Ísafold - 13.07.1926, Blaðsíða 2

2
ÍSAFOLD
vissu menn ekki fyrir víst, hvort
allar konur þær sem tóku þátt
í vwkfallinu, væru byrjaðar á
vinnu, en svo mikill vinnukraft-
ur bauðst, að fyrir útgerðarmönn-
um var verkfallinu gersamlega
lokið.
Ef Alþýðublaðið væ*ri eigi
löngu þjóðfrægt fyrir Iygar og
ósvífni, kæmi það illa við, að
það nefndi laukrjett. skeyti frá
Frjettastofunni helberar lygae.
En það er í rauninni rangt að
láta sjer finnast til um það, vegna
þess sem á undan er gengið, þó
Alþýðublaðið sökkvi sjer dýpía
og dýpra í ósannindaaurinn.
Verkaskiíting stjórnarinnar.
Jón Þorláksson tekur við forsætisráðherrastörfum,
en Magnús Guðmundsson við störfum dóms- og
kirkjumálaráðherra.
MILLILANDA-
FERÐIRNAR.
Síðan Jón Magniisson, forsætis- Undir forsætisráðherraembættið
ráðherra, fjell f.rá, hafa hinir ráð- hey.ra eftirgreind mál: Stjórnar-
herrarnir skiftst á um að gegna skráin. Alþingi, nema að því leyti,
,störfum hans. Var sú skifting ger.sem öðruvísi er á'kveðið. Almenn
eftiæ samkomulagi þangað til kon- ákvæði um framkvæmdarstjórn
' ungur hefði gert endanlega skip- j i-íkisins. Skipun ráðherra og
' un á um það, hve.rnig verkaskift- lausn. Forsæti ráðuneytisins. Skift-
ing stjórnarinnar skyldi hagað | ing starfa. ráðlierranna. Mál, sem
framvegis. jsnerta stjórnarráðið í heild. Enn
8. þ. m. gaf konungnr vor út fremur utanríkismál. Þá er for-
skipun um þetta í Amalienborg,'sætisráðherra og forseti bankaráðs
og samkvæmt þeirri skipun tekur íslands.
Norðmenn gefa Eimskipa-
fjelaginu hornauga.
í „Morgenavisen“ norska var
fyri.r sikömmu grein um siglingar
Eimskipafjelagsins til Hamborgar
og heldur blaðið því fram, að þær
mundu vera gerðar í samkepnis-
skyni við „Bergenske“ og mundu
Jón Þorláksson, fjármálaráðher.ra
við störfum forsætisráðherra, auk
Magnúsi Guðmundssyni at-
vinnumálaráðherra er falið aö
síns embættis, fyrst um sinn, eðmr fara með dóms og kirkjumála-
þar til meiri hluti Alþingis Is- ráðhe.rraembættið samhliða sínu
lendinga óskar annars. ráðherráembætti *
------o-o-o----
Prestastefnan 1926.
P.restastefnan hófst hjer í
veiirða því til tjóns. Út af þessu Rgykjavík föstudaginn 25. júní
hefir „Gula Tidend haft tal- af 0„ stáð að Vanda yfir í þrjá daga.
Guðmundi Gíslasyni Hagalín og yoru þar miettir þessir 8 prófast-
farast honum orð á þessa leið: *
— Þetta er ekki gert í sam-
ar: Sjera Magnús Bjarnarson á
Prestsbakka, Sjera Kjartan Hélga-
kepnisskyni við Bergensike, en jeg S0U) Jiruna, sjera Árni Björns-
tel að það muni vera svar við son j Görðum, sjera Einar Thor-
hraðfe.rðum þeim, er bameinaða ]ac;us> gaurbæ, sjera Stefán Jóns-
liefir nú komið á milli Kaup- son^ íjtaðarhraun^ sjera Þó.vður
mannahafnar og Reykjavíkur. ^Ólafsson, Söndum, sjera Jón
]}ær ferðir eru farnar í samkepn- urailjsson> Kollafjarðarnesi og
isskyni við Eimskipaf jelag íslands Jsjera j<jn Pálsson, Höskuldsstöð-
og Bwgenske. En nú fer þannig, nm_ juk þeir,ra prestarnir: sjera
að viðskifti íslands við Þýs’ka- yigfús jngvar Sigurðsson, Desj-
land, Eystrasaltslöndin og Tjekkó arinýrþ sjera Þór. Þórarinsson,
Slóvakíu flytjast frá Kaupmanna- tya]þjöfst.að, sje.ra Björn 0.
liöfn yfir til Hamborga.r. ÍBjörnsson, Ásum, sjera Þorv.
Blaðið spyr, hvc.rt Islenduigar porv;v.garson; ylk) sjera Ófeigur
hafi noklkurt gagn af siglingura yjgfússon> Fellsmúla, sjera Ragn-
Dana. Hagalín svarar: ar Ófeigsson, Fellsmúla, sje.ra Ól-
Eftir því, sem jeg veit best a£m. y Briem, Stóranúpi, sjera
hafa þær verið okkur til tjóns, jngnnar Jónssoíi, Mosfelli, sjera
því að Danir hafa hagao þeim ólafur Sæmundsson, Hraunge^ði,
eftir eigin geðþótta. Þefc hiettú 'sjera Gísli Skúlason, Stóra-
t. d. siglingum til íslands á stríðs- jjrauni; sjera Ólafur Magnússon,
árunum, þegar okkur lá mest á Arnarbæli, sjera Guðm Einarsson,
hjálp. Með því sýndu þeir, að Þíngv^ sjera F.riðrik J. Rafnar,
þeir töldu það eigi skyldu sína jjtskáium, sjera Hálfdán Helga-
að hjálpa okkur Þá ei á rejndi. .S0U) Mosfelli, sjera Bjarni dóm-
Anna.rs er það aðeins tíma- ]jirltjUprestur Jónsson, Rvík, sjera
spursmál hve lengi stendur sain' Friðrik Ilallgrímsson, Rvík, sjera
bandið milli Dana og Islending.-*. Fxiðrik Friðriksson, Rvík, sjera
A ið viljum vera sjálfstæðir bæði jrni Sigu,rgSSon, Rvík, sjera Hall-
efnaliagslega og stjórnaifarslega, cl>r jóUSson. Reynivöllum, sjera
og við getum verið það. Fram- Þorsteinn q Briem, Akranesi,
ferði Dana gagnvart þenn, sem sjera Eir-*kur Albertsson, Hesti,
jieir liafa verið settir yfn, hefir ylagnus Guðmundsson, Ól-
altaf verið heimskulegt, enda hef- afsvík> sjera HalldóiP Rolbeins,
ir það mest og best hjálpað j gúgf; sjera Sigurgeir Sig-
Þess að sameina ofckur í blálf-j urðss0I1) Isafirði) sjera Páll *Sig.
stæðisbaráttunni. Og semasta urðss0D) Bolungarvík, sjera Guð-
hjálpin, sem þ.ek hafa veitt okk- brandur Björnsson, Viðvík, sjera
ur í þessu skym, er sú, að koma gtanley Guðmundssorl) BarSi)
nú á hraðferðum milli Kaup-
mannahafnar og Reykjavíkur.
Það er náttúrlega efamál, að
blaðið hafi rjett eftir Hagalín, en
sjera Gunnar Benediktsson, Sau.r-
b:e, sjera Árni Jóhannesson,
Grenivík, sjera Sigurjón Árnason,
Vestme., sjera Sveinbjörn Högna-
ison, Laufási. Ennfremnr: há-
noklvuð (v- þama djúpt tekið ^ |.skóiakennaramii- sjera Haraldur
árinni og all-óvinsamlega í garð
Dana. Þurfum við endilega að
Nielsson og sje*ra Sigurður P.' Si-
vertsen og uppgjafaprestarnir:
aiasa Dönum, þá er nóg að gera Sigurður práf) Gunnarsson, Skúli
það hjer heima. Hitt er ósmekk gkúlaspn og Kristinn próf,
Jegt, þá er Islendingar erlendis Daníelss0U) _ yar prestastefnan
láta blöð hafa eftie sjer óvirðu- þannig sótt af 44 andlegrar -stjett-
leg orð um sambandsþjóð vora.
Trúlegast er, að „Gula Tidend“
hafi fært samtalið í stílinn eft'r
eigin geðþótta, og að Hagalín
ar m.önnum auk biskups og 1
óvígðum, kand. S. Á. Gíslasyni.
Síðasta fundardaginn bættust
muni leiðrjetta þetta á sínum í hópinn tveir danskir prestar:
tíma. IVibe Petersen prófastur frá Röd-
ding á Suður-Jótlandi og Eur.
Witli frá Khöfn.
Fundarhöldin hófust með guðs-
þjónustu í dómkkkjunni, þar sem
sjera Þorsteinn Briem prjedikaði
út af textanum Matt. 10,24.—81.
Voru þar flestir prestar hempu-
klæddir.
Fundurinn var settur af biskupi
kl. 4 síðd. í samikomuhúsi K. F.
U. M. með sálmasöng og bæna-
flutningi. Tilnefndi hann fundar-
skrifara þá sjera Friðrik J. Rafn-
n<" og sjera Ólaf Magnússon í
Arnarbæli.
Gaf biskup því næst yfirlit yf-
ir helstu viðburði er gerst hefðu
síðan á prestastefnu í fyrra. —
Mintist hann þa*r að upphafi hlýj- ‘
um orðum fráfalls forsætisráð-
herra Jóns Magnússonar, sem
alla sína stjórnartíð hefði jafu-
framt verið æðsti yfirboðari liinn-
ar íslensku kirkju og í einu og
öllu viljað reynast henni góðu*r yf-
irboðari. Tóku fundarmenn undir
þau minnfingarorð’ með því að
standa upp.
Látnir prestar.
Á árinu höfðu látist tvéir prest-
ar, þeir bræðurnir sr. Brynjólfur.
Jónsson, Ólafsvöllum, og sr. Pjet-I
ur Jónsson, Kálfafellsstað. Og
lausn frá prestskap höfðu fengið
þeir tveir: Sr. Björn Þorláksson
(júbilprestur) á Dvergasteini og
sr. Ilalldór Bjarnason á Presthól-,
um. Ein prestsekkja hafði látist:
frú Þórunn Sigríður Pjetursdótt-
iv (ekkja próf. sr. Þorst. Þórarins-
sonar í Eydölum).
Veitt prestaköll.
Tíu prestaköll höfðú verið veitt
síðastliðið fardagaár og einn prest-
ur verið vígður: Gunnar Árnason
frá Skútustöðum, settur prestur að
Bergstöðúm,
Vígðar kirkjur.
Nýjar kirkjur höfðu verið vígðar
á Stöð í Stöðvarfirði (timbur-
kirkja) og á Glaumbæ (steinstevpn-
kirkja), og tvö ný prestseturshús
reist (bæði úr steinsteypu) í Kolla-
fjarðarnesi og Stað í Steingríms-
firði.
Óveitt prestaköll.
Óveitt prestaköll eru nú aðeins
þessi fjögur: Staðarhólsþing, Iválfa Flutti þá próf. Ilaraldur Níelsson
fellsstaður, Þóroddsstaður og erindi: „Sýnir deyjandi barna“.
Skinnastaður. j Að því loknu var gert stutt fund-
arlilje.
Fjárhagsmál. |
Biskup rómaði mjög framkomu FerðaprestaT.
fjárveitingavaldsins í garð kirkj-j Þá var rætt um lieppilegasta
unnar á síðasta ]nngi og mintist framkvæmd á ákvæði 14. gr. fjár-
].ar sjerstaklega þess ákvæðis í fjár-j laganna um ferða-presta. Eftir
lögum, er heiimlaði kirkjustjórn-1 nokkrar umræður var samþykt svo-
inni.að verja alt að einum prests- hljóðandi tillaga:
launum af fje því, sem sparaðist „Prestastefnan samþykkir að fela
við að prewtaköll væru óveitt, til stjórn Prestafjelags íslands í sam-
þess að launa vígðum manni til að ráði við biskup að annast tilhögun
ferðast um landið til þess að vinna og undirbúning ferða-prests-starfa
að eflingu kristindóms- og kirkju- 1927 samkv. 14. g*r. fjárlaga þ. á.
Jífs. j En jafnframt mælir prestastefnan
X Að síðustu slcýrði biskup frá yf- rneð því, að reynt verði að fá þá
irreið sinni síðastliðið sumar um pröf. S. l’. Sívertsen, sr. Friðrik
Húnavatns- og N.-Múlaprófasts- Friðrikgson og sr. Ásmund Guð
clæmi. | mundsson, skólastjþra, til þess acS
Eftir stutt fundarhlje gerði bisk- gegna þessum störfum næsta ár.“
up tillögur um skifting styrktar-j
fjár til uppgjafapresta og prests-j Barnaheimilismálið.
ckkna. Til úthlutunar komu að Þá vaf barnahcimilismálið næsta
þessu sinni kr. 9290 og skiftist ]iað rnál á dagslcrá. Reifaði Guðmund-
milli 4 uppgjafapresta og 48 prests- ur þróf. Einarsson málið og skýrði
eklvna. Voru tillögur biskups sam- frá, hvað sjer liefði orðið ágengt,
þýktar umræðulaust. j í því næstl. fardagaár og hvaða
Þá gaf biskup yfirlit, yfir hag nndirtektir málaleitanir hans þar
prestekknasjóðsins og lagði fram að lútandi hefði fengið hjá prest-
reikning lians fyrir umliðið ár. um og leikmönnum, sem liann
Átti sjóðurinn nú í ársbyrjun höf- Iiefði snúið sjer til. Að síðustu bar
uðstól kr. 46313,35 og hafði auk- hann fram ákveðnar tillögur í mál-
ist um rúmar 1900 kr. á árinu. imt, er samþyktar voru eftir nokkr-
Tillög presta til sjóðsins höfðu orð- ar umræður, meðal annars þá, að
ið með minna móti þetta ár, tæpar kosin væri 5 manna nefnd, sem
400 ikr. og m. a. ekkert borist fyrir næstu prestastefnu legði fram
sjóðnum úr 8 prófastsdæmum. Bað nánari tillögur um hvernig málinu
biskup fundarmenn að minnast yrði best. hrundið í framkvæmd. —
sjóðsins ríflegar á komandi tíð og Voru þessir kosnir í nefndina: Sr.
prófastana sjerstaklega að hvetja Ouðm. Einarsson, sr. Bjarni Jóns-
presta á hjeraðsfundi til að styðja son. sr. Þorst. Briem, sr. Har. Ní-
elsson og sr. Friðrik Friðriksson.
Var því næst fundi slitið. ,
Kl. 8y2 flutti biskup erindi í
sjóðinn með fjárframlögum.
Messugerðir.
Loks gaf biskup skýrslu um dómkirkjunni: Maðurinn Páll frá
messugerðir og altarisgöngur á Tarsus.
liðnu ári (1925). Höfðu alls veriði f
fluttar á árinu í kirkjum landsins
4205 messugerðir (245 messum
fleira en 1924), en messuföllin orð-
færri en 1924).j
öllum prófasts- i
ð 4954 (1924:
4926). 1 8 prestaköllum hefðu alt-
Prestvígsla.
Sunnudag 27. júní fór fram
prestsvígsla í dóinkirkjunni, þar
ið 258.) (]). e. ,)4_ færri en 1|J-4). spm .hislalp Vlgði ])á kandidatana
Tala altarisgesta í öllum prófasts-',, ■ , ... Tr.. ,. .
1 : Svembiorn Ilognason, settan prest
dæmum het'ði orðið 4954 (1924: . T . Q. ,,
! 1 Laufasi, og Sig. Lmarsson settan
prest í Flatey. Sjera Friðrik Hall-
arisgöngur fallið niður (en í 12 . ,/,• ,,,
, . , , grimsson lýsti vigslu. en sjera
árið áður). Flestar méssur utan ,, . , ... ' Tr-- „
I Sveinbjorn Hognason prjectiKaoi.
Rvíkur (alls í báðum ki^junum gjera Bjarni Jónsson t6k síðan
þar 188, þar af 106 í dómkirkj-n<.yígðu presta og allan þorra
unni) í þessum prestaköllum: Görð-' svlU)dus.prestanna til altaris.
um á Alftanesi (67), Utskálum
(66), lsafirði (66), Aki'anesi (64),
Vestmannaeyjum (61), Stokkseyri
(61) og Reynistaðarklausturs-
Kirkjuþingið í Stokkhólmi.
yiánudag 28. júní kl. 9 var
fundur settur á sama stað og áður.
prestakalli (60). Nokkrar umræður,yar sálmur sunginn, lesinn ritn-
urðu ut af skýrslu biskups og var ingarkafli og flutt bæn að upphafi.
að þeim loknum fundi slitið.
Sjera Halldór á Reynivöllum
Kl. 8y2 flutti prófessor S. P. flntti erindi um safnaðarsöng og
Sívertsen erindi í dómkirkjunni:
Um kirkjuguðrækni.
Laugardag 26. júní kl. 9 var
u*rðu nokkrar umræður út af því.
Þá fluttí sjera Bjarni Jónsson er-
indi um allsherjarkirkjuþingið í
aftur settur fundur á sama stað og Stokkh61mi á liðnu ári, þaV sem
áður, sálmur sunginn, lesinn hibl-
íu-kafli og flutt bæn. Biskup las
þeir höfðu komið fram sem full-
te’úar ísl. kirkjunnar hann sjálfnr
UPP skeyt.i er hann í nafni presta-' Qg sjera Priðfik Rafnar. Biskup
stefnunnar halði sent stórstúku þakkaði ræðumanni fyrir hið fróð-
Goodtemplarareglunnar á íxlandi, lega erindi og vottaði jafnframt,
er svo hljoðaði: jyestunum tveinmr, sem fundinn
„Prestastefnan sendir stórstúku- kofu sátt) þákkir fyrir framkomu
þinginu, sem liáð er þessa daga þeirra á þessum míkla fundi.
hjer í höfuðstaðnum, innilegar, K1) 41/, var_aftur setjur fundur.
heillaóskir í tilefni af 75 ára af- Á þennan fund koniu dönsku
mæli reglunnar og 40 ára afmæli prestarnir prófessor VÍbe-Petersen
hennar sem starfandi hjer á landi. og pre'sturinn Eruvico With, ásamt
Blessun drottins fylgi starfi lienn- borgarstjóra Knud Zimsen. Ávarp-
ar á komandi, eins og hún hefir aði bisknp þá nokkrum orðum,
fvlgt því á umliðnum árum.“ jbauð þá velkomna á fundinn til
Síðan var settur Prestafjelags- þess að flytja þar e.vindi um það
funcfur, er stóð fram yfir hádé^i. áhugamfl) sem þeir hefðu með-
Kl. 414 var aftur settur fundur.' ferðis.