Tíminn - 30.04.1980, Blaðsíða 2

2
Miftvikudagur 30. aprll 1980
Hitunarkostnaður húsa gífurlega mijafn:
Oliunotkun frá 10-40
lítrar á rúmmetra
— Innlendir orkugjafar spara fólki
50 milljarða hitunarkostnað
HEI — Til hdsahitunar fóru á s.l.
ári 101 þús. lltrar af olfu, sem á
niiverandi verölagi samsvarar
15,7 milljöröum króna, þar af f
gjaldeyri 11,7 milljöröum, aö þvl
er segir I frétt frá Orkustofnun,
um starf vinnuhóps um orku-
sparnaö sem skipaöur var f fyrra-
vetur.
Þó eru þaö ekki nema um 19%
af tslendingum sem hita hús sín
með ollu, eöa um 43 þús. manns,
þannig aö ollukostnaöurinn
veröur þá um 365 þús. kr. á ári á
hvern einstakling miðaö viö nú-
verandi verö. Þaö samsvarar um
hátt I hálfa aöra milljón á hverja
visitölufjölskyldu aö jafnaði.
Meö innlendum orkugjöfum
hita 11% íslendinga hús sfn meö
rafmagni og um 70% njóta hita-
veitu. Taliö er aö verölagi I febr.
s.l. hafi þvi sparnaöur þeirra sem
hita upp meö innlendum orku-
gjöfum numiö a.m.k. 50 milljörö-
um króna á einu ári. Er þaö ekki
fjarri þvl aö vera um einnar
milljónar króna sparnaöur á
hverja fjölskyldu sem hitar meö
innlendri orku.
Viö könnun er starfshópurinn
geröi hefur komiö I ljós, aö orku-
notkun til hitunar er ákaflega
mismunandi mikil, eöa állt frá 10
lltrum upp I 40 lítra á ári fyrir
hvern rúmmetra húss. Er þvl
ljóst aö spara má stórar fjár-
hæöir.
Um leiöir til þess er meöal
annars fjallaö I bæklingnum
„Leiöir til orkusparnaöar á heim-
Framhald á bls. 19.
ur framlengd
til 4. maí
Tveir stjórnarmenn og framkvæmdastjórl fyrirtæklslns Markland hf.
gæöa sér á MARK-bollum. Taliö frá vinstri Arthur Farestveit,
Friörik Gunnarsson og Valdimar Jóhannesson framkvæmdastjóri.
(Timamynd GE)
MARK-bollur
— nýtt íslenskt sælgæti
BSt — Nú þegar innflutningur á
sælgæti hefur veriö gefinn frjáls,
þá hafa heyrst margar raddir um
aö illa líti út fyrir Islenskum sæl-
gætisframleiöendum. Þaö er þvl
gleöilegt þegar framleiöendur —
þrátt fyrir allt — sýna bjartsýni
og framtak og snúast til varnar.
„Besta vörnin er sókn”, sagöi
einhver, og þaö má kalla þaö
stórsókn á íslenska sælgætis-
markaöinum þegar kemur á dag-
inn, aö stofnaö hefur veriö nýtt
fyrirtæki til sælgætisframleiöslu
hér á landi. Það"sem athyglis-
veröast er, aö þaö framleiðir
jafngóöa vöru og þá sem innflutt
er frá viöurkenndu og grónu
fyrirtæki I Danmörku og Islenska
varan er á svipuöu — eöa sama —
veröi.
Nýja fyrirtækiö heitir Mark-
land hf og framleiöir súkkulaöi-
húöaöar krembollur á kexbotni
eftir dönsu framleiösluleyfi. Boll-
urnar kallast MARK-bollur. Þær
eru pakkaöar 6 saman I plastum-
búöir meö „bollukarlinum” á
merkimiöanum, ásamt dagsetn-
ingu og yfirliti yfir efnainnihald
framleiöslunnar.
Mikil sjálfvirkni er viö vinnsl-
una og þar af leiöandi er fátt
starfsfólk, eða ekki nema 4-5
manns, jafnvel þótt fariö væri út I
hámarkafköst vélanna, en þaö
eru 30 þús. bollur á dag. Fyrir-
tækiö hefur aöeins veriö starfrækt
frá þvi um miöjan aprll og mikill
tlmi fariö I að prófa vélar og
önnur byrjunarstörf, en fram-
leiðslan nú er um 12 þúsund
súkkulaöibollur á dag og renna
þær út jafnóöum.
Kaupmenn segja aö mikiö
öryggi sé aö dagstimplunum og
eins rlkir ánægja meö umbúö-
irnar. Þær bollur, sem áöur voru
fluttar inn til landsins, voru ódag-
stimplaöar og þvi var ekki hægt
aö fylgjast eins meö aö þær væru
ferskar.
Aö sögn framkvæmdastjóra
Marklands hf., Valdimars Jó-
hannessonar, hefur ekki enn verið
ráöist I aö framleiöa fleiri teg-
undir, en seinna er I ráöi að
breyta til og hafa þá fleiri teg-
undir af bollum á boöstólum.
BSt — Vegna glfurlegrar aö-
sóknar aö sýningunni I Norræna
húsinu á málverkum úr safni
Sonju Henie og Niels Onstad i
Oslo, hafa forráöamenn Lista- og
menningarsjóös Kópavogs á-
kveöiö aö framlengja sýningar-
timann til sunnudagsins 4. mai
n.k. Veröur sýningin opin frá 14-
22 eins og aö undanförnu.
Tekist hafa samningar viö
Henie-Onstad safniö um aö fá aö
halda málverkunum hér á landi
fram til 4. mal, — en lengur kem-
ur ekki til greina aö listaverkin
veröilánuö. Astæöa er þvi til þess
aö hvetja þá sem tök hafa á, aö
nota sér tækifæriö og sjá þarna
gott sýnishorn af málaralist 20.
aldarinnar, þvi aö slikt tækifæri
er fátltt hér á landi.
Fyrirhuguö er málverkasýning
I Hamraborg 1 I Kópavogi þann
11. mal, en þaö er afmælisdagur
Kópavogskaupstaöar. Þá veröa
sýnd málverk eftir nokkra
islenska málara, sem eru i eigu
bæjarins, en sýningarsalur er
ekki stærri en svo, aö þar veröur
einungis sýndur hluti málverka-
eignar kaupstaöarins.
Ekki veröur þá heldur aöstaöa
til þess aö sýna verk listakon-
unnar Geröar Helgadóttur, sem
eru I eigu Kópavogskaupstaöar,
en sýning á nokkrum af þeim
verkum veröur væntanlega á
Kjarvalsstööum I sambandi viö
Listahátiö I Reykjavik.
Mikill áhugi 'er nú hjá forráöa-
mönnum Lista- og menningar-
sjóös Kópavogs á aö hefja fram-
kvæmdir viö listasafnsbygg-
inguna, og hefur nú eriö ákveöiö
aö byrja á grunninum 1 sumar eöa
haust. Þessi vel heppnaöa sýning
i Norræna húsinu veröur mikil
lyftistöng þess.
Frank Ponzi skýrir mynd Plcasso „Sitjandi kona” fyrlr nemendum Arbæjarskóla á sýningu
Henie-Onstad-safnsins I Norræna húslnu, en aögangur er ókeypis fyrir börn.
mynd: Ingimundur Magnússon
höföu margir I eldra húsnæði látiö
endurnýja slikan búnaö.
Þá var öryggisútbúnaöur I baö-
herbergjum kannaöur og kom I
ljós, aö aöeins 5,8% höföu
stillingu á blöndunartækjum, sem
börn gátu ekki breytt, 33,8%
höföu mottu, eöa svipaö efni I
botni baðkars og 6.7% höföu
handfang I eöa viö baökar til
stuönings.
Oryggisbúnaöur I bifreiöum
virtist af skornum skammti
Slökkvitæki höföu aöeins 2,4% og
sjúkrakassa 22.7%. Aftur höföu
rúm 50% barnalæsingar og flestir
höföu börn i öryggisstól I aftur-
sæti.
Varöandi öryggi I eldhúsi kom
fram, aö flestir eöa 92.1% virtust
gæta þess aö láta ekki sköft á
pönnum og pottum standa út af
eldavél. Aftur taldi fólk, sem átti
6 ára barn ekki þörf á aö hafa
eggjárn, plastpoka, tituprjóna og
annaö smádót á stööum þar sem
börn ná ekki til. Helst var aö eld-
færa og tóbaks væri gætt þó ekki
væru nema 67.9% sem gættu eld-
færa og 62.7 er gættu tóbaks aö
staöaldri.
Þá virtist hættulegri efna, svo
sem sótthreinsiefna, hreinsi-
vökva, málningarefna og eitur-
efna ekki gætt sem skyldi 70.3%-
83.2% sögöust alltaf gæta þessara
efna fyrir börnum.
Þau kynntu og ræddu um niðurstööur könnunarinnar á fundi meö
fréttamönnum i gær. F.v. Halldór Sigurösson rannsóknariögreglu-
maöur, Rúnar Bjarnason slökkviliösstjóri, Marta Siguröardóttir
fóstra, Halldóra Rafnar f.h. JC Reykjavfk, ólafur ólafsson land-
læknir, Arni Þór Arnason og-óli H. Þóröarson frá Umferöarráöi.
Timamynd G.E.
JSS — Eldvörnum á heimilum I
Reykjavik viröist vera mjög á-
bótavant, aö þvi er kemur fram I
könnun, sem nýlega var gerö á
vegum landiæknisembættisins og
JC I Reykjavlk. Var könnun þessi
gerö á öryggi barna á heimilum
og náöi hún til 200 barna I Reykja-
vlk, sem hófu skóiagöngu sl.
haust.
1 niðurstööum kemur m.a.
fram, aö aöeins 9.65% þeirra er
spuröir voru, áttu einhvers konar
slökkvitæki og 26.6% áttu reyk-
skynjara.
Þá höföu aöeins 17.4% sýnt
bömunum hvaö gera skyldi ef
eldur kæmi upp og aöeins 78.1%
höföu heimilistryggingu. Var hún
I mörgum tilfellum of lágt til að
greiöa raungildi innbús. Þess má
geta, aö tryggingarfélagiö A-
byrgö hf. veitir 10% afslátt af iö-
gjaldi heimilistryggingar, ef
reykskynjari er I viökomandi
húsnæöi.
Hluti könnunarinnar fjallaöi
um öryggisbúnaö I Ibúöum og
virtist hann vera nokkuö góöur,
einkum i nýjum húsum. Eins
Niðurstöður nýrrar könnunar á öryggi barna á heimilum:
Bnmavarnir mættu
vera mun betri
Málverkasýningin í
Norræna húsinu verð-