Ísafold - 24.08.1926, Blaðsíða 2

2
ÍSAFOLD
sjer aldrei högg á vatni. Það liggur
í auguin uppi, að reisa á olíuverk-
smiðjur, og hagnýta sjer þau auð-
a?fi, sem hjer liggja.
FASTIIELDNI
NÝLENDU ST J ÓBN ARINNAR.
— En álítið þjer, að það gangi
orðalaust, að útgerðarmenn geri
sjer bækistöð í „Tre Brödre IIavn“ ?
— Jeg veit ekki, segir Mikkelsen,
hve lengi nýlendustjórnin ætlar að
halda áfram að þrjóskast gegn öll-
um breytingum x Grænlandi. En það
er mín bjargfasta skoðun, að hjer
sje til mikils að vinna fyrir íslensku
útgerðina.
Það væri illa til fallið, ef íslend-
ingum og Dönum tækist ekki að nota
sjerrjettindi sín á Grænlandi, og
Iiagnýta sjer auðæfi hafsins þar, áð-
ur en aði'ar þjóðir hafa hremt þau
úr greipum þeirra.
Á síðari árum hefir nýlendu-
stjói'nin unnið ósleitilega að því, að
efla fiskiveiðar Grænlendinga
sjálfra. Arið 1907 var enginn fiskur
fluttur út frá Grænlandi. Nú eru
fiskveiðar mikill þáttur í atvinnu-
lífi Grænléndinga. Þó mikil útgerð
íslendinga og Dana rísi á Græn-
landi, er víst um það, að það getur
engin áhrif haft á atvinnulíf Græn-
lendinga sjálfra. Svo miklu er af að
taka.
Vegir og brýr.
Vegabætur hafa aldrei verið
meiri en í ár.
Framkvæmdir á næstu árum
Vegamálastjóri er nýkominn
heim úr 6 vikna eftirlitsferð um
Norður- og Austurland. Hittiblað"
ið hann að máli og bað hann að
gefa lesöndum upplýsingar um
vegabætur og fleira á þessu ári
og næstu árum. Honum sagðist
svo frá:
Ha f rannsóknir.
Bjarni Sæmundsson fiskifræð-
Ingur er nýkominn heim xxr leið-
* angri með hafrannsóknaskipinu
danska „Dana“. Var skipið á
siglingu fyrir Norðurlandi allan
.júlímánuð, en að því búnu va.r5
að hætta rannsóknunum í ár, —
eigi meira fje fyrir hendi úr rík-
issjóði Dana, til þess að halda
þeim lengur áfram.
Hafrannsóknir þær, sem Danir
kosta hjer við Iand, e.ru, sem
kunnugt er, liður í hinni rniklu
og margþættu alþjóðastarfsemi
hafrannsókna. Því það er með þær
sem aðrar náttúmxrannsóknir, að
þær koma öllum þjóðum að not-
um. En mest «ru vitanlega notin
uf rannsóknunum fyrir þjóðir þær,
sem næstar búa.
Við íslendingar megum vera og
erum þakklátir fyrir rannsókna-
ferðir „Dön\i“ hingað til lands,
þakklátir fyrir fróðleik þann, sem
fengist hefir í ferðum þeim, urn
fiskigöngur og fleira. Opnast
hafa augu almennings fyrir nyt-
semi þessara írannsókna.
En um leið vaknar sú spurniixg:
Er það sæmandi fyrir okkur, að
leggja ekkert fje fram til þessara
rannsókna. Getum við horft á þao
ár eftir á.r, að hingað komi er-
lent skip, til ]>ess að rannsaka
fiskigöngui' og fiskimið hjer við
land, og þetta sje að öllu leyti
kostað af e.rlendu fje?
Hefði það ekki verið myndar-
legra af okkur, að leita samvinnu
við Dani í þessum efnum,. að
leggja nú t. d. franx svo inikið fje
151 rannsóknannn í ár, að rann-
sóknvrnar hefðu getað haldist á-
fram ágústmánuð, yfir mestan
hluta síldveiðitímans 1
Mikil uppörfun er það fyrir
okkur, að hefjast handa í þessix
máli, að við eigum ])ví láni að
fagna að eiga jafn agætan vís-
indamann og Bjarna Sæmunds-
son, mann sem tekið hefir þátt
í rannsóknunum undanfarin ár.
Geir G. Zoega vegamálastjóri.
— í sumar er unnið með mest.x
móti að vegagerð víðsvegar um1
land, enda hefir þing og stjórn
sýnt rnikinn áhuga í því að bæta
samgöngur innanlands, síðan fór
að rætast úr unx fjárhaginn. Hef-
ir þingið verið örlátt á fje í þessu
skyni. Þannig eru t. d. veittar
500 þús. kr. í ár til vegamála og
920 þús. kr. á næsta ári. Er það
langhæsta fjárveiting, sem lögð
hefir verið til vegagerða. —
Stjórnin hefir talið rjett að nota j
nokkuð af f jái’veitingu næsta árs
á þessu ári, til þess að koma jöfn-
uði á framkvaundir. Verður því
varið meira fje til vegabóta í ár,
en fjárveiting þessa árs nemur. í
júnímánuði höfðum við 600—800
manns í vinnu við vegabætur og j
síðan sláttur by.rjaði eru vei'ka-,
menn um 250. Við höfunx að stao-
aldri marga»r bifreiðir til malar-j
flutnings, jafnvel 18 um eitt skeið
og auk þess hestkerrur, eins og
vant er. Sjálfir eigum við 6 flutn
ingabifreiðir, en hinar hafa verið
teknar á leigu í ákvæðisvinnu.
NORÐURLANDSVEGURINN.
Fyrir þinginu í fy»rra lá áætl-
un um vega- og brúagerðir á
næstu árum, og gert ráð fyr'.r
auknum fjárveitingum til ])eiiv"i.
Var þar sjerstaklega lögð áhersla
á að fuilgp.ra Norðurlandsveginn
frá Borgamesi til Húsavíkur. Er
gert ráð fyrir, að akfær vegur
an við Fornahvamm og þar gerð
ný b»rú. Með þessu móti ligg-i;
vegurinn eftir snjóljettasta sv;:ð-
inu í dalnum og er búist við, að
bifreiðum verði fært að Fonia-
hvammi á vetrum, ef ekki er
mjög snjóþungt. Á heiðinni verð-
ur vegurinn og lagðxw þar sem
helst skefur af, t. d. eftir börð-
unum austan við Holtavörðuvatn.
Með þessari vegbreytingu í Norö-
urárdalnum ve.rður brúin yfir
Kattarhryggsgil óþörf.
Brii hefir verið gerð á Miðíjarð
ará í suma»r og mun hún fullsmíð-
xxð síðari hluta næsta mánaðar.
Er það steinsteypubrú, 80 metra
löng. Vegurinn frá Hvanxmstanga
verður lengdu»r svo, að akfært
verður að Miðfjarðará. Vantar
þá eigi nenxa 4 km. vega.rkafla
upp á Hrútafjarðarháls, svo
að akfært sje úr Miðfirði í Hrúta
fjörð; að vísu þarf líka að br.úa
nokkur gil í Ilrútafirðinmn® og
leggja þar nokkra nýja vegai'-
spotta. Árið 1930 á að ve»rða bíl-
fært eftir endilangri Húnavatns-
sýslu, og allar ár brúaðar, alla
leið frá Vatnsskarði að Holta-
viirðuheiði. — Nú er aðeins
eftir að brúa Víðidalsá. Gljxxf-
urá og tvær smáár aðrar. —
Verður þá eftir rúmlega 30 km.
vegur, frá Fornahvammi að Grænu
mýrartungu, svo að akfær vegur
sje óslitinn frá Borgarnesi að
Vatnsskarði. Öll vegarlengdin frá
Bo.rgarnesi að Bólstaðarhlíð er
206 km.
SAUÐÁRKRÓKSVEGUR.
NÝ BRÚ Á HJERAÐSVÖTN.
í sumar verður lokið. við Sauð-
árkróksbraut fram á þjóðveginn
hjá Víðimýri. Er sú braut öll um
26 km. Einnig verður byrjað á
undirbúningi að smíði nýfrrar brú
ar á Hjeraðsvötn. Verða í næsta
mánuði steyptir xxndirstöðustaur-
ar í Iiana, en sjálf brúin verður
gerð næsta ár. Kemur hún í staðinn
fyrir dragferjuna hjá Stóru-Ökr-
um. Gert e»r ráð fyrir því, að á
2 næstu árum verði fullgei'ður
xregur yfir Hegranesið. f sumar
var byfjað á honunx Og lagðxxr
4 km.
VEGAGERÐIR í EYJAFIRÐL
í Eyjafirði er bætt nýjurn kafia
við hinn svonefnda Þelamerkur-
veg, milli Akureyrar og Bægisár,
og ennfremur byi'jað á Vaðla-
heiðarvegi að vestanverðu upp frá
Eyrarlandi. Er ge.rt ráð fyrir að
það taki 4—5 ár enn að koma hon
um alla leifS austur yfir Fnjóská.
Bakkaholtsá og Gljúfu.rholtsá í legið undir Sveinatungu, og gerði
Ölvesi. Eru það steinbi'ýr. Einnig úr eina jöi'ð. Húsið er einlyft með
verða gerðar steinbrýr á kjallara, 14*4x814 m. íbxxð er í
Hörgá í Eyjafirði, Hölkná í Þist- öðrunx enda hússins niðri, en hinn
ilfirði, Hvammsá hjá Hvamms- endinn er ætlaður gestum. Fjár-
tanga, Eskifjarðará, Hamarsá á veiting va.r eigi til þessarar bygg
Vatnsnesi, Sveðjustaðaá á Hrúta- ingar fyr en næsta ár, en ástand-
fjarðarhálsi, Kotaá í Skagafirði ið var oi'ðið svo slæmt í Forna-
og Hólmsá í Mosfellssveit. Ern hvamnxi, að stjórnin taldi rjett
þær flesta.r yfir smáár og koma að draga eigi lengur að byggja.
í stað gamalla timburbrúa, og er Húsið verður tekið til afnota með
þegar lokið xúð þær flestar. Ihaustinu og stendu»r H. Grönfeldt
i þar fyrir greiðasölu, en Jóhanu
KJÓSARVEGUR. jjónsson póstur hefir ábúð á jörð-
Verið er að gera veg um Kjal- inui. Þessi gistihúsbygging í Forna
arnes upp í Kjós og er bxxist við, hvammi er fyrsta sporið í þá átt-
að snemma á nnæsta sum.i’i verði ina að koma upp gististöðum
kominn akbraut að Bleiksdalsá.— xneðfram ]ijóðvegunum. Konxa ef-
Á næstu þremur til fjórum ánxm laust fleki á eftir, sjerstaklega
verður vegurinn svo lengdur yfir þar som hoiðavegir byrja. Verður
Laxá og inn í Kjós. i það gort til þess að Jjetta gesta-
nauð af bændum á smájörðuin og
VEGABÆTUR. gera forðamönnum ljettara að fá
BESTAR SAMGÖNGUR í GULL- gistingu og annað er þeir þu»rfa.
BRINGUSYSLU.
Er eðlilegt að ríltissjóður vei'ði að
Má þá telja, að Gullbringusýsla I nokkra bændur
hafi fengið fxxllkomið vegakerfi, á Kotniix, Bakkaseb
Keflavíkurvegurinn hefir verxð hlanpa uixdir bagga fyrst í stað
endurbættur mikið í sumar og til þess að koma þessxx í fram-
lokið verður xúð veginn í Hafnir. kvamid. Ríkissjóður stvrkir nú
í laxidinu (t. d.
Hrauntanga
þar sem bifireiðavegur er um ölljog Tvískerjum) til þess að hafa
bygðarlög hennar. Er það fyrsta1 gistingu fyrir ferðamenn. Mega
sýslan á landinu, sem það verður þeir eigi úthýsa neinum og eru
sagt xxm. Vegurinn frá Grindavík skyldir að lxafa til beina og hey
að Reykjanesvita hefir verið lag-1 handa ferðamönnum.-------
aðu»r svo í sumar, að telja má
fullgóðan reiðveg. Þá verður og
fullger endurlagning Suðurlands-
brautar frá Árbæ að Hólmsá. —
Holtavegurinn í Rangárvallasýstu j
BIFREIÐIR UTRYMA HEST-
VÖGNUM.
Þá borst talið að bifreiðum sem.
fa.rar- og flutningstækjum.
hefir og verið endxwbygðxxr að I — Bifreiðir eru nxx konxnar ó-
nxestu leyti. Auk þessa hefir verið tnxlega víða, segir vegamálastjóri
mikið unnið að endurbótnm vega, Þær eru á Hjeraði, Eyjafirðí,
víðsvegar um land. Vegirnir hjer Húsavík, Skagafirði, Húnavatns-
sýsln og Bcrgarnesi. Þar muna
vera 18 bifreiðir. Skagfirðingar
fengu fyrstu bifreiðir sínar í ár,
2 fliitningabifreiðir og 1 fólltsbif-
.reið. Þar sem flutningabifreiðir
ern, hafa þær náð ótrúlega mikl-
um flutningi og er kex’ruflutning-
ur þar að smáhverfa. Á næstu ár-
um fæst svo nxikið samhengi í
vegakerfi landsins, að bifreiðiir
geta komið allvíða að fullum not-
nm. Víða vantar aðeins herslumun
inn til þess. Þánnig vantar aðeins
brú á Brunná auk snxáumbóta
á veginum, til þess að sæmileg-
nr bifreiðavegur sje frá Kópa-
skeri yfi»r Núpasveit, Öxarfjör'ð
að Jökulsárbrú, og þaðan niður
Kolduhverfi að Fjöllum, en það
mxxn i'era um 60 km. leið.

Suzanne Lensílen
VEGIR Á HJERAÐI.
Á Hjeraði er unnið að fram-
lengingu akbrautarinnar frá Reyð
verði kominn frá Borgarnesi norð j arfirði norður Hróa.rstungu að
Jökulsá (Fossvöllum) og vei’ður
sú braut væntanlega fullger 1928.
ur á Vatnsskarð 1932. A þessunx;
árum er gert ráð fyrir að leggja,
samtals 240 kílómétra akbrautir. j
í sumar er unnið að veginunx j
fram Norðurárdal og mun bann j
komast franx fyrir Dalsnxynni. Þó j
verður ógo.rð brú á Bjarnadalsá, i
en liún kernur næsta sumar. Arið j
1929 á að vera komin akfær braut
alla leið að Foi'nahvanxmi.
'Vogurirm norðu.r verður lagður
á öðrum stað en hann er nú. Breyt
ist hann neðan við Sveinatungu
og verður lagður franx á brxxnun-
unx h já Norðurá. Nokkuð fyrir ofan
Sveinatungu verður gerð bx-ú á
ána og yegurinn lagður austur
yfir hana. Er þa.r gott vegarstæði
og miklu betra en að vestanverðu.
Aftur verður farið yfir ána neð-
NÝ BRÚ Á HVÍTÁ í BORGAR-
FIRÐI.
í haust verður by»rjað á því að
undirbúa smíði brúarinna.r yfir
Hvítá í Borgarfirði milli Ferju-
kots og Hvítárvalla. Verður það
stærsta hengibrú hje.r á landi,
yfir 110 metra haf og mikið mann
virki í alla staði. — Akvegnr
hefir verið fullger, að kalla ma,
beggja vegna að henni. Þegar sú
brú er komin, er eigi lengu.r neitt
sundvatn í þjóðleið óbrúað.
AÐRAR BRÚARGERÐIR.
Þá hafa og verið fullgerðar í
sumar hinar langþreyðu brýr á
sunnanlands hafa verið heflaðir
við og við, þar sem því hefir vo.r-
ið við komið. Hefir veghefillinu
komið að góðum notum og reynst
ágætlega.
Af fjallvegum hefir verið hald-
ið við vörðum og vegir víða
ruddir. í fyrra vorxx settar tvær
ljettife.rjur á Iívítá uppi undir
Hvítárvatni. Voru gömlu ferj-
ui’nar altof þungar, og því kom
það stundum fyrir, að menn treyst
ust ekki til að skila þeim til sama
lands og voru þá báðar öðrum
megin við ána. ,
SÆLUHÚS.
Sæluhús verður reist á B>reiða-
merkursandi, skamt þaðan er
„Veiðibjallan“ strandaði.
— Hefir það nokkuð komið til
orða, að símar yrðu lagðir í sælu-
hús, þar sem hægt er að konxa því
við ? spytrjum vjer.
— Nei, enda mundi það líklega
verða þýðingarlítið, því að það er
eins og menn geri sjer það að
skyldu að fara sem allra verst
með sæluhxisin. Skaftfellingar eru
þó nndantekning frá þessu og e?
það fy»rirmynd, hvernig gengið er
um sæluhúsið í Hafursey. Annax-s
er gingið illa um sæluhús, menn
krota þar ýmislegt á þiljur og
skera stafi í þær, og komið befir
fyrir, að þiljur hafa ve.rið rifnar
úr sæluhúsum og hafðar til elds-
neytis. Öll áhöld eru skilin eftir
óhrein og óþriflega um alt geng-
ið. Býst jeg ekki við að sími fengi
að vera í friði fyri.r slíkum óald-
ar]ýð. jheitir frægasta Tpnnis-leikkona
jl ÍFrakklands. Hxxn ætlar nú að ger
GISTIHÚS í FORNAHVAMMI. j ast atvinnumaðu»r. og hefir tekið
f sumar er verið að reisa mynJ tdboði um að koma til Ameríku,
arlegt gistihús í Fornahvammi. —; ferðast þar um og keppa í Tennis
þtpypti stjórnin Fornahvamm og leik. Fær hún fyrir það um 200
eyðibýbð Hlíð, sem lengi hefi»r þús. dollara.