Ísafold - 07.05.1926, Side 1

Ritstjórar:
Jnri Kjartansson.
Valtýj’ St.efánsson.
Sími 500.
,r~—------------
ÍSAFOLD
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
ÍÁrgangurinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. ji'slí.
iVfgreiðsla og
innhdimta
í Austurstneti 8.
Síiui 500
51. áry. 23. tbl. Fimtudaginn 7. mai 1926. , ' ll ísafoldarprentsmiðja h.f.

Hámark blaðaspillingar.
Lesendur Tímans hafa eflaust
veitt því athygli, að í tveim síð-
ustu blöðum er eytt all-löngu máli
til þess að ræða um dómsvaldiB.
Er það gert á all-ein'kennilegan
hátt. par er með lævíslegum orð-
um varað við misbeiting dóms-
valdsins af pólitískum stjettar-
dómum. Varað við, að láta undir-
rjettardómara eiga sæti á Alþingi,
því að „sá grunur má ekki leggj-
ast á, að undi'rdcmararn ir dæmi'
ranga dóma, til þess að klekkja á
pólitískum andstæðingum“, eins
og komist er að orði í forystugrein
í 19. „tbl. Tímans. Að síðustu er í
þessari sömu grein krafist annað ^
tveggja: 1. Að banna hjeraðs-,
dómurum með lögum að eiga sæti
á Alþingi, einkanlega þeim dóm-
ara, sem dæmir langflesta dóma,
bæjarfógetanum í Reykjavik, eða
2. „A ð fara að dæmi ná'granna-
þjóða oikkar, að svifta hina lög-
lærðu dómara, emhættismennina,
sem meira eða minna eru háðir
hinum ríkjandi stjórnmálaflokki,
miklum hluta dómsvaldsins, með
stofnun kviðdóma“.
1 næsta thl. Tímans er svo löng
þvæla eftir „J. J.“, sem hann
kallar: „Um norska dómsmála-
þróun“. Er það einn samfeldur
jónasarlegur lygavefur um mis-
beiting dómsvaldsins í Noregi og
um tilorðning lcviðdóma þar og
í öðrum löndúm. — Hjer verður
nú ekki rakin saga kviðdómsins,
hvorki í Nóregi nje annarsstaðar.
Einungis sikal hent. á, að nálega
alstaðar utan Englands, þar setn
kviðdómar hafa verits settir á fót,
eru menn meira og minna óánægð-
ir yfir árangrinum, því ekki þykir
alt hafa náðst með breytingunni,
sem menn vildu ná. Jónasarleg
ósannindi eru það einhig, sem
segir í Tímagreininni, að ástæðan
fil þess, að þjóðirnar vildu rejna
kviðdóm í ýihsum málúm, hafi
altaf verið ein og sú sama, sú, að
þjóðin hafi fengið „viðbjóð á þeim
dómurum, sem dæma vísvitandi
ranga dóma, til að styðja póli-
tíska samherja og gera rangt
pólitískúm andstæðingum". — Á-
»tæðan var alstaðar önnur.
Frá Amundsen.
Aðdragandinn að pólfluginu.
Leið loftfarsins >,Norge“ frá Róm
td Alaska, um Pulham, Ósló, Len-
engfad, Svalbarða.
Þegar síðast var talað um A-
mundsens-flugið hjer í blaðinu,
var loftskipið „Norge“ komið til
Pulham í Englandi.
— Múgur og margmenni
var þar sanian komið, til þess að
vera við, er loftskipið var dregið
til jarðar. Eftir nokkra viðdvöl í
: Engtandi var loftfarinn flogið til
: Osló og þaðan til Rússlands, smá-
1 Itæjar eins, í nágrenni við Lenin-
: grad. Þar er skáli eða naust, sem
hægt er að geyma skipið í.
j Upprunalega var tilætlunin að
; fljúga loftfarinu yfir Höfn. Er
i það lítilsháttar króltur'á leiðinui
jfrá Pulham til Óslóar. En Nobile,
| hinn ítalsk'i loftforingi, vildi eigi
tefja sig á því.
í Ósló var reist landfestarmast-
ur lianda loftfarinu, til þess að
það gæti staðnæihst þar. Mastrið
er 35 metrar á hæð.
Eins og nærri má geta var
Norðmönnum mikið niðri fyrir, er
þeir áttu von á loftfarinu. Það
kom til Óslóar að aflíðandi há-
degi þ. 14. apríl. Tvo tíma tók
það að lækka það á fluginu og
festa það síðan við mastrið.
Tekið var á móti loftfarsmönn-
um með ræðuhöldum og húrra-
hrópum; cn eftir blaðafregnum að
dæma, fór það nokkuð fyrir ofan
garð og neðan hjá fluggörpunum;
þeir voru svo þreyttir og þjakað-
ir eftir ferðina.
Loftfarið var ekki fyrr komið \
* |
til Oslóar, en veðurskeyti sögðu
óveður skollið á í Norðursjónum.
1 Ósló var loftfarið illa statt, ef
óveðrið næði þangað, því þar var
ekkert skýli handa því, og átíi
því að leggja af stað sem skjótast
undan óveðrinu.
•
En hvernig sem á því stóð,1
komst loftfarið ekki á stað frá
Ósló, fyrri en komið vgr fram á \
nótt. Uni nóttina lenti það í
svarta þoku yfir Svíþjóðu. Þeir
sveimuðu all-langan tíma í þok-
unni, og vissu ekki hvar þeir
jfóru; ætluðu yfir Stokkhólm, en
komu þangað aldrei.
Þegai- 'komið var frarn á dag
daginn eftir, náðu loftfararnir
skeytasamböndum við loÖskeyta-
stöðvar beggja megin Eýstrasalts,
og gátu tekið mið af þeim, og á-
kveðið afstöðu sína. Um tíma dag.
inn eftir greip menn uggur nm
afdrif loftfarsins. Sýnir það best,
hve furðulega þetta er ótrygr.
Talið var tvísýnt, hvort loftfarið
myndi þola það meira en svo, ;ið
sveima svo sem sólarhring yfir
Eystrasalti. — En til þess kom
ekki. Það komst klakklaust, til
Leningrads um kvöldið, og varð
óskeint dregið í naust. Er áformað
að fljúga í einum áfanga þaðan
til Svalbarða. Er það talinn erfið-
asti áfanginn, jafnvel erfiðari en
úrslita-áfanginn yfir þ ,’ert Pól-
hal'. .
Mikið þýkir Ainundsén snjall í
því, að láta á sjer bera. Mikinn
hluta vetrar notar hann til þess
íað ferðast um Ameríku þvera og
endilanga í fyrirlestrarferð. Hann
fær loftfarið afhent af Mussolini
sjálfum, þeim manni, sem einna
mest er umtalaður um þessar
mundir og víðfrægastuí. Loftfarið
er hygt í ítalíu, svo það verðui’:
að sigla því um endilanga Evrópu,
áður en lagt er norður í óbygð-
irnar.
1 Áætlað er, að ferðalagið liafi
kostað 4—5 milj. króna, þegar
komið er norður á Svalbarða.
Ellsworth hefir lagt fram 100
þús. dollara.
Keppínautarnir.
Keppinauta tvo hefir Amund-
sen á þessu ferðalagi, — þá
Byrd bg Wilkins. Byrd ætlar að
leggja upp frá Bjarnarey við
Svalbarða. En haun ætlar sjer að
fara nokkuð öðrupsi ’að en A-
mundsen í fyrrh. Hann ætlar sem
sje fyrst að fljúga með farangur
o^ vistir til norðurstrandar Græn-
lands, ef til vill fara þangað fleiri
ferðir, áður en hann leggur upp
norðiir á pól.
Talið er ólíklegt, að Wilkins
'komist í þetta sinn frá Ameríku-
strönd og norður yfir pól. En
hann stendur að því leyti vel að
vígi nveð flugvjelar sínar, sem
hann nú er kominn með norður á
Alaskarströnd, að hann er þarna
tiltölylega nálægt hinu ókannaða
sva‘ði. Og takist Iionum, áður en
komið er langt fram á vor, að
svifta sjer þaðan eitthvað norður
yfir, áður en „Noi’ge“ kemur með
Byrd he/makautafan.
alt sitt lið, verður hann fyrstur í
þessa landaleit þama vestra. Og
verði hann nokkurs vísari, þá er
liann búinn að draga allmikla
burst úr nefi Amundsens, þó aldr-
ei komist hann á hinn fyrirheitna
pól.
Mussolini og Amúndsen. Lengst t?l hæg?-?', Ellsworth.
einkenn ;ngsbúningnum e?- Nobile.
Maðurinn í
Þeim, sem lesið hafa, umræddar
greinar í Tímanum, verður, eftir
lestúrinn, ósjálfrátt á að spyrja,
hvort það sje af einskærri um-
hyggju fyrir rjettlátum dómum,
að ritstjórarnir fóru að skrifa
þessar greinar. Því miður er það
ekki svo. 1 rauninni er þetta heint
auka-atriði. Aðalatriðið fyrir þeim
er alt annað og miður fallegt. —
Aðalatriðið er ósvífin og illgjörn
árás á einn besta og merkasta
dómara landsins, hæjarfógetann í
Reykjavík, sem er pólitískur and-
stæðingur þeirra, Tímaritstjór-
anna.
Ekki verður annað sjeð, en að
tilefni þessarar illgjörnu árásar &
bæjarfógeta, sje dómúr, sem hann
hefir nýlega kveðið npp á ritstj.
Tímans, Tryggva Þórhallsson. Yar
það í máli því, er Garðar Gíslason
stór'kanpmaður höfðaði gegn Tr.
Þ. fyrir meiðandi ummæli og at-
vinnuróg, í sambandi við hrossa-
verslun G.G. Tr. Þ. var dæmdur
í 300 kr. sekt, 300 kr. málskostn-
að og 25 þúsund kr. skaðabætur.
Ritsfjórum Tímans finst eflaust
að menn eigi að standa uppi varn-
arlausir og rjettlausir gagnvart
aurkasti' þeirra og svívirðingum.
Og dirfist dómari að dæma þá
fyrir einhvérja svívirðinguna, er
dómarinn svívirtur og því dróttað
að honum, að hann hafi dæmt vís-
vitandi rangan dóm, til þess eins
að ná sjer niðri á pólitísknm and-
stæðingum. — Hvar er hámark
blaðaspillingarinnar, ef það er
eikki þarna? — Og í ofanálag ger-
ast þessir menn svo blygðunarlaus
ir, að þeir ákalla borgara landsins
og heimta dómsvaldið til þeirra!
Eins og allur almenningur þessa
lands hafi ekki dæmt þessa ger-
spiltu mannaumingja fullkomlega
seka. — Jú, svo sannarlega. Því
enn hefir þessum spiltu blaða-
mönnum ekki tekist að rugla svo
heilhrigðri skynsemi og dómgreind
almennings, að hann ekki kunni
að gera greinarmun á hvítu og
svörtu, rjettu og röngu. Nei, al-
menningur hefir fyrir löngu dæmt
þessa mannaumingja seka; : dæmt
þá óalandi og óferjandi. — þeim
dómi verður ekikert áfrýjað.
Nýýa *4randvariuu&fpið
„ÓÐINN “
Það hljóp af stokkunum í
Fljrdedokken í Höfn fyrir skömniu.
Fór athöfnin vel fram, og var
skipið skírt af lítilli dóttur for-
ingjans, Jóhanns Jónssonar. —
Eftir skírnina •öfnuðusí nokkrir,
•em boðnir höfðu verið saman ’*
■kipasmíðastöðipni, þar á meðal
Jón Krabbe, Jón Sveinbjörnsson,
Eggert Claessen, Emil Nielsen og
Th. Tuliniiis. Þar mælti Frigaet
fram'kvæmdarstjóri frrir minni
akipsin* og árnaði því góðrar
framtíðar, og þakkaði jafnframt
traust það, «r íslenska stjórnin
iefði borið til akipasmíðastöðvar-
innar, *n Krabbe «varaði
þakkarræðu.
Búist er við að skipið verði tS-
kúið im miðjan júní.
Togaxasektíí-nar til umræðu
í enska þmginu.
Chambe/’la?.n ne/tár að senda
íslensku stjóm/nnt mótmælú
Símað er frá London, að gerð
hafi verið fyrirspnrn nm fjeflett-
andi togarasektir í þinginu. Cham
herlain neitaði að senda íslands-
stjórn mótmæli. Kvað hann lög-
heldni fyrstu skyldu Englendinga
alstaðar.