Ísafold - 27.12.1926, Side 1
Ritstjórsi.
Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Síini 5(K).
ISAFOLD
Árgangurinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsla og
innheimta
í Austurstræti 8.
Sími 500.
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
Bl. érg. B5. tbl.
Hlánudaginn 27. des. (926.
tsafoldarprentsmiðja h.f.
Hæslarjettardómnr.
Tr. Þ. var dæmdur í 200 kr.
sekt og 5 þús. króna
skaðabætur.
Eins og skýrt hefir verið frá
áður hjer í blaðinu, hafa staðið
yfir málaferli milli Garðars OísUr
sonar stórkaupmanns og ritstjóra
Timans, Tryggva Þórhallsson-
ar. Málaferii þessi xirðu til út af
uminælum, er stóðu í Tímanum,
í sambandi við lirossaverslun G-
Cr. sumarið 1923. Voru ummæli
þessi í ýmsirm nafnlausum grein'
um eða greinum með merkjum
** (tveim stjörnum) x o. fl., eða
duinefnum undir.
Var veitst að verslun G. G'. í
uimmælum þessum, og á þann veg
að G. G. gat ekki unað við, og
höfðaði hann þá mál gegn Tr. Þ.,
með stefnu útgefirmi 12. j'anúar
1925. Krafðist G. G., að öil hin
meiðandi ummæli yrðu dætmd dauð
og ómerk, a ð Tr. Þ. vrði dæmd-
ur í sekt fyrir umnnælin, a ð liann
3rrði dæmdur til að greiða 25 þús.
kr. í skaðabætur til G. G. fyrir
tap og álitsspjöll og loks, a ð
hann yrði dæmdur til þess að
greiða allan málskostnað að skað"
lausu. — Tr. Þ. krafðist algerðr-
ar sýknunar og málskostnaðar.
Undirrjettardómur var upp
kveðinn 15. apríl þ. á., og dæmdi
Tiann Tr. Þ. í 300 kr. sekt, 300
kr. málskostnað og skaðabætur 25
þús. kr. Þessum dómi áfrýjaði Tr.
Þ. til hæstarj-ettar.
Málið kom fyrir í hæstarjetti
föstudaginn 10. þ. mán. Pjetur
Magnússson 'hrjm.flm. sótti málið
f. h. Tr. Þ., en G. G. varði mál
•sit-t sjálfur.
Dómur hæstarjettar var upp-
kveðinn 13. þ.m. Dæmdi hann hin
meiðandi ummæli dauð og ó'merk
og Tr. Þ. til að greiða 200 kr.
sekt og 5 þús. kr. skaðabætur til
G. G. fyrir tap og álitssþjöll. —
Málskostnaður undirrjettardóms-
in.s var staðfestur, en málskostn"
aðúr í hœstarjetti var látinn
falla niður.
Nákvæmlega sama sagan end-
urtók sig s« 1. vetur, þegar undir-
rjettur (bæjarfógeti Ttvíknr)
dæmdi Tryggva Þórhallsson í sekt
og skaðabætur, í máli því er Garð-
ar Gíslason stórkaupm. höfðaði
gegu Tr. Þ. fvrir meiðandi um-
mæli og atvinmiróg. Eftír að sá
dómur var upp kveðinn, birtíst í
Tímanum lævísíega skrifaðar grein
ar, er vöruðu menn við pólitísk-
um stjettardómum. Er þar gefið
í skyn, að undirdómara.r dæmi
ranga dóma, til þess að klekkja
á pólitískum andstæðingum- liáð-
ið gegn þessu væri það, að banmi
hjeraðsdómtirum, einkum bæjar-
fógetanum í Reykjavík, að eiga
sæti á Alþingi.
Þeir, sem kunnugir eru starfs-
aðferðum æstra kommúnista er-
leiadis, vita vel, að árásin á dóms-
valdið er einn liðurinn þar. —
Þessir 'hatursfullu ofstækismenn
svífast einskis í árásum sínttnt á
einstaka ntenu og‘ stofnanir. Þeir
komast þar af leiðandi ekki hjá
Sþví, að fá oft þunga dóma, ef i
mál er farið. En þeir láta ekk.i
segjast af þessháttar smámunum,
heldur nota. þeir dómana til þess
að reyna að æsa upp fáfróðan
lýðinn; telja honum trú um, að
dómamir s.jeu pólitískir stjettar-
dómar; þeir sjeu saklausir dæma-
ír, vegna þess að þeir ltafi aðra
pólitíska skoðun en dómarinn sem
dæmdi o- s. frv.
Það ertt því engin ttndur, þótt
boðberar umróts- og byltingastefn-
unnar hjer heima, noti þessa söma
starfsaðferð, er samherjarnir er-
lendu nota. Alþbl. byrjaði á þess-
ari aðferð og Tíminn kont strax
á eftir.
Ný rannsóknarför um Grænland.
Leiðangur Lauge Koch.
EFTIR DÓMINN.
,Margt er líkt með
skyldum.“
Menn minnast þess eflaust hjer
m árið, þegar Ólafur Friðriksson
ar dawndur til greiðslu sekta og
kaðabóta í máli því er íslands-
anki höfðaði gegn honttm. Þá
lutti Alþbl. sviesnar árasargrein-
r á hæstarjett. Flutti blaðið þau
rigslyrði í garð liæstarjettar, að
ómur þessi væri pólitískur stjett
rdómur; dómurinn væri í eðli
tnu rangur, en þar sem \ hlut
ttí einn foringi jafnaðarmanna,
»1. Friðriksson, væri hann rang-
iga dæmdur í sekt og skaðabæt-
1 „bændabl.“ Tímanum heldur
J. J. (Jónas frá ITriflu) áfram á
]>essari söntu braut. Tilefnið er
nýlega uppkveðinn hæstarjettar-
dómttr í máli Garðars Gíslasonar
á liendur Tr. Þórhallssyni.
Jónas gefur í skyn, að hjer hafi
verið kveðinn upp rangur dómttr,
og að það sje af pólitískum ástæð-
um, að þannig hafi verið dæmt.
Ber J. J. þenna dóm saman við
dóminn í máli Sambandsins gegn
Birni Kristjánssyni, og reynir á
þann hátt að gera þernta dóm tor-
tiyggilegan. Auðvitað nær þessi
samanburður ekki nokkurri átt.
svo óljk, sein þessi tvö mál voru
að öllu leyti.
Hæstirjettur þarf því ekki að
kippa sjer upp við það, þóit
Jónas frá Hriflu fylgi samherjum
sínum við Alþbl., og ráðist á rjett-
inn með ósæmilegum aðdróttun-
um og brigslvrðum, þegar mál er
diemt á annan veg en honum lík-
ar. Þetta er ein» liður \ starfsað-
ferð Jónasar og hans samherja.
Slílc árás á æðsta dómstól lands-
ins mun ekki rýra hans álit að
neinu leyti í augunt rjettsýnna
imanna.
miður góðgjörn timmæli um
bæjarfógetann í Rvík. Það er nú
að vjsu svo, að slík ummæli í garð
bæjarfógeta sjást nærri vikulega
í Tímanum. svo óþarfi er að undr-
ast þetta. En J. J. minnist á Mbt. Danski iandkönnuðurinn, sem flestir kannast hjer við, Lauge
I þessu sambajtdi og þe.ss \er,na j£0cj^ er u£ j all-mikilli rannsÓKnarför um Grænland. Er þó sú ferð
ttiðut um þetta fdrið no -ruT.t annað en undirbúningsför undir aðra meiri, sem hann ætlar að
orðttnt hjer.
T T • fara rueð vorinu, alla leið fra Seoresbysund og norður að Cap
J. J. segir, að Ine.iarfogeti haii ’ r
birt undirrjettardóminn í Mbl. og Gtsmark.
þar gefið út einskonar tilkynn- Koeh lagði á stað frá Seoresbysundi 27. október, og kont norður
ingu um það, að hann hefði til- til Mývíkur 7. nóvember. Þar hefir verið bygð loftskeytastöð á
dæmt alla skaðabótakröfuna, 25 kostnað norska blaðsins „Ttdens Tegn“, og hefir hún rneðal annars
þús. kr., vegna. þess að upphæð það hlutverk, að senda út um heimiim fregnir um það, hvað ferða-
kröfunnar hafi ekki verið mót- ja„j }ians }íður.
mælt sjerstaklega.
Óþarft er að leiðrjetta þá barna-
legu einfeldni J. J., að bæjarfó-
geti hafi farið að birta dóminn í
Mbl. Batjarfg. átti vitanlega eng-
an þátt í því, að skýrt var frá
dómnum þar.
En þegar Mbl. skýrði frá úr-
slitum undirrjettardómsins, gat
það þess jafnframt, að npp-
hæð skaðabóíakröfunnar hafi ekki
verið mótmælt sjerstaklega. Þetta
segir berum orðttm í forsenduai
dómsins („enda hefn* stefndur
ekki sjersaklega mótmælt upp-
hæð skaðabótakröfunnar“), og
þar sent þetta var mikils varði'indi
atriði, var alveg sjálfsagt að
skýra frá því, um leið og sagt var
1 fr-4 dómnum.
j Undirrjettardómarinn befir lit-
|ið svo á, að mótmæli gegn skaða-
I bótakröfunni yfir höfuð, væru ekki Myndin, sem fvlgir þe&sari grein er af Koeh, rjett áður en hann
jnægileg til þess að lækka kröfuna. a£ staj fra Scoresbysundi. Er hann þar á ferð ulm sundið á bát
ÍYrði sjerstök krafa tim lækkun ^
1 að koma fram til þess að slfkt
væri hægt að gera. Þess vegna!
kom ekki til að dómarinn færi að' 1 Þ^ssum leiðangn nú, hefir Koch að cius tvo Eskimóa. þrjá
meta skaðabæturnar, heldur til- sleða og 30 hunda. Fór hann að meðaltali 80 kílómetra á dag.
dæmdi þá upphæð cr krafist varj Á leiðinni gerði hann ýmsar rannsóknir á landslagi og jarðfræði.
i stefnunni. í gtefnunni var kraf- ^ jjar merkilegt fyrir á leiðnmi, annað en það, að ltann hitti
ist 25 þús. kt. (ekki „alt að fyrir óvenjulega mikið af bjarndýrum og moskusnauttfm. Slátruða
þús. kr„ ons o„ J T. s % j ^ þe;r fjölda og bjuggu um í forðabúri tíl notkunar á baka-
í sáttakærunm var krafist „alt ...
að“ 25 þús. kr. skaðabóta. jleiðinm.
Þetta atriði, hvenær álíta verð-l Þessi ferð Koeh og sömuleiðis sú, sem íyrirhuguð er að vori, er
ur, að einhverri kriifu sje nægt- kostuð af danska ríltínu.
lega mótmælt fyrir rjetti, eðaí
ekki, er hreint lögfræðislegt spurs- j
mál, sem ógerningur er að ræða
við mann eins og J. J. — J þesstt
máli leit 'hæstirjettur svo á. að
skaðabótakröfunni hafi verið nægi
lega mótmælt í undirrjetti. En
að hæstirjettur hafi vítt uudir-
rjettardómarann fyrir sinn skil.a-
ing á málinu. eins og J. J. segir,
er alrangt. Eflaust rná lengi um
það deila, hrort, lögfræðislega
sjeð er rjettara, að lita á þetta Hingað kom í suntar flugmaður
atriði eins og undirrjettardómar- ^ einn þýskur, Siegert að' nafni.
inn gerði, eða eins og hæstirjett- jVar erindi hans hingað eigi annað
ur. En hæstirjettur hefir fulln-jen ag sjer bvíld frá annríkinu
aðar úrskurðarvald um þetta, svo^beima fyrir. Perðaðist hann nokk-
ekltí verðttr ttm það rætt frekarjUð um lan(li<5 og kyntist hjer
hjer.
í grein sinni um þenna hæsta-
rjettardóm fljettar J. J. ýms
Loftferðir á íslandi.
Lögð eru drög til þess, að krftferðir geti byrjað hjer
að sumri.
Samtal við Alexander Jóhannesson.
I
Skálda og listamanna-, ,styrkur-
í'mi“ er 8000 kr. fyrir árið 1927.
Umsóknir unt styrk sendist dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu fyrir 20.
jan. n-k. .
[ staðháttum.
Siegert þessi hefir um laugt
skeið verið umsjónarmaður í loft,-
her Þjóðverja, og liefir liann lagt
stund á loftferðir síðan flugvjelar
urðu til..
kvæmlega hve rnikla þörf hann'
teldi á því, að komið yrSi á fiug-
ferðum unt landið; og taldi engin-
tormerki á, sem teljandi værtt,
að þetta ma*tti takast.
í fyrra haust skrifaði dr- Alex-
ander Jóhannesson langa og ítar*
lega grein í Lesbók Morgunbtaðs-
ins, um flugferðir, hvernig þeitn
væri hagað nú í Norðurálfu, og
hvílílta nauðsyn bæri til, að athug-
að yrði, sem allra fvrst, hvort
Er hann kom úr landferðalagi | eigi væri tiltækilegt, að koma
sínu, átti Morgunblaðið tal viðjþeim á hjer. Dr. Alexander kynt-
hann. Lýsti Siegert því alhtá', ist flugferðum 1919 og aftur snnr