Ísafold - 16.05.1927, Side 3

I S A F 0 L Ð
gpngið að Spánarsamningunnin..
Það væri því von að góðum bann-
mönnum sárnaöi þegar menn utan
Tíeglunnnar væru að nýa mönnum
innan Reglunnar slíku um na.sir.
Væru bændur sjálfum sjer
trúir og- sínu óðali, átthögum og
atvinnurekstri, hvort heldur er
búskapurinn eða kaupfjelagaversl
Vatnavextir í Bandaríkjunum.
um vesalingum. Hefir fjöldi fólks
dáið úr þessum pestum, en hinir
eru þó mörgum sinnum fleiri, sem
fórust í flóðunum. í einum litlum
unin, þá ættu þeir að muna það Stórárnar 1 suðurríkjunum flæða yfir álíka stórt svæði og hálft ísland. baN fórust t. d. 300 manna.
Sárust væri þó aðdróttanin þegarívið næstu kosningar, að livar sem Mörg hundruð borgir og þorp í kafi. — 250 þúsundir manna heim-
hún kæmi frá mönnum „sem eru! Framsóknarmaður er kosinn, þar ilislausir. — Mörg hundruð manna farast. — Tjónið ómetanlegt.
með opið giniö í hvert skifti, er lvft óbeinlínis undir vald og ------
s m tekinn er tappi úr Spánar-
vínsflösku og renna gráðugum
girndaraugum á hvern dropa, sem
fer upp í aðra“. Þannig endaði
áhrif Bolsanna, og um leið undir
árásir á atvinnuveg bændanna. —
Þeir ættu að muna það, að verk-
faliiut í Borgarnesi var stefnt
l’jetur sína snjöllu ræðu, og vilj- gegn þeim, að tilhlutan og fyrir
um vjer hjer með skora á Stór- aðgerðir þeirra manna, sem
templár að birta þessi orð í mál- flokksforingjar Framsóknar eru i
gagni Reglunnar. sífeldu bandalagi við.
Ýtt við bæudnm.
Verkfallið í Borgarnesi.
Frá Hagstofunni.
f ofanverðum aprílmánuði kornu ist þess, að gripið yrði til þessa
afskaplegar rigningar í Bánda- óyndisúrræðis, til þess að reyna
ríkjunum, eða öllu heldur sliýfall, að bjarga Xew Orleans og þeirri
er stóð yfir í mörg dægur. Hljóp hálfri miljón manna, sem þar á
þá afskaplegur vöxtur í allar ár heima. Bjuggust bændur og veiði-
og urðu smálækir að beljandi elf- menn til up]treisnar gegn stjórn-
um, en stórárnar flæddu yfk' inni, tóku sjer vopn í hönd jg
bakka sína, brutu stíflugarða og ætluðu að varna því, að flóðgarð-
ruddu öllu úr vegi er fyrir varð, urinn væri sprengdur. En borgar-
bfejum og þorpurn, trjám og girð- stjórinn í Nevr Orleans ljet eng-
ingum og mannvirkjum allskonar an bilbug á sjer finna og hann
og ruddu akra og engi. Mestar sagði, að garðurinn skvldi sprengd

Kort yfir þau hjeruð Bandaríkj-
Smásöluverð í Rvík í apríl 1927. urðu skemdirnar af völdum Missi- ur, þó að það ætti að kosta blóðs-
------ j Samkvæmt skýrslum þeim um sippi-fljótsins, sem hækkaði meira úthellingar. Var nú sent þangað
Fyrir stuttu gerði verkamanna útsöluverð í smásölu, sem hag- en nokkur dæmi eru til síðan Ain- herlið til þess að reka á burtu alla
fjeiagið í Borgarnesi verkfall við stofan fær í byrjun hvers mánað-*eríka bygðist. Missisippi er 900 íbúa þess svæðis, sem flóðið hlaut anna Þar sem mestn \ atnavext-
uppskipun á vörum úr skipi, sem ar, þá liefir útsöluverð verið 232 mílna löng og' í hana falla marg- að fara yfir. Geklc það að vísu 'rn‘r voru-
kom til Kaupfjelagsjns í Borgar- ; apríl nú, ef miðað er við 100 í ar stórár, svo sem Missouri, Ohio, ekki tregðulaust, en tokst þó. Var
nesi> IjúlÞéánuði 1914, en 260'í apríl, Arkansas og Rauðá (Red River'!. svo sprengt úr garðinum 1000 m. Enn ver®ur ekkert um það vit-
verslunar borgfirskra bænda. 'f. ;{„ 245 í október f. á„ 232 í febr. Niður með fljótinu er flatlent og stórt stykki, og þurfti til þess að> hvað mar«ir ha£a farist- >ví
Það mun nú ekki verða talið þ. á., 235 í mars þ. á.
tíl heimsviðburðar, þo nokkrir. Samkvæmt því hefir verðið ugir stíflugarðar, sjerstaklega lijá
verkamenn í einu kauptúni lands- lækkað um rúml. 1% í marsmán- borginni Orleans, sem er önnur
ins geri verlcfall. En samt er það uði, en er sama og í febrúarbyrj- mesta liafnarborg í Bandaríkjum.
mjög eftirtektarverður lilutur. -- Un. liefir lækkað um 5% síðan í Yar svo mikill vöxtur í fljótinu,
Eins og nú er háttað flokkaskift- október og um 11% síðan í april ng yfirborð þess var 10 metrum iun í Belgíu og Frakklandi í byrj-
ingu hjer á lapdi og stjórnmála- í fyrra, en er 132% hærra en fyr-
afstöðu einstakra flokka, þá er R stríðið.
þetta litla og óvíðfræga verkfall Ef reiknaðar eru vísitölur, sjer
lítið en vel greitt högg í andlit
e. ' i. nogg i andlit í lagi fyrir útlendar og innlendar
íslenskra bænda 0g líklegt til vörur og þær, sem eru hvort-
þess, að þeh hrökkvi upp af þeim tveggja, verður titkoman sú, að
svefni, sem þeir hafa verið í í á síðastl. ári (síðan í apr. í fyrra),
armlögum jafnai armannaflokkSins hefir ofðið miklu meiri verðlækk-
UPP a síðkastið. ^ un á innlendu vörunum heldur en
Geti nokkuð sýnt bændum þaö þeim útlendu, 18% lækkun á móts
áþreifanlega og' eftirminnilega, að við 6% lækkun á þeirri útlendu.
þeir hafa alið snák við brjóst sjer, j
þar sem er sambræðsla þeirra við, Meðalalin nú og fyr.
jafnaðarmenn, þá er það verkfai: , „ . ,
8 í Borgarnesi. Þar sjá þeir ótví-l MeSalalinin 1 ^rðlagsskranum
rætt oo' ómótmælanlega, hve for- fynr næsta fardagaar’ sem mlðuð
kólfar ^Framsóknarflokksins voru er við verðlagið síðastl. haust, er
oráan leik með þá. ef að meðaltali 150%_h®m lieldur
að fjöldi manna vildi ekki yfir-'
gefa liús og heimili. Flýðu menn
stríðsbyrjun. Ef meðalalinin
í
að leika en I
beir kúomðu þá út í sambræð'sin ,
Við síðnstu .kosningar og leika enn Væm ^knuð með iOO í stríðsbyrj-
nieð því að gera dagalega banda- - '®n meðalalmm nu 2o0.
]ag við verkfallsæsendur á þingi, . A ettlrfarandí yfirliti sjest hvað
hun er í hverri sýslu og hvað hún
lágt og hafa verið bygðir þar vold 1500 pd. af þrúðtundri.
Sjónarvottar segja svo frá, að "
á öllum vegum í Suðurríkjunum UPP á loft 1 húsunum °S ætluðu
hafi verið svo mildð af flóttamönn að biða >ess >ar- að flóðlð sJatu-
um, að líkast liafi verið flóttan- aði> en 1 >ess stað magnaðist >að>
og ýmist braut niður húsin eða
flæddi yfir þau. Segja flugmenn,
að þeir liafi sjeð fjölda fólks upp
á liúsaþökum, er stóðu upp úr
flóðinu liingað og' þangað, og gáfu
merki um að bjarga sjer. Og sum-
staðar hengu menn á skorsteinum,
því að annað stóð þú ekki upp úr
flóðinu.
Bandaríkjamenn eru þegar farn
ir að gera áætlanir um það, hvem
ig hægt muni að afstýra slíku
tjóni sem þessu í framtíðinni. —
Hafa verkfræðingar. í New York
gert áætlun um, að það kosti 530
miljónir dollara, að gera þau
mannvirki, að altaf sje hægt að
liafa hemil á fljótinu, þótt. miklir
vextir hlaupi í það.
0g þeim leik munu
áfram framvegis.
þeir haldi;
var. þegar ófriðurinn hófst.
1927-28 19!4-;
Fer nu ekki bændum að verða au. au.
það ljóst, að foringjar flokk.s 1. Gullbringu- og
þeirra hafa reynst. þeim litlir Kjósarsýsla með
liaP pagriph' ? Með mjög náinni iHafnarf. og Rvík 192 67
samvinnu lyfta þeir árlega til O Vestm.eyjar 172 55
þingsetu þeiui mönnum, sem dag- o o. Suður-Múlas. 154 66
]ega æsa verkamenn til verkfalla.j 4. Skagafj.sýsla .. 151 54
sem sýknt og heilagt prjedika 1). ísafjarðars. með
fyrir verkalýðnum þær kenningar. i ísafirði 148 70
sem eru til niðurdreps og óþurftar 6. Arnessýsla 142 58
ísienskum bændum. Þá menn, sem 7. Borgarfj.sýsla . . 139 56
heinlínis vega aftan að atvinnu- 8. Eyjafj.sýsla með
rekstri bænda, jafnaðarmannafor- Akureyri og Sf. 136 64
]cólfana> taka foringjar Fram- 9. Húnavatnssýsla 136 57
sóknar í fang sitt, vinna með 10. Snæfellsnessýsla 132 58
þeim, Jeggja sína krafta við 11. Barðastr.sýsla .. 132 57
þeirra, ganga í bandalag með 12. N orður-Múlasýsla
þeim og styrkja þá á alla lund með Seyðisfirði 128 69
tij meiri valda, til víðtækari 13. Dalasvsla 128 58
ábrifa á þá stefnu í þjóðmálum, 14. Þingeyjarsýsla 127 64
sem hættulegust hefir verið bænd- 15. V.-Skaftafellss. . 127 57
urn síðan verslunareinokunin þjáði 16. Mvrasýsla 111 61
þetta land. . 17. Rangárv.sýsla .. 111 56
Verkfallið í Borgarn., svo lítils- 18. 'Strandasýsla ... 111 55
vert, sem það er í sjálfu sjer, er 19. A.-Skaftafellss. . 103 53
eins snÖ£?t hög^ 1 diidlit Iujdiici- i
anna. Þar er ýtt við þeim og þeim Það er miklu meiri munur
Þessi mynd er frá einni borginni, þar sem vatnavextirnir hafa
gert tjón. Sjest þar rekald mikið, er áin hefir borið með sjer, en
stíflast á brú nokkurri, sem flóðið hefir brotið að miklu leyti.
hærra heldur en grunnur borgar- un stríðsins mikla. Konur voru
Að norðau.
Akureyri, FB 14 maí.
Úr dularheimum.
Þingeysk bóndakona, Teódóra
innar og vofði það yfir, að hinn þar með börn í fanginu, og leiddu J>óröardóttir frá Kamibsmýri, flutti
gríðarlegi vatnsþungi inundi önnur, karlmenn með múlasna, erindj j gærkvöldi um dularfull
s]u-engja stíflugarðana og flóðið hesta og' kerrur, hlaðnar af alls- i'vrirbrie>ði Skvrði hún frá did-
o* »«* '«■»«■' »*»■»*• Allir fl.vttu sjer m S upp
unnu þúsundir manna að því að mest máttu. Ef vagn fór um koll, bundið mál og óbundið, er hún
styrkja stiflugarðana, en ótal flug var ekki viðlit að reisa hann við. hefir ritaS ósjálfrátt, að því er lnin
vjelar voru á svenm til að líta Skriðan, sem á eftir fóf valt yfir {ullyrSir. Var það mest andlegs
ettir hvermg vafnavextirnir liög- vagn og búslóð og þeir sem voru efnis> iwbur og sálmar. Eignaði
uðu sjer. Biluðu nú stíflugarðar með vagnana urðu að hlaupa frá llún ræðurnar síra Páli Sigurðssyni
iviða og laust fynr mánaðamótiu þenn, svo þeir træðust ekki undir. fr4 Gaulverjabæ, en sálmana Hall-
v°ru 35 þus. ferkílometrar af ökr- Mestur var straumurinn til New grími Pjeturssyni, Jónasi Hall-
um og engjum eins og veltandi Orleans og voru þangað koninar grímssyni) Matthíasi Jochumssyni,
úthaf, en á stöku stað stóðu upp 25 þús. flóttamanna um mánaða- porsteini Erlingssyni. Ilannes Haf-
úi' reykliáfar og turnar á húsum, mótin, en alls var talið að þá væri slein hafði sjerstöðu, kvæði, er hún
j Þar sem aður hofðu verið þ°rl> Og 250 þús. manna er hvergi ættu (ignaöi honum, var áfellisdómur á
borg'ir. höfði sínu að að lialla. 'Uþino'i
| Flugmenn tilkyntu nú, að nýr Rauði krossinn liafði þá Aflahrögð
jvöxtur væri að hlaupa í fljótið látið gera tjaldbúðir fyrir flótta- Mokafíi við Grímsey og sæmileg-
I og skipaði þá fylkisstjórinn í menn á 58 stöðum. A einum staðn- ur afli bjer 4 firöinum
. Louisana svo fyrir, að sprengja um, hálsi, sem stóð upp úr fljót- M'ólkurverð
skyldi Missisi]>])i stíflugarðana hjá inú og’ var 40 fet á breidd og % n , • ,
' „ . i , , , , „ Mjolk er seld hjer a 36 aura liter
Foydras, 15 km. fyrir neðan New; nula a lengd, voru tjold 10 þus.
jOrleans til þess að vatníð fengi flóttamanna og þar voru líka
ifljótari útrás, og þannig ljett.i ájgevmdir 11 þiis, nautgripir. Víðar
i stíflugörðunum lijá borginni. En var ástandið þessu líkt. Fólkið
á um leið og stíflugarðurinn var hafði lítið með sjer og var matar-
inn og er það lægsta mjólkurverð
hjer á 12 ára tímabili.
Frá Sandgerði.
lítið, en svo bættist það ofan á, i
sýnt, hvernig samvinna við jafu-^ meðalalininni í einstökum sýslum sprengdur, hlaut fallvatnið að flóa
aðarmenn muni gefast, hve sam- nú heldur en fyrir stríðið. Hæsta yfir gríðarstórt land. Þar bjuggu jað farsóttir komu upp meðal flótta j Sandgerði, FB 11. maí.
hliða stjórnmálastefnurnar liggja, meðalalin var þá 32% lnerri held-. 10 þúsundir bænda og veiðimanna. j mannanna. — Voru, þegar síðast: Undanfarið ágætur afli, frá 300
bvers þeir geta vænst af Bolsun- ur en sú lægsta, en nú er hæsta .Eru flestir þeirra af spönskum ogí frjettist 10 þúsundir hjúkrunar- pottum lifrar í róðri og upp í 400.
um, þegar Tryggvi og Jónas eru meðalalin 86% hærri heldur en frönskum ættum og gat þeim ekkijkvenna frá Rauða krossinum önn- Fiskurinn hefir verið mjög lifr-
búnir að styðja þá til vaida. sú lægsta. skilist. að þjóðarnauðsyn krafð- um lcafnar við að hjúkra þess- arlítill og því ekki að marká