Ísafold - 25.06.1926, Qupperneq 1

Ritstjórai.
Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Sími 500.
AFOLD
DAGBLAÐ: MORGUNBLAÐIÐ
Árgangnrínn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðala og
innheimta
í Austurstræti 8.
Sími 500
Bl. árg. 23, fbl.
Föstudaginn 25. júni 1926.
Isafoldarprentsmiðja hX
magnússon
forscetiaráöherra íslanðs.
FcEðöur 1G. |an. 1859
Döinn 23. júní 1926.
Sú sorgarfregn barst liingað símleiðis í
gærmorgtm, að forsætisráðherra hefði orðið
bráðkvaddui' austur á Norðfirði. Ilöfðu þau
forstetisráðherrahjónin þegið boð konungs-
hjónanna, svo sem ge.st.tr þeirra að slást í för
með þeiin norður um land með „Niels (JueI“
— alla leið til Seyðisfjarðar. En Jiaðan hjelt
konungur og föruneyti ltans af stað alfarið
frá lándinu á þriðjudagskvöld, én forsætis- ’
jráðherrahjónin ioru yfir í ,,Greyser“, sem
átti að ílytja þau hingað. Ein.s og ltunnugt
er, hafði forsætisráðlierra lii'að atskttár sín
frá 7 ára aldri t.il þess er Iiann útskrifaðist-
úr skóla 1881 á Skorrastað í Norðfirði. En
síðan voru nú liðin 45 ár, og hafði hann
aldrei þár komið öil þau mörgu ár, fyr en
nú, að hann fjekk herskipið til að skjótast
með sig inn þangað, þyí að iengi hafði hann
langað til að sjá einu sinni aftur þessar æsku-
stöðvar sínar. En á lie.ssum æskustöðvuni
haxts áti það fyrír honmn að ligg'ja sviplega
að hníga í dauðans faðm í fyrralcveld kl.
10,10. þar sem hann var staddur inni í húsi
prófasts .sjera Jóns Guðmundssonar.
I gær barst svo andlátsfregnin nm bygðir
lands vors og mun hvervetna hafa verið tek-
ið sem sviplegri sorgarfregn, þyí að hvað sem
líður stjórnmálaskoðunnm, Jtá mumi allir
jafiit, við það kannast nú, að með forsætis-
ráðherra Jóni Magnússyni sje hniginn í val-
inn ekla aðeins fremsti maður Jtjóðar vorr-
ar vegna þeirrar stöðu. sem hann Jtafði á
hendi scm æðstur stjórnandi þessa lands.
heldur einnig og fyrst og fremst einn af gófiuiH
sonum þjóðarinnar, sem. í einu og öllu vildi heiður
og gagn ættjarðar sinnar, og þá líka hafði helgað
henni alla krafta sína uni fullan mannsaldur.
Jón Magnússon Var fæddur á Múla í Aðaldal í
Þingeyjarsýslu Ití. jan. 1859 og varð því nálægt því
hálfs 68. árs, er hann ljest. Foreldrar hans voru
Magnús prestur Jónsson (bónda á Víðimýri Jóns-
sonar) og komt hans Vilborgar Sigurðardóttur
(bónda á Hofi í Kelduliverfi Þorsteinssonar). Var
sjera Magnús aðstoðarprestur sjera Skúla Tómas-

■ ■' .■ * ■
sonar í Mttla, er Jtessi elsti sonur þeirra fæddist.
i\eggja ára gatnall * fluttist ltann nteð foreldrutn
sínnm að líofi á Skagastrtínd (1861), 0g Jiáðan aft-
ur se>c árum síðar að Skorrastað i Xorðfirði (1867).
Ilaustið 187.) kom hann í skóla og útskrifaðist það-
an ISSJ. .]ón rektor Þ^rkelsson átti að konu föður-
systur Jóns ilagnússoHíir og var hann því öll skóla-
iirin að nokkru leyti á vegutn þeirra sæmdarltjóna.
Þótti Jón Magnússon snemina ágtetur nánismaður,
enda lauk ltann skólavern sinni með liárri prófs-
einkunn. Á skólaárunum var Jón Magnússon ávalt
kendúr við Skorrastað, til aðgreiningai frá
nafna sínum frá Steiná í Svartárdal, sem
honum var smntíðit í skóla.
Áð loknu stúdentsprófi fór Jón Magnússon
utaii til laganáms við háskólann í Kaup-
mannahöfn og dvaldist J)á ytra 3 vetur. —
Haustið 1884 gerðist hann skrifari hjá Júlíusi
amtmanni Havsteen á Akureyri, því að efna-
hagurinn leyfði honum ekki í bili að halda
áfram námi ytra. En haustið 1889 fór hann
aftur utan og lattk nrt námi sínu þar á tveim
árum. Varð hann kandidat í lögum með hárri
I. einkunn (97 stignm). Er þeim sem þetta
skrifar og ýmsum þeim, er voru honum sam-
tíða í Höfn þessi ár, enn í fersku minni, með
hvílíku feiknarkappi hann sótti námið þessi
tvö ár. enda varð prófniðurstaðan eftir þ\i.
Mánuði síðar en prófi var lokið, var Jón
Magnússon skipaður sýslumaður í Vestmanna-
eyjasýslu og fór hann þá þeg^ir heim til sýslu
sinnar. Gerðist hann brátt forgöngumaður
evjaskeggja í ýmsum fjelagsmálum og fram-
kvæmdum, og ávann sjer því fljótt vinsældir
miklar og traust þar í Eyjum. En ekki varð
dvöl Jtans í því emb^tti nema 5 ár.
Þegar Hannes Ilafstéin gjörðist sýslumað-
ur og bæjarfógeti á ísafirði haustið 1895,
varð Jón Magnússon eftirmaður hans sem
landshöfðingjaritari. Þeirri annamiklu stöðu
gegndi hann þar til stjórnarfarsbreytingm
varð í ársbyrjun 1904, og landshöfðingjadæm-
ið hvarf með öllu úr sögunni. Mun þá Jóni
• Magnússvni hafa leikið nokkur liugur á að
verða eftirmaður Klemensar Jónssonar sem sýslu-
maður og bæjarfógeti á Akureyri, en fyrir mjög
eindregin tilmæli Haunesar Hafstein, hvarf liann frá
því og gjörðist skrifstofustjóri í stjórnarráðinu um
5 næstu ár, eða til ársbyrjunar 1909, er hann varð
bæjarfógeti hjer í bænum. Því embætti gegndi hann
svo þangað til liann í ársbyrjun 1917 varð for-
sætisráðherra, en það varð hann sem fulltrúi heima-
stjórnarflokksins, sem fjöhnennastur var í þinginu.
Það var á ófriðartímunum miðjum, að Jón MagnÚB-
son tók stjórnartaumana sjer í hönd, enda veitti
/