Ísafold - 04.08.1926, Blaðsíða 2

ÍSAFOLD
framtíð, og lenda ef til vill á ör-
stuttum tíma innan nm afhröli
st(í.rborganna.
Eins og nærri má geta, þá
leggja þessar manneskjur ekki
leið sína að jafnaði inn á skrif-
stofu vora í Höfn, til þess að fá
heimfarar fje.
Komið hefir það fyrir, að þess-
ar aumingja stúlikur hafa lent í
höndum lögreglunnair.
Hvert er afbrot þeirra?
Upprunalega er það fyrir-
hyggjuleysi. En það eir varla ein-
göngu þeirra sök, meðan ekki er j
gert meira til þess, að brýna fyrirj
fólki hjer heima, að læra af þeií’i'i j
reynslu, sem þegar er fengin í
þessum efnum.
Þegar á hana er iitið, verður
það aldrei nógsamlega b.rýnt fyr-
ir ungum stúlkum hjer, að fara
aldrei af landi burt, nema þær
liafi víst athvarf, og það gott,
ér til útlanda kemur.
Ef nokkiM' maður er vantrú-
aður á, að hjer sje um alvörii-
mál að ræða, er það sprottið af
ókunnugleilk.
Það er síður en svo, segir S.,
að jeg vilji letja þá sem haia
efni og ástæður til þess, eða eiga
vísa ábyggilega samastaði, eða
atvinnu, að svala íitlvrá sinni og
leita sjer mentunar og frama er-
iendis. En það er fyrirhyggju-
F i s k a r n i r.
Eftir Bjarna Sæmundsson.
(Islensk dýr I. Utg. Bókaver slun Sigfúsar Eymundssonar).
Hýiiýlin í Sogamýri
og fjelagið ,,Landnám.u
Bja.rni Sæmundsson.
standa meðfram þeim. Verða þau
öll nálægt bæði aðalvatnsæð og
rafmagnsleiðslu bæjarins.
I Alli.r nýbýlamennirnir ætla að
Þar sem áður var lítt gróin hafa 'Úr, Og flestir þeirra hugsa
fiiamýri, eru nú blómlegir tl1 l)ess liafa bæðl svína-
sáðvellir. hænsnarækt.
______ j Sáð var liöfrum í alt hið tætta
Jand í vor. og víðast hvar g>ras-
I góðviðrmu fyrra fimtudag fræi með. Var herfingin gerð
brugðum yið okkur nokkrir með með dráttarvjel og diskherfi Fór
Sigurði búnaðaí’máiastjóra, inn í
svonefnda Sogamýri. Meðal nýbýlamanna, sem nú
En þa.r er „alt með öðrum eru að rf,isa hús þarna innraj
svip- en áður var. Þar gefur nú er Krist6fw. Grímsson, búfræ5-
að líta mikla og blómlega sáð- ■ n • „ , , .
b ö mgur. Hann er emn af helstu
velli, og blakti dökkgrænt hátt jarðræktarmonnum ,hjer um sl6ð.
hafra-grasið í nnðaftansblænum. ir Hef-r hann stjórnað fram.
Unnið er þar nu að byggin-r- ^ i* 'i
um þriggja nýbýla. E.ru þau öll Qg ^ flð nokkru leyti á Koro-
úr steini. En innanum hafragras úlfsstoðnm. Krwtófér er ötull
og sandhrúgur ljelm börnm sjer maðw. Qg mikilvirknr.
í sólinni. Skyldi það vera munur,
eða liafa þau í götu.rykinu hjerna : ______
Hjer er iit komið ágætt rit,
Skip sekknr.
lausa flanið, sem jeg tel m.jer mikið að vöxtum, vandað að efni
skylt að vara v'ið. frágangi; fróðleg bók, sem e.r
Y. alt í senn: vísindarit, liandbók og
alþýðlegt fræðirit.
_____^ t , Bókin er XVI -f- 528 bls. í stóru
átta blaða broti; í henni eru 266
myndií’ og ágætt kort af fiskimið-
um, veiðivötnum og verstöðvum
að fornu og nýju.
Efnið greinist í 2 meginhluta:
Norska skipið „NordpoIen“, almenna fiskifræði og íslenska
sem var með cementið marg- flsklfræðl- 1 aimennu fiskifræo-
eftirspurða er sokkið. í'mi « •»»*«? £isk»; líf'
fairum og ntnaða.rhattum. Þa eru
þar taldir helstu útdauðir fiskar,
í vikunni sem leið, sökk vest- en að síðustu er allítarleg Jýsing
nr á Breiðafirði skip, sein var á ættbálkmu fiskanna. Þessi kaf.i
með cementsfarm hingað til er 72 blaðsíður, eru í honum
Heykjavíku.r. ma.rgar myndir og næsta mikill
Komu skipverjar til Flateyjar fróðleikur.
og sögðu sínar fark ekki sljett- íslenska fiskifræðin gremist í
ar. Ófrjett er með hverjum hætti tvent. Höf. lýsir fyrst sænum
þetta atvikaðist, en þess er getið umhve.rfis ísland og því lífi sem
til, að skipið liafi rekist á blind- þar hrærist, ennfremur aflahrögð-
sker einhverstaða.r nálægt Haga- um og „afstöðu íslenskra fiska
bót. Þangað átti það að flytja til umheimsins.“ Þá kemur grein-
símastaura. ing og lýsing ætta, kynja og teg-
Það fylgdi fregninni að hafn- unda, það «r meginbálkur bók-
sögnmaður hafi verið með skip- arinnar fullar 400 bls. Hjer er
inu er það strandaði. hverjum íslenskum fiski lýst ítar"
lega og fylgja lýsingunum grehii-
■■iihttw. ■ i legir lyklar, sem eru svo skýrir að
hver athugull maður, þó ólærður
Skipið var norskt, „Nordpolen“ sje, hefir full not af þeim. Eru'
að nafni, eign sama fjelags í ættbálkarnir þannig gremdk’ í
Borgen og „Inger Benedicte,“ er ættir, ættirnar í ættkvíslir, en
sökk hjerna við hafnarmynnið. þær loks í tegundir. Hverri teg-
Það var 46 ára gamalt, álíka stórt und er síðan nákvæmlega lýst,
og Gullfoss. segir fyrst frá sköpulagi fiskjar"
ins, þá heimkynnum, lífsháttum og
síðast nytsemi. Af hverri tegund
er mynd af sumum fleiri en ein.
Mvndirnar fléstar góða«r og marg"
fir ágætar.
Margir mundu ætla, að bók eins
og þessi va'ri þur og leiðinleg af-
lestrar, svo er þó ekki um þessa.
Málið er lipurt og frásöguin víða
skemtileg, einkum í lýsingunum
á lífsferli og veiði nytjafiskanna,
því þeim er lýst miklu íta.rlegar
en öðrum fiskum. Sem vísindarit
er bókin ágæt og sem alþýðleg
fræðibók hygg jeg að hún mnni
verða harðla vinsæl. Bókm geld-
ur hverjum það sem honum ber,
sjerfræðing og leikmanni og vissti-
lega er hver sú bók góð, sem
það gerir.
Höfundur bókan’innar er mikHs
lofs verður fvrir alt sitt starf í
þágu íslenskrar fiskifræði, en
mest þó fj’d’ir þessa bók, sem jeg
tel tvímælalaust besta rit, sem
nokkru sinui hefir komið út um
íslenska dýrafræði, rit sem jafn-
ast fyllilega á við hestu fiskifræði-
rit annara þjóða á No.rðurlönd-
um og sannarlega er það sjald-
gæft að líkt megi segja um öhnur
rit, sem hjer koma út.
Hverjum þeim maniii, sem hef"
i." áhuga á fiskifræði, og hverjuin
þeim manni, sem ann íslenskum
fræðum vil jeg ráða til þess, að
eignast og lesa þessa hók.
Svo að síðustu höfundi og út-
gefanda þakkir.
Pálmi Hannesson.
í bænum. j
‘ Siguríur búnáðarmálastjóri heí-j Æskilegt væri að bæjarstjórn"
■r verið formaður fjelagsms ir fleiri kanpstaða tækju það mál
„Landnám'1, frá því það var m athugunar< hvort eigi væri
stofnað, en það e.r fyrir forgöngu þeim mognlegt> að feta að ein-.
í.jelags þessa, að bæjarstjórn hverju levti f fótspor Reykvík-
Reykjavíkur hefir ráðist í rækt- inga f þe8su efni. hvernig svo
unma í Sogamýri. !seín rnenn trevsta sjer til, að
Um leið og við skoðuðum hús hftga leigu)uála og eftirgjaldi. 1
og velli, yfirheyrðum við Sigurð nágrenni margsra káupstaða, eru
11111 'ræktun Þessa °S’ alt f-vrir- víðáttumikil lönd, sem eru mjög
komulag. — Best er að hann hafi
■ orðið:
„Fjelag'ið Landnám
vel fallin til ræktunar. Það er
beí’Sýnilegt, að ræktunin getur
orðið mun ódýraí’i, á hvern hekt"
ara, ef tekin eru stór svæðí í
var stofnað árið |1924. Eitt af'éinn, þá er auðvelt að koma vjela-
fyrstu. verkum fjelagsins var þao,1 vimiu að, og þá er auðveldara
að garfa í því, að bæjarstjornin ella, að sjá um, að verkið sje
tæki Sogamýíri og umhverfi henn jvel unnið á allan hátt. Vegna
«ar til ræktunar, með það fyrir þess, hve jarðræktarmenning vor
augum, að þar yrðu reist nýbýH.1 t>nn er komin stutt á veg, er
Ákveðið var þá, að taka 60—70 hætt við( að nýrækt fíwri í handa"
hektara lands undir nýbý'a skolum ‘hjá mörguni, sem eru aS
ræktun. basla við hana með lítið fje milli
banda og ennþá minni reynslu
í þeim efnum. Þess er víða ekki
Átti upprunalega að koma hing-.
að fyrst og losa, eementið. Var
komið inn undir Gróttu esr það
sneri við þennan krók, vestur í
-o-o-o-
Hagabót.

Eftir því, sem „ísafold“
hefir frjett voru eun eftir í skip-
inú 130 símastaurar, sem áttu að
fara í land í Hagabót, og enn-
fremur 400 stantrar, sem áttu að
fara hingað til Reykjavíkur.
Innflutningsbann.
Atvinnu- og samgöngumálaráðuneytið tílkynni.v.
FB, 29. júlí 1926. j11111 s,nn að flytja til landsins frá
,r _ , , * ... , * löndum þessum lifandi fugla, hev,
Með þvi að mjog skæð munir 1 ,•
, , „ ... , „ lialm. (nema umbuðahalm), ab-
og klautaveiki gengur nu i Dan- , ,, , ,
.. . dvraaburð, braar og litt saltaðar
morku og Sviþjoð, er hjer með f „ .
, , ... oo „ , i - , slaturafwðir, hverju íjafm sem
samkvæmt logum nr. 22, fra 15.1 , .
, „ , . . , netnast, o.soðna mjolk og bruk-
juni þ. a. um ínntlutnmgsbann
, ,, »•-*■■,- aða toðurmjölssekki.
a ,dyrum o. il., og með >raði dýra-1 _____
læknisins í Reykjavík, bannað að j Auglýsing samhljóða tilkynning
viðlögðum sektum og skaðabótum, þessari hefir verið gefin út til
samkvæmt lögum þessum, fyrst birtingar i í Lögbirtingablaðinu.
f Sogamýri
var þegar búið að gera aðalskurði nýræktina, að þegar
til framræslu. Höfðu þeir skmrð'jelTm fl^ur þennar fe.r í handa-
ir verið gerðir í dýrtíðarvinnu jsko111111 > lla er oft mllíllli vinnu
bæjarins, næsta áx’ á undan. Ljet °g niiklu fje spilt til emskis, og
nú bæjarstjórnin ræsa alt landið Þ“ ml^lu s-íe tlf kostað, verðm:
fullkomlega (15. m. á milli hol- ^irangurinn þá ljelegur. Svo er t.
ræsa) og í fyrra tætti þúfnabair ÞeSa,r ei"-1 er s-iet) f.vri1’ næ21_
inn þarna 25 hektara.
Var nú búið að ge»ra fullkomið
ræktunar-„plan“, fyrir landið,
legUm áburði. Ekkert stoðar góð
jarðvinsla, ef áburðinn vantar.
Eða t. d. þó jarðvinsla og áburð"
skifta því í nýbýlaspildur, ákveða ur s-íe 1 laS*> ver®r kln niestu
liúsa- og vegastæði. Fær hvert nxistök með sáninguna, ljelegl fræ,
býli 3—4 ha.
Leiguskilmálar
sáð ð óhentugum tíma o. þvíuml.
Þegar tekin er fyrir> jarðrækt í
stær.ri stíl, í nágrenni kaupstað"
anna, ætti að vera hægt að hafa
þeir.ra manna, er reisa nýbýli i ., * . ■ , , ,
1 ’ alla umsjon með henm í besta
þarna eru m. a. þessir: Þeir iá1, ,, . ’ . ,* , -
1 1 ■ lagi. Og þegar buið er að baa
landið ræst og unnið, svo ekkertj... „ ., ,,
° ’ jorðina í hendur nybýlamonnum,
er eftir við það að gera, nema j , , , , , ,
, . _ , iceta þeir bygt a reynslu-þekii-
be.ra í það og sa i það. Verða:; , . . , . ' , , „
. Jmgu þeir.ri, sem þeir þar hata
lieir að borga fvrir hektarann í „ .
° * r *si6ö iyrir sjcr.
erfðafestugjald 10 kr. á árii'' , ,, _
„ , . *.«■!-» Aðalatnðið er þetta. Bæjarfje"
fyrstu 10 a.rm, en að þeim Honura'... - ,,
, , . jlogm eða. hreppstjelogm taka lan.
er afgjaldið af hektara a ari sem> ,,, . , , (£
*. 1on x -,,, _ • 'Þau láta gera ,ræktunar-„plan“
svarar verði 180 pt. mjolkur. Þeir
, vfir akveðið svæði. Slja um hag-
sem fa þatrna lond a erfðafestu,' , , _. s
„ _ , , . kvæma framræslu a svæðmu, er
verða að vera bumr að girða þau _ , „ . . , ,
, , , með þarf, vegalagnmgu o. þviuml.
mnan 4 manaða, og reisa þar hus T , , .,, ,
° Láta siðan brjota landið, og
mnan 2 ara. ,, ,,
leigja það þvi næst nybylamonn-
um, en sjá um, að fyrsta rækt"
unin, sáning, ábuí’ður og þesshátt-
Fjelagið Landnám gerir tlllögw ar fa>ri vel úr hendi, þó það sje
jum það„ til bæjarstjórnar,'hverjir framkvæmt á kostnað nýbýla-
jfái löndin, og leinbeinir mönnnm manna.
jmeð ræktunina, svo og lántÖkur par sem landrými er rneira en
Jog því um líkt. Ihjer í nágírenni Reykjavíkur, er
I Öll þau lönd eru leigð, sem sennilega rjett, að hafa landsvæði
j'búið er að hrjóta. Alls mun vera hvers býlis stærra, en hjer, t. d.
afráðið að reisa þarna 15 býH. eina 5 liektara.
Vegi er búið að leggja um
I svæðið. Eiga íbúðarhúsin öll að 7
Nýbýlin.
v