Ísafold - 20.09.1926, Blaðsíða 1

Ritot jórai.
J6n Kjartansson.
▼altýr Stefánsson.
Sími 500.
ISAFOLD
Árgangnrinn
kostar 5 krónur.
öjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsla og
innheirnta
í Austurstræti 8.
Sími 500
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
Jónas Kristjánsson læknir á Sauðárkróki og Einar
Helgason garðyrkjustjóri, verða á landskjörslista
íhaldsflokksins.
Það mun nú vera fallráðið, að
aðeins tveir lista*r bomi fram við
land.skjörið í haust. Annar listinn
j fela honum trúnaðarstarf í efri
! deild Alþingis. Hann hefir ferð'
asfc allvíða nm landið og haldið I
fyrirlestra um saanvinnumál og:
samvinnupólitík. Þessir fyrirlestr-j
ar hafa sýnt það eitt, að Jón e-r
tryggur þjónn Hriflumanns. Sjest
það best á frásögninni um ferð (
Þá er annar mftðurinn á lisrta Jóng um Suðurland vetttrinn 1924,1
íhaldsflokksins, Einar Helgason,: pr Jjriflu-Jónas reit í Tímar
f ga«rðyrkjustjóri, ekki síður þ.jóð samvinnufjelaganna 18. árg. 1. h.
er borinn fram af miðstjóm íhalds f kunnur maður. Hvert einasta j,af dylgju*r og persónu', °rku allrar Þjórsár, hjer á áruri-
Virkjun Urriðafoss í Þjórsá. Járnbrautarlagningar o. fl.
Um alllangt skeið, hefir lítið frá fossinum og upp eftir, renntir
borið á hino niikla fossafjelags áin í svo djúpu gljúfri, að mjög
Titan, sem fjekk umráð yfir vatus-
er uuruiu xraju ui uuwijui i» mai'w, ------- —— par Tlia sja uyigjiw og pcrsuuu ■
flokksins, og akipa þar sæti þeir mann.sbarn sem komið er til vits svívirðingar í garð politískra um-
T,Á«on V.íof l.jnMnn linlrni,. á Sij) n ’ (V(T RPÍI lí íl II11S st. Vlð I’. 1II (11* ÍTarð- J , ‘*C I- rrln.n|.Kl.,.nnn ' U
yrkjustjóri í Reykjavík
Hinn listinn er bornm fram af
jafnaðarmönnum og Tímaimönnum
í sameiningu og skipa þar sæti
þeir Jón Sigurðsson bóndi í Ysta*
felli og Jón GuðimundKSon skrif-
stofumaðxir í Reyjavik. Þegar á
það er litið hverjir það eru, sem
að þessum lista standa og á menn-
ina sem eru settir á listann, má
.svo telja, að listi þessi b«ri merki
jafnaðarstefnunnar.
Upp á síðkastið hafa fregnir
flogið fyrir um það, að forgöngu-
xu/jv&ðxuis, ***** ------— — lt*g,ar SYivirumgtti 1 gatu puuu
Jónas Kristjánsson lœknir á Sauo' og ára, kannast við Einar garð- an(jst;æðinga Tímaklíkunnar
árkrók og Eina,r Helgason, garð' j-rkjustjórfl. Starf hans í þágu j^ykjavík• fræðsla er þar engir
landbúnaðarins er orðið svo milr j 7\nnflr maðurinn á lista þeirra menn þessa f jelagsskapar, hygð-
ið og gott, að það eitt ætti að j jafnaðaPmanna 0g Tímamanna,: ust að láta til skarar skríða inu-
nægja til þess að hvor einn ogiJón Guðmundsson skrifstofumað- an skamms, og væri einktup í <ráði
Það eru víst ekki skiftar skoð'
anir meðal íslendinga um það, að
hinn látni forsætisráðherra vor,
Jón Magnússon, hafi verið mikih
hæfasti stjórnmálamaðurinn, sotrn
þjóðin hefir eignast hin síða*ri ár-
in. Það er því vandfylt sætið, er
þessi maður skijjaði á Alþingi.
Þegar landskosningunum var
komið á, var ætlunin sú, að þing
inu yrði með þvi trygðir þeir vits
munir og sú þekking, sem því e
altaf nauðsynlegt að liafa. Menn
treystu því, að í landskjösriö
mundu aldrei koma aðrir menn
en, þeir, sem hefðu víðtæka þekk
ingu á stjórnfcnálum landsins og
öllum högum þess. Út af þessu
hefir þó stundum brugðið, eink-
um bin síðari árin.
Sumir flokkar gera sjer alt fae
um að velja þá menn eina til þess
að vera í kjöri við landskosning-
ar, sem hafa alla þá kosti til að
bera, er landskjörinn þingmaður
á að liafa. Aðrir flokkar hirða
ekkert um þetta, en liugsa ein*
göngu um það, hvað fámennri
einasti bóndi á landinu ætti að
kjósa. þann lista, seim Einar er á.
—-- .... í pólitíkinni. Sjest þetta best ^
Einar Helgason hefir helgað land j)yí> að Alþýðublaðið hefir engin
1 * . .. 1 i. fd-owr 11 otr v» . _ , > v
önnur fralmbærileg meðmæli meo
maiminum en þau, að, hann sje
sonur Guðmundar Guðmundsson-
ar, .ritstjóra bolsablaðsins á ísa*
!irði, og bróðir Haralds Guðmunds*
sonar, eins forsprakka jafnaðar-
manna í Rvíkl — Alþýðublaðið
telur Jón vera jafnaðfwmann on
Tíminn segir að liattn sje Pram
W VI*. VI UVliI U UVIWWUX* ---- |
ur, er eitt. stórt spumingarmerki að virkja ueðsta fossinn í Þjórsá
1 - Urriðafoss.
búnaðinum alt sitt starf. Hann
varð starfsmaður Búnaðarfjelags
íslands um sama leyti og fjelagið
var stofnáð, og hefir rækt hin
margþættu störf sín þa*r með frá-
bærri alúð, eins og alþjóð er
kunnugt fyrir löngu. Betri og
einlægari stuðningsmann landbiin-
aðar, einkum jarðræktar, er
v;wla hægt að finna. Leiðbein
lítið land fer undir vatn þó lón-
ið við stífluna verði uim 30 m_
djúpt.
Aflstöðina á að byggja vestan
við ána. Verður hin áætlaða bygg-
ing 138 x 36 metrar að ummáli.
Ef nota𠣫• alt vatnsaflið, er
áætlað að þaraa fáist
160 ÞÚSUND HESTÖFL.
Til þess að Titan byrji á
Fregnir um þetta fengu noklc- framkvæmdum, er mælt að for-
uð fast form, um þ»ð leyti, wm göngumenu hugsi sjer að hafa
hæstarjettarm.fl.m. Aal frá Ósló, nál. 65 mJjóttér króna, af hand-
kom hingað í sumar. Hann fór bæru fje. Full virkjun Urriðafoss
hjeðan aftur eftir stutta dvöi; áætlar Sætersmoen að kosti 24
Búist er við því, að hann komi miljónii*. Komið getur til málar
hingað aftur í haust eða á önd- að taka ekki alt vatnsaflið tit
verðum vetri. Hann er í hinni notkunar, og er virkjunin þá á-
norsku stjórn fossafjelagsins, og ætluð 18 miljónir.
sóknarflokksmaður. Yafalaust er
•ingar hans í ræðu og riti og starf, hvorutveggja rjett, eftú- að húið
hans alt í 25—30
ljósastan vottinn
ár, ber þess
Listi þeirra Tímamantia og jafn*
er að rugla. saíman reitunum.
Þegar menn bera saman þessa
tvo lista, sem í boði vffl'ða við
aðarmanna er ágætt, sýnishom já.nd.skjöi-ið í haust, hlýtur
þess, hvemig eikki á að ve);ja
menn til landskjörs. Fyrst er nú
það hneyksli, hvernig listinn er
fram borinn. Svæsnustu ands4æð*
ingunum sem til oru, bæudum og
jafnaðarmönnuim, er ætlað að
monn-
nm að verða starsýnt á þann
gej*simikla mun sem er á manha-
vali á listunum. Listi íhalds-
flokksins er borinn fram undir
merki víðsýnis og sahnvinnu á
stjórnmálasviðinu, en sambræðslu
* hlJUH lllUttiaö VIAJIJJlu, Cll öamuui/vuiu
sameinast, en þó þannig, að hvor- jafnaðarmanna 0g Tíma*
ugir mega fá vitneskju um hvað inanna nn(jir merki þröngsýnis er talinn aðalforgöngu- og fjár-
Jafnaðarmönunm e* ntr e(-.;of(.arn'(TO jjn þetta tvent,! aflamaður þess. — Hefir heyrst
——.w.-- MUkSS.
<

Urriðafoss.
á seiði er.
talin trú um, að Framsóknarflokk
urinn hafi nú
•Jxxig^jónamál ‘ foirkólfanna, jafnagarraanna Gg Tímamanna .
þeir nefna „þjóðnýtingu . Lu -jjn gtjórnmálabraski þewra.
með „þjóðnýtingu* ‘ meina jafnr.ð* Leikurinn hlýtur að verða mj -,„
armenn, að ríkið taki að sjer ^jafn
rekstur atvinnufyrirtækjanna; rík'
ið reki alla verslun, iitveg allau
og búskap.
Timamenn láta aftur á móti svo
klíku ke.niur best. Þannig hafají veðri vaka, að ]iað sje hremn
Tímamenn valið nú við þrjú síð- bœudalisti, sem þcir beri fram nú
ustu landskjörin. við landskjörið. Það sje bara af
Engum blandast hugur um að einskærri ást til hændanna, að
miðstjórn íhaldsflokksins hafi tek- bolsarnir st.vðji listann! — Tíma-
ist vel valið á mönnum við lands- menn nefna ekki loforðin, er þeir
kjörið fyrsta vetrardag. — Jónas gáfu jafnaðarmÖnnum. Skyldi það
Kiristjánsson læknir er fyrir longc stafa af því, að þeir óttist, að
orðinn þjóðkunnur maður. Hann bændurnir sjeu ekki eins ástfangn-
er framúrskarandi hæfileikamað* ir í bolsum, eins og bolsar í bænd
nr, með víðtækri þeltkingu, ekki
aðeins á þeirri sjergrein, sem hann
hefir gert að æfistarfi, lækna* og
heilbrigðismálum, heldur og á
fjölda mörgum öðrum málum. —-
Hann hefiæ alla tíð haft mikinn
áhuga á stjórnimálum og hefir
gagngprða og víðtæka þekkingu
á þeim málum, sem öðrum. Hann
er víðsýnn í skoðunum og hefir
viðhjóð á þeirri stjórnmálastefnU,
sem fram er borin undir merki
Jwöngsýnis ög stjettarígs, eins og
stefna þeirra Tímamanna nú
orðið.
Toscanini
og stjettarígs. _ __________ x.___
knarflokk_ þrong,sýni 0ír stjettarígur, virðist að hann hafi haft mcvrg járn í eld-
lofað að styðja v^ra ót’rávíkjanlegur leiðarvísir mnm síðustu missiri, til þesss að
safna hlutafje í fjelagið og hafi
hanu samböud við peninga.stofn-
anir bæði í Svíþjóð, Þýskalandi
og Ameríku.
Þó ekkert verði enn sagt rneð
vissu um það, hvað úr framkvæmd-
um verður, þykir rjett að gera
nokkra grein fj’rir fyrirætlunum
þeim, er gerðar hafa verið.
Eins og kunnugt er, gerði hinn
norski verkfræðingur Sætorsmoen
og aðstoðarmenn hans, mikla og
vandaða áætltin, um virkjun Þjóvs-
árfossa. En þar eð áætlun sú er
eigi í margra manna höndum, er
rjett að ge*ra grein fyrir nokkrum
atriðum hennar, að því er snertir
Hrriðafoss.

Þá er mannavalið a sambræðslu*
lLsta jafnaðarmanna og Títma-
manna. Þar er ekki verið að velja
mennina eftir því þýðingarmikla
starfi, seni ]ieim er ætlað að tak-
ast á hendur, heldur er litið ái . n .
, _ . ' ,,, . , ... -'emhver snjallasti orkesturstiorn
það eitt, hvað fámennn kliku i , . „ .
, i ari í heimi, lietir verið rekmn tra
Reykjavik hentar best. , . , , ,
TT ,. C). , , vr , ,. n. operunm i Mdano vegna þess að
Um Jon Sigurðsson a Ysta*fet.li ■ * ,
, , , , , . . , , , hann vildi ekki verða við þewri
verður það ekki sagt, að hann han . ,. . ,
, . , z . , * ,, , krofu Mussolims að lata leika sig-
a neinn hatt unmð sjer það aht,i .. n. .
. , . , , , , rarsong Fascista „Giovinazza .
hjá þjóðinm, að hun þes,s vegnaj °
geti borið það traust til hans, að(
JÁRNBRAUTIN.
Óhugsandi er að nokkuð verði
aðhafst við þessa foBsavirkjun
þar eystra, nema járnbraut
verði lögð þangað austur. Hefir
heyrst að Titan ætli sjer að sækja.
til næsta þings um leyfi til járn-
birautarlagningar frá Rvík.
IÐJUVER
þau, sem fjelagið ætlar að reisa
í sambandi við virkjunina, eiga
að vera í nánd við Reykjavík. —
Er oss eigi krnmugt um, hvaða
iðju fjelagið hugsar sjer að stunda.
Hefir fjelagið látið gera mjög víð-
tæka*r rannsóknir í því efni. Kem-
ur þar margt til greina setm of
langt yrði upp að telja á þessu
stigi málsins. Orkan komin hing-
að til Rvíkur áætlar Sætersmoen
að verði 114 þús. hestöfl, ef öll
vatnsorka fossins er notuð. Áætl-
ar haun verð á hestoirkn hjer í
Rvík rúmar 30 kr. á ári.
Urriðafoss er 20 km. frá nnynni
Þjórsár, en 1% km. fy.rir neðan
Þjórsárbrú. — Vatnsboi'ð árhmav
neðan við fossinn, er 11 m. yfir
sjávarmál. Fossinn og flúðirn-
ar ofan við fossinn eru 30 snetr-
ar á hæð. Með því að ge*ra stífln-
garð á fossbrúninni verður vatns-
borðið í lóninu ofan við garðinn
JX/Ú metrar hærra. en Þjórsárbrú-
in er. Þarf því að hækka brúna
sem því svarar. En á þessu svæði
1 stjórn hinnar íslensku deild-
ar fossafjelagsins Titan, eru þeir
Eggeft Claessen, Klemens Jónsson
og Eyjólfur Guðmundsson í
Hvammi á Landi.
Upprunalega voru það franskir
menn, er höfðu orð á því, að virkja
Þjórsárfossa. Yar þá talað um að
gera höfn í Þorlákshöfn. Fyrir-
ætlanir þeirra fóru fljótt út nm
þúfur.
L