Tíminn - 10.04.1980, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 10. april 1980
5
Tók tæpan áratug að
fá niðurstöður
JSS — Nú fyrir skömmu var
kveBinn upp i Hæstarétti dómur
i máli fjármálaráðherra f.h.
rikissjóös gegn eigendunl
jarBarinnar Leirvogstungu i
Mosfellssveit og gagnsök. Var
máliB sem er prófmál höfBaB
vegna bóta fyrir land er Vega-
gerBin hafBi tekiB eignarnámi
vegna lagningar nýja Vestur-
landsvegarins. UrBu niBur-
stöBur Hæstaréttar á þá lund, aB
rikissjóBi var gert aB greiBa
landeigendum kr. 1.020.000, auk
vaxta á bilinu 13-43.5% á tima-
bilinu frá 4. júni 1976-1. desem-
ber 1979, og siðan hæstu leyfi-
legu innlánsvexti frá þeim degi
til greiBsludags.
Þetta mál má rekja allt til
ársins 1970, er VegagerBin tók
eignarnámi landsvæði aB stærB
35.731 fermetra ilr Leirvogs-
tungulandi. Fóru matsgerBir
fram vegna eignarnámsins og
var niBurstaBa imdirmats sú, aB
eigendur fengju svo mikiB hag-
ræBi af hraBbrautinni, aB þeim
bæru engar bætur fyrir landiB.
Þessari niBurstöBu undu þeir
hins vegar ekki, og skutu mat-
inu yfir yfirmats. Þar urBu
niBurstöður tviþættar, þ.e. að
niBurstaBa undirmats væri rétt
ef forsendur þess yrBu taldar
réttar, og hins vegar, aB eigend-
um bæru eigna námsbætur fyrir
tekiB land, aB upphæB kr.
1.200.000. Var málinu f.h. rikis-
sjóBs vfsaB til dómstóla. Þá
vfsuBu yfirmatsmenn þvi einnig
til dómstóla hvort frá þessum
bótum skyldi draga verBmæti
lands undir gamla Vesturlands-
veginum, sem einnig láum land
Leirvogstungu.
A árinu 1976 tók svo sam-
göngumálaráBherra þá
ákvörBun, aB eigendum skyldu
engar bætur greiBast, hvorki
fyrir eignarnám né annaB.
Ekki upphæðir, heldur
greiðsluskylda.
Frá sjónarhóli landeiganda
snerist máliB ekki um upphæB
bóta heldur greiBsluslyldu, þ.e.
hvort og hversu mikil greiBslu-
skylda regagerBarinnar (i
þessu tilfelli) skuli vera gagn-
vart landeigendum. HöfBu
niBurstöBur undirmatsins veriB
byggðar á setningu i 61. grein
vegalaga, en þar segir: „Sér-
staklega skal taka tillit til þess,
ef ætla má aB land hækki i verBi
viB vegagerBina”. Töldu land-
eigendur aB ekki bæri aB túlka
þessa grein þannig aB engar
bætur bæri aB greiBa fyrir land
sem tekiB væri eignarnámi.
Bentu þeir i þvi sambandi á 67.
grein stjórnarskrárinnar um
friBhelgi eignarréttarins, og
aBengan megi skylda til aB láta
af hendi eign sina, nema al-
mannaþörf krefji, þá þurfi laga-
fyrirmæli og komi fullt verB
fyrir.
Niðurstöður héraðs-
dóms.
í mars 1978 var kveBinn upp
dómur i málinu i' Bæjarþingi
Reykjavikur. 1 niBurstöðum
dómsins segir m.a. aB telja
Framhald á bls 15
Davið Oddsson vekur upp unu’æður um hugsanlega
hækkun útsvara:
„Gleymir Davíð ekki
afrekum samherja
sagði Kristján Benediktsson,
olllllu; • við unu*æðurnar í borgarstjórn
Kás — A siBasta fundi borgar-
stjórnar var lögB fram eftirfar-
andi fyrirspurn frá Davið Odds-
syni, eins af borgarfulltrúum
SjálfstæBisflokksins:
1. Hafa borgaryfirvöld i
Reykjavik (meirihluti borgar-
stjórnar) sóst eftir þvi, aö
Alþingi setti I lög heimild til
sveitarfélaga um hækkun út-
svars um 10%.
2. Nú er aBeins tæpur
mánuður til lokaafgreiðslu á
fjárhagsáætlun borgarinnar.
Þvi er spurt, hvort borgaryfir-
völd (meirihluti borgarstjóm-
ar) stefni aB þvi aB nýta slika
heimild, sem aB framan er
nefnd, ef aö lögum veröur?
3. Er borgarstjórnarmeiri-
hlutanum ekki ljós, aB hann
hefur þegar aukiB skattheimtu
af borgarbúum langt umfram
verBbólgu með verulegri hækk-
un fasteignagjalda, aöstööu-
gjalda og fleiri gjalda, þannig
aB 10% almenn hækkun útsvars
er likleg til aB ofbjóöa greiðslu-
þoli þeirra?
Sigurjón Pétursson, forseti
borgarstjórnar varB fyrstur
fyrir svörum og svaraBi fyrir-
spurninni liB fyrir liB. 1 fyrsta
lagi þá hefði meirihlutinn sem
slikur ekki sóst eftir hækkun út-
svarsheimildar. Hins vegar
heföi hann persónulega átt tal
viö fjármálaráöherra vegna
þessa máls og unniB þannig aB
framgangi þess, jafnhliöa þvi
sem hann heföi reynt að fá sjálf-
stæði sveitarfélaga til aB ákveöa
gjaldskrá stofnana sinna viBur-
kennt.
1 ööru lagi tók Sigurjón fram
aö nýting tekjustofna væri ekki
stefna I sjálfu sér, heldur
hvernig þvi fjármagni yrBi
variösem af þeim fengist. Vakti
hann athygli á þvi aB i frum-
varpi aö f járhagsáætlun
borgarinnar fyrir þetta ár ætti
eftir aB gera ráB fyrir launa-
hækkunum á árinu. Þrjár leiBir
væru út úr þeim vanda. Ein
þeirra væri sú aö taka lán til að
brúa biliB, en slik ráBstöfun
væri ekki vinsæl nema mjög
aröbær fjárfesting ætti i hlut,
sem ekki væri fyrir aö fara I
þessu tilfelli. önnur leiB væri aB
skera niður útgjöld, en hún væri
illfær eins og sú fyrri. Hins
vegar yrBu allar tíllögur i slika
átt skoBaðar mjög vel. ÞriBja
leiöin væri að auka tekjur
borgarinnar. Ennlægi ekki fyrir
hvort útsvarsheimildin yröi
hækkuö á Alþingi. Ég tel tekju-
aukningu nauðsynlega ef viö
eigum aö halda sama takti og
hingaB til, sagöi Sigurjón.
Varöandi þriöja liö fyrir-
spurnar Daviös sagBi Sigurjón,
aö núverandi meirihluta heföu
alltaf veriö ljósar afleiBingar
samþykkta sinna og vonandi
væri slikt ekki einsdæmi i
borgarstjórn.
Sjöfn Sigurbjörnsdóttir, tók
einnig til máls og svaraöi fyrir-
spurn Daviös. 1 fyrsta lagi væri
henni ekki kunnugt um aö
meirihluti borgarstjórnar heföi
sóst eftir hækkun útsvarsheim-
ildar. 1 ööru lagi heföi engin
ákvöröun veriö tekin um nýt-
ingu hennar, ef hún þá fengist.
Varöandi þriBja liB fyrir-
spurnarinnar sagöi Sjöfn aö rétt
væri aö samþykkt heföi veriö
nokkur hækkun fasteigna- og
aöstööugjalda i tiB núverandi
meirihluta. Hafa yröi i huga i
þvi sambandi aö fastir tekju-
stofnar borgarinnar hefBu rýrn-
aö.
Vakti SjSn á þvf athygli, aB á
sama tima og fjármálaráBherra
lýsti þvi yfir aB ekki væri svig-
rúm til almennra grunnkaups-
hækkana, þá yki rikiB skatt-
heimtu sina. Þaö yrBi þvi erfitt
fyrir sveitarfélög aB ætla sér aö
hækka sinar tekjur á sama
tima. ErfiB og vandasöm
ákvöröun biöi þvl borgar-
stjórnar ef Alþingi samþykkti
hækkun útsvarsheimildar.
DaviB Oddsson, fyrirspyrjand-
inn, tóknæstur tilmáls, og sagBi
ástæöuna fyrir fyrirspurn sinni
þrálátan oröróm um aö
meginástæöa þess aö rikis-
stjórnin flytti nú frumvarp um
hækkun útsvarsheimildar væri
þrýstingur frá borgaryfirvöld-
um. Þvi næst spuröi hann i
hvers umboöi forseti borgar-
stjórnar heföi fariB á fund fjár-
málaráöherra, og svaraBi sér
jafnharöan sjálfur aö auövitaö
héldi Ragnar Arnalds aö
Sigurjón heföi heimsjótt hann i
umboöi meirihluta borgar-
stjómar.
DavIB sagöi I ræðu sinni, aö
fjárhagsstaöa borgarinnar væri
slæm og það væri vegna þess aö
rekstarkostnaöur hennar hefBi
aukist undanfarin ár um 4 millj-
aröa miöaö viB fast verölag.
Taldi hann borgarfulltrúa
meirihlutans oft gleyma þvi aö
þeir væru umbjóöendur borgar-
anna en ekki borgarsjóös.
Kristján Benediktsson, taldi
aö DaviB heföi meö fyrirspurn
sinni tekiö nokkuB forskot á sæl-
una eöa vansæluna, þar sem
frumvarpiB um hækkun út-
svarsheimildar væri enn I meö-
förum Alþingis, og enn lægi þvi
ekki ljóst fyrir hvort þessi
möguleiki væri fyrir hendi.
Aftur á móti væri ekkert laun-
ungarmál aö samtök sveitar-
félaga hefBu lagt rika áherslu á
aö tekjumöguleikar þeirra yrBu
rýmkaðir. AB þvi búnu rakti
Kristján i nokkrum oröum sögu
tekjustofna sveitarfélaga sIB-
ustu fimm árin. Þaö er staö-
reynd sagöi Kristján, aö raun-
gildi útsvarstekna hefur
minnkaö geysilega miBaö viö
þau verkefni og útgjöld sem
þeim er ætlaö aö standa undir.
1 lok ræBu sinnar sagöi
Kristján aB hann væri ekki sam-
mála DaviB Oddssyni aö Fram-
sóknarflokkur og AlþýBubanda-
lagiB ættu einir flokka veg og
vanda aö frumvarpi rikis-
stjómarinnar um heimild til
hækkunar útsvarsálagningu.
Hann mætti ekki gleyma af-
rekum eigin samherja. Þó
DaviB vildi ekki viBurkenna
þaö, þá ætti hluti SjálfstæBis-
flokksins aBild aB núverandi
rikisstjórn, sem i væru bæöi
góöir og gegnir sjálfstæöis-
menn, og sem mikill hluti
sjálfstæBismanna viröist vera
fylgjandi, ef marka má blaöa-
skrif undanfariö, sagöi
Kristján. ÞaB er illa gert af
DaviB Oddssyni aö minnast ekki
á afreksverk eigin flokks-
manna.
Auglýsing
um aðalskoðun bifreiða í
Hafnarfirði, Garðakaupstað,
á Seitjarnarnesi og í
Kjósarsýslu i apríi, mai, júni
og tii 4. ágúst
Skoðun fer fram sem hér segir:
Mosfells-, Kjalarnes- og Kjósarhreppur:
Mánudagur
ÞriBjudagur
MiBvikudagur
Fimmtudagur
14 aprfl
15. aprll
16. aprfl
17. aprfl
Skoðun fer fram við Hlégarð i Mosfells-
hreppi.
Se/tjarnarnes:
Mánudagur
ÞriBjudagur
MiBvikudagur
Skoðun fer fram við iþróttahúsið.
21. aprfl
22. aprfl
23. aprfl
Hafnarfjörður, Garðakaupstaður og
Bessastaðahreppur:
Mánudagur 28. april G- 1 til G- 150
ÞriBjudagur 29.aprII G- 151 tilG- 300
Miövikudagur 30. april G- 301 til G- 450
Föstudagur 2. mai G- 451 tilG- 600
Mánudagur 5. mai G- 601 tilG- 750
Þriöjudagur 6. mai G- 751 tilG- 900
Miövikudagur 7. mai G- 901 til G-1050
Fimmtudagur 8. mai G-1051 til G -1200
Föstudagur 9. mai G-1201 tiIG-1350
Mánudagur 12. mai G-1351 tilG-1500
ÞriBjudagur 13. mai G-1501 tiIG-1650
Miövikudagur 14. mai G-1651 tilG-1800
Föstudagur 16. maí G-1801 tilG-1950
Mánudagur 19. mai G-1951 tilG-2100
Þriöjudagur 20. mai G-2101 tilG-2250
Miövikudagur 21. mai G-2251 tilG-2400
Fimmtudagur 22. mai G-2401 tilG-2550
Föstudagur 23. mai G-2551 tilG-2700
Þriöjudagur 27. mai G-2701 tiIG-2850
Miövikudagur 28. mal G-2851 tilG-3000
Fimmtudagur 29. mai G-3001 til G-3150
Föstudagur 30. mai G-3151 til G-3300
Mánudagur 2. júnl G-3301 til G-3450
Þriöjudagur 3. júni G-3451 til G-3600
Miövikudagur 4. júni G-3601 til G-3750
Fimmtudagur 5. júni G-3751 til G-3900
Föstudagur 6. júni G-3901 til G-4050
Mánudagur 9. júni G-4051 til G-4200
Þriöjudagur 10. júni G-4201 tilG-4350
Miövikudagur 11. júnl G-4351 til G-4500
Fimmtudagur 12. júnl G-4501 til G-4650
Föstudagur 13. júni G-4651 til G-4800
Mánudagur 16. júni G-4801 til G-4950
Miövikudagur 18. júni G-4951 til G-5100
Fimmtudagur 19. júni G-5101 til G-5250
Föstudagur 20. júni G-5251til G-5400
Mánudagur 23. júnl G-5401 til G-5550
Þriöjudagur 24. júni G-5551 tilG-5700
Miövikudagur 25. júni G-5701 til G-5850
Fimmtudagur 26. júni G-5851 tilG-6000
Föstudagur 27. júni G-6001 tilG-6150
Mánudagur 30. júni G-6151 til G-6300
Þriöjudagur 1. júli G-6301 tiIG-6450
Miövikudagur 2. júli G-6451 tiIG-6600
Fimmtudagur 3. júll G-6601 tilG-6750
Föstudagur 4. júll G-6751tilG-6900
Skoðun fer fram við Suðurgötu
Hafnarfirði.
Skoðun fer fram frá kl. 8.15-12.00 og
13.00-16.00 á öllum skoðunarstöðum.
Festivagnar, tengivagnar og farþega-
byrgi skulu fylgja bifreiðum til skoðunar.
Við skoðun skulu ökumenn bifreiðanna
leggja fram fullgild ökusklrteini. Sýna ber
skilriki fyrir þvi, að bifreiðaskattur og vá-
trygging fyrir hverja bifreið sé i gildi. At-
hygli skal vakin á þvi að skráningarnúmer
skulu vera læsileg.
Vanræki einhver að koma bifreið sinni til
skoðunar á auglýstum tima, verður hann
látinn sæta sektum samkvæmt umferðar-
lögum og bifreiðin tekin úr umferð hvar
sem til hennar næst.
Hlé verður gert á bifreiðaskoðun i þessu
umdæmi frá 4. júli n.k. og verður fram-
hald skoðunar auglýst siðar.
Þetta tilkynnist öllum þeim, sem hlut eiga
að máli.
Bæjarfógetinn i Hafnarfirði, Garðakaup-
stað og á Seltjarnarnesi.
Sýslumaðurinn i Kjósarsýslu, 8. april 1980.
Einar Ingimundarson.