samvinnufje-
laga mann í gengisnefndina. —
í ræðunni ruglaði Tr. Þ. saman'
Sambandinu og þingflokknum. —
Er von að fleirum verði það á, að
,skoða sambandið milli flokksins
og Sís. allnáið, þegar Tr. p. get-
ur eigi aðgreint Sís. frá flokknum.
Eða vill Tr. Þ. nú liætta skrípa-
leiknum, viðurlcenna, að þing-
flokkurinn og Samband íslenskra
salnvinnufjelaga sje í raun og
veru eítt og hið sama. Pramsókn-
arþingmennirnir sjeu í raun og
veru eigi fulltrúar kjördæma eða
þjóðarinnar, heldur fulltrúar þess
arar verslunar. Sambandið og
oq þingflo'kkurinn hafi ruglað sam-
an reitunum, og þingmennirntr
sjeu gerðir út af verslun þessari,
til þess að vinna henni gagn, hvað
sem það kostar almenning þess-
arar þjóðar.
Vissulega mun Sís. vera eina
samvinnufjelagasamband heims-
ins, sem misskilur svo hrapalega
hlutverk sitt, að liafa lieilan
þingflokk á sinni könnu. Hvað
inn var veittur. Eins getur svo far-
■ .* o- , , •) •* - , • segia hin hlutlausu samvinnufje-
m, að nokkuð geti leikið a tveim ...
\™> "" ö
tungum um það, hver í raun og
veru á skóla þenna, á meðan f jár-.
reiðum hans er eins komið og
nú er.
lög nágrannaþjóðanna?
í vinahóp.
Þráðlaust samtal milli
Englands og Ameríku.
Byrjað er nú að reyna samtöl
yfir þvert Atlantshaf milli Eng-
lands og Ameríku. Talað er milli
: Meinlegt ósámræmi er í skoð- loftskeytastöðvanna. í Rugby og
junum Tr. Þ. og Jónasar á Sigurði Long jslarld. Áhöldin, sem notuð
. Þórðarsyni fjiv. sýslumanni. ■ eru, eru af alveg nýrri gerð, og
; Um sama leyti sem Sigurður hefir heyrSt eins vel yfir hafið,
gaf Jónasi nafnið: „ærulauslygari^ins tala8 væri f síma í ,lítim
°'ý. ^iyggvi Því fjarlægð. Eins og kunnugt er,
yfir í þinginu, að landsstjórninni
Útílutningur íslenskra afurða
■ mars
Skýrsia frá Gengisnefndinni.
Fiskur verkaður 3.198.470 2.402.130 kr.
Fiskur óverkaður 583 625 — 173.640 —
Karfi sahaður 16 tn. 310 —
Þfiskur ? 204 000 —
Síld 831 tn. 9.990 —
Lýfi 313 410 157.6l0 —
Siidarolia 481 980 — 192.800 —
Fiskimjöl 480 000 — 97.620 —
Sundumgi 1 770 — 3 150 —
lll'Og'U 110 tn. 3.540 —
Kverksigar 1.100 kg. 440 —
Dúnn 63 — 3.870 —
Saltkjöt 8! — 14.290 —
Mör 1 900 — 4760 —
dærur saltaðar 85 ta-s 410 ■ —
Skinn sútuð og hert 798 kg- 2 030 ' —*. ,
Skinu söltuð 615 1.500 —-
Ull 49.710 — 109 410 —
Samtals í mars 3.381 500 kr.
Samtais á þessu ári 11 124 800 kr.
í gullkrómim 9.084.763 —
Jan.
rnars i fvrra;
í seðlakrómnu
í gullkrónum
14.825.923
9.612.980
Lanðhelgisbrot.
„Þór“ tekur fjóra þýska togara í landhelgi. —
Þeir voru allir dæmdir.
Á sunnudaginn eftir miðdag
kom „Þór“ til Vestmannaeyja
með fjóra þýska togara, er hann
liafði tekið að veiðum í landhelgi
austur með söndum. Togararnlr
heita „Delmer“ og „Aller“, báðir
frá Nordenhaven; „St. Pauli“ frá
Cuxhaven og „Lappland“ frá
stjórarnir allir dæmdir í sekt, kr.
12.250.00 hver, og afli og veiðar-
færi upptækt. Tveir skipstjóranna
lýstu því þegar yfir, að þeir sam-
þyktn dóminn, en tveir fengu
frest til ákvörðunar.
Meðan . „Þór“ brá sjer austur
höfðu allmikil spjöll orðið á veið-
Geestemiinde. Þegar mál þeirra arfærum eyjarskeggja.
höfðu verið rannsökuð voru skip-
Frá Vestmannaeyjum.
• (Símtal 20. apríl).
Landburður af fiski.
Undanfarna daga hefir verið
óvenju mikill afli í Vestmanna-
eyjum. Piskast aðallega fyrir
vestan Evjar, minna fyrir aust-
an. Bátar fylla sig úr 30 netum,
og fá þetta frá 800 upp í 2000
fiska og þar yfir á dag. Sagði
tíðindamaðui- Mbl. að aflinn í
Eyjum nú væri líkastur ,því, sem
liann var í hitteð fyrra, þegar
liann var þá mestur.
Sem geta má nærri er feiknin
öll að gera í Eyjum nú; þar er
til þess að gæta veiðarfæra sjó-
manna. í gærmorgun bjó einn
togaranna, „St. Pauli“, sig til
brottferðar, ljet setja varðmenn-
ina um borð í annan togara, og
hafði skipstjóri í hótunum við
varðmennina, ef þeir vildu nokk-
uð þverskallast við boði hans.
Til framkvæmda á hótunum
þurfti þó ekki að koma, þareð
varðmennirnir sáu þann kostinn
vænstan, að hlýða skipstjóra, og
fóru um borð í annan togara, en
„St. Pauli“ stefndi á haf út.
Skipstjórinn á „St. Pauli“ hafði
játað landhelgisbrot sitt og feng-
ið sinn dóm og samþykt dóminn
en dómnum var ekki fullnægt.
heyrast loftskeytí best á nætur-
bæri skjdda til þess, að taka hið þeli Bn samt81 þessi yfir þvert
fylsta tillit til þess, sem Sigurð-! Atlantshaf hafft heyrst jafnvei á
ur Þórðarson segði, því memi; degi gem nóttu.
yrðu að gæta þess, að Sigurður ( g4 hængur er enn sem kom.
væn með gafuðustu monnum og i?) pl% a?i eigi hefir pnnþ4 tekist! unnið dag og nótt, og hefst þó
emhvcr hmn var ærnasti dómari, | ag dtiloka það; a8 óviðkomandi j kvergi nærri undan. Menn hafa Er því ekki að efa, að sekt hans
sem þjóðin ætti. ^ ^ ’menn heyri samtöl þessi með loft-! Þessa dagana komið austan úr og andvirði upptæks afla og
1 olti þeim, sem a hlýddu, að gheytatækjum sínum. En fróðir. Mýrdal og undan Eyjafjöllum, og veiðarfæra verður greitt; en eigi
lijggAÍ lrastaði unð þ\í óþyrmi-. menn 4 þessn svigi álíta, að hægt samt vantar fólk. Er það vel að síður er þetta framferði, bæðL
legum lniútum^ til • onasar, erjmuni vera innan skamms að koma farið, að ræst liefir úr vertíðinni þessa skipstjóra og annara, sem
hann lýsti þvi^ fynr þiiigheimn j veg fyrir þetta, og er þá hægt újá Vestmannaeyingum, því fram þannig liafa hagað sjer, stór víta-
til þessarar hrotu hafði lítið vert, og því fylsta ástæða til að-
aflast þar. . krefjast þess af utanríkisstjóm
vorri, að hún haldi fast á málstað
Þýskur togar/, sem dæmdur va>■ vorum, þegar þannig er komið
fyrir landhelgisbrot, strýkur, áð- fram við yfirvöld landsins.
ur en dómnum var fullnægt. — Tveir hinir seku togarar, er
I' Eins og skýrt er frá lijer að „Þór“ tók, hafa áfrýjað dómi
ofan hafði „Þor“ tekið 4 þýslj:a þeim, er þeir fengu, en einn sam-
togara við veiðar í landhelgi að- þykt. Verður aflanum og veiðar-
faranótt síðastl. sunnudags. -— færum úr honum skipað upp í
hve mikla virðingu
og mikiðjiag tala um einkamál sín yfir At
traust hann taldi skylt að menn „
J , lantshatið, ems og væru menn a
bæru til Sigurðar. En þegar Jónas ! •* , , •_
b r . . raðstefnu mnan fjogra veggia.
f jekk orðið í Sameinuðu þingi á j ---------— —
dögunum, hvað nokkuð við annau
tón. Hann lýsti S. Þ. á þá leið,
áð hann væri „mannaumingi,
sem líklega væri geðveikur“. —
Sennilega eiga þeir ekki sem best
með að jafna þetta með sjer, vin-
irnir. Sýnist eigi nema tvent til
fyrir Tr. Þ., annaðhvort að gera
Jónasi það til þægðar, að jeta
Innfluttar vörur
PB. 13. apríl.
Innfluttar vörur.
Pjármálaráðuneytið tilkynnir:
Innfluttar vörur i marsmánuði Höfðu . skipstjórarnir allir verið dag,’entalið er sennilegt að erf-
alls kr. 4.917.124. — Þar af til dæmdir í 12250 kr. sekt hver, og itt verði að fá menn til þeirrar
, Reykiavíkur kr' 2,975.752. Alls a afli 0g veiðarfæri gert upptækt. vinnu, eins og nú standa sakir í
öfan í sig á viðeigandi hátt, um- (1. ársfjórðungi kr. 9.55J.200. Þar Varðmenn úr landi voru þegar Eyjum.
mæli sín um S. p. — ellegar þá af til Reykjavíkur kr. 5.491.158. settir um borð í togarana, tveir -------_____________
að teljast í þeim flokknum, sem ' " menn í hvern , en varðskipið fór